Երևան, 27.Դեկտեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Իշխանությանն ընտրելու կարծրատիպը. ընտրության միջոցով իշխանափոխությունը պետք է դառնա սովորական գործընթաց. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանի երրորդ հանրապետության բոլոր համապետական ընտրություններում հաղթել է իշխանության կուսակցությունը: Թերևս շատ մասնակի բացառությամբ 1999թ. խորհրդարանական ընտրության, երբ իշխանության և ընդդիմության սահմանները խախտված էին, քանի որ Հայաստանում տեղի էր ունեցել պալատական հեղաշրջում և իշխանական վերնախավը գտնվում էր իշխանության վերաբաշխման փուլում: Մնացյալ բոլոր դեպքերում, հատկապես առաջին դեմքի ընտրություններում հաղթել է իշխանությունը: Այս անգամը ևս բացառություն չէր:
 
Անշուշտ, անհամեմատելի են այս ու նախորդ ընտրությունները, ավելին՝ հասկանալի է, որ այս անգամ իշխանությունն ընտրվել է ոչ վարչական ու ֆինանսական ռեսուրսի գործադրման հաշվին: Նույնիսկ անհասկանալի կլիներ, եթե հեղափոխական իշխանությունը չհաղթեր այս ընտրություններում: Խոսքն այլ բանի մասին է: 
 
Հայաստանում երբեք տեղի չի ունեցել իշխանափոխություն ընտրությունների միջոցով: 1998թ. իշխանությունը փոխվեց ներիշխանական ինտրիգների պատճառով: Այս տարի էլ իշխանություն փոխվեց փողոցային պայքարով: Իհարկե, Հայաստանը մոտ է եղել իշխանությունն ընտրություններով փոխելու սահմանագծին, այն էլ մի քանի անգամ: Բայց երբեք այդ սահմանագիծը չի անցել, ինչպես որ մինչև այս տարվա պրոցեսները չէր անցնում փողոցային պայքարի սահմանը: 
 
Եվ հենց այս ամենի արդյունքում համապետական ընտրությունները վերածվել են իշխանության ընտրությունների, ինչը դարձել է բավական անսովոր, մեծ հաշվով արատավոր վարքի դրսևորում, երբ հասարակությունն ինքնակամ կամ որոշակի ճնշման ներքո ընտրում է իշխանություններին՝ որպես կանոն դժգոհ լինելով վերևներից: Ընդ որում, ընտրում է բացառապես այդ պահին, և ինչպես ցույց տվեցին ապրիլ–մայիսի իրադարձություններն ու արդեն իսկ ավարտված խորհրդարանական ընտրությունները, ընտրելուց մի տարի անց կարող է որդեգրել լիովին հակառակ դիրքորոշում: 
 
Ընտրությունների միջոցով իշխանության փոփոխությունը կենսական է Հայաստանի քաղաքական համակարգի համար մի քանի պատճառներով: Նախ՝ վերջապես Հայաստանը դուրս կգա ներիշխանական ինտրիգների կամ փողոցային պայքարի միջոցով իշխանության անցման հարցը լուծելու տուրբուլենտ ցիկլից: Երկրորդ՝ ընտրության արդյունքներով հաղթողի և պարտվողի որոշելը կնշանակի քաղաքական համերաշխություն քաղաքական ուժերի միջև, մի բան, որ այժմ օբյեկտիվ ու սուբյեկտիվ պատճառներով չկա: Երրորդ՝ Հայաստանի քաղաքացին ի վերջո պետք է կարողանա ընտրությունը դիտարկել որպես ոչ թե ուժեղին ձայն տալու առիթ, ընդ որում, անկախ մոտիվացնող հանգամանքներից, այլ շատ կոնկրետ գործողություն, որը կհանգեցնի այս կամ այն ուժի հաղթանակին:
 
Հեղափոխությունը կոտրեց Հայաստանում իշխանության անփոփոխության կարծրատիպը: Հիմա արդեն ժամանակն է իշխանության փոփոխության գաղափարը դուրս հանել ներիշխանական ինտրիգների ու փողոցային պայքարի տրամաբանությունից, տեղափոխել բացառապես ընտրության տրամաբանություն և դարձնել սովորական, հերթական մի գործընթաց:
 

