Ժամանակին այդ հարցում ևս Հայաստանը հաղթող էր. «Փաստ»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Մեր հանրության մի հատվածը շարունակում է կարծել, թե պատերազմն ավարտվել է, ու իշխանությունների ներկայացրած խաղաղության դարաշրջանը շատ մոտ է: Իրականում պատերազմը երբեք չի էլ ավարտվել, և չնայած լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ չկան, բայց դա դեռ չի նշանակում, որ ամեն վայրկյան նոր էսկալացիա չի սկսվի, մանավանդ որ հակառակորդը պարբերաբար այդպիսի ազդանշաններ է ուղարկում։ Իսկ այն, որ ներկայիս իրավիճակում լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների վերսկսումը ավելի հավանական է դառնում, դրան նպաստում է նաև առկա աշխարհաքաղաքական իրադրությունը։
Դրանով է պայմանավորված, որ Ադրբեջանը ելնում է միայն մաքսիմալիստական մոտեցումներից և չի խուսափում ցույց տալ, որ ոչ մի զիջման չի գնալու՝ հայտարարելով, թե ԼՂ հակամարտությունը լուծված է։ Իսկ այս պայմաններում խաղաղության պայմանագիրը, որի մասին խոսում է Բաքուն, ուղղակի ենթադրում է Արցախի հայաթափում և ՀՀ-ի նվաստացում։ Ինչո՞ւ է Բաքուն մինչև վերջ իր առավելապաշտական պայմանները պնդում, եթե, օրինակ՝ հնարավոր էր փնտրել փոխզիջումային տարբերակներ։ Խնդիրն այն է, որ Բաքուն ԼՂ հարցում Թուրքիայի լիակատար աջակցությունն է վայելում։ Մյուս կողմից էլ՝ փորձելով օգտվել ուկրաինական ճգնաժամի ընձեռած հնարավորությունից, երբ միջազգային հանրության ուշադրությունը կենտրոնացած է գլխավորապես Եվրոպայում տեղի ունեցող իրադարձությունների վրա, Ադրբեջանը ցանկանում է Արցախի հարցը լուծել իր պատկերացրածի շրջանակներում, որի համար պետք է լուծվի նաև ռուս խաղաղապահների հեռացման հարցը։
Ուստի պատահական չէ, որ Ադրբեջանը ճիգեր է գործադրում պարբերաբար սադրանքներ իրականացնել ու պախարակել խաղաղապահների գործողությունները, քանի որ դրա միջոցով ի տես աշխարհի ի ցույց է դրվում, որ խաղաղապահներն ի վիճակի չեն ապահովել արցախահայության անվտանգությունը, այսինքն՝ նրանց մնալն անիմաստ է դառնում։ Իսկ դրան կհետևի նաև ռուսական ազդեցության դուրս մղումը և թուրքական ազդեցության ամրապնդումը տարածաշրջանում։ Իր նպատակադրումներին հասնելու համար Ադրբեջանը գործի է դրել տեղեկատվական պատերազմի գործիքները, որը նախ և առաջ ենթադրում է հակառուսական ու հակահայկական ուժգին քարոզչություն։ Եվ այս ֆոնին պատահական լինել չեն կարող Ուկրաինայից հնչող այն հայտարարությունները, թե Ադրբեջանն Արցախում կարող է երկրորդ ճակատը բացել Ռուսաստանի դեմ։ Հակառուսական քարոզչություն թույլ չտալու հետ է կապված, որ ՌԴ տարածքում մի շարք ադրբեջանական իշխանական լրատվամիջոցներ ուղղակի արգելափակվել են։
Ընդ որում, շատ ուշագրավ է, որ Արցախում օրեր շարունակ հումանիտար ճգնաժամ ստեղծած ու մարդկանց առանց նվազագույն պայմանների թողած Ադրբեջանը հանկարծ սկսել է հումանիստական մոտեցում դրսևորել Ուկրաինայի նկատմամբ։ Ադրբեջանական լրատվամիջոցներում տարածվող տեղեկությունների համաձայն, մեծ քանակությամբ հումանիտար օգնություն են ուղարկել Ուկրաինային։ Բայց մի շարք հարցեր են ծագում կապված նրա հետ, թե արդյո՞ք հումանիտար օգնության անվան տակ նաև ռազմական օգնություն չի տրամադրվում Կիևի ռեժիմին։ Առավել ևս, որ Ադրբեջանի պետական նավթային ընկերությունը (SOCAR) հայտարարեց, թե Ուկրաինային անվճար վառելիք կտրամադրի։ Եվ ոչ մի երաշխիք չկա, որ այդ վառելիքը Ուկրաինան ռազմական նպատակներով չի օգտագործի։
