«Ռադիոալիքները չեն ճանաչում սահմաններ և պետություններ». թուրքական ռադիոալիքների տարածումը չի՞ խանգարում. «Փաստ»
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Վերջին շրջանում ահազանգեր են ստացվում, որ Հայաստանի տարածքում, այդ թվում՝ Երևանում ռադիոյի հաճախականություններում ավելի ու ավելի հաճախ են հայտնվում թուրքական (որոշ մարզերում՝ նաև ադրբեջանական) ալիքներ: Ընդ որում, սոցիալական ցանցերում տարածված մեկնաբանություններում շատերը նշում են, թե հատկապես Արցախին և Հայոց ցեղասպանությանը վերաբերող հարցերի քննարկման ժամանակ ռադիոեթերում կարող են հանկարծակի խափանումներ լինել, իսկ հետո էլ թուրքական երաժշտություն կամ էլ հաղորդում միանա:
Այս հարցերի առնչությամբ օրերս «Փաստը» գրավոր հարցմամբ դիմել էր ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությանը: Ուղղել էինք երկու հարց՝ արդյո՞ք նախարարությունը տեղյակ է այս խնդրին, եթե այո, ապա ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվում հարցը կարգավորելու, հաճախականությունները «մաքրելու» ուղղությամբ, և երկրորդ՝ արդյո՞ք գործ չունենք ազգային անվտանգությանն առնչվող խնդրի հետ: Նախարարությունը, անդրադառնալով առաջին հարցին, նշել է, որ ՀՀ ԲՏԱ նախարարության «Հեռահաղորդակցության հանրապետական կոմիտե» ՊՈԱԿ-ի կողմից իրականացվում են եթերի մշտադիտարկման աշխատանքներ, այդ թվում՝ ռադիոհեռարձակման համար նախատեսված ռադիոհաճախականությունների տիրույթում:
«Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ռադիոհաղորդումների տարածումն իրականացվում է ռադիոալիքների միջոցով, իսկ ռադիոալիքները չեն ճանաչում սահմաններ և պետություններ, ռադիոհաճախականությունների բաժանումն իրականացվում է պետությունների պահանջարկի հայտերի հիման վրա այն պայմանով, որ դրանք չեն խոչընդոտի այլ պետությունների գործող ռադիոհամակարգերին: Նշենք, որ սահմանից այն կողմ լսելի են նաև ռադիոհաղորդումներ հայերեն լեզվով, ինչն ուղղակիորեն կապված է ռադիոալիքների տարածման հետ: Միաժամանակ, Հեռահաղորդակցության միջազգային միության պահանջներին համապատասխան, եթե հարևան երկրի տարածքում ռադիոհաճախականության շահագործումը չի խանգարում Հայաստանի Հանրապետությունում ներկայումս շահագործվող որևէ ռադիոհեռարձակող սարքի կամ համակարգի աշխատանքին, ապա Հայաստանի Հանրապետության կապի ադմինիստրացիան այն ընդունում է որպես ի գիտություն:
Հակառակ դեպքում՝ այն կբողոքարկվեր Հեռահաղորդակցության միջազգային միությունում»,-ասված է պատասխանի մեջ: Ինչ վերաբերում է անվտանգության խնդրին, նախարարությունը հավելում է. «Անվտանգությանն առնչվող խնդիրների դեպքում ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը մշտապես աշխատանքներ է տանում պետական համապատասխան մարմինների հետ»: Ինչ խոսք, նախարարությունը սփոփել է մեր սրտերը՝ ասելով, թե սահմանից այն կողմ լսելի են նաև ռադիոհաղորդումներ հայերեն լեզվով: Իսկ իրականում մենք գործ ունենք տեղեկատվական անվտանգությանն առնչվող հարցի հետ, չնայած այս մասին խոսելիս որպես հակադարձում ոլորտի պատասխանատուները թերևս կրկին կարող են նշել՝ «ռադիոալիքները չեն ճանաչում սահմաններ և պետություններ»:
Նույն սկզբունքով էլ մշակույթը, գիտությունը չեն ճանաչում սահմաններ, ինչ է, վաղն էլ այս համաշխարհային լոզունգին հետևելով՝ թուրքական երգերի երեկո՞ է կազմակերպվելու մեր երկրում: Նախարարության ինքնավստահությունը բոլորովին վարակիչ չէ: «Եթե հարևան երկրի տարածքում ռադիոհաճախականության շահագործումը չի խանգարում ՀՀ-ում ներկայումս շահագործվող որևէ ռադիոհեռարձակող սարքի կամ համակարգի աշխատանքին, ապա ՀՀ կապի ադմինիստրացիան այն ընդունում է որպես ի գիտություն»: Տպավորություն է, թե պետք է սկսենք քիչ-քիչ համակերպվել մեր ռադիոեթերում թուրքական և ադրբեջանական ալիքների առկայության հետ, չէ՞ որ Թուրքիայից անգամ դրական ազդակներ ենք ստանում և սկսում մերձեցման գործընթաց:
Իսկ արդյո՞ք նախարարությունը չունի մտահոգություն կամ էլ համապատասխան պետական մարմինների հետ քննարկե՞լ է այն հարցը, թե ի՞նչ կլինի, եթե հանկարծ թուրքական կամ ադրբեջանական ռադիոալիքներից մեկը, ներթափանցելով մեր հաճախականություն, հայերենով ապատեղեկատվություն կամ էլ խուճապ պարունակող տեղեկատվություն տարածի: Թե՞ հերթական անգամ դժբախտությունը պետք է թակի մեր դուռը, հետո նոր սկսենք մտածել, թե ինչպես հաղթահարենք դրա հետևանքները:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում