Ереван, 06.Октябрь.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Աշխարհաքաղաքական դիմակայության սրվող ֆոնը. «Փաստ»

ПОЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Միջազգային հարաբերություններում աշխարհաքաղաքական դիմակայության նվազման միտումներ այդպես էլ չեն նկատվում։ Ուկրաինայում և Գազայի հատվածում ռազմական գործողություններն ընթացքի մեջ են։ Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերությունները շարունակում են սրվել։ Մինչև Ռուսաստանը որոշակի հաջողություններ է գրանցում ռազմի դաշտում, Արևմուտքում ավելացնում են Ուկրաինային հատկացվող օգնության ծավալները։ Անգամ խոսվում է այն մասին, որ Ուկրաինան հակահարձակում է սկսելու՝ ռուսական զորամիավորումների առաջընթացը կանխելու նպատակով։ Սակայն ռազմական ոլորտի փորձագետները առանձնապես հավանական չեն համարում, որ Ուկրաինան կարող է լուրջ հաջողություններ գրանցել ու հետ վերցնել այն տարածքները, որոնք անցել են ռուսական վերահսկողության տակ։

Միաժամանակ Ռուսաստանի կողմից հնչում են բանակցություններ սկսելու առաջարկներ, որոնք, բնական է, պետք է լինեն ռուսական կողմի առաջարկած պայմաններով ու նախատեսեն Ուկրաինայի ապառազմականացում, սակայն Ուկրաինան չի համաձայնում։ Արևմուտքում դեռևս կարծում են, որ Կիևը կարող է հաջողության հասնել, և Ուկրաինային տրամադրվող օգնության չափերի մեծացման արդյունքում Ռուսաստանի տնտեսությունը չի կարող դիմակայել ռազմական պահանջների բավարարման ուղղությամբ նկատվող ճնշմանը։ Բայց ռուսական տնտեսությանը հաջողվում է վերականգնվել ու նույնիսկ աճ արձանագրել, որին նպաստել է ռազմարդյունաբերական համալիրի արտադրանքի բարձր աճը։

Ու եթե նախկինում Ռուսաստանից հումքի արտահանումը և արտադրանքների ներկրումը ուղղված էր դեպի Արևմուտք ու մասնավորապես Եվրոպա, ապա ներկայում իրավիճակ է փոխվել։ Ռուսական տնտեսության արտաքին գործընկերության հիմնական վեկտորը փոխվել է դեպի Արևելք, և Ռուսաստանի խոշոր գործընկերներն են դարձել Չինաստանը, Հնդկաստանը, Իրանը և ասիական այլ երկրներ։ Առկա իրավիճակից տնտեսական առումով օգտվում է նաև Թուրքիան, որը չի միացել արևմտյան պատժամիջոցներին։ Թուրքական բազմաթիվ ընկերություններ մուտք են գործում ռուսական շուկա՝ լրացնելու արևմտյան բիզնեսի դուրս գալու հետևանքով առաջացած բացը։ Բայց Արևմուտքը ճնշում է գործադրում այն երկրների նկատմամբ, որոնք տնտեսապես սերտորեն համագործակցում են Ռուսաստանի հետ և այդ երկրին արևմտյան տեխնիկա ու տեխնոլոգիաներ փոխանցում։

Օրինակ՝ ԱՄՆ պետքարտուղար Բլինքենն անձամբ այցելեց Չինաստան՝ զգուշացնելու այդ երկրին, որ չինական ընկերությունները դադարեցնեն երկակի նշանակության ապրանքների ու տեխնիկայի մատակարարումը Ռուսաստանին, քանի որ դրանք կարող են կիրառվել ռազմական նպատակներով։ Հավաքական Արևմուտքը չի համաձայնում ընդունել Ուկրաինայի մասով Ռուսաստանի հաշտության առաջարկները. արևմտյան էլիտայի ներկայացուցիչները կարծում են, որ Ռուսաստանի հաղթանակը հանգեցնելու է առկա աշխարհակարգի փոփոխության, որտեղ գերիշխող դիրքեր ունի Արևմուտքը՝ ԱՄՆ-ի գլխավորությամբ։ Այսինքն, Արևմուտքի գերիշխանության ժամանակաշրջանն ուղղակի կավարտվի։ Ու արևմտյան վերլուծաբանները հիմնականում այն կարծիքին են, որ Ռուսաստանի հաղթանակը կմեծացնի նաև Չինաստանի ռևիզիոնիստական ձգտումները։

Պեկինն, իր աչքի առաջ ունենալով Ուկրաինայում տեղի ունեցած սցենարը, կարող է ներխուժել Թայվան և այն միացնել Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությանը։ Հենց դրանով է պայմանավորված, որ ԱՄՆ-ն ակտիվորեն աջակցում է Թայվանին՝ մատակարարելով նաև տարբեր տեսակի սպառազինություններ, իսկ Չինաստանը կղզի ներխուժման սցենարներ նախատեսող զորավարժություններ է իրականացնում։ Բայց եթե Արևմուտք-Չինաստան հարաբերությունների լարվածությունը դրսևորվում է հիմնականում Թայվանի շուրջ, ապա Արևմուտք-Ռուսաստան դիմակայությունը Ուկրաինայից բացի ընդգրկում է հետխորհրդային տարածքի այլ երկրներ։ Մեծ է հավանականությունը, որ Վրաստանը, Մոլդովան ու Հայաստանը կարող են դառնալ երկու խոշոր աշխարհաքաղաքական ուժերի բախման թատերաբեմ։

