Երևան, 01.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


«Իրա­վուն­քի լեզ­վով խո­սում են այն երկր­նե­րում, որ­տեղ իրա­վունքն ար­ժեք է, որ­տեղ հա­նուն քա­ղա­քա­կան շա­հե­րի իրա­վուն­քը չի ոտ­նա­հար­վում ».

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Ազգային ժողովում քննարկվեց «Հանրաքվեի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագիծը, որն Ազգային ժողովին հնարավորություն է տալիս չեղարկել իր իսկ կողմից կայացրած հանրաքվեի անցկացման որոշումը: ՍԴ-ի հարցը, մեծ հաշվով, շարունակում է իշխանության առաջնային օրակարգում մնալ: 

Խոսելով հանրաքվեից խուսափելու պատճառների ու ճանապարհների մասին՝ «Իրավական ուղի» ՀԿ համահիմնադիր Սիրանուշ Սահակյանը «Փաստի» հետ զրույցում նախ շեշտեց, որ հանրաքվեի նպատակն ընդամենը գործող ՍԴ կազմից ազատվելն է՝ ժողովրդի ներգրավմամբ:

«Իրականում արտակարգ դրությունը չի բացառում հանրաքվեի հետագա իրականացումը, այլ ժամանակավոր կասեցնում է այն, և նշանակված հանրաքվեն պարտադիր կերպով պետք է անցկացվի արտակարգ դրությունը վերացնելուց հետո: 

Կարծում եմ՝ քանի որ կան մեծամասշտաբ ձախողումներ, որոնք նաև փոփոխել են իշխանության նկատմամբ վերաբերմունքը հանրային տրամադրություններում, այս իրավիճակում հանրաքվեի գնալը կնշանակի պարտություն: Այն կարող է նաև կրիտիկական կետ լինել այլ գործընթացների համար: Ուստի, ըստ իս, հանրաքվեից խուսափելու հիմնական պատճառը հաղթելու ցածր շանսերն են»,-ասաց Ս. Սահակյանը:

Անդրադառնալով վերոնշյալ նախագծին, մեր զրուցակիցը մի քանի խնդիր մատնանշեց ու չբացառեց օրենքի և իրավունքի ակնհայտ ոտնահարմամբ քաղաքական գործընթացների անցկացման հնարավորությունը:

«Բայց այստեղ պետք է հիշեն, որ նախագահի կողմից ընդունված հրամանագիր կա, և խորհրդարանը միակ մարմինը չէ, որը հանրաքվեի անցկացման մասով դերակատարում ունի: Եթե նույնիսկ ԱԺ-ն իր իսկ որոշումը չեղարկի, սա հիմք չէ, որ նախագահի հրամանագրի ուժը կորցրած ճանաչվի: Նախագահի հրամանագրերը չեն կարող կամայականորեն վերացվել: 

Միակ թույլատրելի ուղին հակասահմանադրական հանրաքվեն Սահմանադրական դատարանում վիճարկելն է, որի սուբյեկտ կարող է լինել թե՛ կառավարությունը, թե՛ պատգամավորների 1/5-րդը և թե՛ նախագահը: 

Ի սկզբանե նշանակված հանրաքվեն չի ներառել ՍԴ-ի դրական եզրակացությունը, այսինքն՝ ՍԴ-ն շրջանցվել է: Մյուս կողմից՝ առանց ՍԴ-ի եզրակացության, հարցը երկրորդ ընթերցման է դրվել, մինչդեռ սահմանադրական օրենքները պահանջում էին, որ այն դուրս բերվեր շրջանառությունից: Կարծում եմ՝ այս երկու կոպտագույն խախտումները բավարար են, որպեսզի նշանակված Սահմանադրական հանրաքվեն ճանաչվի հակասահմանադրական, և դրա ուժով այն վերացվի: 

Մյուս կողմից՝ հանրաքվեի վերացումը հիմք չի տալիս, որպեսզի խորհրդարանը իր իսկ օրենքով փոփոխություն կատարի անցումային դրույթում: Անցումային դրույթները մեկանգամյա օգտագործման են, եթե կիրառվել են, սպառվում են: Ամբողջ միջազգային պրակտիկան արգելում է որևէ օրենքի, այդ թվում՝ բարձրագույն օրենքի անցումային դրույթներում փոփոխություններ կատարել:

