Երևան, 20.Մայիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Տիեզերքի կրակե վիշապը. հայտնաբերվել է Ծիր Կաթինի կրկնօրինակը

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Ժնևի համալսարանի աստղագետները բացահայտում են կատարել, որը հեղափոխում է տիեզերքի մասին մեր պատկերացումները. Տիեզերքի խորքերում, նրա գոյության արշալույսին, հայտնաբերվել է Zhúlóng գալակտիկան՝ Ծիր Կաթինի զարմանալի կրկնօրինակը: Չինական «Կրակե վիշապի» անունը կրող այս գալակտիկան մարտահրավեր է նետում գալակտիկաների ծննդի մասին տեսություններին և ստիպում գիտնականներին վերանայել, թե ինչպես են ձևավորվել աստղային աշխարհները: «Ջեյմս Ուեբ» աստղադիտակի միջոցով կատարված այս բացահայտումը Տիեզերքի պատմության նոր բանալին է:

Zhúlóng. մեր գալակտիկայի հայելին

Zhúlóng-ը այնքան հեռու է, որ նրա լույսը մեզ է հասել միլիարդավոր տարիներ ճանապարհ անցնելով՝ ցույց տալով Տիեզերքը նրա երիտասարդության օրերին: Սակայն խառնաշփոթ պրոտոգալակտիկայի փոխարեն գիտնականները տեսել են հասուն պարուրաձև կառուցվածք, գրեթե նույնական Ծիր Կաթինին.

  • Չափս. սկավառակը տարածվում է 60 հազար լուսային տարի, ինչպես մեր գալակտիկան:
  • Զանգված. ավելի քան 100 միլիարդ արեգակնային զանգվածի աստղեր, համեմատելի Ծիր Կաթինի հետ:
  • Կառուցվածք. հստակ պարուրաձև թևեր, աստղածնության սկավառակ և խիտ միջուկ:

«Սա նման է Ձեր տան կրկնօրինակը մեկ այլ դարաշրջանում գտնելուն: Zhúlóng-ը հազվագյուտ օրինակ է, թե ինչպես կարող էր գալակտիկան այդքան վաղ ձևավորվել և այդքան նման լինել մեր գալակտիկային»,- ասում է հետազոտության առաջատար հեղինակ, դոկտոր Մենյուան Սյաոն:

Սովորաբար վաղ Տիեզերքում (Մեծ պայթյունից 1–2 միլիարդ տարի հետո) գալակտիկաները եղել են գազի խառնաշփոթ կուտակումներ: Իսկ Zhúlóng-ը «հասուն» տեսք ունի, ինչը հարց է առաջացնում. ինչպե՞ս է այն նման զարգացման հասել այդքան կարճ ժամանակում:

Ինչպե՞ս գտան կրկնօրինակը

Բացահայտումը դարձավ PANORAMIC ծրագրի մաս, որը օգտագործում է «Ջեյմս Ուեբ»-ի զուգահեռ դիտարկումները: Մինչ աստղադիտակը կենտրոնանում է հիմնական թիրախի վրա, նրա գործիքները տվյալներ են հավաքում երկնքի այլ հատվածներից՝ բռնելով հազվագյուտ օբյեկտներ: Zhúlóng-ը հայտնվել է տեսադաշտում շնորհիվ ինֆրակարմիր տեսախցիկների, որոնք նրա պարույրները նկատել են տիեզերական փոշու միջով: Սա նման է օվկիանոսում մարգարիտ գտնելուն՝ պատահականություն, որ դարձել է առաջընթաց:

«Նման գտածոները փոխում են խաղի կանոնները: Zhúlóng-ը ստիպում է մեզ վերաշարադրել գալակտիկաների ծննդի մասին դասագրքերը»,- նշում է պրոֆեսոր Պասկալ Էշը, ծրագրի հեղինակներից մեկը:

Ի՞նչ է սա նշանակում գիտության համար

Zhúlóng-ը հերքում է այն գաղափարը, որ պարուրաձև գալակտիկաները ձևավորվում են դանդաղ՝ միլիարդավոր տարիների ընթացքում միաձուլումների միջոցով: Նրա հասունությունը ակնարկում է, որ որոշ գալակտիկաներ կարող էին ավելի արագ ձևավորվել, հնարավոր է՝ զանգվածային գազային ամպերից, որոնք սեղմվել են սեփական ձգողության ներքո: Այս բացահայտումը.

  • Փոխում է տիեզերագիտությունը. գալակտիկաների ձևավորման մոդելները, ինչպիսին է ΛCDM-ը, պետք է հաշվի առնեն նման անոմալիաներ:
  • Հուշում է Ծիր Կաթինի մասին. ուսումնասիրելով Zhúlóng-ը, մենք կարող ենք հասկանալ, թե ինչ տեսք ուներ մեր գալակտիկան երիտասարդության օրերին:
  • Ընդլայնում է հորիզոնները. եթե պարուրաձև գալակտիկաները սովորական էին վաղ Տիեզերքում, բնակելի աշխարհների թիվը կարող է ավելի մեծ լինել, քան կարծվում էր:

Ինչո՞վ է սա հետաքրքիր

Ծիր Կաթինը մեր տիեզերական տունն է, և նրա կրկնօրինակը գտնելը նման է անցյալից հարազատի հետ հանդիպելուն: Zhúlóng-ը ցույց է տալիս, որ Տիեզերքն արդեն իր արշալույսին ավելի բազմազան էր, քան մենք կարծում էինք: Սա ոգեշնչում է ոչ միայն գիտնականներին, այլև երազողներին. եթե նման գալակտիկաներ գոյություն ունեին միլիարդավոր տարիներ առաջ, քանի՞ աստղ և մոլորակ կարող էր ծնվել նրանց մեջ: Տոկիոյից մինչև Սան Պաուլու մարդիկ նոր հետաքրքրությամբ են նայում աստղերին:

Է՞լ ինչ

Գիտնականները պլանավորում են ուսումնասիրել Zhúlóng-ը «Ուեբ»-ով և ALMA ռադիոաստղադիտակով՝ ճշգրտելու նրա կազմը, աստղածնության արագությունը և տարիքը: Սա կօգնի հասկանալ՝ բացառություն էր արդյոք նա, թե՞ նորմա: PANORAMIC-ի նոր դիտարկումները կարող են գտնել այլ «վիշապներ»՝ բացահայտելով, թե ինչպես է Տիեզերքը հյուսել իր աստղային նախշերը:

Եզրակացություն

Zhúlóng-ը պարզապես գալակտիկա չէ, այլ հայելի, որում Ծիր Կաթինը տեսնում է իր մանկությունը: Նրա պարույրները, որ ծնվել են երիտասարդ Տիեզերքում, հիշեցնում են. տիեզերքը լի է անակնկալներով, և յուրաքանչյուրը մեզ ավելի է մոտեցնում մեր տեղը բացահայտելուն: Մինչ «Ջեյմս Ուեբ»-ը փնտրում է նոր կրկնօրինակներ, մենք հարց ենք տալիս. քանի՞ «Կրակե վիշապ» է մեզ սպասում աստղային հեռվում: Ի՞նչ կցանկանայիք իմանալ Zhúlóng-ի մասին:

