Հայաստանից ԱՄՆ արտահանման աշխուժացում կա. ի՞նչ կտա կրկնակի հարկումը բացառող պայմանագիրը
ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
ԱՄՆ կոնգրեսականները կոչ են արել դադարեցնել Հայաստանի և ԱՄՆ-ի միջև կրկնակի հարկումը: Հայտնի է նաև, որ Հայաստանի և ԱՄՆ-ի միջև կրկնակի հարկումը բացառող համաձայնագրի հարցը կքննարկվի մարտին: Past.am-ը Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Գագիկ Մակարյանի հետ զրույցում փորձեց հասկանալ՝ առևտրի ու ներդրումների զարգացման համար կրկնակի հարկումը բացառող համաձայնագիրը ինչ հնարավորություններ կստեղծի:
Գագիկ Մակարյանը նախ նկատում է՝ ՀՀ-ն հաջողությամբ շարունակում է շատ երկրների հետ կրկնակի հարկումից ազատելու համաձայնագրեր ծրագրել, որ առևտուրը խթանվի:
«Կրկնակի հարկումը բացառելու շնորհիվ նաև որոշակի գրավչություն կարող է առաջանալ ներդրողների համար: Ներկայումս մենք մոտ 40 երկրների հետ նման պայմանագրեր ունենք: Մենք օգտվում ենք նաև ԱՄՆ-ի GSP արտահանման արտոնությունների համակարգից, որը մաքսատուրքերից է ազատում: Այս համակարգին կգումարվի նաև կրկնակի հարկումից ազատելու հնարավորությունը: Այսօր արդեն Հայաստանից դեպի ԱՄՆ ապրանքների արտահանման առումով աշխուժացում կա: Եվ դրա հետ մեկտեղ հարկերն ազդում են տարբեր ներմուծվող սարքավորումների կամ ապրանքների վրա, իսկ կրկնակի հարկումից ազատելը կխթանի ապրանքների ներմուծումը: Իսկ այժմ, որպեսզի Հայաստանը մեղմացնի հումքի և սարքավորումների ներմուծումը, ամեն անգամ կառավարության որոշմամբ է դա իրականացվում: Դրա համար հատուկ փաստաթղթեր կան, որոնք լրացվում են: Մի քանի նախարարություններում այդ բիզնես պլանը գնահատվում է, և միայն այդ ամենից հետո է կառավարությունը թույլ տալիս: Սա մի կողմից գլխացավանք է նաև, որովհետև ամեն անգամ այդ ճանապարհն անցնելը բարդ է ու ժամանակավոր: Ոչ բոլոր գործարարներն են դիմում այդ միջոցին»,-ասաց Գագիկ Մակարյանը՝ նշելով, որ այդ իսկ պատճառով այս խնդիրը կարգավորվում է երկրների միջոցով:
«Կարծում եմ՝ բոլոր արտոնությունները բխում են նրանից, որ ԱՄՆ-ն բարյացակամ է ՀՀ-ի հանդեպ և ԱՄՆ իշխանությունները տեսնում են, որ կոռուպցիայի դեմ պայքարի առումով կամք կա: Մենք ավելի ճիշտ հարաբերություններ ենք կառուցում, որոնք ԱՄՆ-ի սրտով են: ԱՄՆ դեսպանը բազմիցս է հայտարարել, որ ամերիկացի ներդրողը չի գա և կոռումպացված երկրում ներդրում չի անի, որովհետև դա նաև գործարարի իմիջի վրա կազդի»,-նկատեց մեր զրուցակիցը:
Շատ է խոսվում ներդրումների համար բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու անհրաժեշտության մասին: Դիտարկմանը, թե այս համատեքստում համաձայնագիրն ի՞նչ կտա, նա պատասխանեց. «Ներդրումների օրենքը դեռ կատարյալ չէ, և հիմա ՀՀ-ում ներդրումների մասին նոր օրենքի նախագիծ է գրվում: Ամենամեծ խնդիրը, որը հուզում է ներդրողներին, ինչպես նաև ԱՄՆ իշխանությանը, այն է, որ դատական համակարգը մեզ մոտ կոռումպացված է: Երաշխավորված ի՞նչ մեխանիզմներ պետք է ստեղծվեն ներդրումների օրենքի շրջանակներում կամ դրանից դուրս, որոնք կպաշտպանեն ներդրողի շահերը, և նա կցանկանա բիզնես ծավալել հայկական գործընկերոջ հետ: Իրավունքի պաշտպանությունն ամենահուզող խնդիրներից մեկն է: Նշված օրենքը շուտով շրջանառության մեջ կդրվի, կքննարկենք: Բացի այդ՝ «Սնանկության մասին» օրենք է գրվում, շրջանառության մեջ է նաև Աշխատանքային նոր օրենսգիրքը: Նշվածներն իրար գումարելով՝ կարող ենք ասել, որ Հայաստանը աստիճանաբար գրավչություն է ձեռք բերելու: Այս բոլորը շատ կարևոր է օտարերկրյա ներդրողի համար»:
Հայաստանը կրկնակի հարկումը բացառող պայմանագրեր ունի Ավստրիայի, Կանադայի, Ֆրանսիայի, Բելգիայի, Չինաստանի, Իտալիայի, Լեհաստանի, ՌԴ-ի և այլ երկրների հետ:
Գագիկ Մակարյանի խոսքով՝ որպեսզի արդյունք լինի, շատ կարևոր է իմանալ, թե մեր տնտեսությունից ի՞նչ կարող ենք արտահանել այդ երկրներ. «Հիմա բավականին ակտիվացել է արդյունաբերական ապրանքների թողարկումը: Բացի այդ՝ ակտիվացում կա նաև սննդամթերքի, պահածոների, խմիչքների և այլ շուկաներում: Ակտիվացումը կհանգեցնի նրան, որ մի մասն անպայման կարտահանվի, որովհետև ներքին շուկան այդքան մեծ պահանջարկ չունի»:
Բադալյան Աննա