Փաշինյան-Էրդողան հանդիպում սեպտեմբերի 27-ի նախաշեմին․ ի՞նչ կզիջի Հայաստանն այս անգամ
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Նիկոլ Փաշինյանը Նյու Յորքում հանդիպել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ, սակայն, հանդիպումը սովորական համարել չի կարելի: Նախ, հանդիպումը թշնամի երկրի առաջնորդի հետ էր, հետն էլ Փաշինյանը հանդիպել է Էրդողանի հետ ոչ թե այն շենքում, որտեղ հանդիպումներ է ունեցել այլ պաշտոնյաների հետ ՄԱԿ Գլխավոր ասամբլեայի շրջանակներում, այլ Նյու Յորքի «Թուրքական տանը»։
Փաշինյանը՝ ժպիտը դեմքին, իր ոտքով գնացել է «Թուրքական տուն», զեկուցել, իսկ Էրդողանը Փաշինյանին է նվիրել իր հեղինակած գիրքը՝ «Ավելի արդար աշխարհը հնարավոր է»։
Փաշինյանն ու Էրդողանը հանդիպել են 2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Պրահայում, ինչից հետո Փաշինյանը հայտարարեց, որ Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանի մաս է։ Ապա, 2023-ի հունիսին Փաշինյանը մեկնեց Անկարա՝ մասնակցելու Էրդողանի երդմնակալությանը։
Պրահայի ճակատագրական, հակահայ բովանդակությամբ ու հետևանքներով հանդիպումից հետո կրկին Փաշինյանն ու Էրդողանը հանդիպել են: Ի՞նչ սպասենք այս հանդիպումից հետո, ի՞նչ նոր զիջումներ սպասենք․ այս և այլ հարցերի շուրջ MediaHub-ը զրուցեց թուրքագետ, ԵՊՀ Արեւելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանի հետ։
Նա համաձայնեց մեր դիտարկման հետ, որ հանդիպման վայրը խորհրդանշական է.
«Չի կարելի անտեսել, որ հանդիպումը տեղի է ունեցել ոչ թե չեզոք տարածքում՝ ՄԱԿ–ի շենքում, այլ, ըստ էության, թուրքական տարածքում՝ Թուրքիայի ներկայացուցչությունում: Դիվանագիտության մեջ նման հանգամանքներն ունեն կարևորություն»,– նշեց թուրքագետը։
Այդ շենքում, ինչպես նշում է Մելքոնյանը, կան հակահայկական քաղաքականություն գեներացնող կառույցներ, և առանց որևէ վերապահումների այդպիսի հանդիպման համաձայնվելը, ըստ նրա՝ կա՛մ Հայաստանի կողմից զիջում է, կա՛մ թուրքական պահանջ է եղել։
«Փաշինյանի և Էրդողանի երկրորդ հանդիպումից որևէ դրական բան չենք կարող ակնկալել, քանի որ Թուրքիան շարունակում է իր կայուն քաղաքականությունը նախապայմանների հետ կապված, որևէ դրական կետ մեզ համար չկա՝ Հայաստանի իշխանությունն իրականացնում է թուրքական բոլոր նախապայմանները։ Պաշտոնական հայտարարության մեջ արված ձևակերպումը, թե հայ–թուրքական հարաբերություններն ընթանում են առանց նախապայմանների կարգավորման հունով, մեղմ ասած, ժպիտ է առաջացնում, քանի որ ավելի շատ նախապայմաններ դրված չեն եղել ՀՀ–ի առջև, և Հայաստանը երբեք այսքան պատրաստակամ չի եղել այդ թուրքական նախապայմաններն իրականացնելու հարցում»,– հայտնեց թուրքագետը։
Հերթական ձախողված հանդիպումն էր, ըստ թուրքագետի՝ թե՛ դիվանագիտական, թե՛ բարոյահոգեբանական առումով: Ընդգծեց՝ Փաշինյանի ժպիտը՝ Էրդողանի գրքի ֆոնին, կարելի է ասել, տրամաբանական մեկնաբանման ենթակա չէ։
«Կարծում եմ, քննադատություն չէ, այլ, ցավոք սրտի, արդեն օրինաչափություն է՝ այսպիսի հանդիպումներից հետո, շատ խորհրդանշական օրերին տեղի է ունենում ՀՀ կողմից միակողմանի զիջումներ, որոնք այս իշխանությունները ներկացնում են տարբեր ձևերով՝ խաղաղություն և այլ անվանումներով։ Սակայն, այժմ տարբեր գործընթացներ են տեղի ունենում, օրինակ՝ ՍԴ–ում քննարկվում է Ադրբեջանի հետ պայմանավորվածությունների սահմանադրականության հարցը: Այն, որ ՀՀ առջև դրված են մի շարք կարևոր նախապայմաններ ու պահանջներ թուրք–ադրբեջանական տանդեմի կողմից, հստակ է և կարելի է ակնկալել որևէ զիջում, քանի որ այս իշխանությունը 6 տարի շարունակ, այդ ուղղությամբ որևէ ձեռքբերում չունենալով հանդերձ, շարունակ իրականացրել է զիջումներ՝ ցավոտ և ոչ ցավոտ, կործանարար և քիչ կործանարար, բայց բոլոր իրենց քայլերը տեղավորվում են զիջումների տրամաբանության և քաղաքականության մեջ: Ուստի հիմա էլ ակնկալել զիջումներ ու կորուստներ, ցավոք, օրինաչաթություն կլինի»,– եզրափակեց Մելքոնյանը։
Մարիաննա Արամյան
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live