Հայաստանի հողի վրա նույնիսկ ավանդական կուսակցությունների գաղափարախոսությունն է պղտորվել. «Փաստ»
ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Քաղաքագետ Սերգեյ Շաքարյանցի կարծիքով, նոր կուսակցությունների ստեղծման որևէ կարիք չկա, քանի որ ցանկացած որակի, տեսակի և «գաղափարախոսության» կուսակցություն Հայաստանում կա։
«Մենք այնքան կուսակցություններ ունենք, որքան զարգացած որևէ երկրում չկա։ Այնպես որ, դա զուտ խելագարություն է, որովհետև ևս մի անունի շուրջ ինչ–որ խմբակ` կնշանակի, որ ինչ–որ մարդիկ հերթական անգամ ցանկանում են հասարակության ուղեղը արդուկել։ Դա անբարեխիճ մարդ լինելու հետևանք է, քանի որ վաղուց ձևակերպված և գրի են առնված այն բոլոր ձևակերպումներն ու մտքերը» որոնք կարող են գոյություն ունենալ»,– «Փաստի» հետ զրույցում ասաց Ս. Շաքարյանցը։
Աշխարհը վաղուց թե՛ զուտ քաղաքական և թե՛ տնտեսական քաղաքականության առումով տվել է գաղափարախոսությունների բոլոր տեսակների բանաձևումները։ Եվ այս պայմաններում չսովորել այն, ինչ աշխարհում վաղուց կա և փորձարկված է ու փոխարենը սեփական քմահաճույքի համար ինչ–որ կուսակցություն ստեղծել, նշանակում է ընդամենը սեփական ամբիցիաները բավարարելու համար խմբակներ ձևավորել, ինչն անընդունելի է նորմալ երկրի համար։
«Հայաստանն այս ընթացքում շատ ծաղրածուներ է տեսել, բայց հիմա ժամանակն է բոլոր քաղաքական կուսակցություններից 4–5–ը թողնել։ Ոչ թե երկրում կուսակցական բարդակ ստեղծել։ Շատերի համար տարբերություն չկա բլոտի ու բազար բլոտի միջև։ Եվ հիմա տպավորությունն այնպիսին է, որ կուսակցություններով ոչ թե բլոտ են խաղում, այլ բազար բլոտ» ,– ասաց Ս. Շաքարյանցը։
Նրա դիտարկմամբ, սկզբում մոտ ընկերներով ու բարեկամներով բացում են կուսակցությունները, հետո սկսում են կաշառքով իրենց շարքերը համալրել։ Ս. Շաքարյանցի կարծիքով, դա նաև բիզնես է դառել ողջ աշխարհում, քանի որ իր եկամտաբերությամբ ամենաբարձրն է այսօր համարվում։ Ինչ վերաբերում է կաշառելուն, ապա քաղաքագետը մեքենաների խախտումների համար նախատեսված տուգանքները զրոյացնելը նույնպես այդ շարքին է դասում։
«Նախ պետք էր խախտումների վերաբերյալ օրենքները փոխել, ապա նոր խախտումները զրոյացնել։ Եվ այն, ինչ արվեց, ոչ միայն վատ նախադեպ է, այլև նախընտրական կաշառք»,– ասաց քաղաքագետը։
Նրա դիտարկմամբ, մենք իրականում ապրում ենք աննորմալ քաղաքական իրավիճակ ունեցող երկրում, որտեղ տիրում են աննորմալ քաղաքական հարաբերություններ և դասավորումներ։
«Բոլորը վաղուց մոլորվել են, և անգամ չեն հիշում, թե երեկ ինչ էին ասում, այսօր ինչ են ասում։ Կուսակցությունները չեն էլ ուզում մտածել, թե վաղն ինչ են ասելու։ Մտածում են, որ նույն բառերով, նույն մտքերով, նույն բառակապակցություններով կարող են անընդհատ ինչ–որ քայլ անել։ Բայց մոռանում են, որ վաղուց դրա ժամանակն անցել է, և հարկավոր է մտածել ապագայի մասին»,– համոզված է Ս. Շաքարյանցը։
Ներկա ժամանակահատվածում ոչ թե պետք է սեփական ամբիցիաներով շարժվել, այլ աշխարհում տեղի ունեցող զարգացումներով, համոզված է քաղաքագետը, բայց անհանգստանում է, որ նման մոտեցում չի ցուցաբերում որևէ կուսակցություն։ Նա կուսակցություններ հիմնելու շքերթի մեջ նույն պարտվողական քաղաքականության ակունքներն է տեսնում։ Հակառակ դեպքում ոչ թե նոր կուսակցություններ կծնվեին, այլ նույն գաղափարի շուրջ մի քանի կուսակցություն կհամախմբվեր։
«Դրա փոխարեն որոշում են բաժանվել և տարբեր «բնակարաններ» զբաղեցնել, այն հույսով, որ մի բնակարանում բլոտ կխաղան, մյուսում՝ պրեֆերանս։ Եվ հույս ունեն անգամ մյուսներին էլ պարտադրել, որ իրենց հետ ոչ թե բլոտ, այլ պրեֆերանս խաղան։ Սա է հայկական կուսակցությունների ողջ գաղափարախոսությունը։ Ավելի լուրջ միտում կամ գաղափար ես չեմ տեսնում։ Այս պայմաններում պետք է ոչ թե կուսակցություններ հիմնել, այլ նեղ խմբակների շահերի ակումբներ ստեղծել»,– ասաց Սերգեյ Շաքարյանցը։
Հայաստանում չկան հստակ ձևավորված աջակողմյան, ձախակողմյան կամ ցենտրիստական գաղափարախոսություն ունեցող կուսակցություններ։ Իսկ այն, ինչ հայտարարում են, ընդամենը թղթի վրա է, ուրիշ ոչինչ։
«Նույնիսկ մեր ավանդական կուսակցությունների գաղափարն է հայոց հողի վրա պղտորվել։ Սկսում են նեղ կուսակցական խմորումներ թե՛ հին ու նոր սերունդների, թե՛ միջանձնային հարթությունում։ Եվ կուսակցություններն այնքան են ներսից պառակտվում, որ դրա պատճառով էլ գալիս են Նիկոլ Փաշինյանի ժամանակներ։ Այնտեղ նույնպես նեղ խմբային շահեր կան, ու թե այսպես ուր կարող ենք հասնել, պարզ չէ։ Քաղաքականության առումով Հայաստանը բավականին հետամնաց վիճակում է գտնվում, և ոչ թե պետք է նոր հեծանիվներ հորինել, այլ քայլել նախադեպերով՝ հստակ գիտակցելով, թե ինչի դեմ են պայքարելու։ Իսկ այս պայմաններում իրականացվող ընտրությունները նմանվում են կրկեսային հյուրախաղերի, որոնց վրա հիմնականում թքած ունի ժողովուրդը։ Դա է այսօրվա իրականությունը, որը մեկ բառով կարելի է անմխիթար բնութագրել»,– ասաց Ս. Շաքարյանցը։
Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում