ԵԿՄ ապագան. նոր է՞ջ, թե՞ դեժավյու. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

ԵԿՄ–ն իշխանության հետ է, Նիկոլ Փաշինյանն էլ գերագույն գլխավոր հրամանատարն է: 

Հենց միայն այս ձևակերպման մեջ ամփոփված է Երկրապահի ձևախեղման ամբողջ էությունը: Ըստ էության ԵԿՄ–ն ունի երկու դեմք և բովանդակություն: Մի կողմից Երկրապահն, ինչ-որ տեղ, մեր զինված ուժերի կորիզներից մեկն է, ինչպես նաև կարևորագույն աշխարհազորային ռեսուրս, որը պետք է օգտագործվեր, օգտագործվի ըստ անհրաժեշտության: Կտրուկ կերպով ոտնձգություն կատարել այս կառույցի նկատմամբ, մեղմ ասած, նպատակահարմար չէ: 

Մյուս կողմից՝ ի՞նչ էր արդյոք ԵԿՄ–ն 1998 թվականից առաջ և հետո: Այս խնդրի շուրջ շարադրանքը շատ երկար կլինի և գուցե թե տեղին չէ մեկ դիտարկման շրջանակներում անդրադառնալ այդ բոլոր նրբերանգներին: Արձանագրենք միայն, որ Լևոն Տեր–Պետրոսյանի հրաժարականից հետո մի գիշերվա ընթացքում կարկառուն ՀՀՇ–ականների մի բազմություն արթնացավ որպես ԵԿՄ–ական, որոնց մի հատվածն էլ սահուն կերպով դարձավ Հանրապետական: 

Սակայն խնդիրն անգամ այստեղ չէր, այլ ԵԿՄ–ի հետագա տրանսֆորմացիայի մեջ: Վերջինիս արդյունքում ԵԿՄ–ն վերածվեց իշխող Հանրապետական կուսակցության կցորդի` թաթախվելով ընտրակեղծարարության, ցույցեր ցրելու, սադրանքների ու հանրությանը հայտնի ու անհայտ բազմաթիվ այլ մեղքերի մեջ: Անշուշտ, սա չի նշանակում, թե բոլոր երկրապահներն էին այդպիսին, ավելին` ակնհայտ էր, որ Երկրապահը դարձել էր մեկ կամ գուցե մի քանի հոգու ձեռքի գործիքը: Այս իրավիճակից դժգոհողների ճակատագիրն էլ, պարզ է, թե ինչպիսին կլիներ:

Ներկայումս սակայն ստեղծվել է աննախադեպ հնարավորություն Երկրապահին վերադարձնել իր բովանդակությունը՝ կայանալ որպես հզոր ներուժ ու ռեսուրս ունեցող Հասարակական կազմակերպություն, ինչպիսին որ է ներկայումս` համենայնդեպս, այսպես ասած, թղթաբանության տեսանկյունից:

Բայց արի ու տես, որ ԵԿՄ–ում առնվազն կան անհատներ, որոնք ուզում են լինել իշխանության հետ` ներկայիս իշխանության, չնայած գուցե ներկան ու նախկինը նրանց համար սկզբունքային չէ, կարևորը՝ լինել իշխանության հետ: Նման նկրտումների պարագայում թերևս քայլը կամ դիրքորոշումն արդեն իշխանությանն է, արդյոք վերջինս կցանկանա՞ ունենալ ԵԿՄ–ին որպես հենարան կամ կցորդ և եթե ուզի, ապա արդյոք դա շատ վատ տեղ տանող ճանապարհ չէ՞: Չէ՞ որ նույն ճանապարհով գնաց Հանրապետականը: 

Ի դեպ, շեշտենք` այստեղ բոլորովին էլ խոսք չի գնում ներկա ու նախկին իշխանությունների կամ իշխանական կուսակցությունների համեմատականի մասին, առավել ևս տարատեսակ դավադրությունների ու կուլիսային շշուկների: Խնդիրը շատ ավելի խորքային է` ինչպիսին պետք է լինի ԵԿՄ–ն, արդյոք ներկայումս այն անհրաժեշտ է որպես ռազմականացված կառույց այն դեպքում, երբ ունենք կայացած բանակ և Զինված ուժեր: 

Վերջապես, արդյոք պատմության կրկնություն չէ՞, երբ ԵԿՄ փոխնախագահը հայտարարում է, թե քննարկելու են առաջիկա ընտրություններում «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությանը սատարելու հարցը: Այստեղ իրականում խնդիրն այն է, որ «Քաղաքացիական պայմանագրի» փոխարեն կարող է լինել ցանկացած այլ կուսակցության անուն և դրանից խնդրի էությունը չի փոխվում: Իսկ խնդիրը շատ պարզ  է և հստակ՝ ինչպիսի՞ ԵԿՄ ենք ուզում ունենալ մենք, իշխանությունը և հենց իրենք՝ երկրապահները՝ քաղաքականացվա՞ծ, ռազմականացվա՞ծ և իշխանության կցորդ կառո՞ւյց, թե՞ բոլորովին այլ բովանդակության, այլ հայեցակարգով և այլ գործունեության շրջանակ ունեցող կազմակերպություն:

Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում