Երևան, 25.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ոտքով Կարմիր գյուղից ճամփա ընկա, երբ հասա մեքենային, տեսա՝ մի դիակ կա գցած գետնին․ Էդիկ պապի գերության օրերը

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

«Առավոտյան դուրս եկա տնից ու գնացի դեպի հարևանների տները, բոլորի դռները փակ էին, ոչ ոք չկար գյուղում։ Զարմացած շուրջս էի նայում, ինքս ինձ հարցնելով թե՝ որտե՞ղ կարող են լինել։ Բանից պարզվում է գյուղը գիշերը տարհանվել է, ով ինչպես կարողացել՝ փրկվել է։ Շատերը ոտքով են գնացել անտառներով, մի մասը մեքենաներով առանց որևէ բան վերցնելու»,- MediaHub-ին իր կյանքի ամենադաժան պատմությունն է ներկայացնում 3 օր ադրբեջանական զորքով շրջապատված, հրաշքով փրկված 85-ամյա Էդիկ Աղաջանյանը։ Ասկերանի վերին ենթաշրջանի Խաչմաչ, Կարմիր, Ներքին Սզնեք, Սարուշեն բնակավայրերի բնակիչներն իրենց տները լքել են այն ժամանակ, երբ Ադրբեջանը անդադար հրետակոծության տակ է պահել հայկական գյուղերը, մյուս կողմից՝ զորքը մոտենում էր բնակելի հատվածին։ Հայկական զինուժն ու կամավորները կռվել են այնքան ժամանակ, մինչև խաղաղ բնակիչները զանգվածաբար դուրս են եկել գյուղերից։ Էդիկ պապը հաջորդ օրն է իմացել, որ գյուղում այլևս հայ չկար։  

«Ես հերթով շրջում էի տուն առ տուն, որ գտնեմ իմ համագյուղացիներից որևէ մեկին։ Մարդ չկար։ Մտա այգի, հավաքեցի վարունգի և լոլիկի բերքը, որ անհրաժեշտության դեպքում ես էլ դուրս գամ, չիմանալով թե ինչ է կատարվում իմ գյուղից այն կողմ»,- պատմում է նա։ 

Էդիկ պապի ընտանիքն ապրում է Ստեփանակերտում։ Ժամանակ առ ժամանակ ինքը գալիս էր գյուղ, մնում իր կառուցած տանը, զբաղվում իր այգու մշակությամբ։ Այդպես վայելում էր վաստակած ծերությունը։ Սեպտեմբերի 20-ի կեսօրին Էդիկ պապը նկատել է, որ հրետակոծությունը դադարել է, սակայն, համագյուղացիներից որևէ մեկը հետ չի եկել։

«Այդ օրը մնացի գյուղում։ Ոչ լույս կար, ոչ հեռախոսի կապ։ Հաջորդ օրն առավոտյան վեր կացա, հավաքեցի քաղաք տանելու ապրանքը դուրս եկա գյուղ։ Էն ինչ որ տեսա անհավատալի էր, ամբողջ գյուղը հրետակոծված, տների մի մասը փլված, մեքենաները շարքից դուրս եկած։ Մի քանի րոպե կանգ առա, նորից ճամփա ընկա։ Հեռվում մի կարմիր «Ֆորդ» նկատեցի, մտածեցի մեր համագյուղացիներն են, այդ ուղղությամբ գնացի, մինչև հասա իրենց՝ մեքենան տեղում չէր։ Նորից հետ եկա գյուղ։ Երբ հասա աղբյուրի մոտ, այդ կարմիր մեքենան եկավ ու կանգնեց, սկզբից ուրախացա, մտածեցի մերոնք են, բայց զինված ադրբեջանցի զինվորականներ էին»,- հիշում է 85-ամյա տղամարդը։ 

Վերջիններս իջել են մեքենայից ու սկսել ադրբեջաներենով հաղորդակցվել Էդիկ պապի հետ, սպառնալիքներ հնչեցրել ու զենքի փողով հրել դեպի մեքենան, տարել գյուղից մոտ 1,5 կմ հեռավորության վրա իջեցրել, ձեռքից վերցրել հեռախոսը, ապա  հարցաքննել։

«Իրար հերթ չտալով հարցնում էին թե՝ «Ղարաբաղն ու՞մ հողն ա», ու իրենցից մեկը նկարում էր, այստեղ զգուշացա, որ ինչ նկարահանվում է, կհրապարակեն։ Հետո երբ հարցրեցին իմ ընտանիքից, ասացի, որ հարազատներս Ստեփանակերտում են, ուղղակի հեռախոսակապ չկա։ Եթե չլիներ իրենց հրամանատարը, գուցե ինձ կծեծեին, և կամ կսպանեին, որովհետև բոլորը բղավում էին թե՝ «Ստեփանակերտ չի, Խանքենդի է»։ Հարցրել են, թե ինչո՞վ եմ զբաղվել ամբողջ կյանքում, ես նրանց ադրբեջաներենով պատասխանեցի, որ երիտասարդ տարիներիս զբաղվել եմ բռնցքամարտով։ Անգամ աղդամցի բռնցքամարտիկի հետ եմ մենամարտել։ Ճանաչեցին իրենց մարզիկին։ Ինձ բաց թողեցին այդտեղից։ Երբ ճանապարհ ընկա, մտածում էի թե հետևիցս կկրակեին։ Կրակում էին, բայց հիմնականում օդ՝ որպեսզի վախեցնեն ինձ»։ 

Էդիկ Աղաջանյանը ոտքով հետ է վերադարձել Կարմիր գյուղի իր տուն։ Շփոթմունքից չգիտեր՝ ինչ հնար գտներ, որպեսզի հասներ Ստեփանակերտ։ 

«Ո՛չ ուտել էր լինում, ո՛չ քնել։ Տանն էի, երբ սկսեցին ավտոմատ կրակահերթով կրակել շուրջս։ Վախից մնացել եմ տան նկուղային հարկում՝ մինչև կավարտվեր կրակը։ Հետո իմացա հավերին են կրակում, որ ուտեն։ Հասկանալով, որ մնալը փրկություն չէ, ասացի՝ «ինչ լինում է, թող լինի», բռնեցի Ստեփանակերտ տանող ճանապարհը։ Հիմնականում անտառով էի քայլում, որ հանկարծ չնկատեն, չկրակեն։ Նորից ինձ նկատեցին, մոտեցան, ստուգեցին գրպաններս, հանկարծ զենք կամ դանակ վերցրած չլինեմ։ Բայց հրամանատարը հեռվից նկատելով, որ ինձ 2-րդ անգամ են բռնել, զանգել ու ասել է, որ բաց թողեն։ Անտառներում ինձանից ոչ հեռու կրակի ձայները չէին դադարում։ Բայց Քռասնի գյուղի մոտ դա անտանելի էր, շատ մոտ էր, ու տպավորություն էր, որ հենց ինձ են նկատել։ Մոտ կես ժամ մնացել եմ գետնին պառկած, մինչև այդ ձայները կտրվեցին»։

Ըստ Էդիկ պապի՝ Քռասնիի տներից մեկի պատշգամբից էին կրակում։ Նա տեսել է թե ինչպես են ադրբեջանցիները դիրքավորվել պատշգամբում ու կրակում էին ցանկացած շարժի ուղղությամբ։

«Անտառով քայլելն անհնար էր դարձել, դրա համար որոշեցի դուրս գալ մայրուղի, «մեծ մարդ եմ, կյանքս ապրել եմ, ինչ լինելու է թող լինի»։ Այդտեղից մի քանի հարյուր մետր իջնելուց հետո նկատեցի հեռվում մի սև ջիպ, ուզում էի նորից մտնել անտառ, բայց մտածում էի հետևիցս կկրակեն։ Երբ հասա մեքենային տեսա, որ հայկական համարանիշներ են, հետևի կողմում մի դիակ կար ընկած, մեքենայից քարշ տված, գցած գետնին, իսկ վարորդի ուղղությամբ դիմապակու վրա կրակի հետք կար։ Ոչինչ անել չէի կարող։ Առաջ եկա դեպի Աջափնյակ»,- այդ դժվար օրերին իր հետ կատարված իրադարձություններն է վերհիշում Էդիկ Աղաջանյանը։ 

Նա նկատել է, որ ճանապարհի կողքին զինվորականներ են կանգնած։ Նորից մտածել է, իր ձևակերպմամբ՝ «իմ վերջը եկել է»։ Երբ մոտեցել է տղաներին, իմացել, որ հայ են, ասում է՝ «ուրախությանս չափ չկար, մանավանդ, որ իրենցից իմացա՝ մերոնք ինձ են փնտրում»։

«Հարցրեցին «Կարո՞ղա Վրեժի պապիկն ես, այդտեղ չդիմացա, սկսեցի լաց լինել։ «Բլոկնոտի» մեջ փնտրվողների անուններն էին, նաև իմ անուն ազգանունը գտա։ Ինձ դրել են մեքենայի մեջ բերել մինչև Ստեփանակերտ։ Մեծ ընտանիքս՝ զավակներով ու թոռներով, սպասում էին ինձ»։

Այդ ընթացքում Էդիկ պապի հարազատները դիմել են Արցախում Կարմիր խաչի առաքելությանն ու խաղաղապահ զորակազմին։ Վերջիններս մինչև կարձագանքեն, պապն արդեն ոտքով, փորձություններ հաղթահարելով հասել էր հարազատներին։  

Այն ինչ կատարվել է իր հետ սեպտեմբերի 19-ից հետո, դրանից փրկվելն իսկական հրաշք էր։ Սակայն, արցախցի տղամարդը ողջ է մնացել իր հնարամտության շնորհիվ։ Էդիկ Աղաջանյանը Հայաստան տեղափոխվելուց հետո լավատեսությունն ու հավատը չի կորցնում, որ նորից մի օր Կարմիր գյուղի իր տուն է վերադառնալու։

Հունան Թադևոսյան

 

Առավել մանրամասն` այստեղ.

https://t.me/armenia24live

 

Թոշակառուները կարող են իրենց կուտակած գումարը ներդնել տարբեր բիզնեսներում Դավիթաշենում ֆուտբոլի դաշտի տակ ավտոտնակները ողողվել են կեղտաջրով, կա փլուզման ու խոլերայի վտանգ. Shamshyan Գերմանիան մոտենում է 100 ԳՎտ արևային էներգիայի գեներացման«Երաժշտություն հանուն ապագայի հիմնադրամը շնորհալի երիտասարդ երաժիշտներին առաջարկում է դեպի Դուբայ կրթական ուղևորության մասնակիցը դառնալ Երևանում վթարից մոտոցիկլավար էր մաhացել, իսկ մյուս վարորդը փախուստի էր դիմել․ նոր մանրամասներ Վիլնյուսում ինքնաթիռ է ընկել շենքի վրա․ 1 մարդ մաhացել է, վիրավnրներ կան (լուսանկար, տեսանյութ) Մեղավորը պետք է պատժվի երկիրն այս օրը գցելու համար․ Հրայր Կամենդատյան Փաշինյանը ծառայում է Էրդողանի իշխանությանը և շարունակելու է ժողովրդին խաբելով առաջ մղել նրա օրակարգը․ «Հայաքվե»Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով Հայաստանը ոչինչ չշահեց COP29-ից. Ադրբեջանն օգտագործեց այն Հայաստանի դեմ քարոզչությունն առավել սրելու համար. Աբրահամյան Որպես անհետ կորած որոնվող 18-ամյա աղջիկը հայտնաբերվել է Կրակnցներ Երևանում, անչափահաս է հայտնաբերվել․ Shamshyan Ոչ խեղճ ենք, ոչ թույլ ենք, ոչ էլ անհրաժեշտություն ունենք համակերպվելու թուրք-ադրբեջանական պարտադրանքին․ Ավետիք ՉալաբյանՓաշինյանը մեր աչքի առաջ փորձում է Հայաստանը վերակողմնորոշել Ռուսաստանից Թուրքիա․ «Հայաքվե»Չպետք է այս իշխանությանը թույլ տալ մեզ վերածել Թուրքիայի ծայրագավառի․ Ավետիք ՉալաբյանՊատմական և իրական Հայաստանների հակադրությունը կեղծ է․ Մենուա ՍողոմոնյանՌուսաստանին Հայաստանում պրոռուսական իշխանություն պետք չէ, Ռուսաստանին Հայաստանում պրոհայաստանյան իշխանություն է պետք․ Մհեր ԱվետիսյանԱնթալիայում վայրէջք կատարելիս ռուսական ինքնաթիռում հրդեհ է բռնկվել․ տուժածներ չկան Սյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ էՏարադրամի փոխարժեքն՝ այսօր«Ռոբերտ Աբաջյանի նման տղերք ենք տվել, ինչպե՞ս կարող եմ չծառայել»․ Արմեն Մինասյան94 տարեկանում մահացել է ԱՄՆ նախագահի նախկին թեկնածուն«Հըզբոլլահի» զինյալներն օրվա սկզբից ավելի քան 100 հրթիռ են արձակել Իսրայելի ուղղությամբՄենք կհասնենք կայունության․ Տիկնիզյանը՝ Հայաստանի ֆուտբոլի հավաքականի մասինԹբիլիսիում կարմիր ներկ են լցրել Չեխոսլովակիայում 1989 թվականի թավշյա հեղափոխությանը նվիրված պաստառների վրաՁյուն կտեղա. եղանակը նոյեմբերի 25-ից 29-ըԻ՞նչ գույներով զարդարել տոնածառը 2025 թվականին՝ Օձի տարումՈւկրաինական ԶՈւ-ն ԱԹՍ-ով հարվածել է ԴԺՀ-ի Սեմիգորյե գյուղին․ 22-ամյա խաղաղ բնակիչ է զոհվելԻրանը Ժնևում ծրագրում է միջուկային համաձայնագրի շուրջ բանակցություններ․ Kyodo«Բերթ» փոթորկի առաջացրած ջրհեղեղների հետևանքով Ուելսում երեք մարդ է զոհվել1 մլրդ դրամ կհատկացվի Երևանի ու մարզերի թատրոնների, համերգային դահլիճների համար գույք, տեխնիկա գնելու նպատակովՋուր չի լինի նոյեմբերի՝ 25, 26 և 27-ին տասնյակ հասցեներումԴեսպանը ասել է, թե ինչպես է Թուրքիան օգնել ՈւկրաինայինՆոյեմբերի 25-ին լույս չի լինելու մի շարք հասցեներումՀարավային Կորեայի կողմից Ուկրաինային զենք մատակարարելը կկործանի Սեուլի և Մոսկվայի հարաբերությունները․ Ռուսաստանի ԱԳՆԳեներալ Նորատ Տեր Գրիգորյանի հետ քննարկեցինք Մոսկվայում տեղի ունենալիք Ռուսաստան-Հայաստան հասարակական 2-րդ ֆորումի գործունեության մասին հարցեր. Մհեր ԱվետիսյանԷրդողանն ու Պուտինը հեռախոսազրույց են ունեցելԲա գայիք, մի ելույթ էլ դուք ունենայիք, մենակ խոսելով հո չի. Հասմիկ ՀակոբյանՎեհափառի օրհնությամբ Մայր Տաճարում քահանայական ձեռնադրության արժանացան վեց սարկավագներՇատ բան ունեմ պատմելու. Հենրիխ Մխիթարյանը գիրք է գրում«Նիվա»-ով երիտասարդները չեն կարողացել փախչել. ավտոմեքենայում և դրսում հայտնաբերվել է խոշոր չափի թմրամիջոցներՎարորդը վարորդական վկայական չի ունեցել, ավտոմեքենան էլ երեկ է գնել. ավտովթար՝ Արարատում. կան վիրավորներՀեծանիվը կամ մոպեդն առանց սաղավարտի կամ չկոճկված սաղավարտով վարելը կտուգանվի․ մի շարք նոր փոփոխություններ՝ նոյեմբերի 24-իցԻսրայելական հարվածների հետևանքով Գազայում զոհերի թիվը գերազանցել է 44,2 հազարըՍարատովի մարզում անհայտ անձը կրակ է բացել մարդկանց վրա Ռուսաստանի դաշնակից համարվող Հայաստանում երբ, դու խոսում ես Ռուսաստանի դեմ, վարկաբեկում ես հայ-ռուսական հարաբերությունները. Մհեր ԱվետիսյանՖրանսիայում Բրոնի համայնքապետարանի մոտ բացվել է Մեղրի քաղաքի պուրակըՈվ կկարողանա վերահսկել Կենտրոնական Ասիան, նա կտիրապետի ողջ աշխարհին. Ստեփան Դանիելյան«Օրեշնիկ» հրթիռի արձակումը ժամանակին և արդյունավետ պատասխան էր. Պեսկով Վրաստանի խորհրդարանում նոյեմբերի 25-ին անվտանգության դեղին մակարդակ է գործելու