Կրակ և ցասում. բեսթսելլեր, թե՞ իրողություն
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆԱմերիկյան հայտնի լրագրող Մայքլ Վուլֆի՝ «Կրակ և ցասում Սպիտակ տանը» գիրքը հաշված օրերի ընթացքում բեսթսելլերի վերածվեց, որովհետև միայն առաջին 3 օրերի ընթացքում վաճառվեց ուղիղ 1 միլիոն օրինակով, և դեռ 3 միլիոնից ավելին էլ դրա էլեկտրոնային տարբերակը նախընտրեցին:
Թրամփի կողմնակիցների կարծիքով՝ Վուլֆի շարադրանքը պարզունակ զրպարտություն է: Բայց շատ են նաև նրանք, որոնք համոզված են, որ լրագրողին հաջողվել է ճշմարտությունը վեր հանել: Ի դեպ, Վուլֆի ճշմարտությունների ճշմարտությունն այն է, որ նախագահական ընտրություններին Թրամփը մասնակցում էր ոչ թե հաղթելու, այլ իր ապրանքանիշը գովազդելու և նոր կարողություն դիզելու համար:
Հետևաբար, արձանագրված հաղթանակը, նախ և առաջ, ընտանիքի ու թիմի համար է անակնկալ դարձել՝ ոչ թե ուրախության, այլ մտահոգության առիթ հանդիսանալով: Հեղինակի պնդմամբ՝ գիրքը գրելիս ինքը զրուցել է Դոնալդ Թրամփի, նրա ընտանիքի ու թիմի գրեթե բոլոր անդամների, մի խոսքով՝ շուրջ 200 մարդու հետ:
Եվ այն հանգամանքը, որ Վուլֆի հիմնական զրուցակիցներից մեկը՝ Դոնալդ Թրամփի նախկին գլխավոր խորհրդական Սթիվ Բենոնը, գրքի շուրջ տեղի ունեցած սկանդալի արդյունքում զրկվեց Բրեյթբարտ աջակողմյան պահպանողական լրատվամիջոցի խմբագրական խորհրդի նախագահի իր պաշտոնից, Թրամփին չհամակրողների մոտ կայուն տեսակետ է ձևավորել, որ լրագրողը չի ստում (ի դեպ, Բենոնը դեռ հրապարակայնորեն չի հայտարարել՝ արդյո՞ք լրագրողին իսկապես ասել է, թե Թրամփի փեսայի՝ Ջարեդ Քուշների և ռուս իրավաբան Լյուդմիլա Վեսելնիցկայայի հետ հանդիպումը դավաճանություն է որակում…կամ՝ արդյո՞ք ինքն է այն հայտարարության հեղինակը, որ եթե հատուկ դատախազ Ռոբերտ Մյուլլերը զբաղվի Թրամփի ֆինանսական խնդիրներով, նրա վերջը կգա…):
Մինչդեռ քննադատները մատնանշում են բազմաթիվ սխալներ: Օրինակ՝ հեղինակը խոսում է երբևէ տեղի չունեցած նախաճաշի միասին, կամ՝ շփոթում է երիտասարդ լրագրողին նույն անունն ունեցող ազդեցիկ իրավաբանի հետ: Կամ՝ հրապարակել է բաներ, որոնք վերաբերել են երրորդ անձերի և հարկ չի համարել կոնկրետ տեղեկությունները կոնկրետ մարդկանց հետ ճշտել (հիշենք Բրիտանիայի էքսվարչապետ Թոնի Բլերի օրինակը, որը հայտարարեց, թե լրագրողն ուղղակի ստել է, երբ գրքում ներկայացրել է, թե ինքն, իբր, կապվել է Թրամփի նախընտրական շտաբի հետ ու նրանց տեղեկացրել, որ բրիտանական հետախուզությունն աչքը չի կտրում թեկնածուի շտաբից):
Շատ են նաև այնպիսի եզրակացությունները, որոնց կարող ես վերաբերվել՝ Ճաշակին ընկեր չկա փիլիսոփայությամբ: Այսինքն՝ կուզես կհավատաս, կուզես՝ ոչ: Մեջտեղում ոչ մի ապացույց չկա: Միևնույն ժամանակ, այս ամենով հանդերձ, գրքի նկատմամբ հետաքրքրությունը չի մարում, և շատերն են համոզված, որ ընդհանուր առմամբ՝ թրամփիզմը, Թրամփը և Թրամփի Սպիտակ տան ձեռնարկատիրական, նյույորքյան անհատականության կանոններով վեր սլացող ոգին ճշմարտացիորեն է արտացոլված:
Վերջին պնդումը հատկապես ամերիկյան դեմոկրատների սրտով է, որովհետև նրանք համոզված են, որ փոքրիկ Վաշիգթոնում շատ են պայմանականությունները, որ այստեղ դժվար են ընկալում նյույորքյան անհատական հաջողության, առևտրականության և թիմային աշխատանքն արհամարհելու ոգին:
Դե իսկ այն հանգամանքը, որ լրագրողն, ասես՝ հպանցիկ, առաջ է քաշել նաև ԱՄՆ սահմանադրության 25–րդ դրույթը, ըստ որի՝ եթե երկրի փոխնախագահն ու կաբինետի մեծ մասը հանդես գան հայտարարությամբ, որ ներկայիս նախագահն ի վիճակի չէ կատարել իր գործառույթները, հնարավոր կլինի շատ արագ իմփիչմենթի հասնել, դեմոկրատներին այնպես է ոգևորել, կարծես՝ Մայք Փենսն ու ողջ Սպիտակ տունն արդեն իսկ նման հայտարարությամբ են հանդես եկել, և Թրամփը հենց այս պահին է ցասման և իմփիչմենթի կրակի մեջ հայտնվել:
Գոհար Սիմոնյան