Իշխանափոխությո՞ւն, թե՞ տեղափոխություն. այս է խնդիրը. «Փաստ»
ОБЩЕСТВО«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Անկեղծ ասած՝ այն ամենն, ինչ այս օրերին տեղի է ունենում մեր երկրում, ավելի շատ նման է իշխանությունների փոխատեղման, քան թավշյա հեղափոխության: Եվ տպավորությունն այնպիսին է, որ ոչ թե փորձ է արրությունն այնպիսին է, որ ոչ թե փորձ է արվում զարգացման ռելսերից վաղուց դուրս մնացած երկիրը նորից հունի մեջ գցել, այլ ՀՀԿ–ՔՊ ինվենտարիզացիայի միջոցով ինչ– որ մարդկանց ինչ–որ բան ցույց տալ:
Մյուս կողմից՝ ականատես ենք, ոչ թե գաղափարական հենքի վրա հիմնված արժեհամակարգային փոփոխության, այլ առանց հստակ հիմքերի, պարզ տեղափոխությունների շքերթի: Հակառակ դեպքում ԵԿՄ–ն իրեն փրկելու համար չէր առաջարկի Արամ Զ. Սարգսյանին ղեկավարել այն, փորձ չէր արվի նաև ֆուտբոլի ֆեդերացիայի նախագահին փոխել ուժային կառույցի ղեկավարով և այլն:
Համաձայնեք, որ մի տեսակ զավեշտալի պատկեր կստացվեր, եթե հանկարծ իմանայինք, որ, օրինակ, Թրամփը դարձել է ԱՄՆ–ի շախմատի ֆեդերացիայի նախագահը կամ Պենտագոնի ղեկավարը՝ ԱՄՆ–ի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի: Նույնը Մերկելի պարագայում կլինի, երբ օրերից մի օր պարզվի, որ երկրի առաջին դեմքը կամ իրենց երկրի անվտանգության ծառայության ղեկավարը որոշել է մեծ թենիսի կամ այլ ֆեդերացիա ղեկավարել: Սա ամենևին էլ չի նշանակում, որ նրանք՝ Թրամփից մինչև Մակրոն ու Մերկել, որևէ էմոցիա չունեն և չեն կարող ունենալ այս կամ այն սպորտաձևի կամ կառույցի հանդեպ, բայց ինչու մեզ մոտ ղեկավարների մոտ այս առումով մտածելակերպի փոփոխություն չի ունենում: Ինչո՞ւ է, օրինակ, ԱԱԾ ղեկավարը սիրահոժարթյուն հայտնում ստանձնել Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիան, ոչ թե ասում, որ ինքն այնքան լուրջ կառույցի ղեկավար է, որ իրեն անգամ 24 ժամը չի հերիքում երկրում տիրող իրավիճակին ծանոթանալու համար:
Էլ չենք ասում կանոնակարգելու մասին: Եվ միայն այն պատճառով, որ երբևէ տվյալ ֆեդերացիան մեկ այլ ուժային կառույցի՝ ՆԳ նախարա՞ր է ղեկավարել, ուրեմն հիմա էլ պետք է մեկ այլ ուժայինի վստահե՞լ, լուրջ չէ: Հետո՞ ինչ, որ ինչ–որ ժամանակ այդպես է եղել: Բայց ո՞վ է ասել, որ մոտեցումները նույն ոճով էլ պետք է շարունակվեն և նախկին «պաշտոնները» պետք է շարունակեն հին տրամաբանությամբ զբաղեցնել նորերը: Այսինքն՝ ինչքա՞ն պետք է հասարակական «ոլորտներն» իրար մեջ կիսկսելու տրամաբանությունը շարունակվի ու դրանք «կուռացիա» արվի այս կամ այն պետական բարձրաստիճան պաշտոնյայի կողմից, այն պարագայում, երբ որևէ հ/կ կամ ֆեդերացիա ո՛չ այս և ո՛չ էլ այն պաշտոնի կցորդն է, ոչ էլ օրենքով է նման բան սահմանված:
Հասկանալի չէ, թե ցայտնոտային իրավիճակներին լուծում տալու համար ինչու է այդքան անհրաժեշտ, որ նոր իշխանությունները շարունակեն աշխատել հին ընկալումներով: Ո՞վ է ասել, որ այս կամ այն բուհի կառավարման խորհրդի նախագահը պետք է անպայման երկրի նախագահը, վարչապետը կամ այլ պետական պաշտոն զբաղեցնող մեկը լինի, ու պաշտոնից հեռանալու ժամանակ էլ վայր դնի նաև այս կամ այն կառույցի խորհրդի ղեկավարի պաշտոնի պարտականությունները:
Մի տեսակ շատ չե՞ն նմանությունները նախորդ իշխանությունների ու կրեատիվ մտածելակերպով «մշակույթը ես եմ» կարգախոսով և եղածը սասանելու մեծ ցանկությամբ իշխանության եկածների միջև: Մինչև ե՞րբ պետք է ապրենք այն տրամաբանությամբ, որ էժանագին կոստյումը թանկարժեքով փոխարինելով մարդու հետ առանձնապես որևէ հրաշք էլ տեղի չի ունենում, բացի շրջապատում թիթիզանալուց: Ի վերջո, ո՞ւմ է հետաքրքիր, թե վարչապետի կոստյումը թա՞նկ է, թե՞ էժան, կամ ձեռքի ժամացույցն ինչ արժե: Կարևորը գործերն են, որով այս կամ այն ղեկավարը փորձում է երկիրն առաջ տանել, հակառակ դեպքում ստիպված կլինենք նորից հիշել Բագրատյանի «Մարլբորոյի» պատմությունը:
Ու եթե փոփոխությունները, որոնք տեղի ունեցան, նպատակների ու հեռանկարների փոփոխություն են ենթադրում, ապա թույլ տվեք ասել՝ պարոնայք իշխանավորներ, մի՞թե այնքան անգործ եք, որ որոշել եք ֆեդերացիաներ ղեկավարել, կամ այլ կերպ ասած՝ բացատրեք հասարակությունն էլ հասկանա դրա իմմմմաստըըըը ….
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում