Yerevan, 08.December.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


ԲՐԻԿՍ, թե՞ ԵՄ. Հայաստանի տնտեսական զարգացման հեռանկարները և համաշխարհային քաղաքական գործընթացները. «Փաստ»

ECONOMICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

realtribune.ru-ն գրում է, որ ժամանակակից աշխարհում տեղի են ունենում գլոբալ գործընթացներ, և ոչ մի երկիր չի կարող մի կողմ կանգնել դրանցից և չորոշել դրանցում իր մասնակցության ուղղությունն ու աստիճանը։ Ամենադինամիկ զարգացող նախագծերից մեկը, որն արդեն միավորում է մարդկության մեծ մասին, BRICS -ն է: Ո՞րն է BRICS -ի զարգացումը. ցանցային համագործակցության լրացուցիչ հնարավորություններ, գլոբալ լոգիստիկայի զարգացման և այդ կազմակերպությանը մասնակցող երկրների համար արտոնյալ պայմաններ: Երկրները, որոնք պատմականորեն պատկանում են տարբեր ռազմաքաղաքական դաշինքների և ունեն որոշակի աշխարհաքաղաքական հակասություններ, ձգտում են միանալ BRICS -ին, քանի որ այն պայմանները, որոնք առաջարկում է BRICS -ը համագործակցության զարգացման համար, ավելի գրավիչ են։

Կա մեկ նշանակալից օրինակ, երբ երկիրը, որի անդամակցությունը BRICS -ին տնտեսապես շահավետ էր, հրաժարվեց այդ հեռանկարից՝ զուտ գաղափարական նկատառումներից ելնելով: Դա Արգենտինան էր նախագահ Խավիեր Մայլիի ընտրությունից հետո։ Բայց դա ոչ մի օգուտ չբերեց Արգենտինային, նրանք կորցրին հնարավորությունները և թույլ տվեցին իրենց տնտեսական մրցակիցներին ուժեղանալ, իսկ փոխարենը ոչինչ չստացան։ BRICS -ի հիմնական ստեղծողներից են Ռուսաստանը և Չինաստանը, որոնք այժմ գտնվում են ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հետ աշխարհաքաղաքական հակամարտության գագաթնակետին, բայց, չնայած դրան, հիմա այն երկրները, որոնք ավանդաբար եղել են եվրոպական և ամերիկյան ազդեցության գոտիներում, համագործակցություն են փնտրում BRICS -ի շրջանակներում՝ իրենց տնտեսական շահերից ելնելով։

BRICS -ի այլընտրանքը, որին առավել ակտիվ փորձում են ինտեգրել Հայաստանին, Եվրամիության հետ ռազմավարական համագործակցության զարգացումն է, այսպես կոչված՝ եվրաինտեգրումը։ Հայաստանի համար եվրաինտեգրումը, կարծես, «ճակատագրի նվեր» է, որը կարող է ակնթարթորեն լուծել բոլոր խնդիրները։ Բայց այդ ամենն արդեն տեղի է ունեցել Ուկրաինայում, և շուկաների դիվերսիֆիկացիան հանգեցրեց միայն ուկրաինական էլիտաների կապիտալի ավելացմանը և պաշտոնյաների շրջանում նոր օլիգարխիայի առաջացմանը։ Բացի այդ, Ուկրաինայի հետ համեմատած, Հայաստանը գտնվում է անբարենպաստ վիճակում, քանի որ հանրապետությունում չկա պատրաստի տրանսպորտային լուծում, որը կարող է արդյունավետորեն բավարարել եվրաինտեգրմանն ուղղված շուկայի պահանջները։ Այդ առումով, Հայաստանի կառավարության կողմից հռչակված «խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը մեծապես ավելի շատ «իմիջային» է, քան իրական համադարման:

BRICS -ը արագ զարգացող գլոբալ կազմակերպություն է, որն ապահովում է մուտք դեպի բազմամիլիարդանոց շուկաներ և համաշխարհային հաղորդակցություն: BRICS -ի երկրների դիրքը միջազգային հիմնական տրանսպորտային միջանցքների առանցքներում (Արևելք-Արևմուտք, Մեկ գոտի, Մեկ ճանապարհ, Հյուսիս-Հարավ, դեպի Բրազիլիա և Եգիպտոս ծովային երթուղիներ Ազով-Սև ծովի ավազանի նավահանգիստներով) պայմաններ է ստեղծում տարատեսակ տրանսպորտային կապերի արագ զարգացման համար: Առանձնահատուկ ուշադրություն պետք է դարձնել BRICS -ին Հայաստանի տարածաշրջանային հարևանների և առևտրային գործընկերների մասնակցության փաստին։

Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն, վերջին 20 տարվա ընթացքում ԲՐԻԿՍ-ի անդամ 9 երկրների փոխադարձ առևտուրը աճել է 10 անգամ՝ 2004 թվականի 91 միլիարդ ԱՄՆ դոլարից 2023 թվականին հասնելով 919 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի: Փոխադարձ առևտրի զարգացման այս դինամիկան ներդրումների շարժի հետ մեկտեղ ամբողջությամբ արտացոլում է BRICS -ի հարթակի վրա համատեղ աշխատանքի ընթացքում համապարփակ համագործակցության և պետությունների տնտեսությունների մերձեցման ջանքերը։ Հայ տնտեսագետ Աղասի Թավադյանը հանդես է գալիս BRICS ձևաչափին Հայաստանի արդյունավետ ինտեգրման աշխարհատնտեսական հիմնավորման օգտին։

Նրա կարծիքով, այդ ձևաչափի շրջանակներում համագործակցությունը հզոր խթան կստեղծի Հայաստանի տնտեսության դիվերսիֆիկացման և արտաքին առևտրային հարաբերությունների համար, ինչին ձգտում է Հայաստանի ղեկավարությունը, ինչպես նաև հնարավորություն կբացի մասնակցել միջազգային լոգիստիկ նախագծերին՝ ընդլայնելով և ուժեղացնելով երկրի լոգիստիկ հասանելիությունը: Միաժամանակ նա նշել է եվրոպական շուկաների գերհագեցվածությունը և ապրանքների ստանդարտացման հստակ ալգորիթմների բացակայությունը, ինչը զգալիորեն սահմանափակում է ԵՄ առևտրային հարթակի արդյունավետ օգտագործումը Հայաստանի կողմից։ Հարցն այն է, թե ռազմավարական տեսանկյունից ի՞նչն ավելի մեծ հետաքրքրություն կառաջացնի։ Չմոռանանք նաև աշխարհաքաղաքականության մասին: Եթե Հայաստանն ընկնի կա՛մ Ռուսաստանի, կա՛մ ԵՄ ընտրության թակարդը, մեկը մյուսին բացառելու է, և Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների խզմանը զուգահեռ տեղի կունենա անջատում Իրանից։ Դա անհամատեղելի է ԵՄ ինտեգրացիոն նախագծերին մասնակցության հետ։

Իրանը գտնվում է եվրոպական պատժամիջոցների տակ, և Հայաստանից, անշուշտ, կպահանջվի Իրանի հետ համագործակցությունը սահմանափակել, այլ տարբերակ չի լինի, և դա՝ հայ ժողովրդի շահերին հակառակ։ Հիմա, իհարկե, ԵՄ-ն և ԱՄՆ-ը Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև հարաբերությունները խզելու նախագծի հաջողության համար Հայաստանին կխոստանան այն ամենը, ինչ կցանկանան լսել Երևանում, իսկ այն ժամանակ, երբ շրջադարձն արդեն իրականություն կլինի, հայերին ուղղակի կթելադրեն Արևմուտքին անհրաժեշտ պայմանները՝ անկախ հայ ժողովրդի շահերից։ Հայ ժողովուրդն իր պատմության ընթացքում բազմաթիվ ողբերգություններ է ապրել, և նա, անշուշտ, ունի խաղաղության և երջանիկ կյանքի իրավունք։ Պատմական ընթացքն ու ապրած ողբերգությունները հայ ժողովրդին պետական իմաստություն են սովորեցրել։ Հուսանք, որ դա կարտահայտվի 21-րդ դարի իրողությունների մեջ։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Kindergarten in Artashavan Powered by Solar Energy Thanks to Ucom and SunChild Ameriabank named the Bank of the Year 2024 in Armenia by The Banker MagazineIDBank donated 10,000,000 AMD to the 27th "For You, Armenia!" Telethon “The Will to Get Back on Your Feet Again” ։ A Film Series Funded by AraratBank EasyPay has joined Idram's open QR infrastructureAmeriabank Named Armenia’s Best Bank for Real Estate by Euromoney Ardshinbank Donates 120 Million AMD to the Hayastan All-Armenian FundIdram is now available on Wildberries!80% Discount on IDBank’s Travel Card Services for Black Friday! Instant idcoin ahead of Black Friday Ucom and SunChild NGO Install Solar Plant in Malishka Community Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian citiesLearn to save. World Savings Day with Idram JuniorAnother solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International TransfersIDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries