Եթե կառավարման նախկին համակարգը վատն էր, ապա ինչո՞ւ է Սերժ Սարգսյանը նախագահի պաշտոնը պահում նաև Սահմանադրության փոփոխությունից հետո
ИНТЕРВЬЮPast.am-ի հյուրն է նախկին Սահմանադրական բարեփոխումների հանձնաժողովի նախագահ, Ազգային ինքնորոշում միավորման առաջնորդ Պարույր Հայրիկյանը:
– Պարոն Հայրիկյան, նախագահ Սերժ Սարգսյանը խորհրդարանի առաջին նիստում ունեցած իր ելույթում արտահայտեց այն միտքը, որ նոր Սահմանադրությամբ մեծանում է քաղաքական մրցակցությունը և հող է նախապատրաստվում պառլամենտարիզմի զարգացման համար: Իրո՞ք այդպես է, և նկատելի՞ է դա:
– Սա ավելի շատ քաղաքագիտական և իրավագիտական հարց է: Սերժ Սարգսյանին ես տվյալ դեպքում մաղթում եմ, որ հասկանա մի բան` եթե դու խոսում ես զարգացման մասին, ապա այդ զարգացման նախադրյալները դրվում են Սահմանադրության մեջ: Սահմանադրությունը ոչ միայն նախանշում է քո զարգացման արդյունքն ու ձեռքբերումների փուլը, նաև սահման է դնում հետագա առաջընթացի կամ հետընթացի համար:
Փաստորեն, նախագահը պատկերացում չունի Սահմանադրության դերի, պառլամենտարիզմի և, ընդհանրապես, ժողովրդավարության մասին: Որովհետև այն, ինչ արեց այս սահմանադրությունը, միայն կարելի է կոչել «ժողովրդավարության նվազում» արտահայտությամբ:
Որպեսզի խոսքերս մերկապարանոց չլինեն, ասեմ, որ Սահմանադրություն բառն ինքնին, մանավանդ հայերենում, շատ լավ արտահայտում է հիմնական օրենքի գլխավոր առաքելությունը` սահման դնել իշխանությունների լիազորությունների առջև` հանուն քաղաքացու:
Իսկ ի՞նչ է կատարվում իրականում: Այս Սահմանադրությամբ քաղաքացիների իրավունքներն իրենց ճակատագիրը տնօրինելու հարցում առնվազն երկու անգամ կրճատվեցին` նախորդի համեմատությամբ: Նախկինում քաղաքացին կարող էր հինգ տարվա ընթացքում երկու անգամ մասնակցել համապետական վճռորոշ գործողությունների, հիմա` մեկ անգամ:
Կամ քաղաքացին կարող էր ընտրել երկրի գլխավոր դեմքին և մասնակից լինել գործադիր իշխանության ձևավորմանն անմիջականորեն, իսկ այժմ նույնն անում է միջնորդավորված, այն էլ` կրկնակի միջնորդավորված:
Եվ ինչպե՞ս կարող ենք մենք գոհունակություն արտահայտել մի Սահմանադրության և նրանից բխող Ընտրական օրենսգրքի նկատմամբ, երբ ներկայացուցչական մարմին կոչվող Ազգային Ժողովը կարող է դառնալ ժողովրդի փոքր հատվածի սեփականությունը: Խնդրեմ` այդ 5 և 7 տոկոսների արգելանքները: Փաստորեն ներկայացուցչական մարմնում չեն կարող լինել այն քաղաքական ուժերը, որոնք ավելի ցածր ձայն են հավաքում: Նշանակում է, եթե ընտրություններին մասնակցում են տասը քաղաքական ուժ, տասից ութը ստանում են չորսական տոկոս, և երկուսը` տասական տոկոս, ապա խորհրդարանի բոլոր ձայները բաժին են հասնում այս երկուսին:
– Նախագահը նաև ասում է, որ մեր երկրի հիմնական հիմնախնդիրները, այն է` իշխանության թևերի թերի տարանջատումը և, ընդհանրապես, քաղաքական և սահմանադրական մշակույթի ցածր մակարդակը պայմանավորված են կառավարման նախկին համակարգով: Եվ ապրիլի 2–ի ընտրություններն էլ դա ցույց տվեցին:
– Ինձ համար շատ ցավալի է, որ նախագահի մակարդակով նման բաներ են հայտարարվում: Ամերիկյան ցանկացած դպրոցական գիտի, որ իշխանությունների տարանջատման միայն մեկ ճանապարհ կա: Այն ժողովրդի կողմից, այսինքն` իշխանության գլխավոր կրողի կողմից, իշխանության առանձին ճյուղերի ձևավորումն է: Հիմա` ինչպե՞ս դու կարող ես խոսել իշխանությունների տարանջատման մասին, երբ ամբողջ իշխանությունը կենտրոնացրել ես խորհրդարանում:
Եվ մի բան` եթե նախորդ համակարգը վատն էր, ապա ինչո՞ւ ես նախորդ համակարգի նախագահի պաշտոնը պահում նաև Սահմանադրության փոփոխությունից հետո: Այս հարցը պետք է տաս, չէ՞, նրան: Եթե նախորդը վատն էր, ապա ինչո՞ւ հրաժարական չես տալիս, ինչո՞ւ ես Սահմանադրության մեջ ամրագրել քո պաշտոնը մինչև վերջ պահելու մասին:
– Փաստորեն նախագահն ասում էր նաև, որ նոր Սահմանադրությամբ թուլացրել ենք քաղաքական դիմակայությունը հանրային առճակատման վերածելու վտանգը: Դա լա՞վ բան է երկրի քաղաքական դաշտի առողջացման տեսակետից:
– Ժողովրդավարությունը մեր Սահմանադրության մեջ ամրագրված է որպես գլխավոր արժեք: Իսկ ժողովրդավարությունը ենթադրում է տեսակետների, գաղափարների բախում: Միայն բռնապետական երկրներում են խոսում ընտրությունների հաճախականությունը պակասեցնելու ճանապարհով, այսինքն` ժողովրդի դերակատարությունը նվազեցնելու միջոցով, ինչ–որ հանդարտության, խաղաղության, կայունության հասնելու մասին:
ժողովրդավարությունը նշանակում է նաև քաղաքացիների` անընդմեջ կրքոտ մասնակցություն: Այլ բան է, որ այդ բուռն մասնակցությունը չպետք է հանգեցնի հանցագործությունների: Սա՛ է խնդիրը:
Գոհար Սարդարյան
Маркедонов: Разговор Путина с Пашиняном будет непростым
Это священное движение более 10.000.000 армян, которых объединяет общая мечта о сильной и большой Армении! Национальное движение «Единство»
“Amio Era”: образование – это возможность изменить жизньАрхиепископ Баграт Галстанян: Шествие объединило представителей всех парламентских и внепарламентских сил
Погода в Армении
Ученые заявили о возможности создать варп-двигатель из научной фантастики
В апреле Армению посетили 163 970 туристов
В Армении уточнен порядок выдачи уведомлений гражданам о явке в военные комиссариаты для сборов
Пакистан и Иран достроят газопровод вопреки предупреждениям США
МВФ: мировая экономика разделилась на три блока из-за политических разногласий
Brent подешевела до $82,7 за баррель
В Сюникской области Армении построят таможенный и логистический центр
Al Jazeera: в Газе результате удара израильских ВВС погибли минимум семь человек
Израиль открыл контрольно-пропускной пункт Керем-Шалом для ввоза гуманитарной помощи в сектор Газа
Захарова: Москва приветствует встречу глав МИД Армении и Азербайджана
Corriere della Sera: НАТО собирается прописать в декларации отказ от отправки войск в Украину
ЕАЭС обеспечивает опережающее развитие странам-участницам: Дмитрий Песков
Студенты Ереванского госуниверситета организовали акцию протеста у здания парламента Армении
Архиепископ: Католикос всех армян благословил движение, а не возглавил его
Захарова: Москва приветствует встречу глав МИД Армении и Азербайджана
Против односторонних уступок: Автоколонна двинулась из Гюмри в Абовян, чтобы присоединиться к маршу на Ереван
Архиепископа Аршака Хачатряна вновь вызвали в СНБ
Обращение лидера движения и партии «Всеармянский Фронт»
С нами разговаривают с ультиматумом: Аршак КарапетянФиксированная сеть Ucom уже действует в Арташате
ФАСЕ предупреждает Пашиняна-в случае дальнейших попыток применения силы, соответствующие европейские органы строго осудят власти
«Паст». Ажиотаж вокруг геополитической конференции в Москве. Какие радикальные оценки она получила на Западе?Гарник Даниелян: Народное шествие – против отуречивания Армении
Архиепископ Баграт Галстанян: Шествие движется по графику, задача - создать широкую общественную консолидацию
Вступило в силу соглашение о статусе миссии наблюдателей Евросоюза в Армении
Гарник Даниелян: Народное шествие – против отуречивания Армении
Арман Татоян отказался отвечать на вопрос о том, готов ли он стать кандидатом в премьер-министры Армении
Погода в Армении: ночные заморозки в горах
Курсы валют в Армении
В первом квартале этого года в Армении зарегистрирован двузначный рост показателя экономической активности
Глава Минэкономики Армении и представители туристической сферы обсудили пути преодоления вызовов
ISW: ядерная угроза — часть российских операций рефлексивного контроля
В Москве проходит пятая инаугурация президента России Владимира Путина
Песков назвал вторичным или третичным отсутствие западных послов на инаугурации
Шольц: В ЕС договорились использовать 90% доходов от замороженных активов России на военные нужды Украины
Баграт Галстанян: Не создавайте кумира
Brent подорожала до $83,48 за баррель
Военно-Грузинская дорога временно закрыта для всех видов транспортных средств
Ученые достигли дна Красного моря и были шокированы: Повсюду «бассейны смерти»
ВАШ РОМАНТИЧЕСКИЙ ГОРОСКОП НА 7 МАЯ
«Мы рядом»: новая программа поддержки IDBank для вынужденных переселенцев из АрцахаРешение Трибунала Армянского национального достоинства подлежит исполнению: Аршак КарапетянСкрипач: Некоторые люди пытаются забыть или предать забвению нацию с точки зрения ее исторической культуры
Лавров заявил о желании Запада «сломать сербов»
Медведев пообещал ядерный удар по европейским столицам в случае отправки войск в Украину
1
Встреча министров иностранных дел Армении и Венгрии в Будапеште продолжилась в расширенном формате
2
В США возник скандал с проазербайджанским конгрессменом
3
Не пытайтесь пересекать красные линии, иначе я вам напомню о своей профессии: Аршак Карапетян
4
Получение званий увидим 28 мая: Аршак Карапетян
5
Россия может ввести санкции