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ռուսաստանը ձգտում է վերջ դնել Ուկրաինայի հետ հակամարտությանը. Պուտին Իսրայելական առաջատար ավիափոխադրողը Բաքու-Գրոզնի չվերթի վթարից հետո դադարեցրել է իր բոլոր թռիչքները դեպի Մոսկվա Հայաստանի աշխատանքը ԱՊՀ-ում օգուտ է թե՛ Երևանին, թե՛ ասոցիացիային․ Պեսկով Լույս չի լինելու․ հասցեներ Ինչ են քննարկել Եվլախում․ ով հանձնեց Արցախը (տեսանյութ) Վարչապետը Լուկաշենկոյին հիշեցրեց Բելառուսի մասին արված իր հայտարարությունը․ նրանք լարված զրույց ունեցան Իրանը ԵՏՄ դիտորդ է, հայ-իրանական սահմանը ստանում է ավելի լայն աշխարհաքաղաքական կարգավիճակ․ քաղաքագետ Ի՞նչ փուլում է վիզաների ազատականացման գործընթացը․ մանրամասնել է նախարարը -11․ եղանակն առաջիկա օրերին կցրտի 25 տարվա անպտղությունից հետո 43-ամյա կինը զույգ փոքրիկների է լույս աշխարհ բերել 92 տարեկանում մահացել է Հնդկաստանի նախկին վարչապետ Մանմոհան Սինգհը Քոուլ Փալմերը՝ «Չելսիի» ռեկորդակիր Զինվորների այրված ու մթի մեջ քիմիական թույնով լուսարձակող ձեռքերը մոռանալ չի լինում․ Զոհրաբյան Ես գոհ եմ իմ թիմի ցուցադրած խաղից․ Գվարդիոլան՝ Էվերթոնի հետ ոչ-ոքիից հետո Կրակոցներ Երևանում. 33-ամյա տղամարդը մոտ 20 կրակոց է արձակել 47-ամյա հարևանուհու տան ուղղությամբ Փաշինյանին անվստահություն հայտնելու տարբերակը կարող է միանգամայն իրատեսական դառնալ. Չալաբյան Եկեղեցին իր ծառայությամբ հավատարիմ է սրբազան նպատակին․ Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետ Խոլերայի վտանգ՝ Երևանում․ Խորենացի փողոցին հարակից տների բնակիչները ելումուտ են անում կեղտաջրերով Քաղաքական գործիչը Հայաստանում գնաճի աճ և դրամի արժեզրկում է կանխատեսում ՄԻՊ-ն ու Շիրակի մարզպետը քննարկել են մարզում առկա սոցիալ-տնտեսական հիմնահարցերը Ավինյանը մեկնաբանել է աղմուկ հանած տեսանյութը Հաջորդ տարի պայքարը կսրվի. «Հայաքվե» Իրանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին մի անձի ձերբակալության մասին՝ հարևան երկրի օգտին լրտեսելու կասկածանքով «Չելսին» պարտվեց, «Նոթինգեմն» ու «Նյուքասլը» հասան հաղթանակի (տեսանյութ) Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու բացառիկ դերը քաղաքական իշխանությունը չի կարող նսեմացնել․ Թաթոյան Հրդեհ Դսեղ գյուղում. այրվել են անասնագոմի տանիքը և 80 հակ անասնակեր՝ մասամբ Ոստիկանությունը զգուշացնում է՝ կեղծ խմիչքից թունավորման դեպքեր կարող են լինել․ բացահայտում Վեհափառի ուղերձի համար խոչընդոտներ ստեղծելը կապ ունի Փաշինյան-Ալիև պայմանավորվածության հետ․ Վարդանյան Հայտնաբերվել է Azerbaijan Airlines կործանված ինքնաթիռի ևս մեկ «սև արկղ» Իսրայելական ուժերը գրավել են Սիրիայի տարածքի 600 քառակուսի կիլոմետրը. YPA ՀՀ նախագահությամբ ԵՏՀ գործողությունների ծրագիրը հագեցած էր․ վարչապետը՝ ԵԱՏՄ բարձրագույն խորհրդի նիստին Թատրոն, որտեղ միշտ սպասում են քեզ. ձեռքբերումներ և կորուստներ. ինչպես է ամփոփում 2024-ը Գյումրու տիկնիկայինը Պաշտոնանկություն՝ Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ Քաղաքական գործիչը Հայաստանում գնաճի աճ և դրամի արժեզրկում է կանխատեսում Փաշինյանը «մեկուսացել է» Երևանի փողոցներում Այսօրվա գագաթնաժողովի արդյունքներով ԵԱՏՄ երկրների ղեկավարները 17 փաստաթուղթ են հաստատել ԵԱՏՄ ղեկավարները համաձայնագիր են ընդունել Արցախի Հաթերք գյուղում ավերվել է Հայրենական պատերազմի զոհերի հիշատակին նվիրված հուշարձանը Գնդապետ Եփրեմ Ալեքսանյանը նշանակվել է ՀՀ ՊՆ թիկունքային ապահովման վարչության պետ Լոռու մարզը սպանդանոցների քանակով ինքնաբավ է. ՍԱՏՄ Հայ կամավորները օգնում են վերացնել են Սև ծովում տեղի ունեցած վթարի հետևանքները Լուկաշենկոն ու Նիկոլ Փաշինյանը վիճել են ԵԱՏՄ նիստում (տեսանյութ) Ստորագրվել է Հայաստանի և Ճապոնիայի միջև եկամուտների կրկնակի հարկումը բացառող կոնվենցիան Լարված զրույց՝ Փաշինյանի և Լուկաշենկոյի միջև. Փաշինյանը վերահաստատել է, որ չի մեկնի Մինսկ Ադրբեջանի կառավարության աղբյուրները հաստատել են՝ AZAL-ի ինքնաթիռը խոցվել է ռուսական հրթիռով Տեսախցիկները հազվագյուտ կադրեր են ֆիքսել՝ ինչպես է Կովկասյան ընձառյուծն իր ձագի հետ շրջում Ո՞րն է եղել Ղազախստանում ադրբեջանական ինքնաթիռի կործանման պատճառը․ նոր տեղեկություններ Որոշ հասցեներում գազ չի լինի Նավթի համաշխարհային գներն աճել են․ Wall Street Journal Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախումբը հյուրախաղերով հանդես կգա Չինաստանում