Ереван, 02.Ноябрь.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Իշ­խա­նու­թյու­ննե­րը նետ­վել են կե­նաց ու մա­հու կռվի.ար­ժա­նա­պատ­վու­թյան և ամ­բի­ցի­ա­նե­րի պայ­քա­րը

АНАЛИТИКА

Յուրաքանչյուր ընտրական գործընթաց ենթադրում է նաև նախընտրական քարոզչության իրականացում։ Եվ որքան կարևորվում են այդ ընտրությունները ժողովրդի և քաղաքական ուժերի կողմից, այնքան մեծ ռեսուրսներ են ներդրվում նախընտրական քարոզչության մեջ։

Ռեսուրսների վատնում

Ներկա փուլում Հայաստանը նախընտրական քարոզչական գործընթացի մեջ է ՝ կապված ապրիլի 5-ին սպասվող սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի անցկացման հետ։ Զարմանալի է, որ սահմանադրական փոփոխություններով, ըստ էության, Սահմանադրության բովանդակության մեջ ոչինչ չի փոխվում, այլ միայն լուծվում է ՍԴ յոթ դատավորների հեռացման հարցը, սակայն այս հարցի շուրջ քարոզչական մակարդակում հսկայական ռեսուրսներ են ներդրվում իշխանությունների կողմից։

Վերջիններս հանգանակության արդյունքում հավաքել են 205 մլն դրամ, և միայն «Այո»-ի լոգոյի համար 3 մլն գումար են հատկացնելու։ Եվ ինչպես երևում է իշխանությունների քարոզչական նպատակներից, նախընտրական քարոզչության վրա հսկայական գումարներ են ծախսվելու։ Իզուր չէ, որ Նիկոլ Փաշինյանը իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակեց մի քանի էջից բաղկացած «Այո»-ի բուկլետը, որը կազմելու համար ոչ պակաս ֆինանսական ռեսուրսներ են պահանջվել։

Քաղաքացիների համար կարող է անտրամաբանական թվալ, թե այս սահմանադրական հանրաքվեի համար, որն ըստ էության մարդկանց կյանքում և Սահմանադրության մեջ փոփոխություն չի մտցնում, ինչո՞ւ են այսքան մեծ ռեսուրսներ ծախսվում։ Եվ այստեղ խնդիրը ոչ միայն ռեսուրսներն են, այլև փոփոխությունների բովանդակությունը։

Հանրաքվե՞, թե՞ ընտրություններ

Հանրաքվեի բովանդակային հիմնավորումները հասկանալու համար բավական է նայել վարչապետ Փաշինյանի կողմից հրապարակված նախընտրական բուկլետի տեսքին։ Հետաքրքրական է, որ բուկլետում բուն ասելիքին զուգահեռ փորձ է կատարվել ապահովել նաև հարցի դեկորացիոն կողմը՝ «Հպարտ քաղաքացու անձնագրի տեսքով»։

Սակայն թե ընդհանրապես ի՞նչ կապ ունի քաղաքացու անձնագիրը այս սահմանադրական փոփոխությունների հետ, դժվար է ասել։ Եվ պատահական չէ, որ նույնիսկ իշխանության համակիրներից շատերի համար քաղաքացու անձնագիրը այս սահմանադրական փոփոխությունների հետ կապելը լիովին ընկալելի չէր։

Եվ քանի որ իշխանություններն առաջնորդվել են անձնագրի տրամաբանությամբ, ապա նրանում պետք է լինեին անձնագրի այլ ատրիբուտներ։ Եվ ահա՝ գլխավոր «մանրուքը». կնիքների տեսքով նկարագրված է, թե ինչ արդյունքներ է գրանցել ներկայիս իշխանությունը։ Սակայն իշխանությունների կողմից ունեցած այդ արձանագրումներում ոչ մի առանձնահատուկ բան չկա։ Նման արդյունքներ եղել են ինչպես նախկինում, այնպես էլ ներկայում կլինեն։

Բայց խնդիրը բուն «ձեռքբերումները» չեն, ոչ էլ դրանց մեծ մասի մանիպուլ յատիվ բնույթն ու իրականությունից կտրվածությունը: Խնդիրն այն է, թե ինչ կապ ունեն կառավարության «ձեռքբերումները» ՍԴ դատավորների պաշտոնանկության թեմայով հանրաքվեի հետ, առավել ևս, որ հանրաքվեն կառավարությունը չի նախաձեռնել, այլ կոնկրետ քաղաքական ուժը, այս դեպքում՝ «Իմ քայլը» խորհրդարանական խմբակցությունը:

Արդյունքում մարդկանց մոտ տպավորություն է առաջանում, թե իշխանությունները պատրաստվում են ոչ թե սահմանադրական հանրաքվեի, այլ, ասենք, խորհրդարանական ընտրությունների, քանի որ սովորաբար խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ են քաղաքական ուժերը կենտրոնանում իրենց արածի ու անելիքների վրա:

Եվ տեղին է հնչում այն հարցը, թե ի՞նչ կարիք կար բուկլետը լցնել ցուցանիշներով, որոնք սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի օրակարգի հետ ընդհանրապես կապ չունեն։

Բովանդակության մասին

Ուշագրավ է նաև «Այո»-ի բուկլետի կոնկրետ բովանդակային մասը, որտեղ փորձ է կատարվում հիմնավորումներ ներկայացնել, թե ինչու պետք է հանրաքվեի ժամանակ «այո» ասել փոփոխություններին

Նախ՝ քարոզչական բուկլետում հիմնավորվում է, որ 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններով ներդրվել է Սահմանադրական դատարանի մոդել, որը հավասարակշռված է և պետական կառավարման տեսանկյունից դրական դերակատարություն է ստանձնում։ Եվ այս համատեքստում իշխանությունները փորձում են տարակուսանք հայտնել, թե ներկայիս ՍԴ դատավորները 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններով նախատեսվող պայմաններով չեն ընտրվել։

Սակայն մի քիչ զարմանալի է, որ Փաշինյանի գլխավորած իշխանությունը հղում է կատարում հենց 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններին, որի քարոզչության և ընդունման ժամանակ ընդդիմադիր պատգամավոր Փաշինյանը այն համարում էր քաղաքական ծուղակ և կեղծ օրակարգ, որի մեջ իրենք չեն մտնելու։

Եթե այն քաղաքական ծուղակ էր, ապա էլ ինչո՞ւ է Փաշինյանը 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխությունների դրույթները փաթաթում ժողովրդի վզին։ Կամ ինչո՞ւ է Փաշինյանը հիմա էլ շարունակում հենվել նախկինների կողմից ընդունված Սահմանադրության վրա, որն ինքն այդքան քննադատում էր ու շարունակում է քննադատել, թե՞ նախկինում ընդունված Սահմանադրությունն արդեն իր քաղաքական շահերից է բխում։

Կոստյումին հարմարված

Սրանով իշխանությունը ցույց է տալիս, որ իր համար ոչ այնքան կարևոր է, թե ինչպիսին է փաստաթղթի բովանդակությունը, որքան այն հարցը, թե որքանով է այդ բովանդակությունը տվյալ պահին համապատասխանում իր շահերին։ Եվ բոլորովին էլ գաղտնիք չէ, որ այս սահմանադրական փոփոխությունների շահառուն միայն իշխանությունն է՝ հանձին Նիկոլ Փաշինյանի, ով ցանկություն ունի գործող իշխանություններից կախված և հրահանգավորվող դատավորներ ունենալ ։

Եթե Փաշինյանի միակ մոտիվացիան իրոք անկախ դատական համակարգ ունենալն է, ապա ինչո՞ւ է սահմանադրական փոփոխությունների լուրջ փաթեթ շրջանառության մեջ դնելու ու հանրության դատին ներկայացնելու փոխարեն հապշտապ հանրաքվե կազմակերպում։

Չէ՞ որ իշխանություններն ունեն բոլոր հնարավորությունները, որպեսզի մեծածավալ սահամանադրական փոփոխություններ իրականացնեին, դրանք ներկայացնեին հանրության դատին և ազատվեին «քաղաքական ծուղակ» բնորոշված 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններից։

Սակայն ժամանակը ցույց տվեց, որ նախկին իշխանությունների կողմից գծած սահմանադրությունը լավ էլ Փաշինյանի «հագով» է։ Վերջինս ոչ մի դեպքում ցանկություն չունի թուլացնել վարչապետին վերապահված գերլիազորությունները, այլ դրանք պահպանելու համար իրեն պետք է տարբեր օրակարգեր առաջ բերել, որոնք հնարավորություն կտան ժողովրդի ուշադրությունը շեղել սուպերվարչապետական համակարգի հարցի արծարծումից։ 

Եվ պատահական չէ, որ Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում Փաշինյանն ակնարկեց, որ սահմանադրական փոփոխությունների չեն գնա։ Գոնե մինչև մյուս ընտրություններ:

 

Մյուս կողմից՝ ծավալուն սահմանադրական փոփոխությունները ձեռք չէին տալիս Փաշինյանին, քանի որ դրանք ժամանակատար գործընթաց են, իսկ այսօր իշխանությունները տեսնում են, թե ինչպես է իրենց վարկանիշը անկում արձանագրում, և եթե սահմանադրական փոփոխությունների հարցը մի քիչ էլ ձգվեր, ապա իշխանությունների համար շատ ավելի դժվար էր լինելու ձայն ստանալ ժողովրդից։

Կարճ ասած՝ ժամանակը հօգուտ իշխանությունների չի աշխատում, և նրանք, գիտակցելով, որ ներկայիս պահից ավելի պատեհ ժամանակահատված չեն կարող ունենալ, գնացին հապճեպ հանրաքվեի։

Տեղի չտվեցին

Իսկ նախօրեին լրացավ Սահմանադրական դատավորների՝ վաղաժամ կենսաթոշակի անցնելու ժամկետը: Այս ընթացքում տարբեր մեկնաբանություններ էին հնչում, թե այս կամ այն դատավորը կարող է օգտվել «օրինական կաշառք» անունն ստացած օրենքից: Սակայն յոթ դատավորներն էլ հրաժարվեցին այդպիսի «կաշառքից», որը նրանց թույլ կտար ցմահ ստանալ շատ բարձր կենսաթոշակ: Այս քայլն ինքնին շատերի հիացմունքին է արժանացել, քանզի նման պահվածքը որակվում է որպես արժանապատիվ կեցվածքի արտահայտություն: Դատավորներից ոչ մեկը տեղի չտվեց իշխանությունների սադրանքներին, ճնշումներին, չտրվեցին գայթակղությանը և պահպանեցին իրենց արժանապատվությունը:

Հ.Գ.- Ամեն ինչ կարծես պարզ է, մնում է մի կարևոր հարց. եթե իշխանությունները պնդում են, որ այս հանրաքվեն ժողովրդի պահանջն է, ու ժողովուրդը միանշանակ «այո» է ասելու, այդ դեպքում ի՞նչ իմաստ ունի ահռելի ֆինանսական ու մարդկային ռեսուրս ներդնել՝ նույն այդ ժողովրդին համոզելու, որ «այո» քվեարկեն: Նշանակում է՝ իրականում ժողովրդի պահանջի մասին խոսք չկա, այլ մեկ ուժի ամբիցիաների բավարարման, նշանակում է նաև, որ անհրաժեշտ քվեներն ապահովելը շատ ու շատ բարդ է լինելու: Դրա համար են իշխանությունները նետվել կենաց ու մահու կռվի:

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

АНО «Евразия» организовала вечер, посвященный творчеству ЛермонтоваВклад в науку: Ереванский филиал РЭУ отметил выпуск 10-го, юбилейного номера сборника «проблемы социально-экономического развития: поиски перспективы, решения» Общественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности Новый и современный: филиал «Арабкир» IDBank возобновил свою работуОппозиционный член Совета старейшин Еревана пригласила мэра столицы в метро: Это и есть транспортная реформа В 2026 году в Армении состоится COP-17 Ваге Ованнисян: Мы не пытаемся понять причины неудачи движений после поражения ЦБ Армении готов «удовлетворить любой дополнительный спрос на 100-драмовые монеты» Brent подорожала до $74,23 за баррель Аршакян: В Армении мы ощутили на себе последствия изменения климата Курсы валют в Армении Российские военные в Курской области разграбили дома местных жителей Представители министерств образования Армении и Таджикистана обсудили вопрос расширения сотрудничества Карен Мурадян назначен военным атташе Армении в Чехии Оппозиционный депутат: Омбудсмен Армении не способен защитить права человека Участники акции протеста в Ереване направились к зданиям МИД Армении и посольства России Перекрыт очередной канал поставок наркотиков из Ирана в Армению Компания Ucom запустила сеть 5G в первых девяти городах Научитесь экономить. Международный день сбережений с Idram Junior У бывшей жены Билла Гейтса новый бойфренд Ранние симптомы деменции Брюса Уиллиса проявились в виде возвращения его детского заикания Кайли Дженнер в образе Барбареллы Ким Кардашьян удалила YouTube-канал своего сына Сэйнта после публикации постов с критикой Камалы Харрис Финансирование МИД Армении в 2025 году увеличится на 2,2% Ценности нематериального культурного наследия Армении пополнятся еще семнадцатью Часть территории Аграрного университета Армении выделена Французскому университету Акция протеста преподавателей Аграрного университета продолжилась у посольства Франции в Армении Актеры «Гоя» добровольно покинули территорию театра Погода в Армении Эксперт: Почему же следующие друг за другом в Армении протестные движения терпят неудачу? Нефть Brent подорожала до $73,02 за баррель В Армении внедряется новая система маркировки В Армении установлена тарифная квота на вьетнамский длиннозерный рис Армения получит от Азиатского банка развития бюджетный кредит Адвокат: На основании фейковых «оперативных данных» о хранении оружия на рассвете задержаны еще 4 гражданина Представитель Госдепа: отношения с правительством Грузии продолжаются на пересмотренных условиях Парламент Армении одобрил возвращение на службу отставных кадровых военных Лавров назвал шизофреническим «план победы» Зеленского Мамиджанян: Будет удивительно, если НС не примет заявление о возвращении армянских пленных Накануне транспортного коллапса в Ереване: Оппозиционер критикует муниципальные власти Оппозиционер: Власти Армении лгут – в их повестке нет вопроса возвращения военнопленных В Грузии расследуют 47 уголовных дел, связанных с нарушениями на выборах МИД Армении: Между Ереваном и Москвой есть разногласия по ряду внешнеполитических вопросов Настала очередь приграничных сел: кто присоединится к инициативе? «Паст»Грузинская мечта и армянские галлюцинации В детском садике в Арташате произошло возгорание Сальма Хайек испытывает давление из-за необходимости зарабатывать деньги, несмотря на ее брак с миллиардером Франсуа-Анри Пино Канье Уэст достиг внесудебного соглашения с Adidas Ким Кардашьян восхитила и возмутила фанатов новыми фотографиями Юрий Шевчук и рок-группа ДДТ выступят с большим концертом в Ереване