Ատոմային էներգետիկան կայուն է, անվտանգ՝ փաստում են մասնագետները
ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
Past.am-ը տեղեկացնում է.Երեկ Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանում տեղի ունեցավ կլոր սեղան ձևաչափով հանդիպում–սեմինար՝ քննարկելու համար ատոմային էներգիայի առավելությունները, դրա դերը Հայաստանում:
Ասվում է, թե Հայաստանի բնակչությունը հաճախ հակադրում է էներգիայի վերականգնվող աղբյուրներն ու ատոմային էներգետիկան: Հանդիպման նպատակն էր հանրությանը ներկայացնել կանաչ էներգետիկայի տարբեր աղբյուրների օգտագործման մեջ բալանս ապահովելու անհրաժեշտությունը:
Հանդիպման բանախոսներն էին «Հայկական ատոմակայան» ՓԲԸ–ի գլխավոր տնօրենի տեղակալ Գերա Սևիկյանը, Ատոմային էներգետիկայի Օբնինսկի համալսարանի ատոմային ֆիզիկայի և տեխնոլոգիաների բաժնի դոցենտ Ալեքսանդր Նախաբովը և Սանկտ Պետերբուրգի ճարտարագիտական համալսարանի ինժեներային ռադիոէկոլոգիայի ու ռադիոքիմիական տեխնոլոգիաների ամբիոնի ավագ դասախոս Անդրեյ Ակատովը:
Ալեքսանդր Նախաբովը ներկաներին պատմեց «Ռոսատոմ» ընկերության գործունեության և յուրահատուկ տեխնոլոգիաների կիրառման մասին:
Հիշեցնենք, որ ռուսական «Ռոսատոմ» ընկերության կողմից Հայկական ԱԷԿ–ի երկրորդ էներգաբլոկի արդիականացման աշխատանքներ են տարվում: Հանդիպման նպատակներից մեկն էլ Մեծամորի ԱԷԿ–ի՝ տարածաշրջանի համար անվտանգ լինելը ներկայացնելն էր: Հայտնի է, թե ինչպես մեր հարևան Թուրքիան ու Ադրբեջանը բազմիցս մամուլի միջոցով լուրեր են տարածում հայկական ԱԷԿ–ի վտանգավոր լինելու և դրա շուտափույթ փակման վերաբերյալ: Այս հանդիպումը նաև այդ առասպելները ժխտելուն էր միտված:
Գերա Սևիկյանը հանդիպման մասնակիցներին ներկայացրեց հայկական ատոմակայանի պատմությունը, դրա զարգացման ու արդիականացման նպատակները, ճանապարհները: Ինչպես հայտնի է, Հայաստանում պետք է նոր ատոմակայան կառուցվի, որի աշխատանքները կսկսվեն ոչ շուտ, քան 2019 թ., իսկ շինարարական աշխատանքները կտևեն մոտավորապես 7–9 տարի: Այդպիսով վերջինիս շահագործումը տեղի կունենա ոչ շուտ, քան 2027 թ.–ին:
Հայկական ատոմակայանի երկրորդ էներգաբլոկի շահագործումը երկարաձգելու նպատակով ստեղծվել են կոմիտեներ՝ Ռուսաստանից դա «Ռոսատոմն» է, իսկ Հայաստանից՝ Էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությունը: Ծրագրի անմիջական իրականացման նպատակով էլ ներգրավվել են իրավասու կազմակերպություններ՝ Ռուսաստանից կրկին «Ռոսատոմը», իսկ Հայաստանից՝ ՀԱԷԿ–ը:
ՀԱԷԿ–ում իրականացված մոդեռնիզացիայի ամբողջական ծախսը կազմել է մոտ 100 միլիոն դրամ: Եվ ինչպես ՀԱԷԿ–ի փոխտնօրենի տեղակալն է նշում՝ պարզ է, որ նման մասշտաբ ունեցող ծրագիրը չէր կարող իրականացվել առանց միջազգային կազմակերպությունների և առանձին երկրների զգալի աջակցության՝ ֆինանսական առումով: Սեփական ուժերով ՀԱԷԿ–ը իրականացրել է աշխատանքների 15%–ը, Եվրամիությունը տրամադրել է գումարի 33%–ը, ԱՄՆ–ն՝ 18%–ը, ՄԱԳԱՏԷ ընկերությունը՝ 6%–ը, Ռուսաստանը՝ 10%–ը, Ֆրանսիան՝ 6%–ը, իսկ Չեխիան ու Մեծ Բրիտանիան՝ 3–ական տոկոսը:
Սևիկյանն իր խոսքում նաև շեշտեց, որ հայկական ատոմակայանի գոյության և դրա շահագործման ողջ ընթացքում չի եղել և ոչ մի դեպք՝ կապված ատոմային կամ ռադիացիոն անվտանգության խափանման հետ:
Ալեքսանդր Նախաբովը, ներկայացնելով «Ռոսատոմի» ներկայիս գործունեությունը՝ նշեց, որ վերջին տվյալներով իրենք ունեն 115 նախագիծ, որից 42–ը կառուցվում է կամ նախագծվում, 57–ը գործող է, իսկ 16–ը դուրս է բերվում շահագործումից:
Ըստ Նախաբովի՝ շուկայում ցանկացած վառելիքի գին անընդհատ տատանվում է, իսկ ատոմային էներգետիկայի շուկան կայուն է՝ բնական հումքի հաշվին:
Հավելենք, որ թեև հայկական ատոմակայանը գտնվում է սեյսմավտանգ գոտում, կայանն ընդունակ է դիմակայել 8–9 մագնիտուդ հզորությամբ երկրաշարժերի: Ի դեպ, կայանի փոխտնօրենի տեղակալ Սևիկյանը իր խոսքում նշեց, որ ժամանակին ատոմակայանը անցել է դրա միջով և ոչ մի՝ նույնիսկ աննշան ազդեցություն չի եղել կայանի աշխատանքի վրա: Խոսքը գնում է Սպիտակի երկրաշարժի մասին: Թեև ատոմակայանը էպիկենտրոնից բավական հեռու է գտնվել, սակայն երկրաշարժը զգացվել է նաև ատոմակայանին հարող տարածքում:
ՔՐԻՍՏԻՆԱ ՏԵՐ–ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