Երևան, 12.Հոկտեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Տոտալիտարիզմից` պառլամենտարիզմ

ԲԼՈԳ

Նարե Սարգսյանը Ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է.

Ցանկացած ժողովրդավարական համակարգերի կատարյալ կայացման համար առաջնային դերակատորում ունի պառլամենտարիզմ ասվածը:

Բազմակուսակցական համակարգի ձևարումը ուղղակի նպաստում է որպես ժողովրդավարական խորհրդարանի կայացման գործընթացին:
Ժողովրդավարական հասարակությունում կուսակցություններն ունեն առանձնահատուկ առաքելություն` որպես քաղաքացիական հասարակության կարևորագույն օղակ և որպես իրենց կառուցվածքով բացառիկ դիրք ունեցող կառույցներ` միաժամանակյա ներկայությամբ և հասարակության մեջ, և իշխանության մեջ:

Հարկ է նշել, որ պառլամենտարիզմը պետության ժողովրդավարության և իրավական պետություն կայացման համար հիմնական ուղենիշերից մեկն է: Պետք է փաստել, որ 1995-ին ընդունված սահմանադրության հիմնական բացերից մնկն այն է, որ խորհրդարանական փոքրամասնության դերակատարումը հասցված է մինիմումի: Սահմանադրական օրենքների ինստիտուտի բացակայությունը փոքրամասնությանը զրկել է օրենսդրական քաղաքականության վրա արևէ իրական ներազդեցությունից:

Պառլամենտարիզմի մշակույթը քաղաքակիրթ երկխոսության մշակույթ է, որի արմատավորման իրավական նախադրյալները պետք է ստանան սահմանադրական ամրագրում: Հայ իրականության մեջ, սակայն, որպես կանոն արմատավորվել է քաղաքական առճակատման համակարգը, ինչը բացասաբար է անդրադառնում օրենսդիր մարմնի դերակատարության վրա և երկրի կայուն զարգացման համար լուրջ արգելք է:
Այս առումով հավելենք, որ քանզի խորհրդարանական համակարգում հիմնական քաղաքական սահմանագիը ոչ թե օրենսդիրի և գործադիրի մեջ է, այլ քաղաքական մեծամասնության և խորհրդարանական փոքրամասնության, ապա հանրաքվեի ներկայացված նախագծում փոքրամասնությանը վերապահել է իր դերին համարժեք իրավունքներ:

Սահմանադրության փոփոխությունների նախագծով սահմանված է այն օրենքների սպառիչ ցանկը, որոնք պետք է ընդունվեն որակյալ մեծամասնությամբ` ԱԺ պատգամավորևների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդով: Խոսքն այն օրենքների մասին է, որոնք անմիջականորեն ազդում են մարդու հիմնական իրավունքների և ազատությունների, ինչպես նաև պետական իշխանության, ինչպես նաև պետական իշխանության կազմակերպման վրա:
Առաջարկվող փոփոխություններով պառլամենտարիզմի կայացմանը նպաստող քայլերից կարելի է առանձնանցել նաև ԱԺ մարմիններում ընդդիմության ներկայացուցչություն, մասնավորապես` խորհրդարանի երեք փոխնախագահներից մեկը պետք է լինի ընդդիմության ներկայացուցիչ:

ՀՀ-ն, լինելով հետխորհրդային նախկին տոտալիտար համակարգում ընդգրկված երկիր, և խորհրդային արժեհամակարգի լիիրավ կրողը, նախատեսված փոփոխություններով էական քայլ է կատարում դեպի դասական պարլամենտարիզմի կայացմանը:

ԱԲ-ն արդյունավետ կիրառելով հնարավոր կլինի թռիչքային աճի ներուժ գեներացնել ՀՀ տնտեսության համար Ջիվան Գասպարյանի կախարդական դուդուկը՝ հոլիվուդյան կինոյում Կալիֆոռնիայի հայերը գնել են ոսկու ձուլակտորներ՝ ավելի քան 54 միլիոն դոլար լվանալու համար. USA Today ԱՄՆ-ը նոր պատժամիջոցներ է մտցրել Իրանի դեմ Նիդեռլանդների խորհրդարանն ընդունել է Հայաստանին և Արցախին առնչվող 2 բանաձև 4 տարի անց Հայկ Մանուկյանին տրվեց վերջին հրաժեշտը՝ իր իսկ ծննդյան օրը Ծնվել է 44-օրյա պատերազմի մասնակից Մեսրոպ Սարիբեկյանի դուստրը Սպասվում է անձրև և ամպրոպ Հայաստանում 15 տարեկանից բարձր բնակչության շուրջ 25,5%-ն ամեն օր օգտագործում է ծխախոտային արտադրատեսակներից որևիցե մեկը Ինչի՞ կհանգեցնի իշխանության կողմից հայ եկեղեցու վրա հարձակումըWildberries-ի շուրջ սկանդալը նոր թափ է հավաքում Զախարյանը՝ հետխորհրդային երկրներից Լա Լիգայում հանդես եկող ամենաթանկարժեք խաղացողների թվում «Պատրաստ եմ մեռնել հանուն Ռուսաստանի». Սիգալին առաջարկել են կամավոր մեկնել ռազմաճակատ ՃՏՊ Գյումրի-Երևան ավտոճանապարհին. կա տուժած Միայնությունը 31 տոկոսով բարձրացնում է դեմենցիայի առաջացման հավանականությունը. NMН Նշանավանի դպրոցից հեռացրել են զոհվածների լուսանկարները Հարություն Հակոբկոխյանը հաղթանակով է մեկնարկել բռնցքամարտի Մ22 ԵԱ-ում Փաշինյանին զեկուցել են՝ սահմանապահ ծառայությունը «Զվարթնոց»-ում կատարվում է առանց լուրջ միջադեպերի Իրանն արգելել է օդային ուղևորներին էլեկտրոնային հաղորդակցության սարքեր կրել Երկրաշարժ Ջերմուկ քաղաքից 21 կմ հյուսիս-արևմուտք. ստորգետնյա ցնցման ուժգնությունը կազմել է 2-3 բալ Արտաշատում հայտնաբերել են Հայաստանի ամենահին եկեղեցինԱԳՆ-ում անդրադարձել են ՀՀ-ԵՄ գործընկերության օրակարգի մի շարք հարցերի Ալեքսանդր Պետրակով․ Վաղը ֆուտբոլիստները դուրս կգան խաղադաշտ ռեւանշի հասնելու նպատակով Կոպիրկինը այցելել է ռուսական զինված ուժերի 102-րդ ռազմաբազա Tesla-ն ցուցադրել է 2 նոր, առանց վարորդի տաքսիներ Երևանին՝ «Եվրասիայից». երիտասարդական ֆլեշմոբ՝ նվիրված հայոց մայրաքաղաքի 2806-ամյակին Օդի ջերմաստիճանը հոկտեմբերի 12-ի ցերեկը կբարձրանա 2-4 աստիճանով, հոկտեմբերի 14-ի ցերեկը նույնքան կնվազի Նշված բնակավայրերում մինչև վաղը ջուր չի լինի Սյունիքում ծեծի ենթարկված եղբայրներից մեկը գիշերը մահացել է Ադրբեջանում հայտարարել են Հայաստանի հետ սահմանին զգոնությունն ուժեղացնելու մասինՀայ երիտասարդներն ակցիա են իրականացրել Ֆրանսիայի ԱԳՆ-ի դիմաց Հրազդան քաղաքում բախվել են «Chevrolet Niva»-ն ու «ՎԱԶ 21121»-ը, վիրավոր կաՄինաս Ավետիսյան 4-րդ փողոցում ավտոմեքենա է այրվել «Սուրբ Հովհաննես» մատուռի մոտակայքում քաղաքացին վնասել է ոտքը. օգնության են հասել փրկարարները Ուժգին պայթյուն՝ Գրոզնիում. տուծածների թիվը ճշտվում է 24 ժամ ջուր չի լինելուՀայաստանն անտեսում է ստանձնած պարտավորությունները․ Ադրբեջանի ԱԳՆ «Սոգլասիե Արմենիա» ընկերություն հայտարարությունը Ի՞նչ կատարվեց Ջոն Կիրակոսյանի անվան դպրոցում Ֆրանսիայի նախագահը կրկին կոչ է արել դադարեցնել զենքի արտահանումն Իսրայել. մանրամասներ Սյունիքում ծեծի ենթարկված եղբայրներից մեկը գիշերը մահացել է Նոր մանրամասներ Երևանում խոշոր ու շղթայական վթարի մասինԵՄ դիտորդական առաքելությունը պատրաստ է համագործակցել նաև Ադրբեջանի հետ Նիդեռլանդների խորհրդարանը կոչ է արել ազատ արձակել հայ գերիներին. ՀայաՔվեՓաշինյանը վերջին պահին նախարարի այլ թեկնածու է առաջարկելու «Գործ սարքողները» խոսում են արդարությունից Ի՞նչ է սպասվում «միջանցքին». նոր վտանգ ՀՀ գլխին Ջուր չի լինի նշված հասցեներում Ե՞րբ է կազմվել առաջին խաչբառը. «Փաստ»ՆԱՏՕ-ն ուժեղ է. մեզ երբեք չի վախեցնի ՆԱՏՕ-ից դուրս որևէ մեկը. Մարկ Ռյուտե