Երևան, 19.Հուլիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հայաստա՞նը, Մոլդովա՞ն, թե՞ Արևելյան Եվրոպայի երկրորդ էշելոնի երկիր կլինի «նորեկը» Ռուսաստանի դեմ․ «Փաստ»

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

svpressa.ru-ն «Հայաստա՞ն, թե՞ Մոլդովա. ո՞րը կլինի «նորեկը» Ռուսաստանի դեմ» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ ինչքան մոտենում է Կիևի ռեժիմի մոտալուտ փլուզումը, հակառուսական հռետորաբանությունը հետխորհրդային տարածքի որոշ այլ հատվածներում ավելի սադրիչ և կոշտ է դառնում: Օրինակ՝ հունիսի 1-ին Մոլդովայում կայացած Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթաժողովի շրջանակներում հանրապետության ղեկավար Մայա Սանդուն հայտնել է իր մտադրությունը՝ ստեղծելու «Patriot» կոչվող «ռուսական քարոզչության դեմ պայքարի կենտրոն»:

Իսկ Հայաստանում իշխանության բարձրագույն օղակի պաշտոնյաները գնալով շատ են կրկնում երկրի՝ ՀԱՊԿ-ին անդամակցելու վնասակարության մասին թեզերը։ Այս ամենից ակամայից հարց է ծագում. ո՞ւմ՝ մոլդովացիների՞ն, թե՞ հայերին Արևմուտքը մարտի մեջ կնետի, երբ վերջնականապես նոսրանան Ուկրաինայի զինված ուժերի շարքերը Ռուսաստանի դեմ վարվող հիբրիդային պատերազմում։ «Ես շատ չէի թմբկահարի այն փաստը, որ Ուկրաինան արդեն լիովին սպառել է իր հակառուսական ռեսուրսը,- տեղի ունեցողի վերաբերյալ իր տեսակետով է կիսվել քաղաքագետ Ալեքսեյ Անպիլոգովը,- ուկրաինական պետությունը, Սիրիայի կամ Լիբիայի մակարդակի դեգրադացիայի հասնելով, կարող է բավականին երկար ժամանակ մեզ համար խնդիրներ ստեղծել և վերջապես դեգրադացվել՝ դառնալով մի տեսակ չբուժվող թարախապալար մեր սահմաններին»։

svpressa.ru.- Այնուամենայնիվ, հիմա կարելի՞ է ասել, որ Արևմուտքի՝ մեր դեմ պայքարում հաջորդը Մոլդովան ու Հայաստանն են։

Անպիլոգով.- Մոլդովայի և Հայաստանի որոշակի շեղում դեպի արևմտյան տերություններ և ՆԱՏՕ-ի բլոկ իսկապես կարելի է նկատել։ Բայց չպետք է մոռանալ, որ և՛ Մոլդովան, և՛ Հայաստանը ունեն իրենց ինքնիշխանության չլուծված խնդիրներ։ Ե՛վ Մերձդնեստրի, և՛ Ղարաբաղի հարցը հետխորհրդային կառուցվածքի հետևանք է։ ԽՍՀՄ-ի համար այդ տարածքների պետական պատկանելությունը սկզբունքորեն կարևոր չէր, բայց երբ Մոլդովան և Հայաստանը դարձան ինքնիշխան պետություններ, Քիշնևի համար Մերձդնեստրի ստատուս քվոն վերածվեց կոկորդում մնացած ոսկորի, իսկ Ադրբեջանի հետ վերջին դիմակայությունում կրած պարտությունից հետո Հայաստանը Լեռնային Ղարաբաղը պահելու մեխանիզմներ չի տեսնում:

Փորձելով լուծել իրենց խնդիրները՝ երկու երկրներն էլ փնտրում են ինչ-որ արտաքին «հենարաններ», քանի որ ունեն պատրանք, որ հավաքական Արևմուտքն ու ՆԱՏՕ-ն կարող են իրենց համար այդպիսին լինել: Դա, իհարկե, չի կարող դուր գալ Ռուսաստանին։ Մոլդովայի կամ Հայաստանի հետ ՆԱՏՕ-ի կապերի ցանկացած ամրապնդում հղի է նրանց տարածքում արևմտյան ռազմակայանների ի հայտ գալով և դրանից բխող բոլոր հետևանքներով, քանի որ էլ ավելի է սրվելու երկրի հարավային և արևմտյան սահմաններում ստեղծված առանց այն էլ պարզ լինելուց հեռու իրավիճակը։ Ղարաբաղի և «Զանգեզուրի միջանցքի» դեպքում հայերի հնարավոր ցեղասպանության և էթնոցիդի ֆոնին դա առնվազն փախստականների հոսքեր են և հումանիտար աղետ։ Մերձդնեստրի դեպքում իրավիճակի պոտենցիալ սրումն էլ ավելի աղետալի կլինի՝ հաշվի առնելով այն, որ այդ չճանաչված հանրապետության բնակչության մեծամասնությունը Ռուսաստանի քաղաքացիներ են։

svpressa.ru.- Հավանաբար, տրամաբանական է ենթադրել, որ Արևմուտքը կարող է խաղադրույք կատարել ոչ թե Հայաստանի, այլ Մերձդնեստրի հակամարտության վրա, քանի որ այդ դեպքում Ռուսաստանը պարզապես ստիպված կլինի պատասխանել թեկուզ իր քաղաքացիներին պաշտպանելու համար։

Անպիլոգով.- Դե, առաջին հերթին՝ Հայաստանը ցամաքային սահմաններ չունի Ռուսաստանի հետ։ Երկրորդ հերթին՝ Հայաստանը դեռևս ՀԱՊԿ անդամ է։ Եթե Արևմուտքն այնտեղ ճնշում գործադրի, ապա, կրկնում եմ, առաջին հերթին փախստականների հոսքեր կլինեն, և կխոսեն, որ Ռուսաստանը կորցնում է իր ազդեցությունն Անդրկովկասում։ Իսկ հիմա հիշենք, որ Մերձդնեստրը նույնպես ցամաքային սահմաններ չունի Ռուսաստանի հետ, իսկ Ուկրաինայի երկինքը ներկայում փակ է։ Ըստ այդմ, Մերձդնեստրի դեմ ցանկացած սադրանք չափազանց ցավոտ կլինի ինչպես ռուսական հասարակության, այնպես էլ ռուսական պետության համար։

Սակայն պետք է հասկանալ, որ Ուկրաինայի հետ մեկտեղ և՛ Ղարաբաղը, և՛ Մերձդնեստրը Արևմուտքի աչքում Ռուսաստանին ապակայունացնելու հերթական գործիքն են։ Թե ինչ տեսքով կլինի այդ ապակայունացումը, ներկայում անհնար է ստույգ կանխատեսել։ Հիմա միայն մի բան կարելի է վստահորեն ասել. Ուկրաինայի ռազմական հաղթանակը Ռուսաստանի նկատմամբ, թեկուզ Արևմուտքի աջակցությամբ, բացարձակապես անհնար է։ Հնարավոր է միայն ինչ-որ ապակայունացում երկրի ներսում, ինչ-որ անկարգություններ և Ռուսաստանի մասնատման փորձ։ Արևմուտքը, կարծում եմ, առաջին հերթին մտածում է հիբրիդային պատերազմի, այլ ոչ թե ուղղակի առճակատման մասին։ Եվ ո՛չ Մերձդնեստրը, ո՛չ էլ Լեռնային Ղարաբաղն ինքնին պիտանի չեն ռուսական պետականության համար «կրիտիկական բաբանի» դերին. կցավեցնի, բայց չի լինի մահացու:

svpressa.ru.- Այդ դեպքում ո՞վ է «կրիտիկական բաբան» լինելու Ռուսաստանի դեմ, եթե ոչ Մոլդովան և Հայաստանը։ Միամտություն կլինի ենթադրել, որ Արևմուտքը կհանգստանա Ուկրաինայի պարտությունից հետո…

Անպիլոգով.- Եկեք մտածենք: Բելառուսում ապակայունացման փորձն ամբողջությամբ ձախողվեց: Բալթյան հանրապետությունների ապակայունացնող ներուժը էական չէ: Կարող եմ ենթադրել, որ Արևմուտքն այս կարգավիճակը կառաջարկի, ամենայն հավանականությամբ, Արևել յան Եվրոպայի երկրորդ էշելոնին, որտեղ ռուսաֆոբիան դարձել է սոցիալական նորմ։ Դա, օրինակ՝ Ռումինիան է, որը սկզբունքորեն կարող է «կապվել» մերձդնեստր-մոլդովական հակամարտության հետ։ Դա Լեհաստանն է, որը վաղուց ինչ-որ ֆանտոմային ցավ է ապրում, դեռ երազում է «Ծովից ծով Ռեչպոսպոլիտայի» մասին։ Ինձ թվում է, որ այդ երկու երկրները միանգամայն բավարար են, որպեսզի, Արևմուտքի տեսակետից, փորձեն Ռուսաստանի ճանապարհին եթե ոչ «կրակապատնեշ», ապա գոնե «սանիտարական պատնեշ» ստեղծել։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

ԱՄՆ-ում ՄՌՏ սարքը տղամարդուն ներս է քաշել. նա մահացել է Կոտայքում ոչ սթափ վիճակում գտնվող 35-ամյա վարորդը «Tesla»-ով բախվել է կայանված «Mercedes»-ին, ապա գազատար խողովակինԻրանի և Իսրայելի միջև կնքված հրադադարը փխրուն է. Արաղչի Շատ մոտ ենք խաղաղության պայմանագիր ստորագրելուն, բայց դա հնարավոր է Հայաստանի Սահմանադրության փոփոխությունից և Մինսկի խմբի լուծարումից հետո․ ԱլիևԱդրբեջանը ՌԴ-ի դեմ միջազգային հայց է նախապատրաստում Կիևը Ռուսաստանից պահանջել է դադարեցնել ուկրաինացիների արտաքսումը Վրաստան Գազայում իսրայելցի զինվորները կրակ են բացել բնակիչների ուղղությամբ, զոհվել է առնվազն 32 մարդԹոմ Հոլանդը խոստանում է նոր «Սփայդերմենը» կլինի «թարմ շունչ»՝ նկարահանված իրական վայրերումՎիետնամում զբոսաշրջային նավակ է շրջվել. զոհվել է առնվազն 18 մարդ Զախարովան հայտնի հիփ-հոփ կատարողի հետ երգ է ձայնագրել 100 միլիոն դոլար և մեկ տոննա կոկաին. Մեծ Բրիտանիայում բացահայտվել է ամենամեծ նարկոկարտելներից մեկըԴյուսելդորֆի տոնավաճառում hրավառ նյութերի պшյթյունի հետևանքով կան տուժածներ Ներկայացվել է անկախ քաշային կարգից աշխարհի լավագույն բռնցքամարտիկների տասնյակըԹարմացվել է Գիզայի բուրգերի ներքին լուսավորության համակարգըՄեծ Բրիտանիան հայտարարել է «18 ռուսաստանցի լրտեսի և նրանց ստորաբաժանումների բացահայտման» մասինԵրբեք մի համաձայնվեք օկուպացիային․ Ալիևի խորհուրդը Ուկրաինային Կուրտուան երկարաձգեց պայմանագիրը «Ռեալի» հետ Մակրոնը հայտնել է «Ռուսաստանի վրա ճնշnւմը մեծացնելու» իր մտադրության մասին Թրամփը դատի է տվել Wall Street Journal թերթին Fitch Ratings-ը հաստատել է Հայաստանի վարկանիշը «BB-» մակարդակում՝ պահպանելով «կայուն» հեռանկարըՔայլի Ջեններին քննադատել են Miu Miu-ի նոր ֆոտոշարքում «դատարկ հայացքի» համար Հունգարիան չի հաստատի ԵՄ բյուջեն, որը կազմվել է Ուկրաինայի շահերից ելնելով․ Օրբան Ձերբակալվել է ավտոմեքենաներից գողություններ արած երիտասարդ Լոռու Սարատովկա գյուղում «Opel»-ը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց և գլխիվայր հայտնվել ծառերի ու թփերի մեջՊրեմիերա. Սոֆի Մխեյան-«Տամ սեր» Լևանդովսկին որոշել է վերադառնալ ազգային հավաքական Իրանի բոլոր երեք միջուկային օբյեկտները լիովին ոչնչացվել են․ Թրամփ Վանաձորում 8-ամյա տղային հայտնաբերել են 2 ժամ տևած որոնողական աշխատանքների արդյունքում՝ հոր ավտոմեքենայի բեռնախցիկում Oկnւպաgված Արցախում Ալիևի մասնակցությամբ գլոբալ մեդիա ֆորում է անցկացվում Ազգակործան կապիտուլյանտը հերթական անգամ Վեհափառի հեռացման մասին է խոսել․ Շարմազանով «Ոսկե ծիրան»-ի «Վարպետ» մրցանակը հանձնվեց Ադիլխան Երժանովին Փաշինյանն ու Փեզեշքիանը քննարկել են երկկողմ, տարածաշրջանային և միջազգային օրակարգին վերաբերող հարցեր Նիկոլն ինչ հայտարարել է, հակառակն է արել. Մենուա ՍողոմոնյանԲելգիայի խորհրդարանի պատգամավոր Էլեն Սամինը լիագումար նիստի ժամանակ հանդես է եկել կարևոր ու համարձակ ելույթով՝ անդրադառնալով Արցախի հարցին և ԵՄ–Ադրբեջան հարաբերություններին. ՀայաՔվեՆիկոլն իրավասություն չունի Արցախը ճանաչելու Ադրբեջանի կազմում. Ավետիք ՉալաբյանՋուր չի լինի հուլիսի 19/20-ին․ հասցեներ Ցանկացած մարդ պետք է հասկանա իր տեղն ու դերը. Մհեր ԱվետիսյանԻրանում ավտոբուսի վթարի հետևանքով կա 21 զոհ, 34 վիրավոր Հանքագործի և մետալուրգի օրվա տոնական միջոցառումները` ֆոտոշարքովԱյս շաբաթ գործարկված մեր թվով 10-րդ գրասենյակի՝ Արաբկիրի կառույցի բացման ոգևորիչ կադրերը. Չալաբյան«ՀայաՔվեն» տարածքային գրասենյակ բացեց Արմավիր քաղաքումԴանակաhարություն Դսեղի սրճարանի մոտ. բուժօգնության է տեղափոխվել 14-ամյա պատանի Ալիևը հրաժարվում է «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրումից. Դավիթ Սարգսյան+40 աստիճան տաքություն․ Հայհիդրոմետից զգուշացնում են Սամբել Բաբայանի «թարս աճած խիյարը» Լոռիում 14-ամյա պատանին գյուղի սրճարանի մոտ վեճի ընթացքում դանակահարել է 25-ամյա երիտասարդին Իշխանության վախի հերթական դրսևորումը ԱՄՆ հայտը կարող է Կովկասում սառը պատերազմ հրահրել Երևան-Սևան ավտոճանապարհին 2,000-ից ավելի ավտոմեքենաներ չեն կարողանում տեղաշարժվելՀիշողություններ արթնացնող ու մի ամբողջ ժամանակաշրջան խորհրդանշող ավտոբուս, որ այդպես էլ մնաց որպես... հիշողություն. «Փաստ»