Երևան, 22.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Ճգնա­ժա­մա­յին կա­ռա­վա­րում գո­յու­թյուն չու­նի, պե­տա­կան հա­մա­կարգն ուժաս­պառ է, իսկ կադ­րե­րը ոչինչ չեն կա­րո­ղա­նում անել»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Հանրային կառավարման փորձագետ Սիրանուշ Սերոբյանի հետ զրույցում անդրադարձել ենք ճգնաժամային կառավարման այսօրվա դրությամբ առկա արդյունքներին, խոսել կառավարման համակարգի ձևի ու բովանդակության մասին, դիտարկել նաև վերջին շրջանի զարգացումները՝ իշխանական թիմի ներսում կատարվող գործընթացների, փոխատեղումների համատեքստում:

Չհամակարգված գործողությունների շղթա. թերություններ՝ երեք ուղղությամբ

Սկսելով ճգնաժամային կառավարումից՝ Ս. Սերոբյանը շեշտեց, որ առհասարակ կանխարգելման, կազմակերպման, պլանավորման և այդ ամենի վերահսկողության իրականացման արդյունքում պետք է արդյունքների գնահատում լինի:

«Մենք այսօր բացթողումներ ու թերություններ չէինք արձանագրի, եթե կառավարման համակարգն իր բնականոն հունով աշխատեր, եթե և՛ առողջապահության, և՛ ընդհանուր ղեկավար մարմնում լինեին կոմպետենտ ներկայացուցիչներ ու կառավարիչներ: Մենք այսօր կարող ենք փաստել, որ իշխանական թիմն ընդունակ չէ ճգնաժամային կառավարում իրականացնել: 

Միայն ֆինանսական աջակցությունը չէ, որ պետք է լիներ կառավարման հիմնաքարերից մեկը: Ես թերությունների երեք շղթա եմ առանձնացնում. առաջինն առողջապահական ոլորտի թերություններն են, երկրորդում քաղաքացիների վերաբերմունքն է, երրորդը՝ կառավարության գործունեությունը, որը պետք է ռացիոնալ կառավարում իրականացներ: Վերջինը, սակայն, նպատակաուղղված չէր քաղաքացիների կյանքի բարելավմանը: 

Ընդհանուր առմամբ, ճգնաժամային կառավարում գոյություն չունի, պետական համակարգն ուժասպառ է, իսկ կադրերը ոչինչ չեն կարողանում անել: Այս ամենին զուգահեռ՝ խորանում են նաև սոցիալական ու տնտեսական խնդիրները»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց հանրային կառավարման փորձագետը՝ շեշտելով աջակցության ծրագրերի արդյունավետության խնդրի, ինչպես նաև մի շարք այլ հիմնահարցերի առկայության մասին:

«Այս ամենը վկայում է, որ ունենք չհամակարգված գործողությունների շղթա: 

Իսկ երբ որոշակի սահմանափակումներ հանվեցին և շեշտը դրվեց հատկապես քաղաքացիների պատասխանատվության վրա, մենք վարակակիրների թվերի աճ տեսանք: 

Պատճառն այն էր, որ չհաջողվեց նաև ճիշտ ժամանակահատվածում բարձրացնել քաղաքացիների իրազեկվածության մակարդակը, հետո նաև իրականացնել այն միջոցառումները, որոնցով նրանք կարող էին կանխարգելել վիրուսի տարածումը: Կառավարման համակարգի թերություններն իրենց արտացոլումը գտան նաև քաղաքացիների շրջանում. վերին օղակի անպատասխանատվությունն անդրադարձավ նաև հասարակական օղակի վրա: 

Սա է պատճառը, որ այսօր ունենք անարդյունավետ կառավարման հետևանքներ, երբ մի կողմից՝ աճում է վիրուսով վարակվածների թիվը, մյուս կողմից՝ առկախված է մնում քաղաքացիների ապահովվածության հարցը. այսինքն, ունենք օրավարձով աշխատողների հիմնախնդիր, աջակցություն չստացածների մի ստվար զանգված ու ծանրաբեռնված բանկային համակարգ: Այս ամենը ձախողումների շղթայի շարունակությունն է»,-նշեց նա:

Կադրային քաղաքականության լուրջ բացթողումներ ու խնդիրներ

Ս. Սերոբյանի խոսքով, առհասարակ, կառավարման ընդհանուր համակարգը թե՛ նախկինում, թե՛ ներկայում մի շարք թերություններ ունի. 

«Պատճառն այն է, որ մեր քաղաքական ղեկավարությունը արմատական ու համակարգային փոփոխությունների գնալու կամք չունի: Այսպես կոչված, հեղափոխությունից երկու տարի է անցել, և ոչ թե գործելաոճի կամ համակարգային փոփոխության ենթարկված կառուցակարգեր, այլ ընդամենը ազգանունների փոփոխություններ ենք տեսել: 

Մենք չենք կարող ավելին պահանջել այս կառավարությունից, որովհետև այստեղ դեռ չկա այն գիտակցումը, որ ճիշտ մասնագետը, ճիշտ կառավարիչը պետք է իր տեղում լինի: Այսօր կադրային քաղաքականության լուրջ բացթողումներ ու խնդիրներ ունենք, որոնք անդրադառնում են կառավարման համակարգի և՛ որակի, և թափանցիկության, և՛ հաշվետվողականության վրա: Այսօր նաև կառավարության ղեկավարն է բողոքում իր իսկ կառավարության գործունեությունից, ինչը մի քանի պատճառ ունի: 

Նախ՝ չունեցանք համակարգային փոփոխության գնալու կամք, որի նպատակը կլիներ իրական բարեփոխումների իրականացումը: 

Բացի այդ, իշխանության ներկայացուցիչները իրենց ղեկավարի գլխավորությամբ չունեն պրոֆեսիոնալ մակարդակ, մասնագիտական գիտելիքներ ու հմտություններ, թիմում մեծամասամբ ներգրավված չեն կոմպետենտ կառավարիչներ ու անձինք, որոնք ի զորու են իրականացնել այդ փոփոխությունները: 

Այսօր օբյեկտիվ չէ մեղադրել մի կառավարման շղթայի, որն իրականում չունի ռացիոնալ և արդյունավետ կառավարում իրականացնելու հնարավորությունները: Ու քանի որ քաղաքական ղեկավարությունը ունակ չէ փոփոխություններ իրականացնել, պատկերն այսպիսին է մնալու»:

«Բարիեր», որը մինչ օրս չի հաղթահարվել

Նա շեշտեց, որ պատահական չեն դժգոհությունների ալիքները: Ս. Սերոբյանի կարծիքով, նույն ճգնաժամային կառավարումը ցույց տվեց, որ հասարակության մի ստվար զանգված կրկին անտարբերության քողի տակ մնաց. «Երկու տարվա ընթացքում մենք տեսանք օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների թերացումները, որոնց առկայության պայմաններում, առհասարակ, հնարավոր չէ բնականոն հունի մեջ մտցնել կառավարման գործընթացները: 

Բացի այդ, մեծ հաշվով, բարեփոխումների շղթայի համար անհրաժեշտ գործիքակազմ ու օրակարգ չունեն, մինչդեռ քաղաքացիները 2018թ.-ին պայքարում էին ոչ թե ազգանունների փոփոխության, այլ ընդհանուր կառավարման համակարգի փոփոխության համար: 

Քաղաքացիներին միայն ասել՝ մենք ձեզ սիրում ենք, ամեն ինչ անելու ենք ձեզ համար, ոչինչ է, եթե չկա կոնկրետ գործիքակազմ առ այն, թե ինչպես են բարելավելու քաղաքացիների կենսամակարդակը: 

Շատ խնդիրների հիմքում նաև իշխանություն և ժողովուրդ կապի բացակայությունն է: «Բարիեր» կա, որը մինչ օրս չի հաղթահարվել: Նվազագույն գիտելիքներով յուրաքանչյուր քաղաքացի կարող է կազմել կառավարության գործունեության զեկույցներ, ներկայացնել գունավոր թվեր, որոնք առօրյայում իրենց արտացոլումը չեն գտնում:

 Չենք ասում, որ կառավարությունը ընդհանրապես որևէ գործողություն չի իրականացնում, հնարավոր են նաև որոշակի արդյունքներ, բայց խնդիրն այլ է. ասում ենք՝ քայլերը, որոնք իրականացվում են, չեն համապատասխանում իրականությանը: Թվերի ու զեկույցների հիմքում փակ շղթա ու հաշվետվողականության ցածր մակարդակ կա»: 

Ս. Սերոբյանը շեշտեց, որ սոցիալական հիմնախնդիրների կարգավորման հստակ մեխանիզմներ չկան. «Իրականում զեկույցներ ներկայացնելով՝ հնարավոր չէ խաբել մարդկանց, որովհետև նրանց որոշակի հատվածն արդեն արթնացել է խորը թմբիրից ու տեսել, որ ինչպես նախկինում, այսօր էլ են խաբված»:

Անդրադառնալով իշխանության ներսում առկա գործընթացներին, նաև տեսանելի դաշտում տեղի ունեցող փոխատեղումների ձևին, այդ ամենը դիտարկելով կառավարման խնդիրների համատեքստում՝ Ս. Սերոբյանը նշեց. 

«Այս ամենը վկայում է նրա մասին, որ կադրային քաղաքականության հետ աղերս չունենալու խնդիր կա: Երկրորդ խնդիրը պայմանավորված է կադրերի սղության հետ: Այս ամենը նաև իշխանության ներսում առկա կոնֆլիկտային մեծ հարթակի առկայության ցուցիչ է, ինչի մասին մինչ այս ևս խոսվում էր:

 Անհասկացվածություն, միմյանց նկատմամբ ոչ հարգալից վերաբերմունք ու մի շարք հիմնախնդիրներ, որոնք բխում են պաշտոնի նկատմամբ սիրուց: Հիմա կարող ենք նաև փաստել, որ իշխանության մեծամասնությունը մոռանում է իր անցյալը, ինչպիսին է եղել նախկինում: 

Չկա իրականության զգացում, իշխանությունը չի գիտակցում իր քայլերի հաջորդականությունն ու ազդեցության հետևանքները: Առհասարակ մի կադրին մյուսով փոխարինելով կամ որոշակի տարաձայնություններ ստեղծելով՝ դրական արդյունքի չենք կարող հասնել: 

Որքան էլ մեկին մյուսով փոխարինենք՝ տվյալ կառավարման օղակը կամ համակարգը ոչ մի էական փոփոխության չի ենթարկվի: Արմատական փոփոխությունների ու բարեփոխումների շղթա է անհրաժեշտ, որոնցով հնարավոր կլինի փոփոխության ենթարկել կառուցակարգերը»:

Փորձագետը կարևորեց նաև ընդդիմության, ինչպես նաև այլ կառույցների հետ համագործակցությունը: «Համագործակցությունը կարող է դրական արդյունքներ տալ, բայց ներկայիս իշխանությունը պատրաստ չէ համագործակցության, երկխոսության և ի վիճակի էլ չի երկխոսություն իրականացնել, որովհետև բոլորին պիտակավորել է: 

Չկա նաև ընդդիմության դերի ու կարևորության գիտակցումը: Իրականում հիմնախնդիրների լուծումը ոչ թե անձերով, այլ համակարգով է պայմանավորված: Համակարգն է թելադրում գործելաոճը: 

Եթե ձևի փոխարեն բովանդակությունը փոխենք, այդ դեպքում արդյունք կլինի»,-ասաց նա՝ հավելելով, որ համագործակցությունը կարող է հնարավորություն ստեղծել ներկայիս իշխանությունների համար՝ իրական փոփոխություններ իրականացնելու ճանապարհին:

ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Հանցագործ աշխարհը ճանաչող մարդ պետք է նշանակվեր, բայց եթե կին է, տրագեդիա չէ․ ՀՀ նախկին ոստիկանապետը՝ Արփինե Սարգսյանի մասին Մարտնչել Հայաստանի համար, նշանակում է մարտնչել 21-րդ դարի քաղաքակրթության համար. Ֆրանսիայի ԱԺ պատգամավոր Վոքիեն BMW-ն հայտնվել է երկաթգծերի վրա․ ի՞նչ է կատարվել Արմավիրում Զախարովան մեկնաբանել է ուղիղ եթերում ստացած զանգը 9 ամիս սպասեցի, ստացա զանգ ու հասկացա` վերջ. Մարիամ Ալեքսանյանը` չսիրելու, հիասթափության և Գոռի հետ հարաբերությունների մասին Թուրքիայում հայտնաբերվել է 5-րդ դարի քրիստոնեական կախոց սատանային խոցող Սողոմոն թագավորի պատկերով Լույս չի լինի․ հասցեներՄԱԿ-ը կոչ է արել շտապ քայլեր ձեռնարկել՝ կանխելու Ուկրաինայում հակամարտության սրումը Ինչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին․ սպասվում են նաև տեղումներ ԵՄ շուրջ 20 երկրներ պայմանավորվել են ուժեղացնել հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանությունը Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը հետևել է Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության եզրափակիչ գոտեմարտերին Քննարկեցինք Արցախից հայերի զանգվածային բռնի տեղահանման, արցախահայության վերադարձի իրավունքի հարցեր. Թաթոյան Ուժը դրսում չի պատում, թիմի դեմ «առյուծ է խաղում», Փաշինյանը ուզում է ցույց տալ՝ խիզախ է. Հուսիկ Արա Ովքե՞ր ունեն մասնակի կենսաթոշակի իրավունք․ մանրամասներ Բիթքոյն թվային արժույթը կտրուկ թանկացել էՌուսաստանն ԱՄՆ-ին կամ այլ երկրների նախապես ծանուցում չի ուղարկել «Օրեշնիկ»-ի օգտագործման մասին․ Պեսկով Փաշինյանի ընտանիքին պատկանող թերթի տեղեկություններով՝ Փաշինյանը հարցազրույց կտա Վախենում ես՝ մի արա, անում ես՝ մի վախեցիր, իսկ եթե արել ես, մի ափսոսա․ Ռոմանոս ՊետրոսյանԲաց հարթակ. Կադրային փոփոխությունները նախընտրական PR չեն. ՀակոբյանԿարմիր կամուրջը վերականգնվում է․ Տիգրան Ավինյան Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության որոշ մրցանակակիրներ պարգևատրվել են Մանկապարտեզներում բացառվում է անառողջ և անորակ սնունդըԿառավարության նոր որոշումը պարադոքս է. ինչպե՞ս գոյատևեն արցախցիները 24 ժամ ջուր չի լինի․ հասցեներ են նշվել «Ի՞նչ նպատակով է Նիկոլը իր կաբինետը կանացի դարձնում, արդյոք դա ֆեմինիստական շարժում կարելի՞ է կոչել»․ Մարգարիտ ԵսայանԱրարատ Միրզոյանը և Արաղչին են հեռախոսով զրուցել․ ի՞նչ են քննարկել Գույքահարկի թանկացումը՝ լրացուցիչ ֆինանսական բե՞ռ, թե անհրաժեշտություն. պարզաբանում են փորձագետները Փաշինյանը Բունդեսթագի պատվիրակության հետ սահմանազատման գործընթացն է քննարկել ԵՄ-ն, Նիդեռլանդները, ՀԱՄԱՍ-ն արձագանքել են Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուին ձերբակալելու օրդերի մասին որոշմանը ԱՄՆ-ը պատժամիջոցներ է սահմանել «Գազպրոմբանկի» և այլ խոշոր ֆինանսական կազմակերպությունների դեմ․ մանրամասներ Բացահայտվել է ծանր հանցագործություն, կասկածյալը Էրեբունու նախկին թաղապետի տեղակալ «Պույի Արմենի» որդին է․ Shamshyan «Սա լինելու է ներքին համերաշխության, միասնական աջակցության ու անմոռանալի տպավորություններով հարուստ մարզական երեկո». Հրաչյա ՌոստոմյանՔննիչները առգրավել են Հովիկ Աղազարյանի հեռախոսը Թուրքիան ու Ռուսաստանը շահագրգռված են Զանգեզուրի միջանցքի բացմամբ, բայց դա կբերի՞ խաղաղություն Զինծառայող Արման Ավագյանը հաղթել է Իտալիայի մասնակցին 7։4 հաշվով և նվաճել բրոնզե մեդալ Ե՞րբ կավարտվի պատերազմը Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև Ամիօ բանկը ԵԴԹ «Երեք ընկեր» ներկայացման գլխավոր գործընկերն էԽոշոր հրդեհից հետո՝ դեկտեմբերի 7-ին, կբացվի Փարիզի Աստվածամոր տաճարը Երևանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է թույլատրելի կոնցենտրացիան Հայաստանն առաջարկում է ԵԱՏՄ շրջանակում գազային երկկողմ համաձայնագրերն ուժը կորցրած ճանաչել. DW «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի երեխաները՝ IDBank-ումԱրդարության սեւ օր․ Իսրայելի նախագահը՝ Բենիամին Նեթանյահուի ձերբակալության օրդերի մասին Ո՞ւմ է Փաշինյանն ուղարկել նարկոթեստ հանձնելու, ո՞վ է լինելու հաջորդը, և ո՞ւմ ձեռքով են «փուռը գնացել» ՔՊ-ականները Լավ չե՞ն փնտրում. անորսալի «Կոկո»–ին դեռ չեն գտել. MediaHub Հակակոռուպցիոն կոմիտեի պաշտոնյաները ոսկեջրած արծաթյա ժամացույցներ են նվեր ստացել Ո՞վ կզբաղեցնի Արմավիրի մարզպետի պաշտոնը, և ո՞վ է հրաժարվել «Փաշինյանի կայֆերը ապահովում են «Լֆիկը», «Գռզոն», որոնք իր համար «հերոս են». Աննա Մկրտչյան Գիտնականները վերծանել են 2600-ամյա հուշարձանի արձանագրությունը ժամանակակից Թուրքիայի տարածքում Գերմանիայում կտրուկ աճել է սնանկացած ընկերությունների թիվը Դեղատների սեփանակատերերը դիմել են վարչապետին. տուգանքներ կիրառելու գործելակերպը իրենց տանում է սնանկացման