Երևան, 22.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Իշ­խա­նու­թյու­ննե­րը նետ­վել են կե­նաց ու մա­հու կռվի.ար­ժա­նա­պատ­վու­թյան և ամ­բի­ցի­ա­նե­րի պայ­քա­րը

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Յուրաքանչյուր ընտրական գործընթաց ենթադրում է նաև նախընտրական քարոզչության իրականացում։ Եվ որքան կարևորվում են այդ ընտրությունները ժողովրդի և քաղաքական ուժերի կողմից, այնքան մեծ ռեսուրսներ են ներդրվում նախընտրական քարոզչության մեջ։

Ռեսուրսների վատնում

Ներկա փուլում Հայաստանը նախընտրական քարոզչական գործընթացի մեջ է ՝ կապված ապրիլի 5-ին սպասվող սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի անցկացման հետ։ Զարմանալի է, որ սահմանադրական փոփոխություններով, ըստ էության, Սահմանադրության բովանդակության մեջ ոչինչ չի փոխվում, այլ միայն լուծվում է ՍԴ յոթ դատավորների հեռացման հարցը, սակայն այս հարցի շուրջ քարոզչական մակարդակում հսկայական ռեսուրսներ են ներդրվում իշխանությունների կողմից։

Վերջիններս հանգանակության արդյունքում հավաքել են 205 մլն դրամ, և միայն «Այո»-ի լոգոյի համար 3 մլն գումար են հատկացնելու։ Եվ ինչպես երևում է իշխանությունների քարոզչական նպատակներից, նախընտրական քարոզչության վրա հսկայական գումարներ են ծախսվելու։ Իզուր չէ, որ Նիկոլ Փաշինյանը իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակեց մի քանի էջից բաղկացած «Այո»-ի բուկլետը, որը կազմելու համար ոչ պակաս ֆինանսական ռեսուրսներ են պահանջվել։

Քաղաքացիների համար կարող է անտրամաբանական թվալ, թե այս սահմանադրական հանրաքվեի համար, որն ըստ էության մարդկանց կյանքում և Սահմանադրության մեջ փոփոխություն չի մտցնում, ինչո՞ւ են այսքան մեծ ռեսուրսներ ծախսվում։ Եվ այստեղ խնդիրը ոչ միայն ռեսուրսներն են, այլև փոփոխությունների բովանդակությունը։

Հանրաքվե՞, թե՞ ընտրություններ

Հանրաքվեի բովանդակային հիմնավորումները հասկանալու համար բավական է նայել վարչապետ Փաշինյանի կողմից հրապարակված նախընտրական բուկլետի տեսքին։ Հետաքրքրական է, որ բուկլետում բուն ասելիքին զուգահեռ փորձ է կատարվել ապահովել նաև հարցի դեկորացիոն կողմը՝ «Հպարտ քաղաքացու անձնագրի տեսքով»։

Սակայն թե ընդհանրապես ի՞նչ կապ ունի քաղաքացու անձնագիրը այս սահմանադրական փոփոխությունների հետ, դժվար է ասել։ Եվ պատահական չէ, որ նույնիսկ իշխանության համակիրներից շատերի համար քաղաքացու անձնագիրը այս սահմանադրական փոփոխությունների հետ կապելը լիովին ընկալելի չէր։

Եվ քանի որ իշխանություններն առաջնորդվել են անձնագրի տրամաբանությամբ, ապա նրանում պետք է լինեին անձնագրի այլ ատրիբուտներ։ Եվ ահա՝ գլխավոր «մանրուքը». կնիքների տեսքով նկարագրված է, թե ինչ արդյունքներ է գրանցել ներկայիս իշխանությունը։ Սակայն իշխանությունների կողմից ունեցած այդ արձանագրումներում ոչ մի առանձնահատուկ բան չկա։ Նման արդյունքներ եղել են ինչպես նախկինում, այնպես էլ ներկայում կլինեն։

Բայց խնդիրը բուն «ձեռքբերումները» չեն, ոչ էլ դրանց մեծ մասի մանիպուլ յատիվ բնույթն ու իրականությունից կտրվածությունը: Խնդիրն այն է, թե ինչ կապ ունեն կառավարության «ձեռքբերումները» ՍԴ դատավորների պաշտոնանկության թեմայով հանրաքվեի հետ, առավել ևս, որ հանրաքվեն կառավարությունը չի նախաձեռնել, այլ կոնկրետ քաղաքական ուժը, այս դեպքում՝ «Իմ քայլը» խորհրդարանական խմբակցությունը:

Արդյունքում մարդկանց մոտ տպավորություն է առաջանում, թե իշխանությունները պատրաստվում են ոչ թե սահմանադրական հանրաքվեի, այլ, ասենք, խորհրդարանական ընտրությունների, քանի որ սովորաբար խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ են քաղաքական ուժերը կենտրոնանում իրենց արածի ու անելիքների վրա:

Եվ տեղին է հնչում այն հարցը, թե ի՞նչ կարիք կար բուկլետը լցնել ցուցանիշներով, որոնք սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի օրակարգի հետ ընդհանրապես կապ չունեն։

Բովանդակության մասին

Ուշագրավ է նաև «Այո»-ի բուկլետի կոնկրետ բովանդակային մասը, որտեղ փորձ է կատարվում հիմնավորումներ ներկայացնել, թե ինչու պետք է հանրաքվեի ժամանակ «այո» ասել փոփոխություններին

Նախ՝ քարոզչական բուկլետում հիմնավորվում է, որ 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններով ներդրվել է Սահմանադրական դատարանի մոդել, որը հավասարակշռված է և պետական կառավարման տեսանկյունից դրական դերակատարություն է ստանձնում։ Եվ այս համատեքստում իշխանությունները փորձում են տարակուսանք հայտնել, թե ներկայիս ՍԴ դատավորները 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններով նախատեսվող պայմաններով չեն ընտրվել։

Սակայն մի քիչ զարմանալի է, որ Փաշինյանի գլխավորած իշխանությունը հղում է կատարում հենց 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններին, որի քարոզչության և ընդունման ժամանակ ընդդիմադիր պատգամավոր Փաշինյանը այն համարում էր քաղաքական ծուղակ և կեղծ օրակարգ, որի մեջ իրենք չեն մտնելու։

Եթե այն քաղաքական ծուղակ էր, ապա էլ ինչո՞ւ է Փաշինյանը 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխությունների դրույթները փաթաթում ժողովրդի վզին։ Կամ ինչո՞ւ է Փաշինյանը հիմա էլ շարունակում հենվել նախկինների կողմից ընդունված Սահմանադրության վրա, որն ինքն այդքան քննադատում էր ու շարունակում է քննադատել, թե՞ նախկինում ընդունված Սահմանադրությունն արդեն իր քաղաքական շահերից է բխում։

Կոստյումին հարմարված

Սրանով իշխանությունը ցույց է տալիս, որ իր համար ոչ այնքան կարևոր է, թե ինչպիսին է փաստաթղթի բովանդակությունը, որքան այն հարցը, թե որքանով է այդ բովանդակությունը տվյալ պահին համապատասխանում իր շահերին։ Եվ բոլորովին էլ գաղտնիք չէ, որ այս սահմանադրական փոփոխությունների շահառուն միայն իշխանությունն է՝ հանձին Նիկոլ Փաշինյանի, ով ցանկություն ունի գործող իշխանություններից կախված և հրահանգավորվող դատավորներ ունենալ ։

Եթե Փաշինյանի միակ մոտիվացիան իրոք անկախ դատական համակարգ ունենալն է, ապա ինչո՞ւ է սահմանադրական փոփոխությունների լուրջ փաթեթ շրջանառության մեջ դնելու ու հանրության դատին ներկայացնելու փոխարեն հապշտապ հանրաքվե կազմակերպում։

Չէ՞ որ իշխանություններն ունեն բոլոր հնարավորությունները, որպեսզի մեծածավալ սահամանադրական փոփոխություններ իրականացնեին, դրանք ներկայացնեին հանրության դատին և ազատվեին «քաղաքական ծուղակ» բնորոշված 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններից։

Սակայն ժամանակը ցույց տվեց, որ նախկին իշխանությունների կողմից գծած սահմանադրությունը լավ էլ Փաշինյանի «հագով» է։ Վերջինս ոչ մի դեպքում ցանկություն չունի թուլացնել վարչապետին վերապահված գերլիազորությունները, այլ դրանք պահպանելու համար իրեն պետք է տարբեր օրակարգեր առաջ բերել, որոնք հնարավորություն կտան ժողովրդի ուշադրությունը շեղել սուպերվարչապետական համակարգի հարցի արծարծումից։ 

Եվ պատահական չէ, որ Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում Փաշինյանն ակնարկեց, որ սահմանադրական փոփոխությունների չեն գնա։ Գոնե մինչև մյուս ընտրություններ:

 

Մյուս կողմից՝ ծավալուն սահմանադրական փոփոխությունները ձեռք չէին տալիս Փաշինյանին, քանի որ դրանք ժամանակատար գործընթաց են, իսկ այսօր իշխանությունները տեսնում են, թե ինչպես է իրենց վարկանիշը անկում արձանագրում, և եթե սահմանադրական փոփոխությունների հարցը մի քիչ էլ ձգվեր, ապա իշխանությունների համար շատ ավելի դժվար էր լինելու ձայն ստանալ ժողովրդից։

Կարճ ասած՝ ժամանակը հօգուտ իշխանությունների չի աշխատում, և նրանք, գիտակցելով, որ ներկայիս պահից ավելի պատեհ ժամանակահատված չեն կարող ունենալ, գնացին հապճեպ հանրաքվեի։

Տեղի չտվեցին

Իսկ նախօրեին լրացավ Սահմանադրական դատավորների՝ վաղաժամ կենսաթոշակի անցնելու ժամկետը: Այս ընթացքում տարբեր մեկնաբանություններ էին հնչում, թե այս կամ այն դատավորը կարող է օգտվել «օրինական կաշառք» անունն ստացած օրենքից: Սակայն յոթ դատավորներն էլ հրաժարվեցին այդպիսի «կաշառքից», որը նրանց թույլ կտար ցմահ ստանալ շատ բարձր կենսաթոշակ: Այս քայլն ինքնին շատերի հիացմունքին է արժանացել, քանզի նման պահվածքը որակվում է որպես արժանապատիվ կեցվածքի արտահայտություն: Դատավորներից ոչ մեկը տեղի չտվեց իշխանությունների սադրանքներին, ճնշումներին, չտրվեցին գայթակղությանը և պահպանեցին իրենց արժանապատվությունը:

Հ.Գ.- Ամեն ինչ կարծես պարզ է, մնում է մի կարևոր հարց. եթե իշխանությունները պնդում են, որ այս հանրաքվեն ժողովրդի պահանջն է, ու ժողովուրդը միանշանակ «այո» է ասելու, այդ դեպքում ի՞նչ իմաստ ունի ահռելի ֆինանսական ու մարդկային ռեսուրս ներդնել՝ նույն այդ ժողովրդին համոզելու, որ «այո» քվեարկեն: Նշանակում է՝ իրականում ժողովրդի պահանջի մասին խոսք չկա, այլ մեկ ուժի ամբիցիաների բավարարման, նշանակում է նաև, որ անհրաժեշտ քվեներն ապահովելը շատ ու շատ բարդ է լինելու: Դրա համար են իշխանությունները նետվել կենաց ու մահու կռվի:

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Հնդկաստանում արևային վահանակների տեղադրումը ռեկորդային է եղելՌուսական ուժերը հարվածներ են հասցրել ՍումիինՆարեկ Զեյնալյանը մանդատը վայր դնելու դիմումը ներկայացրել է ԱԺ նախագահին Շների վրա կրակած տղամարդը ներկայացել է ոստիկանություն Արդարության և հայրենասիրության ընկալումը պետք է սերմանել հենց դպրոցից․ Մհեր Ավետիսյան Ինչու պետք չէ սպասել Փրկիչ, այլ մեր վաղվա օրը կերտել ամենօրյա հետևողական աշխատանքով․ Ավետիք ՉալաբյանՆախատեսվում է անցկացնել պահեստազորայինների վարժական հավաքներՈրոնվում է տեսագրության մեջ պատկերված անձըԱրարատում կասեցվել է հանրային սննդի օբյեկտի գործունեություն (լուսանկարներ) Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Լիբանանի վարչապետին 12 մեդալ՝ Զինվորականների ըմբշամարտի աշխարհի 37-րդ առաջնությունում Գերմանիայի արտգործնախարարը Բաքվում քննադատել է ԱդրբեջանինՋուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ի հակադրություն այս վարչախմբի պարտվողական օրակարգի` Հայաստանն ունի հստակ այլընտրանք. «Հայաքվե»Պուտինի ռազմաշունչ ելույթից հետո Ղազախստանի նախագահ Տոկաեւը հանձնարարական է տվել Երևանում բախվել են Ոստիկանության ակադեմիայի դասախոսի մոտոցիկլն ու «GAZel»-ը, մոտոցիկլավարը մաhացել է. Shamshyan Արկտիկական ցուրտ օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան. Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասին Քանի՞ կոպեկի արժեք ունի պահանջատեր, քննադատ ու հարցասեր լինելու մասին նախարարի ազատականութենաթաթախ հորդորը ուսանողներին․ Մենուա ՍողոմոնյանԱդրբեջանում չեն էլ թաքցնում, որ իրենց հիմնական թիրախը շարունակում է մնալ ՀՀ 3-րդ նախագահը․ Տիգրան Աբրահամյան Բաքվի համաժողովն անցկացվում է այս վարչախմբի ջանքերով․ Մենուա ՍողոմոնյանՏարադրամի փոխարժեքն՝ այսօրՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են Հանցագործ աշխարհը ճանաչող մարդ պետք է նշանակվեր, բայց եթե կին է, տրագեդիա չէ․ ՀՀ նախկին ոստիկանապետը՝ Արփինե Սարգսյանի մասին Մարտնչել Հայաստանի համար, նշանակում է մարտնչել 21-րդ դարի քաղաքակրթության համար. Ֆրանսիայի ԱԺ պատգամավոր Վոքիեն BMW-ն հայտնվել է երկաթգծերի վրա․ ի՞նչ է կատարվել Արմավիրում Զախարովան մեկնաբանել է ուղիղ եթերում ստացած զանգը 9 ամիս սպասեցի, ստացա զանգ ու հասկացա` վերջ. Մարիամ Ալեքսանյանը` չսիրելու, հիասթափության և Գոռի հետ հարաբերությունների մասին Թուրքիայում հայտնաբերվել է 5-րդ դարի քրիստոնեական կախոց սատանային խոցող Սողոմոն թագավորի պատկերով Լույս չի լինի․ հասցեներՄԱԿ-ը կոչ է արել շտապ քայլեր ձեռնարկել՝ կանխելու Ուկրաինայում հակամարտության սրումը Ինչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին․ սպասվում են նաև տեղումներ ԵՄ շուրջ 20 երկրներ պայմանավորվել են ուժեղացնել հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանությունը Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը հետևել է Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության եզրափակիչ գոտեմարտերին Քննարկեցինք Արցախից հայերի զանգվածային բռնի տեղահանման, արցախահայության վերադարձի իրավունքի հարցեր. Թաթոյան Ուժը դրսում չի պատում, թիմի դեմ «առյուծ է խաղում», Փաշինյանը ուզում է ցույց տալ՝ խիզախ է. Հուսիկ Արա Ովքե՞ր ունեն մասնակի կենսաթոշակի իրավունք․ մանրամասներ Բիթքոյն թվային արժույթը կտրուկ թանկացել էՌուսաստանն ԱՄՆ-ին կամ այլ երկրների նախապես ծանուցում չի ուղարկել «Օրեշնիկ»-ի օգտագործման մասին․ Պեսկով Փաշինյանի ընտանիքին պատկանող թերթի տեղեկություններով՝ Փաշինյանը հարցազրույց կտա Վախենում ես՝ մի արա, անում ես՝ մի վախեցիր, իսկ եթե արել ես, մի ափսոսա․ Ռոմանոս ՊետրոսյանԲաց հարթակ. Կադրային փոփոխությունները նախընտրական PR չեն. ՀակոբյանԿարմիր կամուրջը վերականգնվում է․ Տիգրան Ավինյան Ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության որոշ մրցանակակիրներ պարգևատրվել են Մանկապարտեզներում բացառվում է անառողջ և անորակ սնունդըԿառավարության նոր որոշումը պարադոքս է. ինչպե՞ս գոյատևեն արցախցիները 24 ժամ ջուր չի լինի․ հասցեներ են նշվել «Ի՞նչ նպատակով է Նիկոլը իր կաբինետը կանացի դարձնում, արդյոք դա ֆեմինիստական շարժում կարելի՞ է կոչել»․ Մարգարիտ ԵսայանԱրարատ Միրզոյանը և Արաղչին են հեռախոսով զրուցել․ ի՞նչ են քննարկել Գույքահարկի թանկացումը՝ լրացուցիչ ֆինանսական բե՞ռ, թե անհրաժեշտություն. պարզաբանում են փորձագետները Փաշինյանը Բունդեսթագի պատվիրակության հետ սահմանազատման գործընթացն է քննարկել