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Ի՞նչ եղանակ կլինի գարնան վերջին շաբաթը Կինը առանձին դաժանությամբ սպանել է ամուսնուն Արշավինը խոսել է Թիկնիզյանի շուրջ ստեղծված իրավիճակի մասին Oկուպացված Արցախում շարունակվում են իրանա-ադրբեջանական համատեղ զորավարժությունները Ջուդ Բելինգհեմի արդյունավետությունը նվազում է, «Ռեալում» մտահոգված են ՀՀ–ն մինչև 95% նվազեցրել է պաշտպանական ներկրումների կախվածությունը մեկ աղբյուրից. Միրզոյան Ձորահէկ ջրամբարից ջուր է բաց թողնվելու, ինչի հետևանքով գետի հոսքը կտրուկ կավելանա Ոստիկանները հեռացրել են Լավրովի այցին ընդառաջ բողոքի ակցիաների կազմակերպիչների փակցրած պաստառները Առաջիկա երկու օրերին 24 ժամով ջրանջատումներ կլինեն LG տարածաշրջանային դիլերների համաժողովԽոշոր ու ողբերգական ավտովթար. զոհ ու վիրավոր կա Զերծ մնացեք գետի ափամերձ տարածքներում լինելուց․ համայնքապետարանը զգուշացնում է Մասկը հայտարարել է, որ ապագայում քաղաքականության վրա «ավելի քիչ» փող կծախսի Բագրատաշենի անցակետում 20 տ հեղուկ գազով բարձված ավտոցիստեռնում գազի ճնշումը բարձրացել է Խոշոր վթար Թալին-Մաստարա ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ Պաղպաղակ գնելու էին գնացել. վրաերթի ենթարկված 10–ամյա աղջիկն եւ նրա 5–ամյա եղբայրը Վերակենդանացման բաժանմունքում ենՍերգեյ Լավրովը ժամանեց Հայաստան Մոստովոյը աջակցել է Թիկնիզյանին «Եվրատեսիլ»-ի արդյունքները կեղծվե՞լ են․ խոշոր հեռուստաալիքները հետաքննություն են պահանջում Իսրայելի՝ երկրորդ տեղը գրավելուց հետո ՆԳՆ տնտեսական վարչության պաշտոնյաներ են ձերբակալվել կաշառքի գործով Մահացել է 44-օրյա պատերազմում զոհված զինծառայող Ժուդեքս Յազիչյանի մայրը Սուրեն Պապիկյանը հանդիպել է Իրանի պաշտպանության և զինված ուժերի աջակցման նախարարի հետ Նշանակալի իրադարձություն․ Առողջապահության ոլորտի առաջին ընկերությունը ցուցակվել է Հայաստանի ֆոնդային բորսայումՀայաստանի և Ֆրանսիայի ԱԳ նախարարները մտքեր են փոխանակել գործընկերության խորացմանն ուղղված քայլերի շուրջ Դեռահասը դանակnվ հարձակվել է դպրոցական աղջիկների վրա և տեսագրել, վիրավnրներ կան․ Ֆինլանդիա Չկալովկա գյուղում արձանագրվել են բրուցելոզ հիվանդության դեպքեր․ մանրամասներ Ընդամենը 51 փրկարար է ներգրավված 2-ամյա փոքրիկի որոնումներին․ ի՞նչ է կատարվում Մարմարիկում Արթիկում «BMW»-ն բախվել է քարե պարսպին, բետոնե էլեկտրասյանը և գլխիվայր շրջվել. վարորդը հիվանդանոցի ճանապարհին մահացել է Մարսի ջրի առեղծվածը. գիտնականները բացահայտում են հնագույն ջրային ցիկլը Ապառիկի 0 տոկոս տոկոսադրույք Դոմուսում Քուվեյթում Հայաստանի դեսպանն իր հավատարմագրերն է հանձնել երկրի էմիրին Սարյան փողոցը կդառնա միակողմանի, Աբովյան փողոցի մի մասում կարգելվի երթևեկությունը. փոփոխություններ՝ Երևանի փողոցներում Հնդկաստանում տեղացած հորդառատ անձրևները հեղեղումների պատճառ են դարձել. հաղորդվում է հինգ զոհի մասին «Էդմո՛ն, ոչ մեկին քննադատելու բարոյական և քաղաքական իրավունք չունես»․ Արտակ Զաքարյան Հայտնաբերվել են սնդիկ ու զինամթերք, 36-ամյա մի տղամարդ է բերման ենթարկվել Եվրոպայում որտե՞ղ են ամենաբարձր աշխատավարձերն ու եկամուտները Բանանն անհետացման վտանգի տակ է Արտառոց դեպք է տեղի ունեցել ԵրևանումՔարաթափում՝ Երևան-Մեղրի ավտոճանապարհին Միայն աշխատանքով է հնարավոր Հայաստանի վերածնունդը. Հրայր Կամենդատյան Հայաստանի է ժամանել Իրանի պաշտպանության և զինված ուժերի աջակցման նախարարը Երևան-Բաթումի-Երևան միջազգային գնացքը կգործի հունիսի 14-ից Հայաստանը «վաղ թե ուշ կհամաձայնի»․ Ալիև Զելենսկու ներկայացումը ձախողվեց․ Զախարովա Նիկոլը չի´ կարող հանրաքվեով սահմանադրություն փոխել. Արմեն Մանվելյան Ցնորամտություն է մեր պետության կադաստրի թղթից խոսելը. Դավիթ Սարգսյան ՆԳՆ-ն` երեխաների առևանգումների մասին Ջրանջատումներ Երևանում և մարզերում Ռուսաստանն Ուկրաինայի ուղղափառներին փորձանքի մեջ մենակ չի թողնի. Լավրով Մեծ պատիվ է Ռուսաստանի Դաշնության Արտաքին Գործերի նախարարության անունից շնորհակալական խոսքեր ստանալը. Մհեր Ավետիսյան