Երևան, 17.Փետրվար.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ամենահին երաժշտական գործիքը․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Տավիղը համարվում է ամենահին լարային կսմիթային երաժշտական գործիքներից մեկը, եթե ոչ ամենահինը: Այն ունի ձգված լարերով եռանկյունաձև աղեղի տեսք, որոնք նվագելիս ներդաշնակ մեղեդի են արձակում: Լեգենդի համաձայն, տավիղն իր առաջացմամբ պարտական է որսորդական աղեղին: Երբ մարդը քաշել է աղեղնալարը, այն յուրահատուկ ձայն է հանել, ևս մեկ աղեղնալար քաշելով՝ հնարավոր է եղել նվագել փոքրիկ մեղեդի: Աղեղանման տավիղի առաջին պատկերները կան հին եգիպտական քարանձավային նկարներում, որոնք թվագրվում են մ.թ.ա. 2800-2300 թվականներով: Տավիղի նման պատկերներ կան գրեթե չորս հազար տարվա պատմություն ունեցող հին Միջագետքի Ուր քաղաքում, որոնք հայտնաբերվել են պեղումների ժամանակ:

Այդ գործիքը տարածված է եղել հույների, հռոմեացիների և այլ ժողովուրդների մոտ: Քնարը տավիղի քույրն է, որը հանրահայտ է եղել հին Հունաստանում: Այդ ժամանակների նկարների և քանդակների մեջ կարելի է տեսնել, որ քնարը սիրված է եղել բազմաթիվ բանաստեղծների և երգիչների կողմից: Քնարը, որը աշխարհի գրեթե բոլոր էթնիկ խմբերի կողմից է օգտագործվել, հանդիսանում է տավիղի ավելի փոքր և թեթև տեսակը: Եվրոպայում տավիղները հայտնվել են 8-րդ դարում, սակայն ամենամեծ տարածումը ձեռք են բերել միայն 15-17-րդ դարերում: Հին տավիղները կամարաձև կամ անկյունային էին և տարբերվում էին իրենց չափերով: Հատկապես տարածված են եղել կելտերի կողմից սիրված ձեռքի փոքր տավիղները: Հինգ օկտավա է եղել այդ գործիքի ձայնային տիրույթը, իսկ լարերը այնպես են դասավորված եղել, որ հնարավոր է եղել ստանալ միայն դիատոնիկ սանդղակի հնչյուններ:

1660 թվականին Ավստրիայում հայտնագործվել է կարգավորվող ստեղների տեսքով մեխանիկական սարք, որը հնարավորություն է տվել լարերը ձգելով կամ թուլացնելով փոխել ձայնի տոնայնությունը: Իսկ լարերը կարճացնելու համար պետք չէր մատներ օգտագործել, դրանցից յուրաքանչյուրի մոտ կեռիկներ են եղել, ինչը նպաստել է տոնայնության բարձրացմանը: Սակայն նման մեխանիզմը հարմար չի եղել, և 1720 թվականին գերմանացի վարպետ Յակոբ Հոխբրուկերը հայտնագործել է տավիղը կատարելագործող մեխանիզմ: Դրանք յոթ ոտնակներ են, որոնք հետագայում հասցվել են 14 -ի: Ավելի ուշ՝ 1810 թվականին, ֆրանսիացի արհեստավոր Սեբաստիան Էրարդը արդիականացրել է Հոխբրուկերի մեխանիզմը և արտոնագրել երկոտնակ տավիղը, որն օգտագործվում է մինչ օրս:

Մեխանիզմը, որը կատարելագործվել է Էրարի կողմից, ապահովել է գրեթե յոթ օկտավայի սանդղակ: Գ. Լիոնը Փարիզում 1897 թվականին հորինել է տավիղի ոտնաթաթի տարբերակը: Խոսքը խաչաձև լարերի մասին է, որոնք կրկնապատկվել են ոտնակների վերացման պատճառով: Լարերի երկրորդ հավաքածուն նոր հնչողություն է հաղորդել գործիքին: Դրա շնորհիվ էլ գործիքը համբավ է ձեռք բերել, չնայած շուտով այն սկսել են ավելի ու ավելի քիչ օգտագործել: 20 -րդ դարում տավիղը հատուկ դեր է խաղում մենակատար կամ խմբային երաժշտության մեջ: Ներկայում անհնար է գտնել կոմպոզիտոր, որի ստեղծագործություններում չեն օգտագործվում տավիղի հնչյունները:

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Փրկարարները մարել են Քասախ գյուղում բռնկված հրդեհըՄարտի տոնական և ոչ աշխատանքային օրերը ««Չրթում» ենք, պապ»․ հայրը զոհվելուց մեկ ժամ առաջ է որդու հետ խոսել Զախարովան հայտարարել է՝ ՌԴ-ի համեմատությունը նացիստական ​​Գերմանիայի հետ «անհետևանք չի մնա» Վարորդները կամ հսկիչներն իրավունք չունեն ձեզ իջեցնել տրանսպորտից, դա ապօրինի գործողություն է (տեսանյութ) Իսրայելի ռազմաօդային ուժերը հարձակվել են Լիբանանի ռազմական թիրախների վրա Օգտատերերը դժգոհում են, որ Telegram-ի նոր տարբերակն «սպանում է» iPhone-ի մարտկոցը ՄԱԿ. Արտաքին ֆինանսավորումը սառեցնելու ԱՄՆ որոշումը կարող է հանգեցնել ՁԻԱՀ-ից միլիոնավոր մահվան դեպքերի Հայտնիների հրապարակումները՝ Վալենտինի օրվա առթիվ Գլխացավեր, ճնշում, ինֆարկտ. փետրվարի 17-ից 23-ը ե՞րբ կլինեն մագնիսական փոթորիկներ և ովքե՞ր պետք է զգուշանան «Ինտերի» մեկնարկային կազմը Ո՞վ կներկայացնի Հայաստանը «Եվրատեսիլ»-ում այս տարի BRICS-ի գագաթնաժողովը կանցկացվի Ռիո դե Ժանեյրոյում. օրերը հայտնի են «Երազումս տեսել եմ, բայց չեմ հիշում՝ ի՞նքն էր»․ հարսանիք՝ Սուրբ Սարգսի տոնին Չեխիայում ՀՀ դեսպանը երկրի փոխվարչապետին փոխանցել է Հայաստան այցելելու հրավերը CNN. Սաուդյան Արաբիան պատրաստ է միջնորդ դառնալ Թրամփի վարչակազմի և Իրանի միջև Սասունիկ գյուղում նպաստառու ընտանիքի 25 հատ խոզը աֆրիկյան ժանտախտից անկել է ՀԱՄԱՍ-ը պետք է «արմատախիլ արվի»․ Մարկո Ռուբիո Երուսաղեմում հանդիպել են Նեթանյահուն և Ռուբիոն Թրամփի վարչակազմը բացահայտել է՝ ինչ շահ ունի ԱՄՆ-ն ուկրաինական հակամարտության լուծմամբ. ինչ է առաջարկվել Կիևին Ձյուն կտեղա՞. եղանակը փետրվարի 17-ից 21-ը Փետրվարի 17-ին և 18-ին լույս չի լինի Երևանի և մարզերի հարյուրավոր հասցեներում Մասկը կներկայացնի Grok 3 չաթբոտը՝ «աշխարհի ամենախելացի արհեստական ​​ինտելեկտը» Սարգիս Ադամյանը երկրորդ խաղում անընդմեջ դարձավ գոլի հեղինակ (տեսանյութ) Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են հիվանդ տեղափոխող շտապօգնության մեքենան, «Ford Fusion»-ը և «Mazda»-ն․ կան վիրավորներ Ընդլայնվել է առողջապահության և կրթության գծով փոխհատուցվող սոցիալական ծախսերի շրջանակը Պարեկները թմրանյութով ՊՆ ծառայողների են հետապնդել, ինչից հետո տեղի է ունեցել վթար Ե՞րբ է մեկնարկում Մեծ պահքը Ադելիա Պետրոսյանը՝ Ռուսաստանի Գրան պրիի եզրափակչի հաղթող Լիլիանա Ապրոյան. Դավայի ասիստենտի օգնականից մինչև գորգից պայուսակների հայկական ապրանքանիշի հիմնադիր Սևանի թերակղզուց մինչև Ծովագյուղ հավածում թույլ բուք է, Վարդենյաց լեռնանցքում տեղ-տեղ մերկասառույց է Լույս աշխարհ է եկել 2022 թվականին Ադրբեջանի ագրեսիայի հետևանքով զոհված զինծառայողի քույրը` Ադրիանան Ջուր չի լինի՝ փետրվարի 17-ին տասնյակ հասցեներում Կենտուկիում սաստիկ ջրհեղեղի հետևանքով առնվազն 2 մարդ է զոհվել Զելենսկին ասել է, որ երբեք չի ընդունի առանց Ուկրաինայի մասնակցության ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի կնքած խաղաղ համաձայնագիրը Ռոնալդոն նշել է լավագույն ֆուտբոլիստի անունը, ում հետ երբևէ խաղացել է Վիզուալ մնացորդների աղբանոց կամ՝ «Մեգապոլիս» ֆիլմը Մխիթար Հայրապետյանը Աբու Դաբիում մասնակցել է IDC 2025 միջազգային պաշտպանական համաժողովին Կյանքն ինձ համար այլևս դարձել էր տառապանք. Ավետիք Իշխանյանի հրաժեշտի խոսքը Նիկոլաևում պայթյունի հետևանքով զոհվել է Ուկրաինայի Ականազերծման կենտրոնի երեք զինծառայող Փետրվարի 3-րդ տասնօրյակում ՀՀ-ում սպասվում են 2024-2025 թվականի ձմեռվա ամենացածր ջերմաստիճանները Երևան-Մոսկվա տոմսերի գինը կտրուկ նվազել է. ի՞նչ արժե այս պահին Տեղ-տեղ մերկասառույց, նաև թույլ բուք․ իրազեկում՝ վարորդերին Ողբերգական ավտովթար՝ Գեղարքունիքի մարզում․ բժիշկներն արձանագրել են վարորդի մահը․ կա վիրավոր Մակրոնը երկուշաբթի Ուկրաինայի իրավիճակի շուրջ եվրոպական առաջնորդների հանդիպում կանցկացնի Գամփռ․ ընտրվել է Երևանում կայանալիք հոկեյի ԱԱ-ի թալիսմանը Հայտնի է ե՞րբ և որտե՞ղ տեղի կունենա Ավետիք Իշխանյանի հոգեհանգիստը Իշխանյանը այն հազվագյուտ իրավապաշտպաններից էր, որ մինչև վերջ հավատարիմ մնաց մեր ազգային նպատակներին. Չալաբյան Արցախի կորուստն ու Հայաստանում տիրող իրավիճակի հստակ գիտակցումը հյուծեցին դրանց հետ անհաշտ մտավորականին․ Սերժ Սարգսյան Երևան-Սևան ավտոճանապարհին հրդեհ է բռնկվել Audi-ի շարժիչի հատվածում և սրահում