Ереван, 14.Ноябрь.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


«Պետք չէ զբաղվել ինքնախաբեությամբ, Արևմուտքի միջնորդությամբ խաղաղություն չի լինի». «Փաստ»

ПОЛИТИКА

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

ukraina.ru-ն «Խաղաղություն վնասներով. հանուն Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ «նորմալացման»՝ Հայաստանը կմոռանա իր պատմությունը» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքմանը կհաջորդի Անկարայի և Երևանի միջև հարաբերությունների կարգավորումը։ Այդ մասին թուրքական լրատվամիջոցներին հայտնել է Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը։ Նրա խոսքով, Անկարան այդ երկու պետությունների միջև խաղաղության հասնելը համարում է Անդրկովկասում կայունության ապահովման կարևոր տարր, հետևաբար կողմերին առավելագույն աջակցություն է ցուցաբերում համաձայնության հասնելու փորձերում։ Մինչ այդ էլ հայկական կողմն էր քայլ կատարել Թուրքիայի ուղղությամբ։

Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանն ասել էր, որ իր երկրի իշխանությունները Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչումը չեն համարում իրենց առաջնահերթությունը։ Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի և Հայաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ չկան, չնայած այն հանգամանքին, որ Թուրքիան առաջին երկրներից էր, որը ճանաչեց Հայաստանի անկախությունը 1991 թվականին Խորհրդային Միության փլուզումից հետո։ Երկու պետությունների միջև սահմանը փակ է 1993 թվականից՝ Անկարայի նախաձեռնությամբ։ Երկրների միջև հարաբերությունների հիմնական խոչընդոտներն են Անկարայի աջակցությունը ադրբեջանական դիրքորոշմանը Ղարաբաղյան կարգավորման հարցում և Թուրքիայի սուր արձագանքը 1915 թվականին Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացին։

Արդյո՞ք կարելի է ասել, որ Փաշինյանի քաղաքականությունն արդյունավետ է և համապատասխանում է Հայաստանի ազգային շահերին: Բանն այն է, որ Փաշինյանը դեռ ներկայացնում է Հայաստանի շահերը, քանի որ հայերն ընտրել են նրան, իսկ ընդդիմությունը դեռ չի կարողացել նրան տապալել: Ըստ հայ քաղաքագետ Արման Ղուկասյանի, Հայաստանի արտգործնախարարի վերջին հայտարարությունները վկայում են այն մասին, որ Հայաստանի քաղաքական վերնախավն ակնհայտորեն պատրաստ է նրան, ինչին պատրաստ չէ հայության ճնշող մեծամասնությունը, այն է՝ մոռացության մատնել հայ ժողովրդի ցեղասպանությունը։ «Ուստի, Միրզոյանի հայտարարությունը հայաստանյան հասարակության մեջ ընդունվեց թշնամաբար, Հայաստանի իշխանությունների օրակարգը լիովին հակասում է այն քաղաքականությանը, որով Հայաստանը շարժվել է վերջին տարիների ընթացքում»,- նշել է Ղուկասյանը Ukraina.ru-ին տված հարցազրույցում։

Քաղաքագետի խոսքով, Հայոց ցեղասպանության հարցը շատ զգայուն և կարևոր է ազգի յուրաքանչյուր ներկայացուցչի համար՝ անկախ նրանից՝ նա ապրում է բուն երկրում, թե սփյուռքում։ Ուստի, վստահաբար կարելի է ասել, որ Նիկոլ Փաշինյանի թիմի վարած կուրսը չի ձևավորվել բուն Հայաստանի շահերից ելնելով, հավելել է Ղուկասյանը։ Քաղաքագետը խոստովանել է, որ Հայաստանի ղեկավարության չափից ավելի համակերպվելը ազգային կարևորագույն հարցերում թելադրված է վարչապետի և նրա թիմի՝ 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններից առաջ քաղաքական շոշափելի հաջողությունների հասնելու ցանկությամբ։ Այդպիսի հաջողություններից մեկը կարող է լինել հարևանների հետ հարաբերությունների կարգավորումը և խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը, կարծում է փորձագետը։ «Սակայն այդ ճանապարհով ձեռք բերված խաղաղությունը կլինի շատ փխրուն, պայմանական և հարաբերական: Եթե մենք անընդհատ միակողմանի զիջումներ անենք, ապա ի՞նչ խաղաղության մասին կարող ենք խոսել երկարաժամկետ հեռանկարում»,- ասել է Ղուկասյանը։

Նրա խոսքով, հաշվի առնելով թե՛ Երևանի, թե՛ Բաքվի հայտարարությունները՝ խաղաղության համաձայնագրի շուրջ որոշ զգայուն հարցերի շուրջ նրանց դիրքորոշումները դեռ շատ հեռու են միմյանցից։ «Կարծում եմ, որ Ադրբեջանն ավելի ու ավելի է պահանջում վերաշարադրել Հայաստանի Սահմանադրությունը, զինաթափել երկիրը, բայց չի տալիս անվտանգության երաշխիքներ։ Նման պահանջները ստիպում են մտածել, թե արդյո՞ք այդ մշակվող փաստաթուղթն, ըստ էության, խաղաղության պայմանագիր է»,- ասել է հայ քաղաքագետը: Ղուկասյանը կարծում է, որ շրջանակային համաձայնագրի ստորագրումն իրատեսական է, սակայն դեռ վաղ է խոսել լիարժեք փաստաթղթի մասին, որը վերջ կդնի հակամարտությանը և կհաստատի խաղաղություն։

Քաղաքագետը խոստովանել է, որ անդրկովկասյան տարածաշրջանում իրենց արտաքին քաղաքական խնդիրները լուծելու համար առաջին հերթին ամերիկացիներին ու եվրոպացիներին է անհրաժեշտ արագ արդյունք։ Միևնույն ժամանակ, խաղաղության այն գործընթացը, որն այժմ ընթանում է արևմտյան միջնորդությամբ և արևմտյան հարթակներում, ձեռնտու չէ հենց Հայաստանին։ «Կարծում եմ, որ կարիք չկար հեռանալ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին Լեռնային Ղարաբաղում հրադադարի մասին եռակողմ հայտարարությունից, որը ստորագրվել էր Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ղեկավարների կողմից»,- նշել է Ղուկասյանը։ Նա հավելել է, որ ավելի ուշ ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն փորձեցին արհեստականորեն տիրանալ խաղաղության նախաձեռնությանը և, ի վերջո, Հայաստանին դրեցին մի այնպիսի իրավիճակում, որ նա լիովին զրկված է իր շահերը առաջ մղելու հնարավորությունից։

«Հենց 2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Պրահայի արևմտյան հարթակում Ղարաբաղը ճանաչվեց որպես Ադրբեջանի մաս, մենք տեսնում ենք, որ արևմտյան հարթակներում հայկական շահեր չկան, և ոչ ոք չի մտածում դրա մասին»,- ընդգծել է քաղաքագետը։ Վերադառնալով հարաբերությունների կարգավորման պայմաններին, որոնք Անկարան է դնում Երևանի առաջ, Ղուկասյանն ասել է, որ դրա հիմնական նպատակը Հայաստանը այնպիսի երկիր դարձնելն է, որը չի կարող ապահովել իր անվտանգությունը։ «Չմոռանանք նաև «Մեծ Թուրան» նախագիծը, որի իրականացմանը խանգարում է Հայաստանը: Հայաստանի ղեկավարությունը համաձայն է այս բոլոր պայմաններին, քանի որ որոշակի խոստումներ է ստացել Արևմուտքից։ Օրինակ՝ որ Արևմուտքը կլինի խաղաղության երաշխավորը։ Սակայն պետք չէ զբաղվել ինքնախաբեությամբ, Արևմուտքի միջնորդությամբ խաղաղություն չի լինի»,- եզրափակել է Արման Ղուկասյանը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Экономим вместе. IDBank и IdramПентагон: С весны США передали Украине 83% из обещанных снарядов и 67% из ПВО The Economist: от Зеленского скрывают ухудшение ситуации на фронте ООН: около 90% детей в Газе младше пяти лет страдают от инфекционных заболеваний Министр: Госпредприятие по строительству нового энергоблока Армянской АЭС начнет набирать персонал уже в 2025 году Текст проваленного проекта заявления парламента Армении по пленным Кобахидзе: выборы президента, предположительно, пройдут в начале января Очередное заседание правительства Армении состоится 15 ноября Президент Армении отправился в Швейцарию Джон Красински назван самым сексуальным мужчиной 2024 года по версии журнала People Действие предстоящего эпизода сериала HBO «The Franchise» будет происходить в Армении 66-летняя Мадонна рассталась с 28-летним бойфрендом: Разница в возрасте стала проблемой Белла Хадид в кампании Chopard «Sculpted by Light» «Гражданский договор»: В 2024 году 47 сотрудников Полиции были уволены за употребление наркотиков Figaro: COP29 проходит в то время, когда режим Алиева все еще удерживает армянских пленных «Айакве»: С 1 января Ереван станет столицей, предоставляющей самые дорогие в СНГ транспортные услуги Бюст, купленный за 5 фунтов, оказался работой известного скульптора: он может быть продан за более чем 2,5 млн. фунтов Деятельность компании «Рагмак» по производству томатной пасты приостановлена Подача природного газа в Армению будет временно приостановлена из-за аварийно-восстановительных работ в Грузии Brent подорожала до $72,11 за баррель В Армении раскрыт случай незаконного оборота весом более 10 кг Министр: Перед ВС Армении поставлена одна задача – защитить 29,8 тыс. кв. км. суверенной территории Курсы валют в Армении Глава МИД: Ереван и Баку очень близки к окончательно согласованному тексту мирного договора Захарова обвинила Запад в провале договоренностей по транспортным маршрутам на Южном Кавказе СМИ: В дисбате скончался 19-летний солдат АНО «Евразия» организовала поэтический вечер «Чаренц и Горький. Литературные судьбы» Технологический саммит Silicon Mountains пройдет при поддержке Ucom Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»Эвокабанк стал первым банком, присоединившимся к открытой QR-инфраструктуре IdramИран, Россия и Турция выступили с совместным заявлением по ситуации на Ближнем Востоке Хлоя Кардашьян объявила о запуске нового бренда, разместив фотографию в соблазнительном нижнем белье Деми Мур поздравила свою любимую собаку по кличке Pilaf с днем рождения Сериал «Гарри Поттер» рассматривает Марка Райлэнса на роль Дамблдора Виктория Бекхэм не в восторге от новой подружки сына, которая на 10 лет старше него Пускай сами генерируют: Власти Армении отказались поднимать зарплаты работников музеев и библиотек Директор Спасательной службы посетил российско-армянский центр гуманитарного реагирования Госдума предложила запретить брать в школы детей мигрантов без знания русского языка Минфин: Экономический рост в Армении должен повернуть колесо эмиграции вспять Байрамов: Основные пункты проекта мирного соглашения с Арменией согласованы BILD: Контрнаступление в Курской области стало катастрофой для российской армии Посол США в Азербайджане: Ереван и Баку разрабатывают схему управления ресурсами трансграничных рек Депутат: Баку продолжает придерживаться позиции возможного применения силы FT: Украина разработала два пункта своего «плана победы» специально под Трампа Руководитель группы дружбы НС Армения-Ирак принял временного поверенного в делах посольства Ирака ДТП в Гегаркуникской области: есть погибший Депутат: Конференция СОР-29 проходит в стране, повально попирающей международное право Замминистра экономики Армении: У нас уже есть около 2600 га разбитых садов Шурин премьер-министра Армении не знает, за чей счет сестра отправилась в Танзанию Погода в Армении