Բացի դրանից, ադրբեջանական ՄԻԳ-29 ռազմական ինքնաթիռները ոչ պատահականորեն Լվովի ինքնաթիռների վերանորոգման գործարանում էին, ու ոչ ոք չի կարող բացառել, որ դրանք ուկրաինական կողմը չի կարող օգտագործել։ Մեծ ուշադրության է արժանի նաև այն հանգամանքը, որ այս տարվա հունվարին Ալիևը այց կատարեց Ուկրաինա, որի առաքելություններից մեկն Ադրբեջանի պարենային անվտանգության հարցը լուծելու նպատակով այդ երկրում գյուղատնտեսական նշանակության հողերի վարձակալության խնդիրն էր, ինչը տեղ գտավ նաև Ալիևի ու Զելենսկու ստորագրած վեցկետանոց հռչակագրում։ Արդյո՞ք Ալիևը չէր հաշվարկել, որ իրենց կողմից վարձակալվող հողերից, ամենայն հավանականությամբ, որևէ օգուտ չեն կարող ստանալ, քանի որ ռուս-ուկրաինական հարաբերությունների սրման ֆոնին լրատվամիջոցներն արդեն ահազանգում էին մոտալուտ ռազմական բախման մասին։ Հազիվ թե: Հաշվի առնելով անկայունության հանգամանքը՝ տվյալ պահին Ուկրաինան ներդրողների համար կարող էր լինել ամենավերջին երկիրը, որտեղ կարելի էր գումար ներդնել հողերի վարձակալության տեսքով։
Ստացվում է, որ խնդիրն այլ է, և Ալիևն ուղղակի այդ քայլով Ուկրաինայի համար բացում է ֆինանսական աջակցության դուռը։ Մյուս կողմից էլ՝ զարմանալ պետք չէ, որ այս օրերին ուկրաինական լրատվամիջոցներում ու տելեգրամյան ալիքներում տեսանյութեր են տարածվում, որոնցում ցուցադրում են վարձկանների, որոնք իրենց անվանում են Ադրբեջանի քաղաքացիներ և հայտարարում, որ պատրաստ են կռվել ՌԴ-ի դեմ։ Ահաբեկիչ վարձկանների արտահանման հարցում թուրք-ադրբեջանական տանդեմն արդեն մասնագիտացել է, Արցախյան պատերազմը դա ցույց տվեց։ Միայն այսքանը բավարար է պնդելու, որ Ադրբեջանը ներգրավված է Ուկրաինայի շուրջ հակամարտության շրջանակներում՝ ընդդեմ Ռուսաստանի։ Սակայն Հայաստանը տեղեկատվական դաշտում քայլեր չի ձեռնարկում ադրբեջանական կողմի նենգ նպատակներն առավել ակնառու ի ցույց դնելու համար։
Դրա փոխարեն, ադրբեջանական լրատվամիջոցներն են զբաղված Հայաստանի մասին կեղծ տեղեկատվության տարածմամբ, իսկ մենք միայն պաշտպանվողի դերում ենք։ Ադրբեջանը ամեն կերպ փորձում է ցույց տալ, թե Հայաստանը ներգրավված է ուկրաինական հակամարտության մեջ։ Եվ պատահական չէ, որ ադրբեջանական լրատվամիջոցներից սկսվեց ապատեղեկատվություն տարածվել, թե իբր հայկական կողմը իր ունեցած ՍՈւ 30-ները տրամադրել է Ռուսաստանին, Հայաստանի տարածքով Սիրիայից վարձկաններ են տեղափոխվում Ռուսաստան Ուկրաինայի դեմ կռվելու նպատակով և այլն, որոնք թեպետ անհեթեթության աստիճան սուտ են, բայց դրանք հերքելու համար բավական ջանքեր են պահանջվում։
Ժամանակն է, որ ՀՀ-ն ևս անցնի տեղեկատվական ճիշտ ու համակարգված աշխատանքի, հատկապես, որ դրա համար ունի համապատասխան փաստական հիմքեր։ Ժամանակին այդ հարցում ևս Հայաստանը «կրող» էր, հասկացող մարդիկ կան, ամոթ չէ, կարելի է հարցնել...
ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
