Երևան, 25.Սեպտեմբեր.2023,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հայաստա՞նը, Մոլդովա՞ն, թե՞ Արևելյան Եվրոպայի երկրորդ էշելոնի երկիր կլինի «նորեկը» Ռուսաստանի դեմ․ «Փաստ»

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

svpressa.ru-ն «Հայաստա՞ն, թե՞ Մոլդովա. ո՞րը կլինի «նորեկը» Ռուսաստանի դեմ» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ ինչքան մոտենում է Կիևի ռեժիմի մոտալուտ փլուզումը, հակառուսական հռետորաբանությունը հետխորհրդային տարածքի որոշ այլ հատվածներում ավելի սադրիչ և կոշտ է դառնում: Օրինակ՝ հունիսի 1-ին Մոլդովայում կայացած Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթաժողովի շրջանակներում հանրապետության ղեկավար Մայա Սանդուն հայտնել է իր մտադրությունը՝ ստեղծելու «Patriot» կոչվող «ռուսական քարոզչության դեմ պայքարի կենտրոն»:

Իսկ Հայաստանում իշխանության բարձրագույն օղակի պաշտոնյաները գնալով շատ են կրկնում երկրի՝ ՀԱՊԿ-ին անդամակցելու վնասակարության մասին թեզերը։ Այս ամենից ակամայից հարց է ծագում. ո՞ւմ՝ մոլդովացիների՞ն, թե՞ հայերին Արևմուտքը մարտի մեջ կնետի, երբ վերջնականապես նոսրանան Ուկրաինայի զինված ուժերի շարքերը Ռուսաստանի դեմ վարվող հիբրիդային պատերազմում։ «Ես շատ չէի թմբկահարի այն փաստը, որ Ուկրաինան արդեն լիովին սպառել է իր հակառուսական ռեսուրսը,- տեղի ունեցողի վերաբերյալ իր տեսակետով է կիսվել քաղաքագետ Ալեքսեյ Անպիլոգովը,- ուկրաինական պետությունը, Սիրիայի կամ Լիբիայի մակարդակի դեգրադացիայի հասնելով, կարող է բավականին երկար ժամանակ մեզ համար խնդիրներ ստեղծել և վերջապես դեգրադացվել՝ դառնալով մի տեսակ չբուժվող թարախապալար մեր սահմաններին»։

svpressa.ru.- Այնուամենայնիվ, հիմա կարելի՞ է ասել, որ Արևմուտքի՝ մեր դեմ պայքարում հաջորդը Մոլդովան ու Հայաստանն են։

Անպիլոգով.- Մոլդովայի և Հայաստանի որոշակի շեղում դեպի արևմտյան տերություններ և ՆԱՏՕ-ի բլոկ իսկապես կարելի է նկատել։ Բայց չպետք է մոռանալ, որ և՛ Մոլդովան, և՛ Հայաստանը ունեն իրենց ինքնիշխանության չլուծված խնդիրներ։ Ե՛վ Մերձդնեստրի, և՛ Ղարաբաղի հարցը հետխորհրդային կառուցվածքի հետևանք է։ ԽՍՀՄ-ի համար այդ տարածքների պետական պատկանելությունը սկզբունքորեն կարևոր չէր, բայց երբ Մոլդովան և Հայաստանը դարձան ինքնիշխան պետություններ, Քիշնևի համար Մերձդնեստրի ստատուս քվոն վերածվեց կոկորդում մնացած ոսկորի, իսկ Ադրբեջանի հետ վերջին դիմակայությունում կրած պարտությունից հետո Հայաստանը Լեռնային Ղարաբաղը պահելու մեխանիզմներ չի տեսնում:

Փորձելով լուծել իրենց խնդիրները՝ երկու երկրներն էլ փնտրում են ինչ-որ արտաքին «հենարաններ», քանի որ ունեն պատրանք, որ հավաքական Արևմուտքն ու ՆԱՏՕ-ն կարող են իրենց համար այդպիսին լինել: Դա, իհարկե, չի կարող դուր գալ Ռուսաստանին։ Մոլդովայի կամ Հայաստանի հետ ՆԱՏՕ-ի կապերի ցանկացած ամրապնդում հղի է նրանց տարածքում արևմտյան ռազմակայանների ի հայտ գալով և դրանից բխող բոլոր հետևանքներով, քանի որ էլ ավելի է սրվելու երկրի հարավային և արևմտյան սահմաններում ստեղծված առանց այն էլ պարզ լինելուց հեռու իրավիճակը։ Ղարաբաղի և «Զանգեզուրի միջանցքի» դեպքում հայերի հնարավոր ցեղասպանության և էթնոցիդի ֆոնին դա առնվազն փախստականների հոսքեր են և հումանիտար աղետ։ Մերձդնեստրի դեպքում իրավիճակի պոտենցիալ սրումն էլ ավելի աղետալի կլինի՝ հաշվի առնելով այն, որ այդ չճանաչված հանրապետության բնակչության մեծամասնությունը Ռուսաստանի քաղաքացիներ են։

svpressa.ru.- Հավանաբար, տրամաբանական է ենթադրել, որ Արևմուտքը կարող է խաղադրույք կատարել ոչ թե Հայաստանի, այլ Մերձդնեստրի հակամարտության վրա, քանի որ այդ դեպքում Ռուսաստանը պարզապես ստիպված կլինի պատասխանել թեկուզ իր քաղաքացիներին պաշտպանելու համար։

Անպիլոգով.- Դե, առաջին հերթին՝ Հայաստանը ցամաքային սահմաններ չունի Ռուսաստանի հետ։ Երկրորդ հերթին՝ Հայաստանը դեռևս ՀԱՊԿ անդամ է։ Եթե Արևմուտքն այնտեղ ճնշում գործադրի, ապա, կրկնում եմ, առաջին հերթին փախստականների հոսքեր կլինեն, և կխոսեն, որ Ռուսաստանը կորցնում է իր ազդեցությունն Անդրկովկասում։ Իսկ հիմա հիշենք, որ Մերձդնեստրը նույնպես ցամաքային սահմաններ չունի Ռուսաստանի հետ, իսկ Ուկրաինայի երկինքը ներկայում փակ է։ Ըստ այդմ, Մերձդնեստրի դեմ ցանկացած սադրանք չափազանց ցավոտ կլինի ինչպես ռուսական հասարակության, այնպես էլ ռուսական պետության համար։

Սակայն պետք է հասկանալ, որ Ուկրաինայի հետ մեկտեղ և՛ Ղարաբաղը, և՛ Մերձդնեստրը Արևմուտքի աչքում Ռուսաստանին ապակայունացնելու հերթական գործիքն են։ Թե ինչ տեսքով կլինի այդ ապակայունացումը, ներկայում անհնար է ստույգ կանխատեսել։ Հիմա միայն մի բան կարելի է վստահորեն ասել. Ուկրաինայի ռազմական հաղթանակը Ռուսաստանի նկատմամբ, թեկուզ Արևմուտքի աջակցությամբ, բացարձակապես անհնար է։ Հնարավոր է միայն ինչ-որ ապակայունացում երկրի ներսում, ինչ-որ անկարգություններ և Ռուսաստանի մասնատման փորձ։ Արևմուտքը, կարծում եմ, առաջին հերթին մտածում է հիբրիդային պատերազմի, այլ ոչ թե ուղղակի առճակատման մասին։ Եվ ո՛չ Մերձդնեստրը, ո՛չ էլ Լեռնային Ղարաբաղն ինքնին պիտանի չեն ռուսական պետականության համար «կրիտիկական բաբանի» դերին. կցավեցնի, բայց չի լինի մահացու:

svpressa.ru.- Այդ դեպքում ո՞վ է «կրիտիկական բաբան» լինելու Ռուսաստանի դեմ, եթե ոչ Մոլդովան և Հայաստանը։ Միամտություն կլինի ենթադրել, որ Արևմուտքը կհանգստանա Ուկրաինայի պարտությունից հետո…

Անպիլոգով.- Եկեք մտածենք: Բելառուսում ապակայունացման փորձն ամբողջությամբ ձախողվեց: Բալթյան հանրապետությունների ապակայունացնող ներուժը էական չէ: Կարող եմ ենթադրել, որ Արևմուտքն այս կարգավիճակը կառաջարկի, ամենայն հավանականությամբ, Արևել յան Եվրոպայի երկրորդ էշելոնին, որտեղ ռուսաֆոբիան դարձել է սոցիալական նորմ։ Դա, օրինակ՝ Ռումինիան է, որը սկզբունքորեն կարող է «կապվել» մերձդնեստր-մոլդովական հակամարտության հետ։ Դա Լեհաստանն է, որը վաղուց ինչ-որ ֆանտոմային ցավ է ապրում, դեռ երազում է «Ծովից ծով Ռեչպոսպոլիտայի» մասին։ Ինձ թվում է, որ այդ երկու երկրները միանգամայն բավարար են, որպեսզի, Արևմուտքի տեսակետից, փորձեն Ռուսաստանի ճանապարհին եթե ոչ «կրակապատնեշ», ապա գոնե «սանիտարական պատնեշ» ստեղծել։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Այրված մարդիկ ջրափոսից ջուր են վերցնում, երեսները լվանում, Արցախում ապոկալիպսիս է՝ բաց երկնքի տակ․ արցախցի լրագրող ՌԴ ՊՆ-ն՝ Արցախում տիրող իրավիճակի մասինԴուրս արի փողոց․ վերսկսվում են անհնազանդության ակցիաները․ ի՞նչ է նախատեսվում վաղըՆոր կադրեր՝ Ստեփանակերտում տեղի ունեցած պայթյունից (տեսանյութ) Ստեփանակերտում բենզալցակայանի տարածքում պայթյուն է եղել․ կան զոհեր և տուժածներ․ 24News Թուրք-ադրբեջանական հարաբերություններն աշխարհում նմանը չունեն. Էրդողան Հանրահավաք-երթ՝ Երևանում․ ուղիղ Կապանի «Սյունիք» օդանավակայանը կարող է սպասարկել միջազգային կանոնավոր չվերթեր․ «Հետք» Ալիևը հայտարարել է, թե իբր 1920 թվականին ՀՀ Սյունիքի մարզն «անջատել են Ադրբեջանից» Ստեփանակերտում զnհվածների կանայք հրաժեշտ են տալիս իրենց ամուսինների շիրիմներին, ներողություն խնդրում նրանցից17:00 դրությամբ ԼՂ-ից Հայաստան մուտք է գործել բռնի տեղահանված 6650 անձ Իսկ հայ ժողովուրդն ապրելու է` սեփական հայրենիքը դավաճանածի ամոթալի խարանով. ԶաքարյանԱՄՆ կարճաժամկետ հյուրախաղերը և կրկին արյունաքամվող հայ ժողովուրդը. Արտակ Զաքարյան Դավիթ Սարգսյանը ձերբակալվեցՆիկոլի բեսպրեդելն է. Ալիևի առաջ ճանապարհը բացում են, հայի առաջ փակում. Շարմազանով Team Telecom Armenia-ն անվճար կապ կտրամադրի բռնի տեղահանված արցախցիներինՌԴ-ն կապ չունի ՀՀ-ում տեղի ունեցող բողոքի ակցիաների հետ. ՌԴ ԱԳՆ Էրդողանը Նախիջևանում է «Տաշիր» բարեգործական հիմնադրամը կացարան կտրամադրի Արցախից տեղահանված 1000 բնակչի Զոհեր շատ ունենք․ մինչեւ վերջին մարդը դուրս չգա, ես դուրս չեմ գա․ Ասկերանի քաղաքապետ«Ես դիրքերում եմ եղել կռվի ժամանակ, հետո իջել եմ, չեմ կարողացել երեխաներիս հանեմ գյուղից» «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների ներկայացուցիչները հանդիպել են ԱՄՆ սենատոր Գերի Փիթերսի գլխավորած պատվիրակության հետ Ես այստեղ եմ, Արցախում եմ․ Արկադի ՂուկասյանԹուրքի հետ չէինք ապրի, դա հնարավոր բան չէ, հիմա դեռ չենք պլանավորել՝ ինչ ենք անելու․ արցախցի Չափազանց լավ ընդունեցին մեզ, անչափ գոհ եմ իրենցից․ Գորիսում գտնվող արցախցի Հարսանիք՝ ԱրցախումԻվանյանում ավարտվել է Արցախի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչների հանդիպումը (լուսանկարներ, տեսանյութ) Արցախի տարբեր հատվածներից հայտնաբերվել է 106 մարմին Մոսկվան առաջիկայում կպատասխանի Փաշինյանի հայտարարություններին. ԶախարովաԽաղաղապահները Ղարաբաղում իրական հերոսություն են ցուցաբերել. նրանց հասցեին հնչող բոլոր կշտամբանքներն անհիմն են. Պեսկով Ռուսաստանի հայերի միությունը պահանջում է Հայաստանում դադարեցնել բռնաճնշումները և հայրենակիցներին կոչ է անում աջակցել ազգային զարթոնքի շարժմանը «Ես ամաչում եմ, որ ադրբեջանցի եմ, տեսել ե՞ք հայերին ոնց են սպանում» Ես արդեն Հայաստանում եմ. Սամվել Բաբայան Արցախում ականի պայթյունից 2 ադրբեջանցի զինծառայող է մահացել Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների գտնվելու ժամկետների մասին դեռ վաղ է խոսել. Պեսկով Ucom-ի գլխավոր տնօրեն Ռալֆ Յիրիկյանը հատուկ դասախոսությամբ է հանդես եկել «Առաջնորդության դպրոցում» Ի՞նչ կանի Իրանը, եթե Ադրբեջանը հարձակվի Սյունիքի վրա․ Pars TodayԱրցախում չկա մարտական դիրք, որտեղ լքած զինծառայող լինի. Տիգրան Աբրահամյան Ադրբեջանցի զինվորները ստուգում են Ստեփանակերտից ՀՀ մեկնող մեքենաներըԱրևային վահանակները տիեզերքում իրատեսական են Սևան քաղաքում այրվել է ավտոմեքենա Չնայած ոստիկանության բռնություններին՝ անհնազանդության ակցիաները շարունակվում են. Իշխան Սաղաթելյան Արցախի տեղեկատվական շտաբը նոր հաղորդագրություն տարածեց «Ապրելու երկիր»-ը բացահայտումներ է խոստանում Ադրբեջանի ՊԱԾ-ն դիմել է ԼՂ հայերին Գորիսի կենտրոնը ողողված է Արցախի մեր հայրենակիցներով Երևանի, Հրազդանի որոշ հասցեների, Արարատի մարզի որոշ բնակավայրերի գազամատակարարումը սեպտեմբերի 26-ին ժամանակավորապես կդադարեցվի Մարտակերտի, Մարտունու, Ասկերանի խաղաղ բնակիչներին խաղաղապահներն ուղեկցել են Ստեփանակերտ (տեսանյութ) Ձերբակալվել են հայ զինվորականներ․ Ադրբեջանի ՊԱԾ Սպասվում են տեղումներ, օդի ջերմաստիճանը կնվազի