Պիրենեյան թերակղզում հայտնաբերվել է նեանդերթալյան խեժի 65000-ամյա գործարան
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Պիրենեյան թերակղզու հնագետները հայտնաբերել են 65,000 տարվա հնության խեժի «գործարան», որը ստեղծվել է նեանդերթալցիների կողմից, սխրանք, որն իրականացվել է ժամանակակից մարդկանց (Homo sapiens) տարածքում ոտք դնելուց 20,000 տարի առաջ, ասվում է նոր հետազոտության մեջ:
Կպչուն խեժն օգնել է նեանդերթալցիներին սոսինձ արտադրել զենք և գործիքներ պատրաստելու համար: Այսպես կոչված գործարանը` խնամքով կառուցված օջախը, թույլ է տվել նեանդերթալցիներին ճշգրիտ կառավարել կրակը և կարգավորել կրակի ջերմաստիճանը, որից էլ ստացվել են իրենց կպչուն ստեղծագործությունները:
Հնագետներն արդեն գիտեին, որ նեանդերթալցիները սոսինձներ են պատրաստել, ներառյալ խեժ և կուպր, ինչպես նաև կպչուն նյութեր օխրաից՝ կարմրավուն միներալից, որը հաճախ օգտագործվում է քարանձավային նկարների համար։ Նեանդերթալցիներն օգտագործում էին այս կպչուն նյութերը՝ քարե շեղբերը կամ կետերը փայտե բռնակներին ամրացնելու համար՝ զուգակցված բույսի մանրաթելերի փաթաթվածների հետ:
Բայց օջախի հայտնաբերումը, որը, ըստ երևույթին, փորված է այժմյան Ջիբրալթարում գտնվող քարանձավի հատակում, ցույց է տալիս, որ նեանդերթալցիները հմուտ ինժեներներ են եղել, որոնք կատարելագործել են սոսինձ պատրաստելու գործընթացը:
«Այս կառուցվածքը բացահայտում է նախկինում անհայտ եղանակ, որով նեանդերթալցիները կառավարում և օգտագործում էին կրակը», - գրում են գիտնականները նոր հետազոտության մասին հոդվածում, որը հրապարակվել է «Qaternary Science Reviews» ամսագրում:
Նեանդերթալյան օջախն առաջին հայացքից խաբուսիկորեն պարզ է թվում. այն շրջանաձև փոս է՝ գրեթե 9 դյույմ լայնությամբ և 3,5 դյույմ խորությամբ (22 x 9 սանտիմետր), կտրուկ կտրված ուղղահայաց պատերով:
Երկու կարճ խրամատ մոտ մեկ դյույմ երկարությամբ անցնում են փոսի հյուսիսից և հարավից:
Օջախի ներսում թիմը հայտնաբերել է փայտածուխի և մասամբ այրված ժայռի հետքեր, ծաղկած թփեր, սառեցված բույսերի խեժի մանր բյուրեղային կտորներ և հայրենի թփերի բարակ ճյուղեր:
Նրանք վերլուծել են օջախի սևացած պատերից և հատակից վերցված նմուշները՝ օգտագործելով գազային քրոմատոգրաֆիա-զանգվածային սպեկտրոմետրիա, որը նույնականացնում է առանձին քիմիական նյութեր նյութի նմուշում: Արդյունքները հայտնաբերել են միզանյութի և ցինկի հետքեր գուանոյից (թռչունների կամ չղջիկների կղանք), այրման հետ կապված քիմիական նյութեր և բույսերի տերևների վրա պաշտպանիչ մոմի մնացորդներ:
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live