Ովքե՞ր են ժողովրդի հաշվին գերշահույթներ ստանում ու կապիտալ կուտակում. «Փաստ»
АНАЛИТИКА
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Գաղտնիք չէ, որ համաշխարհային տնտեսությունը լուրջ մարտահրավերների առաջ է կանգնած։ Եվ քանի որ համաշխարհային տնտեսությունում պետությունները մեկը մյուսի հետ սերտորեն կապված են տարբեր թելերով, ապա արտաքին աշխարհում տեղի ունեցող երևույթները չեն կարող շրջանցել նաև Հայաստանը։ Իսկ մեզ մոտ գնաճ է, որ արձանագրվում է, ընդ որում՝ ամենօրյա ռեժիմով, հատկապես առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գծով: Իսկ դա, բնականաբար, մեծապես ազդում է բնակչության կենսամակարդակի վրա: Սակայն այստեղ շատ ավելի կարևոր է, որ Հայաստանում գները շատ տարօրինակ «պահվածք» են դրսևորում։
Օրինակ՝ օրերս լրատվամիջոցների ուշադրությանն է արժանացել այն հարցը, որ արտաքին շուկայում ձեթի ու շաքարավազի գները քիչ թե շատ կայունացել են, սակայն Հայաստանում դրանց գները շարունակում են աճել։ Ընդ որում, սրան գումարենք, որ շաքարավազի ու ձեթի գներն աճում են այն պարագայում, երբ մեր երկիրը հիմնականում ներկրում է այդ ապրանքները, իսկ շարունակաբար դրամն արժևորվում է դոլարի նկատմամբ։ Նույնը վերաբերում է նաև ներմուծվող այլ ապրանքներին:
Այնինչ, դոլարի փոխարժեքի նվազման, առավել ևս՝ արտաքին շուկայում դրանց գների կայունացման, որոշ պարագաներում՝ նվազման դեպքում դրանք ավելի էժան պետք է հայտնվեին հայկական շուկայում։ Այլ կերպ ասած՝ շուկայի ինքնակարգավորման դեպքում առաջին անհրաժեշտության սննդամթերքի տեսակների գները ոչ թե պետք է աճեին, այլ որոշակիորեն նույնիսկ իջնեին։ Մյուս կողմից էլ՝ դոլարի փոխարժեքի նվազումը պետք է ընդհանուր պայմաններ ստեղծեր գնաճը զսպելու համար, բայց հակառակն է տեղի ունենում։ Ընդհանրապես, Հայաստանում «ընդունված» պրակտիկա է, «դրսում» գների մի փոքր բարձրացման կամ դոլարի արժևորման դեպքում մեզ մոտ ապրանքները թանկանում են աննկարագրելի տեմպով, բայց հակառակ պրոցեսներին մեր գները չեն արձագանքում: Ուստի, պատահական չեն հանրության շրջանում խորացող այն կասկածները, որ գործ ունենք արհեստական թանկացումների հետ։
Հիմա էլ հո չենք կարող ասել՝ նախկիններն են մեղավոր: Իսկ գուցե այսպիսի իրավիճակը շուկայում մրցակցության բացակայության և իշխանությունների հովանավորությունը վայելող որոշ քպական ու քպամերձ շրջանակների ու օլիգարխների «գործունեության» հետևա՞նք կարող է լինել։ Նույնը վերաբերում է նաև տարադրամի փոխարժեքների տատանումներին։ Օրինակ՝ երկու օրվա ընթացքում դոլարը հանկարծ կարող է մոտ 20 դրամով արժևորվել, ապա կտրուկ իջնել 30 դրամով ու այդպես շարունակ։ Բազմաթիվ մասնագետների կարծիքով, այսպիսի տատանումները նորմալ չեն և չեն համապատասխանում փոխարժեքի շուկայում տիրող իրական տրամադրություններին։ Արդյունքում նորից հանրության շրջանում խոր կասկածներ են առաջանում, որ առանձին քպական «շուստրիներ» ու իշխանամերձ որոշակի շրջանակներ փորձում են օգտվել ստեղծված իրավիճակից և արագորեն ինչքան հնարավոր է շատ կապիտալի կուտակման հարց լուծել, քանի որ... ինչ իմանաս՝ վաղն ինչ կլինի։
Վերջնարդյունքում, մեծ վնասներ են կրում մնացյալ գործարարները, հատկապես արտահանողները: Սակայն ամենածանր բեռը շարունակում է մնալ ժողովրդի՝ հասարակ սպառողների ուսերին, ովքեր ստիպված են չափից ավելի թանկ գին վճարել գնած ապրանքների և ծառայությունների համար այն պարագայում, երբ իրենց եկամուտները՝ աշխատավարձերն ու թոշակները, մնացել են նույնը։ Մի խոսքով, էլի մի փոքր հատված շարունակում է հարստանալ բոլորիս հաշվին՝ հիմքում ունենալով ընտրություններում ստացած քվեները: Ասել են, չէ՞, ունենք ժողովրդի քվեն, ինչ ուզենք, կանենք...
ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Зеленский: У Украины есть все шансы закончить войну в следующем году
Цены на газ в Европе растут
В блоке «Армения» прокомментировали мысль Пашиняна про «Западный Азербайджан»
Ученые разработали пластырь, контролирующий артериальное давление в режиме нон-стоп
Интересные киноленты, которые вы могли пропустить
Пашинян: Попросил Овика Агазаряна сложить мандат - надеюсь, моя просьба не останется без отклика
Оппозиция анонсировала масштабную протестную акцию в Тбилиси
Россия заявила, что Франция и Британия «ответят» за помощь Украине
Крупная победа «Интера» (видео)
Прокуратура Азербайджана не позволила международному адвокату Рубена Варданяна посетить Баку
Минобороны: Россия хочет разделить украинские территории на три части
Парламент Азербайджана обрушился с критикой на Пашиняна из-за «Западного Азербайджана» и Западной Армении
Азербайджан намерен усилить «боеспособность войск на границе с Арменией»
Новый глава МВД Армении: Начало диалога о либерализации визового режима с ЕС откроет новые горизонты
Банки Турции и еще пяти стран перестали обслуживать карты российской платежной системы
В разведке США сообщили, что рассекретили сведения об убийствах неугодных Путину лиц
На Рождественской ярмарке Шпиттельберга в Вене представлены работы 40 армянских мастеров
Никол Пашинян: Если я этого не сделаю, значит, я сознательно веду страну к потере государственности
Интервью Никола Пашиняна Общественной телекомпании Армении
Стоимость биткойна приближается к 100 тыс. долларов
Кто станет депутатом? «Паст»
Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»
Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»
В 42 км к северо-востоку от Сюника произошло землетрясение
В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации
Мэр Еревана отправился в США
Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»
На Украине назвали примерное количество ракет «Орешник» у России»
Ракеты ATACMS и Украина: что сделает Дональд Трамп? - The National Interest
Ученые выяснили, как избежать смертельных столкновений китов с кораблями
Какие требования предъявляют друг другу Ливан и Израиль?
ООН: В 2024 году в мире было убито рекордное количество сотрудников гуманитарных организаций
Politico: Азербайджан будет отмывать российский газ для Европы
Омбудсмен Армении обсудила с послом Нидерландов вопрос защиты прав насильственно перемещенных армян Арцаха
Генерал Каракаев на совещании с Путиным: Российский «Орешник» может поражать цели по всей Европе
Никол Пашинян: Если я этого не сделаю, значит, я сознательно веду страну к потере государственности
Open Source Centre: С марта Россия поставила Северной Корее более миллиона баррелей нефти
Политолог: Худший сценарий, если Трамп решил оказать давление на Иран, в том числе и на Армению
От несчастного случая скончался многократный чемпион по карате Мкртич Казарян
Как не разориться в Черную пятницу: 5 полезных советов
В ВОЗ предсказали исчезновение трёх видов рака в ближайшие десятилетия
В Москве 29 ноября состоится II Общественный форум «Россия-Армения»
Уличный пейзаж Рене Магритта был продан на аукционе Christie's за рекордный 121 млн. долларов
Театру оперы и балета имени Спендиарова выделено 191,5 млн. драмов
Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей Анпилогов
Арзуманян: Рынки станкостроения и микроэлектроники ЕАЭС характеризует серьезная зависимость от импорта
Армения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепита
В Ереване перевернулась бетономешалка
МИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсами 