Գիտնականները հայտնաբերել են Տիեզերքի առանցքային մոլեկուլի առաջացման նոր մեխանիզմ
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
ԱՄՆ-ի Միչիգանի համալսարանի հետազոտողները բացահայտել են տրիհիդրոգենային իոնի (H₃⁺) առաջացման նոր ուղի։ Այս մոլեկուլն առանցքային դեր ունի աստղերի ձևավորման և միջաստղային քիմիայի մեջ։ Այն առկա է Յուպիտերի և Սատուրնի մթնոլորտներում, ինչպես նաև մասնակցում է Տիեզերքում բարդ օրգանական միացությունների ձևավորմանը։ Բացահայտումը հրապարակվել է Nature Communications (NatComms) ամսագրում։
H₃⁺-ի առաջացման անհայտ ճանապարհը
Նախկինում հայտնի էր, որ H₃⁺ ձևավորվում է, երբ ջրածնի մոլեկուլը (H₂) բախվում է իր իոնացված ձևին (H₂⁺)։ Սակայն գիտնականները ենթադրել են, որ գոյություն ունեն նաև այլ մեխանիզմներ, որոնք կարող են բացատրել այս իոնի լայն տարածվածությունը Տիեզերքում։
Սուպերհզոր լազերային սպեկտրոսկոպիայի և մաթեմատիկական մոդելավորման միջոցով հետազոտողները դիտարկեցին H₃⁺-ի առաջացումը մեթիլհալոգեններում և կեղծ հալոգեններում, որոնք ունակ են կրկնակի իոնացման (երկու էլեկտրոնների կորստի)։
«Թափառող» ջրածնի մեխանիզմը
Պարզվեց, որ կրկնակի իոնացումից հետո մոլեկուլը անմիջապես չի քայքայվում։ Դրա փոխարեն, չեզոք ջրածնի մոլեկուլը (H₂) «թափառում» է ներսում, մինչև որ գրավում է ևս մեկ պրոտոն և դառնում H₃⁺։
Այս բացահայտումը թույլ է տալիս կանխատեսել, թե որ մոլեկուլները կարող են արտադրել H₃⁺ նմանատիպ մեխանիզմով, ինչը կօգնի գտնել այս մոլեկուլի նոր աղբյուրներ միջաստղային ամպերում և այլ տիեզերական օբյեկտներում։
Ի՞նչ նշանակություն ունի այս հայտնագործությունը
- Նոր պատկերացումներ տիեզերական քիմիայի մասին – հայտնաբերվել է H₃⁺-ի այլընտրանքային աղբյուր, որը կարող է բացատրել դրա բարձր կոնցենտրացիան Տիեզերքի տարբեր մասերում։
- Բարդ օրգանական մոլեկուլների որոնում – «թափառող» ջրածնի մեխանիզմը հնարավոր է կապված լինի կենսական կարևոր միացությունների առաջացման հետ։
- Աստրոքիմիայի զարգացում – այս արդյունքները կօգնեն ավելի ճշգրիտ մոդելավորել քիմիական էվոլյուցիան Տիեզերքում։
Այժմ գիտնականները կարող են ավելի հստակ կանխատեսել H₃⁺-ի ձևավորումը և որոնել այն Տիեզերքի դեռևս չուսումնասիրված շրջաններում՝ մոտենալով այն գործընթացների հասկացմանը, որոնք ձևավորել են մեր Գալակտիկան։
Հետևեք մեզ՝ այստեղ
«Եվրատեսիլ 2025». հայտնի է, թե որ կիսաեզրափակչում եւ որ համարի ներքո է ելույթ ունենալու Հայաստանը
Գազ չի լինելու
Թուրք օլիմպիականը հոր հետ զոհվել է հրդեհի հետևանքով
Կանձրևի՞․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին
Փակ են Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային օդերևութաբանական կայանից Քարի լիճ և Ամբերդ ամրոց տանող ճանապարհները
Հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության՝ կբռնագանձվի 134 միլիոն դրամ. դատարանը բավարարել է Գլխավոր դատախազության՝ պետական շահերի պաշտպանության հերթական հայցը
Հարյուրավոր հասցեներում լույս չի լինելու
Ուսումնարանների միաձուլման արդյունքում կստեղծվի Երևանի արհեստի պետական քոլեջ
«Մուլտֆիլմի հերոսուհուց արտաքնապես շատ տարբեր եմ». «Գեղեցկուհին և հրեշը» հայտնի մուլտֆիլմի հերոսները՝ Խամաճիկների թատրոնում՝ Լիլի Էլբակյանի մեկնաբանությամբ
«Բարսելոնայի» մեկնարկային կազմը
Կապանում տեղի է ունեցել «Արտավազդ 2025» ամենամյա թատերական մրցանակաբաշխությունը (ֆոտո)
Քննարկվել են ՀՀ և Հունգարիայի միջև զբոսաշրջության ոլորտում համագործակցության զարգացման հետ կապված հարցեր
Կրակոցներ՝ Լոռու մարզում․ դիմակավորված անձինք մտել են Հաղպատում գտնվող փիրուզի հանքաքարի տարածք. Shamshyan.com
Խաշթառակից դեպի Լուսահովիտ տանող ճանապարհին հարկադիր քարաթափման աշխատանքներ կկատարվեն
Գյումրեցիները բնակարան չեն ստացել այս 6-7 տարիների ընթացքում. Մարտուն Գրիգորյան
Յոկո Օնոն չի «փլուզել» Beatles-ը. նա երկարացրել է խորհրդանշական ռոք խմբի կյանքը
Ջուր հավաքեք․ 36 ժամ ջուր չի լինելու
Մեծ բանավեճ․ Գյումրու համայնքապետի 9 թեկնածուները՝ մեկ տաղավարում
STARLINK-ը պաշտոնապես Հայաստանում է․ Մխիթար Հայրապետյան
8 անձ ձերբակալվել է ընտրակաշառք տալու, ստանալու, ընտրության ժամանակ բարեգործության արգելքը խախտելու մեղադրանքներով
Բաքուն Հայաստանում Եվրոպական դիտորդների առաքելությանը կրկին լրտես է անվանել
Իսակովի պողոտայում բախվել են «Nissan Murano»-ն և «ՎԱԶ 2107»-ը․ կա վիրավոր
Հունաստանի հետ հարաբերություններն առանձնակի նշանակություն ունեն մեր ժողովրդի համար․ Խաչատուրյան
Ռազմական ակադեմիա է այցելել Կանզասի ազգային գվարդիայի գլխավոր սերժանտ Քրիս Հարգիսը
«Ադրբեջանական սադրանքներն անպատասխան թողնելը հղի է վտանգավոր հետևանքներով»․ Աբրահամյանը Սյունիքում է
76-ամյա թոշակառուին հոշոտել են սեփական դստեր մոտ 50 շները
Նիկոլ Փաշինյանի ժամանակը սպառվել է, պետք է հեռանա
Այսօր թատրոնի համաշխարհային օրն է․ տոնը նշվում է նաև Հայաստանում
Ինչ բացահայտում են արել գիտնականները քաղցկեղի մասին
1 ոսկե, 2 արծաթե և 4 բրոնզե մեդալ՝ Լյովա Վարդանյանի անվան ազատ ոճի ըմբշամարտի միջազգային հուշամրցաշարից
«Արարատն» ավելացված ժամանակում խուսափեց պարտությունից (տեսանյութ)
Մարտի 20-ին սկսված կրակոցների համեմատ անցած գիշեր Խնածախում հանգիստ է եղել, 2 անգամ են կրակել
Շղթայական ավտովթար․ կան վիրավորներ
Ադրբեջանի նախագահն ու առաջին տիկինը այցելել են Շուշի
Անթույլատրելի է լրագրողական օրինական գործունեության խոչընդոտումները, ուժի կիրառումը․ հայտարարություն
Հայտնի են ԽՍՀՄ Խնայբանկում ավանդի դիմաց փոխհատուցման նոր ցուցակներում համարների միջակայքերը
Ժիրայր Մխիթարյանն ընտրվեց Հաշվեքննիչ պալատի անդամ
Հայկ Նազարյանը կնշանակվի Իրանում ՀՀ առևտրական կցորդ
Եգիպտոսում Հուրգադայի ափերի մոտ զբոսանավի վթարի հետևանքով հինգ ռուս է զոհվել
Կրակnց՝ Տավուշում, երեխա է հիվանդանոց տեղափոխվել. Shamshyan
Երևանում գողացել են թվով 14 հատ «Iphone» տեսակի հեռախոս
Գյումրու քաղաքապետի թեկնածու Մարտուն Գրիգորյանը նախընտրական քարոզարշավի շրջանակում իր թիմի հետ այցելել էր «Արցախ» թաղամաս
Երևանի ավագանիում ՔՊ-ն նոր անդամ ունի՝ Արևիկ Բլեջյանցը
Օրերս Էջմիածնում սպանված Արթուր Պարոնյանին հրաժեշտ տվեցին
Պլանային աշխատանքներով պայմանավորված՝ մարտի 28-ին և 31-ին, ինչպես նաև ապրիլի 4-ին մի շարք հասցեներում գազ չի լինի
Տրանսպորտից առանց վճարելու օգտվելու համար պատիժ կսահմանվի. նախագիծն ուղարկվել է ԱԺ
Կարմիր ծովում խորտակված սուզանավում բացառապես ռուս զբոսաշրջիկներ են եղել
«Նշաձողից ցածր ընկածների հետ ընդունված չէ բանակցել, ուր մնաց թե՝ բանավիճել». Սերժ Սարգսյանի գրասենյակ
Սա էլ Տարոն Մարգարյանի նկատմամբ քաղաքական հետապնդման մասին իրականությունը և ոչ միայն. Հայկ Մամիջանյան
Իրազեկում․ Լոռու մարզի Ստեփանավան համայնքի Արմանիս բնակավայրում գործարկվելու է էլեկտրական շչակ
