Ереван, 05.Ноябрь.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


«Այս մար­դիկ որևէ հար­ցում պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն չեն վերց­նում, ինչն իրենց թու­լու­թյան նշանն է»

ОБЩЕСТВО

Հայաստանում այսօր ոչ թե քաղաքական կառավարման խնդիր կա, այլ քաղաքական կառավարում առհասարակ գոյություն չունի: Կառավարման փորձագետ, Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս Արթուր Համբարձումյանի պնդումն է: Նրա դիտարկմամբ՝ ասվածը փաստող մի շարք իրողություններ կան: «Քաղաքական կառավարում ասելով՝ նկատի ունեմ օրենսդիր կառավարումը, դատականը և գործադիր կառավարումը, որովհետև իշխանությունն այս երեք հիմնական ճյուղերի միջոցով է կարողանում կառավարել ու կարգավորել հարաբերությունները պետության ներսում: Բայց մենք այս ընթացքում ոչ թե քաղաքական կառավարման ճգնաժամի առաջ ենք կանգնել, այլ, ըստ էության, մենք չունենք քաղաքական կառավարում:

Վերոնշյալ երեք ճյուղերից յուրաքանչյուրին Սահմանադրությամբ ու օրենքներով որոշակի լիազորություններ ու գործառույթներ են վերապահված: Օրինակ՝ խորհրդարանին վերապահված է ծավալել օրենսդիր գործունեություն, ինչպես նաև վերահսկողություն իրականացնել կառավարության գործունեության նկատմամբ:

Երբ խորհրդարանն իր օրենսդրական գործառույթները թերի է կատարում, վարչապետի գործունեության նկատմամբ թերի վերահսկողություն է իրականացնում, այդ ժամանակ կարող ենք ասել, որ կառավարման որոշակի խնդիրներ կան, բայց մեզ մոտ այլ իրավիճակ է: Խորհրդարանն առհասարակ իր գործառույթը չի կատարում, և այդ դեպքում կարող ենք ասել, որ օրենսդիր կառավարում գոյություն չունի: Սա մեզ մոտ առկա իրավիճակը պատկերացնելու համար կառավարման բացակայության ընդամենը մեկ օրինակ է:Բայց կարող է հարց ծագել՝ այդ դեպքում երկիրն ինչո՞ւ քաոսի չի վերածվում»,-«Փաստի» հետ զրույցում հարց տվեց կառավարման փորձագետն ու բացեց փակագծերը:

«Չի վերածվում, որովհետև ընթացիկ կառավարումը և կարգավորումը տեղի է ունենում բյուրոկրատական համակարգի կողմից: Վարչության պետերի, բաժնի պետերի, գլխավոր մասնագետների, գլխավոր քարտուղարների, մեծ հաշվով, առավելագույնը հայեցողական պաշտոններ զբաղեցնող անձանց կողմից է տեղի ունենում երկրի ընթացիկ կառավարումը:

Բայց առանց քաղաքական կառավարման բյուրոկրատական համակարգի կողմից չի կարող երկարաժամկետ կառավարում տեղի ունենալ, որովհետև բյուրոկրատական համակարգը չի կրում քաղաքական պատասխանատվություն: Ընդհանուր առմամբ, դատական մարմնում ամբողջությամբ շիլաշփոթ է, մենք տեսնում ենք, թե ինչ է տեղի ունենում կառավարությունում, իսկ այն, ինչ կատարվում է խորհրդարանում, զարհուրելի է: Մեծ հաշվով, մենք չունենք քաղաքական իշխանություն»,-շեշտեց Ա. Համբարձումյանը: Կառավարման փորձագետի խոսքով, ամենամեծ սխալը սկսվեց 2018 թվականի մայիսից: 

«Երբ ՀՀ 16-րդ վարչապետը ստանձնեց իր պարտավորությունները, իր բոլոր գործողությունները միտված էին մեկ կետի՝ անել այնպես, որ իշխանության բոլոր ճյուղերը ենթարկվեն միայն իրեն: Առհասարակ, կան իշխանություններ, որոնք իրենց գործողությունների հիմքում դնում են, օրինակ՝ ՀՆԱ-ն ամեն կերպ ավելացնելու խնդիրը, կան իշխանություններ, որոնց քաղաքականության հիմքում հասարակության ամենաաղքատ խավի եկամուտներն ավելացնելն է:

Այս իշխանության նպատակը մեկն է եղել՝ անել այնպես, որ բոլորը ենթարկվեն Ն. Փաշինյանին: Հենց այս նպատակը հանգեցրեց նրան, որ ինքն առհասարակ կորցրեց իշխանությունը: Փաստորեն, մենք մի կողմից` ունենք վարչապետ, որը փորձում է ամբողջությամբ իշխանության բոլոր ճյուղերը ենթարկեցնել իրեն ու կենտրոնացնել իր ձեռքում, մյուս կողմից` ունենք իրավիճակ, ըստ որի, ՀՀ-ում նա բացարձակապես իշխանություն չունի: Ասվածի փաստարկներից մեկն այն է, որ պետության համար կարևոր խնդիրների, որևէ գլոբալ հարցի վերաբերյալ որոշում չեն կարողանում կայացնել: Բացի այդ, այս իշխանության հիմքը վարչապետի կանչով «live»-ի միջոցով փողոց դուրս եկող զանգվածն էր:

Երբ 2019 թվականին վարչապետը մարդկանց ևս մեկ անգամ փողոց էր հրավիրում, նրանք այլևս դուրս չեկան: Շուրջ հազար մարդ դուրս եկավ, որոնցից կեսն իր թիմակիցներն էին: Սա հերթական արձանագրումն էր, ըստ որի՝ այս իշխանությունը կորցրել է իր իշխանության հենքը»,-շեշտեց մեր զրուցակիցը:Նա հավելեց՝ կարևորագույն հարցերի վերաբերյալ որոշումներ կայացնելու խնդիրն իր պատճառներն ունի: «Իշխանությունը չունի ուժ, որովհետև հենք չունի:

Չունի այն ուժը, որ կարողանա տարբեր խմբերի շահերին վերաբերող հարցերի վերաբերյալ որոշումներ կայացնել: Երբ մենք խոսում ենք կարևորագույն հարցերի վերաբերյալ որոշումներ չկայացնելու մասին, այստեղ պետք է առանձնացնել նաև սեփական կարծիք ունենալու և հարցերին խորքային առումով տիրապետելու խնդիրը: Կարևորագույն հարցերի վերաբերյալ սեփական կարծիք չունենալը նույնպես հանգեցնում է որոշումներ կայացնել չկարողանալու խնդրին: Երկրորդ՝ կա նաև որոշում կայացնելու վախ, որովհետև կա մտահոգություն, որ այն հետագայում կարող է ազդել էլեկտորալ վարքագծի վրա:

Բայց դոմինանտը սա չէ: Մեծ հաշվով, Ն. Փաշինյանին չի էլ հետաքրքրել իր վարկանիշը կամ այն, թե վաղն ընտրություններ լինելու դեպքում որքան մարդ կքվեարկի: Հետաքրքրել է մի ցուցանիշ. եթե «live»-ով մարդկանց հրավիրի փողոց, իրեն լսողների քանի՞ տոկոսը փողոց դուրս կգա: Ի դեպ՝ արդեն 2019 թ. մայիսին այդ ցուցանիշը 0,5-0,7 տոկոսի սահմաններում էր տատանվում: Ու եթե հաշվի առնենք, որ դրանից հետո ավելի մեծ հիասթափություն է եղել, կարելի է ասել, որ այդ ցուցանիշը հիմա ավելի է իջել: Բացի այս ամենից, մի դրսևորում էլ կա, ինչն ավելի շատ բնորոշ է դեռահասներին: Խոսքը բոլորին դուր գալու մասին է:

Նիկոլ Փաշինյանը քաղաքական առումով փորձում է բոլորին դուր գալ, բայց դա իրեն մեծապես կանգնեցնում է զվարճալի իրավիճակների առաջ: Առհասարակ պետք է կարողանալ կատարել գործը, որոշակի գաղափարներ ունենալ և օգտագործել պետական լծակները՝ այդ գաղափարները կյանքի կոչելու համար: Բոլորին դուր գալը քաղաքական նպատակ չէ»,-ընդգծեց Ա. Համբարձումյանը: Միևնույն ժամանակ կառավարման փորձագետը պատասխանատվության խնդրի մասին մատնանշեց:

«Բոլոր ձախողումներում Փաշինյանը պատասխանատվությունը դրել է ժողովրդի, ինչպես նաև այն բյուրոկրատական համակարգի վրա, որի ջանքերի շնորհիվ երկիրը չի վերածվում քաոսի: Եվ պատահական չէր, որ ասուլիսներից մեկի ժամանակ նա հայտարարեց, թե պետական համակարգի ապարատում կա մի ստվար զանգված, որը դիմադրում է հեղափոխությանը: Մեծ հաշվով, բոլորի վրա մեղքը կբարդի, բացի իրենից ու իր թիմից:

Ընդհանրապես, սեփական արարքների համար պատասխանատվություն չվերցնելը թույլ մարդու գործելաոճ է: Այս մարդիկ որևէ հարցում պատասխանատվություն չեն վերցնում, ինչն իրենց թուլության նշանն է»,եզրափակեց մեր զրուցակիցը:

В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари АкопянМарго Робби стала мамой Ким Кардашьян надела крест принцессы Дианы, который она купила за $200 тысяч на аукционе Дженнифер Лопес в вязанных шортах от Gucci Адвокат: Право театра Сундукяна распоряжаться территорией театра «Гой» приостановлено Глава КГД: В Армении нет никакого «налогового террора» Комитет госдоходов: Налоговые доходы в Армении в январе-сентябре 2024 года выросли почти на 7% Чиновник: Постараемся предложить комфортную систему налогообложения для инфлюенсеров Министр: Армянские производители бренди уже сами отказываются от слова «коньяк» Србуи Галян освобождена от должности заместителя генерального прокурора Погода в Армении Президент Грузии демонстративно не поздравила дипломатов с профессиональным днем Помощник генерального прокурора Армении Аревик Авоян освобождена от занимаемой должности Новый посол Армении в России вручит верительные грамоты президенту РФ Путину Никол Пашинян поздравил Майю Санду с победой на президентских выборах в Молдове Путин может отправить россиян воевать за КНДР в случае войны на Корейском полуострове Сотрудники Ucom приняли участие в работе по восстановлению леса в Вайоц ДзореFast Shift присоединился к открытой QR-инфраструктуре Idram «Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проектАНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству ЛермонтоваВклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения» Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работуОппозиционный член Совета старейшин Еревана пригласила мэра столицы в метро: Это и есть транспортная реформа В 2026 году в Армении состоится COP-17 Ваге Ованнисян: Мы не пытаемся понять причины неудачи движений после поражения ЦБ Армении готов «удовлетворить любой дополнительный спрос на 100-драмовые монеты» Brent подорожала до $74,23 за баррель Аршакян: В Армении мы ощутили на себе последствия изменения климата Курсы валют в Армении Российские военные в Курской области разграбили дома местных жителей Представители министерств образования Армении и Таджикистана обсудили вопрос расширения сотрудничества Карен Мурадян назначен военным атташе Армении в Чехии Оппозиционный депутат: Омбудсмен Армении не способен защитить права человека Участники акции протеста в Ереване направились к зданиям МИД Армении и посольства России Перекрыт очередной канал поставок наркотиков из Ирана в Армению Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior У бывшей жены Билла Гейтса новый бойфренд Ранние симптомы деменции Брюса Уиллиса проявились в виде возвращения его детского заикания Кайли Дженнер в образе Барбареллы Ким Кардашьян удалила YouTube-канал своего сына Сэйнта после публикации постов с критикой Камалы Харрис Финансирование МИД Армении в 2025 году увеличится на 2,2% Ценности нематериального культурного наследия Армении пополнятся еще семнадцатью Часть территории Аграрного университета Армении выделена Французскому университету Акция протеста преподавателей Аграрного университета продолжилась у посольства Франции в Армении Актеры «Гоя» добровольно покинули территорию театра Погода в Армении Эксперт: Почему же следующие друг за другом в Армении протестные движения терпят неудачу? Нефть Brent подорожала до $73,02 за баррель