Ի՞նչ ակնկալել կառավարությունից

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ 19 Նոյեմբեր, 2016 21:42

Հայաստանում վարչապետի փոփոխությունից հետո, հասարակական տարբեր շերտերում միանգամից ձևավորվեց ակնկալիքների մի հսկայական դաշտ: Դա բնական էր: Անկախացումից հետո, Հայաստանում վարչապետները միշտ եղել են տեղական քաղաքականության կրողները, իսկ նրանցից հասարակության հիասթափությունը, յուրաքանչյուր հաջորդից ավելի է խորացել: Այս պարագայում, գործում է հակառակ հանգամանքը: Նախ` նորանշանակ վարչապետը տեղային քաղաքականության կրող չէ: Թաթախված չէ ներկայիս օլիգարխիայի գործարքներում: Ունի ընկալելի քաղաքական իմիջ, իսկ իր կաբինետը կազմավորել է հիմնականում ինտելեկտուալներից և իրենց ոլորտների մասնագետներից:

Այս հանգամանքները և իշխանության ինչ–որ բան փոխելու ձգտումը ավելացնում են սոցիալական ամենատարբեր խմբերի ակնկալիքները նոր վարչապետից: Դա բնական է, քանի որ մարդիկ հոգնել են ամեն օր ավելի վատացող իրավիճակից: Սակայն, քաղաքական առումով, այս Կառավարությունը կարող է գործել մինչև ապրիլ: Հնարավոր է, որ Կառավարության որոշ անդամներ մնան նաև ապրիլյան ընտրություններից հետո, բայց ժամանակից առաջ ընկնել պետք չէ: Այժմ ունենք այն, ինչ ունենք, ուստի կարող ենք քննարկել միայն ստեղծված իրավիճակը: Ի՞նչ է ժառանգել այս Կառավարությունը. 25 տարիների քաոսից եկող քայքայված տնտեսություն, հսկայական պետական պարտք, պաշտոնապես 30 տոկոսից ավելի աղքատություն, օլիգարխիկ կլանային համակարգ: Այս բոլոր խնդիրները լուծելու համար պետք է բավականին տևական ժամանակ: Ուստի, կարիք չկա ակնկալելու, որ նոր Կառավարությունը, մեկ ամսում կամ վեց ամսում, որևէ կախարդական փայտիկի օգնությամբ կարող է լուծել կուտակված ամբողջական փաթեթը: Բացի ժամանակի սղությունից և առկա քաղաքական իրավիճակից, Կառավարության աշխատանքին խանգարում են մի շարք ուղղակի և անուղղակի գործոններ: Նախ փող չկա: Փող չկա ոչ միայն Հայաստանում, այլ նաև հետխորհրդային տարածքի շատ երկրներում: Դա ուղղակիորեն կապված է Ռուսաստանի նկատմամբ պատժամիջոցների կիրառումից և այնտեղից եկող տրանսֆերտների կրճատումից: Հայաստանի տնտեսությունը երկար ժամանակ ուղղակիորեն կապված է եղել այս հանգամանքի հետ: Այժմ, դրանց էական կրճատումը, զգալիորեն բարդացնում է գործող Կառավարության առանց այն էլ բարդ վիճակը: Մյուս կողմից, օլիգարխիան հեշտությամբ չի զիջի իր դիրքերը:

Որքան էլ, Կառավարության ղեկավարն ունենա բարձր անձնային որակներ, չհետապնդի զարտուղի ճանապարհներով ստացվող եկամուտ, ամեն դեպքում, նա բախվում է և հետագայում էլ բախվելու է արմատացած օլիգարխիայի խնդրին: Ասել կուզե, իշխանության մեջ գործում է երկու թև: Մեկը` հինը, որն ամեն կերպ ուզում է պահել իր քաղաքական և տնտեսական հզորությունը, ինչու չէ, նաև մենաշնորհները, իսկ մյուսը նորը` վարչապետի գլխավորությամբ: Սակայն վարչապետը դեռ չունի իրենից մեծ ուժ ներկայացնող իր թիմը, որպեսզի կարողանա իրականացնել իր ծրագրային տեսլականի գոնե զգալի մասը, որն ուղղակիորեն կարող է դրական ազդել հասարակության տարբեր սոցիալական խմբերի վրա:

Էական է նաև այն հանգամանքը, որ 25 տարի անընդհատ կուտակված և կուտակվող խնդիրները պահանջում են հստակ լուծումներ: Սակայն կան բազմաթիվ խնդիրներ, որոնց կարճաժամկետ կամ միջնաժամկետ հրատապ լուծումները կարող են հանգեցնել բարդությունների երկարաժամկետ ասպեկտում: Կարծում ենք, Կառավարությունում սա լավագույնս գիտեն և որոշ հարցերի ոչ հրատապ արձագանքումը պայմանավորված է նաև սրանով:

Վահրամ Թոքմաջյան