Սպառնալի՞ք, թե պատասխան. ո՞ւմ էր ուղղված Զաքիր Հասանովի հայտարարությունը
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը Բաքվում Հարավային Կովկասի և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարի հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարել է ԼՂ հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի անարդյունավետության մասին: Նա ընդգծել է, որ երկու զինված բանակները շփման գծում կանգնած են իրար դիմաց և չի բացառվում, որ պատերազմը ցանկացած պահի կարող է վերսկսվել:
Սա մյունխենյան համաժողովում Սերժ Սարգսյանի կողմից հնչեցրած գնահատականների պատասխա՞նն էր, ուժի կիրառման հերթական սպառնալի՞ք, թե պարզապես Ադրբեջանում սպասվելիք նախագահական ընտրություններին ընդառաջ ներքին սպառմանն ուղղված հայտարարություն:
«Ես նշված տարբերակները ոչ թե «թե»-երով, այլ «և»-երով կբաժանեի, որովհետև բացի նշված երեք հանգամանքներից, այլ փաստ էլ է առկա: Ադրբեջանն այսպիսով նաև պատասխանում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների առաջարկներին: Այնուամենայնիվ, այս ամենը ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանն իր պատկերացմամբ բանակցային ճանապարհը դիտարկում է որպես ճնշման գործիք՝ Հայաստանի վրա, որ, այսպես ասած, թղթով ստանա այն, ինչը պատերազմի ժամանակ տանուլ է տվել: Մի պատերազմի, որը ժամանակին սանձազերծել է հենց ինքը: Ադրբեջանի պատկերացրածն ընդամենը սա է, ընդ որում՝ ուզում է միանգամից և ամեն ինչ»,- Past.am-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը:
Ինչ վերաբերում է պատերազմի վերսկսման հնարավորությանը, քաղաքագետը նշեց. «Այդ իմաստով Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարը միանգամայն բաց դիտարկել է Ադրբեջանի մտադրությունները: Այո, տեսականորեն ցանկացած պահի պատերազմը կարող է վերսկսվել, սակայն պետք է լավ պատկերացնել այն, որ պատերազմի սանձազերծումն ունի քաղաքական գին: Ներկայումս այդ քաղաքական գինն Ադրբեջանի համար շատ բարձր է, և վնասները, որոնք Ադրբեջանն այդ պարագայում քաղաքական իմաստով կարող է կրել, ակնհայտ են: Հետևապես, առաջիկայում՝ մինչև այս նախընտրական թոհուբոհի ավարտը, Ադրբեջանը դժվար թե նման քայլի դիմի, մանավանդ, երբ հիմա բանակցային գործընթաց է ընթանում, որն ինչ-որ տեղ զսպող դեր է կատարում: Այս շրջափուլի ավարտից հետո արդեն կերևա, թե ինչ կլինի»:
Իսկ թե ո՞րն է այս շրջափուլում առկա բարձր քաղաքական գինը, Ռուբեն Մեհրաբյանը մանրամասնեց. «Այսպես, թե այնպես Ադրբեջանը խնդիր է ունենալու միջազգային հանրության հետ: Մանավանդ, երբ միջազգային հանրության դիրքորոշումն այստեղ ակնհայտ է և բաց. հարցը պետք է լուծվի բացառապես խաղաղ ճանապարհով, բանակցություններով և փոխզիջման հիման վրա: Ընդ որում՝ սա այն հազվագյուտ դեպքերից է, երբ Ռուսաստանի և Արևմուտքի մոտեցումները համահունչ են»:
Դիտարկմանը, թե, այնուամենայնիվ, ՀՀ իշխանությունները ևս միջազգային հանրությանը լռության մեջ են մեղադրում, քաղաքագետը շեշտեց. «Այո, միջազգային հանրությունը պարիտետային մոտեցում ցուցաբերելով՝ փորձում է իրավիճակը հանդարտ հունի մեջ պահել: Թեև ակնհայտ է, թե ով է այս ամենը հրահրողը, չի կարելի հայկական և ադրբեջանական կողմերին դնել նույն հարթության վրա: Երբ ակնհայտորեն պարզ է, թե ով ինչով է զբաված կոնֆլիկտի գոտում, ճիշտ չէ նույն հաթության վրա դնելն ու կոչերը հասցեագրել երկու կողմերին: Այդ իմաստով, այո, Հայաստանի դիրքորոշումը միանգամայն արդարացված է: Նույն դիրքորոշումն ունի նաև Ստեփանակերտը»:
Քաղաքագետի խոսքով՝ Ադրբեջանն այս հայտարարություններով ցուցադրում է իր ոչ ադեկվատ լինելը:
«Սա մի «նվեր» է հայկական կողմին, որից, բնականաբար, պետք է օգտվի: Պետք է ցույց տա ու ասի՝ «տեսե՛ք, թե ինչ հայտարարություններ է անում Ադրբեջանը, և այդքանից հետո ինչ եք ուզում մեզնից: Ադրբեջանի ցանկությունները ես ինչպե՞ս կատարեմ»»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը:
Ռուբեն Մեհրաբյանի կարծիքով՝ հայկական կողմը կարողանում է ցույց տալ նշվածը, որովհետև այս ամենին զուգահեռ տեսնում ենք նաև միջազգային արձագանքներ. «Ճիշտ է՝ պաշտոնական շրջանակներն ամեն ինչ հասկանում են, իրենց հետևություններն են անում, բայց մամուլը միանշանակորեն նշում է, որ ադրբեջանական կողմից հնչող հայտարարությունները ցնդաբանություններ են, իսկ կոռումպացված դիկտատուրան հիմնվում է միայն ու բացառապես թշնամու կերպարի ձևավորման վրա, որովհետև դա լեգիտիմության վերջին խարիսխն է»,- եզրափակեց քաղաքագետը:
Աննա Բադալյան