 Եթե իշխանություններ ամեն դեպքում գնան այդ ճանապարհով, իրավական տեսանկյունից շատ խոցելի են դառնալու: Կարծում եմ՝ միջազգային կառույցների կողմից դա անարձագանք չի մնալու, և բոլոր դատավորները միջազգայնորեն ունենալու են իրենց իրավունքների պաշտպանության հնարավորությունները»,-շեշտեց նա:

Սիրանուշ Սահակյանը նշեց, որ եթե վերոնշյալ նախագիծը օրենքի ուժ ստանա, ապա ՀՀ նախագահը հնարավորություն ունի դիմել և վիճարկել դրա հակասահմանադրականությունը. 

«Այդուհանդերձ, կարծում եմ, նախագահը դա չի կատարի: Իսկ արդեն կիրառության փուլում կան որոշակի սուբյեկտներ, որոնք կարող են դիմել ՍԴ ու վիճարկել սահմանադրականությունը: 

Բայց Հայաստանում իրավունքը սպանվում է, իսկ վերակենդանացման նվազ շանսերը կապված են ՍԴ-ի կենսունակության հետ, ու եթե դրանք չեն պաշտպանվում, ապա իրավունքի լեզվով խոսելն անտրամաբանական է: 

Իրավունքի լեզվով խոսում են այն երկրներում, որտեղ իրավունքն արժեք է, որտեղ հանուն քաղաքական շահերի իրավունքը չի ոտնահարվում, բայց մենք այդ սահմանները հատել ենք: Այդ իսկ պատճառով իրավական հետևանքների մասին կարելի է խոսել հետագայում՝ այն ժամանակ, երբ իրավունքն իսկապես գործոն կդառնա:

 Իսկ հիմա մենք միայն քաղաքական գործոններ ունենք: Ցավոք, հայաստանյան իրականությունն այդպիսին է, ինչը չի բխում մեր պետական շահերից»:

 Ինչ վերաբերում է անգամ արտակարգ դրության ժամանակ ՍԴ-ի հարցն ամեն գնով առաջնային օրակարգում պահելուն՝ Ս. Սահակյանը նկատեց. 

«Իշխանության համար ՍԴ կազմից ձերբազատվելը սկզբունքային է այն պարզ պատճառով, որ իշխանությունը չի թույլատրում որևէ անկախ մարմնի գոյություն: Այսինքն, մենք ունենք բրգաձև իշխանական կառավարում, որտեղ կա անձ և կան ստրուկներ: Եվ նշվածից որևէ շեղում կառավարման այս համակարգը կասկածի տակ է դնում: Մեծ հաշվով, որպես առաջին պատճառ՝ կառանձնացնեի ցածր մտածողությունն ու քաղաքական մշակույթի իսպառ բացակայությունը:

 Երկրորդ կարևոր հանգամանքն այն է, որ հասարակության խնդիրները լուծումներ չեն ստանում, ու նման պայմաններում հասարակությունը կարող է պահանջատեր դառնալ: Եվ որպեսզի պահանջատեր չդառնա, պետք է շեղել: Ու շեղում են արհեստական սցենարներով, հասարակության մեջ երևույթների խաբկանքներ ստեղծելով: Մենք շատ ավելի իրական մարտահրավերներ ունենք: 

Խոսքը թե՛ արտաքին քաղաքականության, թե ներքին՝ սոցիալական, առողջապահական մարտահրավերների մասին է, որոնք լուծումներ չեն ստանում, որովհետև իշխանությունն ունակ չէ դրանք լուծել: 

Փոխարենը մեզ հրամցնում են խնդիրներ, որոնք իրականում գոյություն չունեն, ու այս խաբկանքի միջոցով փորձում են հասնել երկարատև կառավարման»:

Ինչ վերաբերում է իշխանության ներկայացուցիչների այն պնդումներին, թե ժողովրդի համար այս փուլում ՍԴ հարցը կարևոր է, մեր զրուցակիցը շեշտեց. «Ժողովուրդը հավաքական է, ժողովուրդը բաղկացած է տարբեր շերտերից ու խմբերից: Ժողովուրդը նախևառաջ բազմակարծություն է ենթադրում:

 Ու եթե ժողովուրդը ունի մեկ միասնական կարծիք, ապա դա բացառապես Արցախի անվտանգությունն է, ադրբեջանական կազմում Արցախի գոյության բացառումը, Հայոց ցեղասպանության ճանաչումն ու ամուր պետականությունը: 

Դրանից դուրս որևէ այլ հարց չի ապահովում ժողովրդի միասնականությունը: Անընդհատ ժողովրդին սեփական քմահաճ որոշումները հիմնավորելու համար հղում կատարելը պարզապես խոսում է անպատասխանատու կառավարման մասին»:

Անդրադառնալով Վենետիկի հանձնաժողով դիմելու նախաձեռնությանը՝ «ՀՀ ՝ Սահմանադրական դատարանի շուրջ ստեղծված ճգնաժամի հանգուցալուծման վերաբերյալ» , Ս. Սահակյանն ընդգծեց. 

«Մենք Վենետիկի հանձնաժողովի հետ քննարկել ենք և մեր մասնագիտական տեսակետն ենք արտահայտել՝ օգտվելով միջազգային դատական գործերից: Ելնելով հենց Վենետիկի հանձնաժողովի ստանդարտներից՝ իրավունքն այս պարագայում խոսում է սահմանադրական դատարանի դատավորների հետագա պաշտոնավարման օգտին: 

Ընդհանուր առմամբ, հաշվի առնելով այդ կառույցի մասնագիտական պոտենցիալը, ես լիահույս եմ, որ այն համաեվրոպական ստանդարտները, որոնց միջոցով աշխարհն առաջ է գնում, իրենց իրացումը կստանան նաև ՀՀ-ում: 

Սա Հայաստանում ժողովրդավարությունը փրկելու վերջին շանսն է: Եթե այն իրականություն չդառնա, կորսված պետականություն ենք»:

 ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

 

Ադրբեջանի կեղծիքն Ամբերդի վերաբերյալ․ «Գեղարդ» հիմնադրամ ՆԳՆ ոստիկանությունը հորդորում է կամավոր հանձնել ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքը Իրկուտսկի մերձակայքում վթարից 3 մարդ է մաhացել. տեսախցիկը ֆիքսել է պահը (տեսանյութ) 1 մլրդ 658 մլն դրամ՝ նախագահի աշխատակազմին՝ ոչինչ չանելու համար ԱՄՆ-ը վստահ էր, որ Ուկրաինան կպարտվի, իսկ Զելենսկին կսպանվի. նախկին արտգործնախարար Ովքե՞ր են մասնակցել Աննա Հակոբյանի թանկանոց ընթրիքին (տեսանյութ) Արցախցի Էրիկ Առստամյանը՝ բռնցքամարտի աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր «Արև»-ի վրա աշխատել եմ մի քանի ամիս. Սիրուշոն լուսանկարներ է հրապարակել Իրանը հայտարարել է, որ Թուրքիան Ռաիսիի որոնումների ժամանակ ավելի շատ փորձել է գովազդել իր ԱԹՍ-ն, քան օգնել Ավտովթար՝ Երևանում․ «Վեգա» հիպերմարկետի մոտ բախվել են «Mercedes»-ն ու «BMW»-ն․ կա վիրավոր Լույս չի լինի․ հասցեներ Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան Մի լավ քննադատեցինք իրար. ընդ որում՝ բավականին անողոք. Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել ՔՊ փակ նիստից Էմմա Պողոսյանը` Եվրոպայի առաջնության չեմպիոն Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել, թե ինչ տեսքով է ներկայացել այսօրվա ընթրիքին Եթե պատերազմը շարունակվի այս նույն տեմպերով, ապա շատ հավանական է, որ Լիբանանը տարածքային կորուստներ ունենա Փաշինյանի ուղղությամբ խնձոր նետելու մեջ կասկածվող արցախցի Առուստամյանի դատական նիստը հետաձգվեց Խարդախության զոհ դարձած Իվանիշվիլին ի սկզբանե սահմանված գումարից 282 միլիոն դոլարով պակաս վնասի փոխհատուցում կստանա Ո՞ր տեղն է զբաղեցնում Հայաստանը՝ արտահանող երկրների համաշխարհային վարկանիշում 2023 թվականին Ներգաղթյալների ռուսերեն չիմացող երեխաներին չի կարելի դպրոց ընդունել. Մեդվեդև Էրեբունու ՁՊՎ-ից ազատ են արձակվել ձերբակալվածներ Աղվան Արշակյանը և Հայկ Նիկողոսյանը Միացյալ Նահագները գովել է Հայաստանին և Ադրբեջանին Իսպանիայում ջրհեղեղի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 140-ի. բազմաթիվ անհետ կորածներ կան Տաթևիկ Գրիգորյանը նշանակվել է Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Կոստանյանն ու Հորդանանի ԱԳ նախարարության գլխավոր քարտուղարը կարևորել են ուղիղ չվերթներն ու վիզային ռեժիմների դյուրացումը Աստիճանաբար կցրտի 3-6 աստիճանով, սպասվում են ձյան և անձրևի տեսքով տեղումներ Սրբազան պայքարի աջակիցները Էրեբունու ՁՊՎ-ի առջև հավաք են իրականացնում` ի աջակցություն ձերբակալված 9 քաղաքացիների Հայաստանում աշխարհազորը կփոխարինվի տեղական պաշտպանության ուժերով. որոշում Ի՞նչ կապ ունի Լիլիթ Բասյանն Անահիտ Սիմոնյանի վերջին հայտարարությունների հետ. սննդաբանի հրապարակումը 12-ամյա դպրոցականը կուրացել է արագ սննդի պատճառով. ԱՄՆ ԱՄՆ-ը հարվածներ է հասցրել Սիրիայի տարածքին Լևոն Քոչարյանի և Սերգեյ Ասատուրովի գործով դատական նիստը հետաձգվեց Ուրանի արբանյակի վրա հայտնաբերվել է թաքնված օվկիանոս, որում կյանքի առաջացման համար պայմաններ կան«Ադրբեջանը չի կշտանում». Բաքուն կրկնել է խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու իր նախապայմանը Կարևոր տեղեկություն «Գրին քարտի» խաղարկությանը մասնակցել ցանկացողների համար Նյութը տեղադրել է հարևանին պատկանող ավտոտնակի փոսակում և պայթեցրել. մանրամասներ Դիլիջանի դեպքից (տեսանյութ) Վարչապետը ներկա է գտնվել Երվանդ Մանարյանի արձանի բացման արարողությանը (լուսանկարներ) Որոնվում է տեսագրության մեջ պատկերված անձը Զինվորական համազգեստը կփոխվի՞ Ջոն Կիրակոսյանի անվան դպրոցի տնօրենի ԺՊ-ն աշխատանքից ազատված ուսուցչի հրամանը չի տալիս Գերմանիան փակում է երկրում Իրանի բոլոր գլխավոր հյուպատոսությունները Անցկացրու՛ weekend Աբու Դաբիում9 քաղաքացիների ձերբակալման հիմքերը, մեղմ ասած, զավեշտալի են, և իրավական հարթությունում դիտարկելու իմաստ չկա. Տիգրան ԱբրահամյանՖուտզալի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչի մասնակիցները հայտնի են. պայքարը թեժ է լինելու «ՀՀԿ-ի և ՔՊ-ի տարբերությունը. Ինչպե՞ս համեմատել անհամեմատելին». Արտակ Զաքարյան Բաքուն և Երևանը լուրջ առաջընթաց են գրանցել խաղաղության շուրջ բանակցություններում, հիմնական խոչընդոտը ՀՀ Սահմանադրությունն է. Բայրամով Հայաստանի գիտական կենտրոններից մեկն անցնում է «կանաչ» էներգետիկայիՍովորել խնայել․ Խնայողությունների օրը՝ Idram Junior-ի հետ Վայոց ձորում պարեկային ծառայողի նկատմամբ բռնություն գործադրելու վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել նույն մարզի 41-ամյա բնակչին Սերժ Սարգսյանի նախագահության ողջ շրջանում Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը եղել է ոչ միայն առաջնային, այլև առանցքային վեկտորներից մեկը. Հովասափյան