Բայց հաշվի առնելով 2008 թվականի ռուս-վրացական հնգօրյա պատերազմի փորձը՝ Վրաստանի ներկայիս իշխանությունները փորձում են հնարավորինս հավասարակշռված քաղաքականություն վարել ու չտրվել Արևմուտքի՝ Վրաստանը հակառուսական պլացդարմ դարձնելու նկրտումներին։ Ուստի, Վրաստանում գերիշխում է այն մոտեցումը, որ իրենք պատրաստ են կռվել իրենց երկրի համար, բայց ոչ՝ ՆԱՏՕ-ի շահերի։ Իրավիճակը հատկապես բարդ է Հայաստանի պարագայում, քանի որ ՀՀ իշխանությունները փորձում են իրենց հարաբերությունները կառուցել Արևմուտքի հետ հենց հակառուսական հողի վրա։ Առանց այն էլ պատերազմում պարտություն կրած Հայաստանի համար այս քաղաքականությունը հղի է բազմաթիվ վտանգներով։

ԱՐՍԵՆ ՍԱՀԱԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Живых микробов нашли в скале возрастом 2 миллиарда лет РСЗО "Ураган" уничтожила пункт дислокации ВСУ в Донбассе Эрдоган обвинил Израиль в использовании региональных конфликтов «в качестве предлога» Глава Генштаба ВС Польши заявил о необходимости увеличения армии и посетовал на демографический кризис Президент Азербайджана угрожает Армении новой войной Китайские роботы могут имитировать мимику и эмоции человека В Арарате учительница ударила бутылкой с водой школьников: они получили травмы В Венгрии прошла массовая акция протеста против «фабрики пропаганды» Виктора Орбана Al Jazeera: Система здравоохранения Ливана находится на грани краха из-за израильских атак В Лондоне десятки тысяч человек вышли на пропалестинскую и произраильскую акции: 15 человек задержаны Jerusalem Post: Израильская армия планирует серьезные ответные меры против Ирана Гонконг: более 90 жителей заразились опасной инфекцией, 4 человека погибли 5 октября – Всемирный день учителя Число жертв тайфуна «Кратон» на Тайване выросло до четырех, пострадавших не менее 700 Артиллерия военной базы ЮВО в Армении уничтожила условного противника на полигоне Алагяз Удивительную взаимовыручку показали слоны из Таиланда – спасли своего ослепшего сородича Умерла мультипликатор, создатель «Бременских музыкантов» Марина Восканьянц Массовое отравление в школьной столовой в Якутии: 29 учащихся госпитализированы В Армении прошли армяно-американские полевые учения Глава МИД Ирана прибыл в Дамаск Заметно потеплеет: прогноз погоды в Армении на выходные Александр Петраков опубликовал список футболистов, приглашенных в сборную Армении Пьяный водитель Kia наехал на пешеходов в Ереване: один скончался, трое в больнице Начальник международного военного штаба НАТО посетил мемориальный комплекс Геноцида армян Сирия направила заявку на вступление в БРИКС В Ливане погиб лидер военного крыла палестинской группировки ХАМАС Сагателян: Неслучайно азербайджанская пресса устроила истерику, выбрав в качестве мишени АРФДМИД Армении: Ожидаем укрепления партнерства с НАТО и повышения нашего оборонного потенциала Погода в Армении В результате наводнения в Боснии и Герцеговине погибли 16 человек Московский суд арестовал имущество бизнесмена Льва Мартиросяна стоимостью более 50 миллионов рублей «UWCДилижан» отмечает десятилетний юбилей Попавшему под санкции США главе грузинского спецназа поручили обеспечивать порядок на парламентских выборах В Пакистане боевики во время перестрелки убили 6 солдат Пашинян - Трюдо: Армения готова к разблокированию на основе принципов суверенитета и юрисдикции МИД Азербайджана высказал свои претензии в связи с миролюбивыми заявлениями Армении Силы ООН проигнорировали призывы Израиля и остаются в южном Ливане Премьер-министр Армении на встрече с бельгийским коллегой назвал неприемлемой агрессивную риторику Азербайджана Генпрокурор Армении приняла заместителя генпрокурора Кыргызстана Камала Харрис в Мичигане встретилась с лидерами арабской общины, возмущенной поддержкой США войн Израиля в Газе и Ливане Россия запланировала набрать в армию 225 тысяч контрактников за три года Спикер парламента Армении: Быть учителем - это не только профессия и работа Черные тучи над головой «Тойота Ереван»: Past.amТолько три процента насильственно перемещенных из Арцаха получили гражданство Армении. Партия «Всеармянский фронт» провела серию акций в Ереване Армения примет участие в международном фестивале «Евразия-Кинофест» в МосквеЮнибанк запустил мобильное приложение для предпринимателей и юридических лицПосол ЕС: страны-члены Евросоюза решили не встречаться с лидерами «Мечты» Ученые: Просмотр реальных произведений искусства стимулирует мозг в 10 раз быстрее, чем рассматривание репродукции 4 октября - Всемирный день защиты животных: обнародована видеозапись из заповедника «Хосровский лес»