Երևան, 01.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ռուսաստանի հետ առճակատման վտանգավորության ու անթույլատրելիության սահմանը. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Եվրասիական ընդհանուր տնտեսական դաշտի ստեղծած բարենպաստ պայմաններից օգտվում են ԵԱՏՄ-ի բոլոր անդամները։ Կազմակերպության ներդրած կառուցվածքային մեխանիզմների կիրառման արդյունքում է նաև, որ վերջին երկու տարում Հայաստանին հաջողվել է բավականին բարձր տնտեսական աճ արձանագրել։ Ղազախական երկու լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը ևս հատուկ կարևորել էր ԵԱՏՄ-ի ձևաչափի առկայությունը՝ միևնույն ժամանակ հատուկ ընդգծելով ԵԱՏՄ-ի ոչ քաղաքական լինելու առանձնահատկությունը։ Ըստ նրա՝ տնտեսական համագործակցության շրջանակներում շարունակում են զարգացնել փոխգործակցությունը՝ ձգտելով կանխել ԵԱՏՄ-ն քաղաքականացնելու փորձերը:

Թվում է, թե նման դիրքորոշման պարագայում ԵԱՏՄ հոբել յանական գագաթաժողովին Փաշինյանի մասնակցության մասով նույնիսկ հարց չի կարող առաջանալ, բայց, արի ու տես, որ վերջինս լրագրողների հետ զրույցում ասել է, թե դեռ հստակ որոշում չկա մայիսի 8-ին Մոսկվայում կայանալիք այդ նիստին, ինչպես նաև ՌԴ նախագահի՝ մայիսի 7-ին կայանալիք երդմնակալության արարողությանը մասնակցելու առումով: Իհարկե, կան տեղեկություններ, որ Փաշինյանն, ի վերջո, մայիսին կմեկնի Մոսկվա: Սակայն նաև չի բացառվում, որ կարող է գնալ ցուցադրական բոյկոտի ճանապարհով։ Այս համատեքստում պետք է հաշվի առնել, որ ԵԱՏՄ-ի կարևորությունը գիտակցելով հանդերձ՝ ՀՀ իշխանությունները հետևողականորեն զարգացնում են մեկ այլ տնտեսական միավորմանը՝ Եվրամիությանն անդամակցելու օրակարգը։

Բայց ԵԱՏՄ-ն ու ԵՄ-ն, որպես առանձին տնտեսական կառույցներ, անդամակցության մասով անհամատեղելի են։ Իսկ Եվրամիության կողմից նույնիսկ համապատասխան հնարավորություններ ստեղծված չեն այդ կառույցի տարածք հայկական ապրանքների արտահանման համար։ Ու ընդհանրապես, այս պահին անլուրջ են այն խոսակցությունները, թե մեկ այլ կառույց կարող է Հայաստանից արտահանման համար այնպիսի պահանջարկ ստեղծել, ինչպիսի լայն հնարավորություններ հիմա բացում է ԵԱՏՄ-ն։ Այլ հարց է, որ Փաշինյանը փորձում է Արևմուտքին համապատասխան ժեստեր ցույց տալ, թե իրենք շրջվում են դեպի Արևմուտք: Մյուս կողմից էլ՝ Եվրոպայից ապրանքները ներկրվում են Հայաստան, ապա տեղափոխվում ԵԱՏՄ այլ երկրներ՝ մասնավորապես Ռուսաստան, հատկապես այն պարագայում, երբ բազմաթիվ եվրոպական ընկերություններ արևմտյան պատժամիջոցների ու սահմանափակումների պարագայում նախընտրում են գործ չունենալ ռուսական շուկայի հետ։

Իհարկե, Փաշինյանն իրավացի է, երբ նշում է, թե ԵԱՏՄ-ն ապաքաղաքական կառույց է, բայց այստեղ կան մի քանի հանգամանքներ: Նախ՝ եթե Հայաստանը չմասնակցի նրա աշխատանքներին, քայլեր ձեռնարկի ԵԱՏՄ անդամ պետությունների հետ քաղաքական կապերը խզելու ուղղությամբ, ապա դա, բնական է, դրական չի ընկալվի ԵԱՏՄ մասնակիցների՝ հատկապես Ռուսաստանի կողմից։ Մյուս կողմից՝ հազիվ թե գործընկեր երկրների համար հասկանալի լինի այն հանգամանքը, որ դժգոհություններ հայտնելով Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունից, ապա և ԱՊՀ կառույցներից՝ միևնույն ժամանակ Փաշինյանը «խնդիր չի տեսնում» ԵԱՏՄ-ի ընձեռած բարիքներից լիուլի օգտվելու տեսանկյունից: Հայ-ռուսական հարաբերությունների համատեքստում շատ կարևոր հարց է նաև ՌԴ նախագահի երդմնակալության արարողությանը մասնակցությունը։

Երբ Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի երդմնակալությունն էր, Փաշինյանը «վազելով» գնաց, բայց զարմանալի է, որ Պուտինի երդմնակալության հարցում դեռևս երկընտրանքի տեղ կա։ Պարզ է, որ մայիսի 7-ին երդմնակալությանը չմեկնելը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ երկու երկրների՝ առանց այն էլ ոչ լավ ժամանակներ ապրող հարաբերություններում։ Իսկ, ընդհանրապես, Մոսկվա չմեկնելն, ըստ երևույթին, կընկալվի որպես թշնամական դեմարշ։ Ու հաշվի առնելով ուկրաինական և վրացական օրինակները՝ կարելի է կանխատեսել, թե ինչ արձագանք կարող է ունենալ նման որոշումը: Այսինքն, չի բացառվում, որ Նիկոլ Փաշինյանը դիտավորյալ դեմարշի դիմի՝ դրդելով Ռուսաստանին՝ որոշակի քայլեր ձեռնարկել, սահմանափակումներ մտցնել, որպեսզի դրա ֆոնին հայ հանրության շրջանում էլ ավելի բորբոքվեն հակառուսական տրամադրությունները։

Բայց ինչպես Ռուսաստանում, այնպես էլ Հայաստանում պետք է հասկանան, որ չի կարելի թույլ տալ, որ մեկ մարդու արկածախնդրության պատճառով երկու ժողովուրդների միջև չհասկացվածություն առաջանա, առավել ևս՝ թշնամանք։ Առանց այն էլ Փաշինյանի արկածախնդիր քաղաքականության արդյունքում Հայաստանն ու հայությունն անընդհատ բախվում են լուրջ խնդիրների՝ Հայաստանը միայն պարտություններ է կրում, զիջումներ կատարում հակառակորդին ու տարբեր կողմերից հարվածներ ստանում։ Իսկ հայ-ռուսական հարաբերությունները և երկու ժողովուրդների միջև ստեղծված բարեկամությունը պատմական խորքեր ունի ու դիմացել է ժամանակի փորձությանը նույնիսկ առավել բարդ ժամանակահատվածներում։

ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ադրբեջանի կեղծիքն Ամբերդի վերաբերյալ․ «Գեղարդ» հիմնադրամ ՆԳՆ ոստիկանությունը հորդորում է կամավոր հանձնել ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքը Իրկուտսկի մերձակայքում վթարից 3 մարդ է մաhացել. տեսախցիկը ֆիքսել է պահը (տեսանյութ) 1 մլրդ 658 մլն դրամ՝ նախագահի աշխատակազմին՝ ոչինչ չանելու համար ԱՄՆ-ը վստահ էր, որ Ուկրաինան կպարտվի, իսկ Զելենսկին կսպանվի. նախկին արտգործնախարար Ովքե՞ր են մասնակցել Աննա Հակոբյանի թանկանոց ընթրիքին (տեսանյութ) Արցախցի Էրիկ Առստամյանը՝ բռնցքամարտի աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր «Արև»-ի վրա աշխատել եմ մի քանի ամիս. Սիրուշոն լուսանկարներ է հրապարակել Իրանը հայտարարել է, որ Թուրքիան Ռաիսիի որոնումների ժամանակ ավելի շատ փորձել է գովազդել իր ԱԹՍ-ն, քան օգնել Ավտովթար՝ Երևանում․ «Վեգա» հիպերմարկետի մոտ բախվել են «Mercedes»-ն ու «BMW»-ն․ կա վիրավոր Լույս չի լինի․ հասցեներ Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան Մի լավ քննադատեցինք իրար. ընդ որում՝ բավականին անողոք. Փաշինյանը տեսանյութ է հրապարակել ՔՊ փակ նիստից Էմմա Պողոսյանը` Եվրոպայի առաջնության չեմպիոն Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել, թե ինչ տեսքով է ներկայացել այսօրվա ընթրիքին Եթե պատերազմը շարունակվի այս նույն տեմպերով, ապա շատ հավանական է, որ Լիբանանը տարածքային կորուստներ ունենա Փաշինյանի ուղղությամբ խնձոր նետելու մեջ կասկածվող արցախցի Առուստամյանի դատական նիստը հետաձգվեց Խարդախության զոհ դարձած Իվանիշվիլին ի սկզբանե սահմանված գումարից 282 միլիոն դոլարով պակաս վնասի փոխհատուցում կստանա Ո՞ր տեղն է զբաղեցնում Հայաստանը՝ արտահանող երկրների համաշխարհային վարկանիշում 2023 թվականին Ներգաղթյալների ռուսերեն չիմացող երեխաներին չի կարելի դպրոց ընդունել. Մեդվեդև Էրեբունու ՁՊՎ-ից ազատ են արձակվել ձերբակալվածներ Աղվան Արշակյանը և Հայկ Նիկողոսյանը Միացյալ Նահագները գովել է Հայաստանին և Ադրբեջանին Իսպանիայում ջրհեղեղի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 140-ի. բազմաթիվ անհետ կորածներ կան Տաթևիկ Գրիգորյանը նշանակվել է Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Կոստանյանն ու Հորդանանի ԱԳ նախարարության գլխավոր քարտուղարը կարևորել են ուղիղ չվերթներն ու վիզային ռեժիմների դյուրացումը Աստիճանաբար կցրտի 3-6 աստիճանով, սպասվում են ձյան և անձրևի տեսքով տեղումներ Սրբազան պայքարի աջակիցները Էրեբունու ՁՊՎ-ի առջև հավաք են իրականացնում` ի աջակցություն ձերբակալված 9 քաղաքացիների Հայաստանում աշխարհազորը կփոխարինվի տեղական պաշտպանության ուժերով. որոշում Ի՞նչ կապ ունի Լիլիթ Բասյանն Անահիտ Սիմոնյանի վերջին հայտարարությունների հետ. սննդաբանի հրապարակումը 12-ամյա դպրոցականը կուրացել է արագ սննդի պատճառով. ԱՄՆ ԱՄՆ-ը հարվածներ է հասցրել Սիրիայի տարածքին Լևոն Քոչարյանի և Սերգեյ Ասատուրովի գործով դատական նիստը հետաձգվեց Ուրանի արբանյակի վրա հայտնաբերվել է թաքնված օվկիանոս, որում կյանքի առաջացման համար պայմաններ կան«Ադրբեջանը չի կշտանում». Բաքուն կրկնել է խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու իր նախապայմանը Կարևոր տեղեկություն «Գրին քարտի» խաղարկությանը մասնակցել ցանկացողների համար Նյութը տեղադրել է հարևանին պատկանող ավտոտնակի փոսակում և պայթեցրել. մանրամասներ Դիլիջանի դեպքից (տեսանյութ) Վարչապետը ներկա է գտնվել Երվանդ Մանարյանի արձանի բացման արարողությանը (լուսանկարներ) Որոնվում է տեսագրության մեջ պատկերված անձը Զինվորական համազգեստը կփոխվի՞ Ջոն Կիրակոսյանի անվան դպրոցի տնօրենի ԺՊ-ն աշխատանքից ազատված ուսուցչի հրամանը չի տալիս Գերմանիան փակում է երկրում Իրանի բոլոր գլխավոր հյուպատոսությունները Անցկացրու՛ weekend Աբու Դաբիում9 քաղաքացիների ձերբակալման հիմքերը, մեղմ ասած, զավեշտալի են, և իրավական հարթությունում դիտարկելու իմաստ չկա. Տիգրան ԱբրահամյանՖուտզալի սիրողական մրցաշարի եզրափակիչի մասնակիցները հայտնի են. պայքարը թեժ է լինելու «ՀՀԿ-ի և ՔՊ-ի տարբերությունը. Ինչպե՞ս համեմատել անհամեմատելին». Արտակ Զաքարյան Բաքուն և Երևանը լուրջ առաջընթաց են գրանցել խաղաղության շուրջ բանակցություններում, հիմնական խոչընդոտը ՀՀ Սահմանադրությունն է. Բայրամով Հայաստանի գիտական կենտրոններից մեկն անցնում է «կանաչ» էներգետիկայիՍովորել խնայել․ Խնայողությունների օրը՝ Idram Junior-ի հետ Վայոց ձորում պարեկային ծառայողի նկատմամբ բռնություն գործադրելու վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել նույն մարզի 41-ամյա բնակչին Սերժ Սարգսյանի նախագահության ողջ շրջանում Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը եղել է ոչ միայն առաջնային, այլև առանցքային վեկտորներից մեկը. Հովասափյան