Ереван, 21.Декабрь.2025,
00
:
00
ВАЖНО


Վտանգավոր ակնարկներ ու ոչ պակաս վտանգավոր ծրագրեր․ «Փաստ»

ПОЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ադրբեջանը ջանք ու եռանդ չի խնայում, որ Արցախյան հակամարտության թեման վերջնականապես փակի։ Այդ նպատակին հասնելու համար Բաքուն օգտագործում է այն հանգամանքը, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության ինստիտուտը չի գործում, և դրան նպաստում է ուկրաինական հակամարտության պատճառով Արևմուտքի և Ռուսաստանի հարաբերությունների կտրուկ սրացումը։ Սակայն այս ամենը չի նշանակում, թե համանախագահությունը կազմող ուժերը ամբողջությամբ դադարեցրել են Արցախյան հակամարտության հետ կապված իրենց գործունեությունը։ Այլ հարց է, որ այս աշխարհաքաղաքական կենտրոնները սկսել են գործել մեկուսի՝ ոչ միայն միմյանց գործողությունները չհամաձայնեցնելով, այլև շատ դեպքերում՝ հակադրվելով։

Օրինակ՝ Արևմուտքի ներկայացուցիչները փորձում են Արցախյան հակամարտության կարգավորման իրենց պատկերացրած տեսլականն առաջ մղել, իսկ ռուսական դիվանագիտության ներկայացուցիչներն էլ, բնականաբար, ռուսական տարբերակն իրականացնելու կողմնակից են։ Ճիշտ է՝ Ալիևը գործի է դնում իր լվացքատան մեխանիզմները տարբեր գործիչների վրա ազդելու կամ կաշառելու համար, այնուամենայնիվ, աշխարհաքաղաքական կենտրոններից հնչող հայտարարությունները ի ցույց են դնում իրենց դիրքորոշումը Արցախյան հակամարտության և, ընդհանրապես, Հայաստանի ու Ադրբեջանի հարաբերությունների կարգավորման մասով։

Օրինակ՝ Հարավային Կովկասի և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը Բաքու այցելության ժամանակ մի շարք ուշագրավ հայտարարություններ կատարեց։ Քանի որ նա հարցազրույց էր տվել ադրբեջանական լրատվամիջոցներին, նրա ասածներն ադրբեջանցիները կարող են փոքր-ինչ խեղաթյուրած կամ սրբագրած լինել, ավելին՝ դա հենց ադրբեջանցիների ձեռագիրն է, սակայն դրանից Կլաարի ասելիքի բովանդակությունը էականորեն չի փոխվում։ Նա մասնավորապես նշել էր, թե հասկանում է ադրբեջանական կողմի մտահոգությունները և, ըստ այդմ, միանգամայն օրինական է համարում Ադրբեջանի պահանջը Լաչինի միջանցքում անցակետ և ռենտգեն սարք տեղադրելու վերաբերյալ:

Արցախի ԱԳՆ-ն շտապեց պատասխանել Կլաարի հայտարարությանը՝ նշելով, որ Լաչինի միջանցքի շրջափակման հետ կապված իրավիճակի վերաբերյալ նրա արտահայտությունները լուրջ հարցեր են առաջացնում չեզոք միջնորդի կարգավիճակին դրանց համապատասխանության առումով։ Բայց, ըստ էության, Կլաարն ասում է այն, ինչ հավաքական Արևմուտքն է մտածում Արցախյան հակամարտության մասին։ Նախ՝ Արևմուտքն ավելի շատ է կարևորում այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանը Եվրոպային նավթ ու գազ է մատակարարում, քան այն, որ Արցախն արդեն երեք ամիս շրջափակման մեջ է, ու 120 հազար արցախահայության ամենատարրական իրավունքները խախտված են։ Մյուս կողմից՝ Արևմուտքի համար Արցախի կարգավիճակի հարց չկա։

Փաստացի Արևմուտքն առաջ է տանում այն քաղաքական ուղեգիծը, որ Ադրբեջանն ամբողջական վերահսկողություն հաստատի Արցախի նկատմամբ, և նրան այնքան էլ չի հետաքրքրում, թե այդ դեպքում ինչ կարող է տեղի ունենալ արցախահայության հետ։ Արևմուտքին գլխավորապես մի հարց է հետաքրքրում, թե ինչպես կարելի է տարածաշրջանից դուրս մղել Ռուսաստանին, իսկ դրա համար պետք է, որ Արցախի կարգավիճակի թեման չթողնվի ապագային, ինչպես Ռուսաստանն է ցանկանում, այլ միանգամից փակվի ու հիմքեր ստեղծվեն ռուս խաղաղապահների հեռանալու համար։ Այս պայմաններում հայկական կողմը միանշանակ պետք է հետևություններ անի։ Ուշագրավ է, որ Կլաարն իր հարցազրույցում Արցախյան հակամարտության հետևանքները վերացնելու մասով նշում է, թե Ալիևը հավատարիմ է գործընթացին, իսկ Փաշինյանը պարտավորություններ ունի։

Թե ինչ խոստումներ է տվել ու պարտավորություններ է ստանձնել Փաշինյանն Արևմուտքի առաջ, հենց ինքն էլ պետք է պարզաբանում ներկայացնի ժողովրդին։ Հաշվի առնենք, որ նա Պրահայում Արևմուտքի միջնորդությամբ ընթացող բանակցությունների ժամանակ էր, որ համաձայնեց 1991 թվականի Ալմա Աթայի հռչակագրի հիման վրա ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը։ Սրանից բացի, ի՞նչ այլ պարտավորությունների մասին է խոսքը։ Արդյո՞ք Կլաարն առաջին հերթին չի ակնարկում, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» թեման: Մյուս կողմից էլ՝ Կլաարի ասածից հետևում է, որ եթե Ալիևը հավատարիմ է հակամարտության կարգավորման գործընթացին, ապա իր պարտավորությունները կատարում է։

Մնում է միայն հասկանալ, թե որո՞նք են Ադրբեջանի պարտավորությունները՝ ՀՀ ինքնիշխան տարածքները գրավե՞լը, անընդհատ սադրանքների գնա՞լը, խաղաղ բնակիչներին սպանե՞լը, թե՞ գերիներին չվերադարձնելը։ Սա՞ է Արևմուտքի պատկերացրած «պարտականությունների կատարումը»: Եթե այո, ապա Արևմուտքի պլանները չափազանց վտանգավոր են Հայաստանի ու Արցախի համար: Ադրբեջանի հանցագործությունների շարքն, իհարկե, դեռ կարելի է երկար շարունակել, բայց Արևմուտքը ոչ միայն աչք է փակում դրանց վրա, այլև նույնիսկ խրախուսում է այդ հանցագործությունները։ Ինչպես ասում են՝ մտածելու բան է...

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Власти РА и некоторые заблудшие священнослужители должны отказаться от своих идеологии: «Паст»Очередная неудача Никола Пашиняна: «Паст»«Рубинян был тем, кто варил мне кофе»: «Паст»В Ханты-Мансийском автономном округе-Югре прошел медиатур для иностранных журналистов аккредитованных при МИД РФЕдинство против разрушения Церкви: «Паст»Артур Даниелян – бронзовый призер «Кубка Сильнейших» в МинскеКартина «Почтальон» Карена Геворкяна удостоилась специального упоминания на фестивале документального кино в КрасноярскеГенсер: Рубен и другие армянские христианские заключённые находятся в тюрьме за защиту права народа Нагорного КарабахаBernama: в Малайзии из-за наводнений эвакуировали более 15 тыс. человекПерсидский залив окрасился цветом крови, как в библейском пророчествеС азербайджанской железнодорожной станции Беюк-Кясик отправлен состав с топливом для АрменииUcom и SunChild реализуют программу «Умное наблюдение за птицами» Макрон заявил, что Европа должна быть готова к прямым переговорам с РоссиейПоведение властей Армении демонстрирует, что Пашинян вышел за рамки закона: Роберт АмстердамНапряжная ситуация во дворе церквиВпервые гражданин РА был удостоен «Почетной грамоты» от президента РФ: «Паст»Что не простили губернатору Ширака? «Паст»Кампания абсолютного меньшинства против Армянской Церкви: «Паст»Тегеран-Москва-Ереван: формирующаяся новая ось в Евразии: «Паст»Визит Оверчука в Ереван։ новые импульсы Москвы: «Паст»Европейская помощь или вмешательство? Спешные шаги Калласа: «Паст»Президент Мексики призвала ООН «выполнить свою роль» и избежать кровопролития в ВенесуэлеАнтикоррупционный суд продлил срок ареста мэра Гюмри Вардана Гукасяна еще на 3 месяцПутин: Такой армии, как у России, нет ни у одной страны в мире"Миссия Добро": Волонтеры из РФ помогают армянским детям с особенностями развития Добро пожаловать на ID павильон: Big Christmas MarketЛиванский судья допросит в Болгарии судовладельца, объявленного в розыск в связи со взрывом в порту БейрутаКомиссия по регулированию общественных услуг одобрила инвестиционную программу «Газпром Армения» на пять летЕзидская община празднует Святую Пасху. представитель общины, член партии «Всеармянский фронт» Зита ХалитовФрида Кало побила рекорд: Ее автопортрет продан за $54,7 млн, став самой дорогой картиной женщины-художницы Избранный президент Чили намерен жить в историческом президентском дворцеТысячи словаков по всей стране вышли на протесты против правительства ФицоЗавершено следствие по делу об убийстве трехлетнего ТигранаИсторик: Армяно-китайские отношения претерпели качественную трансформацию Венгрия заблокировала ежегодное заявление ЕС о расширении, касающееся Украины«Путешествие к каменным памятникам и древним винам»Эдмонд Худоян и Андрей Пегливанян – призеры чемпионата мира по боксу в ДубаеЕвропейцам нечего здесь шуметь: Лукашенко заявил, что мир в Украине зависит от Трампа и СШАЕвразийский выбор Армении Самое широкое покрытие 5G, запуск Uplay и внедрение Cerillion: Ucom подводит итоги 2025 года Обещают «сожрать» право граждан Армении на свободный выбор: «Паст»Превращение Армении в часть мегапроектов должно стать задачей будущих национальных властей: «Паст»«Дорожная карта» отстранения Пашиняна, по словам Эдмона Марукяна: «Паст»Сделал предложение, или искусный «перевод», и..... по какому праву? «Паст»Самвела Шахраманяна снова вызвали на допросЛиванские армяне строят в Ереване «ливанскую деревню»Треугольник Тегеран–Москва–Ереван: новая интеграции в Евразии Армянские фильмы среди номинантов на «Золотой глобус»Экскурсия в дом-музей Перча Прошяна в Аштараке: школьники прикоснулись к культурному наследию писателяАрмянские шахматисты победили на Kazakhstan Chess Cup 2025 в Алматы