Ժողովուրդն ուժ է, հարց է՝ ո՞ր ուղղությամբ կգնա. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Մտավորականների, հասարակական գործիչների հետ զրույցների ավանդական դարձած շարքի այսօրվա հյուրը ազատամարտիկ, երգիչ Մկրտիչ Մկրտչյանն է (Մակիչ): «Փաստը» նրա հետ զրուցել է երկրում առկա իրավիճակի, այն ուղղությունների ու կարևոր ճանապարհների մասին, որոնցով պետք է առաջնորդվել այսօր: 

Արմատական բարեփոխումները պետք է ցայտուն երևան

Երկրում բավականին բան է փոխվել, այն, ինչ հիմա կա, չկար առաջ, բայց ինչ–որ նոր վտանգներ էլ են սպասվում… Տեսնենք՝ ինչով կավարտվի, ուր կհասնի… Մեր այս կարգավիճակում մեր առջև բավականին դժվարություններ են գալիս… Իմ այդ մտահոգությունն առաջին հերթին արցախյան հարցի շուրջ է: 

Հիմա՝ ինչ վերաբերում է բարեփոխումներին: Անշուշտ, մեզ նման մարդկանց համար այս տեսակ փոքր բարեփոխումները չեն կարող խանդավառություն առաջացնել, ըստ որի՝ կխանդավառվենք ու կասենք՝ ամեն ինչ լավ է: Լավը դեռ առջևում է, և անշուշտ մենք կարող ենք ուժ գտնել և կկարողանանք դրան հասնել: Երկրում արմատական բարեփոխումներ են պետք, որոնք պետք է ցայտուն երևան: Իսկ այսօր դրան հասնելու համապատասխան ուժեր չունեն, ինչն էլ իր պատճառներն ունի. իշխանության ամբողջ լծակները դեռ երկրի ղեկավարի ձեռքում չեն: Հույս ունենք, որ պետք է լավ լինի:

Իրավունք և տեղ չունի

Ինձ համար ազգային պետություն կառուցելու ճանապարհին ամենակարևորը ճիշտ ուղու վրա հենվելն է, որ հետագայում ունենանք մեր պետությունը՝ մեր ազգի դեմքով: Կուզեի, որ վերականգնվի մեր ազգային մշակույթը՝ հասարակությունը պետք է ապրի հանուն մեր պետության: Այն, ինչը խարխլում է մեր պետությունը, հասարակության մեջ բուն դնելու իրավունք և տեղ չունի: Մենք շատ երկրների հետ ենք շփվում, այդ երկրներում գործող օրենքներն են օրինակ բերվում նաև մեզ մոտ: Բայց պետք է զգուշավորություն ցուցաբերել, որ այդ օրենքները չխարխլեն մեր պետության հիմքը. իմ մտահոգությունը հենց այդտեղ է: Պետք է կարողանանք համադրել այնպես, որ պետությունը չտուժի և մեր հասարակությունը օրեցօր ապրի հանուն պետության, ընտանիքի խնդիրները լուծի հանուն պետության և ոչ թե հանուն ընտանիքի: Ինձ գոհացնողը սա է, ես դրան եմ սպասում:

Ազգային նպատակին ծառայող ժողովուրդ հավաքագրելու համար պատերազմ ունենալը պարտադիր չէ

2016թ. ապրիլյան դեպքերը ցույց տվեցին, որ նույն հայ մարդը ազգային դեմք ու դիմագիծ ունի: Մեր ժողովրդի մեջ կա 5–7 տոկոս, որի մեջ ազգային միտք, մտածելակերպ ունեցող մարդիկ են: Նրանք չեն նայում՝ ինչ են կորցնում, բայց երբ զգում են, որ հայրենիքը վտանգի առաջ է, իրենց կյանքի գնով չեզոքացնում են այն: 2016թ. ապրիլյան դեպքերը ցույց տվեցին, որ այդ տոկոսը հասավ այնտեղ, որտեղ վտանգն է և այդ 5–7 տոկոսը պարտադրեց ժողովրդի 60–70 տոկոսին, որ նրանք ևս ապրեն հայրենիքի հոգսով: Եվ ժողովուրդը միանգամից մոռացավ առօրյա՝ նաև իր ապրելակերպում առկա բոլոր տեսակի անարդար դրսևորումները: Լծվեց ազգային նպատակին: Ասածս ինչ է՝ հիմա պարտադիր չէ, որ անպայման պատերազմ ունենանք, որ ազգային նպատակին ծառայելու ժողովուրդ հավաքագրենք: Այս խաղաղ պայմաններում ժողովուրդը պետք է իր մեջ ուժ գտնի՝ երկրին նայել նաև պատերազմական իրավիճակի պրիզմայով: Եվ սա ոչ մի ժամանակի, սերնդի հետ կապ չունի: Այն մեր մեջ է, այն կա թե՛ 90–ականների, թե՛ 2000–ականների և կլինի նաև գալիք բոլոր սերունդների մեջ: Ես կասեի ավելին՝ այսօրվա սերունդն ավելի պատրաստված է, քան մենք, որ պատերազմի դաշտում էինք…

Ազգի, ժողովրդի ու տականքի տարբերությունը

Ազգը միշտ պատրաստ է ծառայել ազգային նպատակին, բայց ժողովրդին պետք է ուղղորդես: Ժողովուրդը բանակն է, երկրի վրա ապրողն է, իսկ այդ բանակին առաջնորդող է պետք: 88–ին առաջնորդում էր ազնվությունը, շիտակությունը, որովհետև ազգը ոտքի էր կանգնել: Հասարակությունը, ժողովուրդը նետվել էր ազգի մեջ, ու ազգը և ժողովուրդը միանման էին մտածում: Բայց բավականին բաներ փոխվեցին… Ու ժողովուրդը հիասթափվեց: Հիասթափվեց և իր հոգսերով գնաց տուն, ինքն էլ դարձավ փոքր–փոքր կեղեքումների մասնակիցը: Բայց ազգի պարագայում այլ է. ով կկեղեքի, չի կեղեքի, ինքը մաքուր է: Ուզում եմ հասկանանք, որ հիմնական հաստատուն արժեքը ազգն է, ազգի միտքն է, որը մեր հասարակության մեջ 5–7 տոկոս է կազմում: Իսկ ժողովուրդն ուժն է, բայց նայած, թե որ ուղղությամբ կգնա: Կգնա՞ տականքների հետևից, ինքն էլ իր հանապազօրյա հացը կվաստակի այնպես, ինչպես ուզում է, թե՞ կգնա ազգի հետ՝ դառը քրտինքով, վտանգների միջով պետությունը պահելու, իր ընտանիքն էլ պետության կողքին նպաստ կանգնեցնելու ճանապարհով: Եթե հասարակությունը բաժանենք երեք մասի՝ ազգ, ժողովուրդ, տականք, մենք կհասկանանք տարբերությունը: Տականքը ևս խաղաղ պայմաններում արագ առաջ է գալիս ու ժողովրդին տանում իր հետևից, որ նույն ժողովուրդն ապրի իրենց նման ու իրենց չհանի գահից: Բայց տեղի ունեցավ մի բան, երբ նույն ժողովուրդը հոգնեց այդպես ապրելուց և ազգի միջոցով կարողացավ ինչ–որ փոփոխությունների հասնել: Հուսանք, որ այդ փոփոխությունները կշարունակվեն. անկախ նրանից, թե ԱԺ ընտրություններին ինչ արդյունքներ կգրանցվեն, մենք դատապարտված ենք փոփոխության:

Իսկ ժողովրդին հերթական հիասթափությունից զերծ պահելու համար նոր իշխանությունը պետք է լինի ազնիվ ու բարոյական, մնացածը պրոֆեսիոնալիզմի հարց է: Հասարակությունն էլ պետք է լինի ազնիվ, անկաշառ և ազգային: Եթե մարդը ազգային դեմք ու դիմագիծ չունեցավ, չի կարող սիրել որևէ ազգի ու ժողովրդի: Սա է Հայաստանում հանգստություն, խաղաղ աշխատանք ապահովելու միակ ճանապարհը: Ուրիշ կերպ հնարավոր չէ: Հակառակ պարագայում միշտ ցնցումներ կլինեն:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում