«Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորը այլընտրանք է առաջարկում եկամտահարկի համահարթ դրույքաչափի տարբերակին
ԲԼՈԳՀՀ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Բաբկեն Թունյանը ֆեյսբուքյան իր էջում ծավալուն անդրադարձ է կատարել եկամտային հարկի փոփոխությանը՝ ներկայացնելով այլընտրանք «առաջարկվող համահարթ դրույքաչափի տարբերակին».
«Հատուկ ընդգծեմ՝ սա գաղափար է, որը օրենսդրական նախաձեռնություն դարձնելու ուղղությամբ դեռ որևէ քայլ չի կատարվել։
Գաղափարը քննարկվել է ՀՀ մեծ թվով տնտեսագետների հետ և բոլորի կողմից ընդունվել է։
Ակնկալում եմ ակտիվ մասնագիտական քննարկում՝ առայժմ մեկնաբանությունների տեսքով։
ՀԱՅՏԱՐԱՐԱԳՐՈՒՄ՝ ԵԿԱՄՏԱՅԻՆ ՀԱՐԿԻ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ԴԻՄԱՑ (Քեշբեք)
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը իր ելույթներում բազմիցս նշել է, որ պետությունը պետք է խրախուսի բարձր աշխատավարձերը։ Այդ թվում, հարկային համակարգի առաջարկվող փոփոխություններով նախատեսվում է ներկայումս գործող 23%, 28%, 36% պրոգրեսիվ հարկման ռեժիմից անցնել 23% համահարթ հարկման ռեժիմի։ Արդյունքում բարձր աշխատավարձ ստացողների տնօրինվող եկամուտը էապես կբարձրանա։
Առաջարկում ենք եկամտային հարկի այլընտրանքային տարբերակ, որը բոլոր վարձու աշխատողներին 23%-ով հարկվելու հնարավորություն տալով հանդերձ՝ միաժամանակ կապահովի այլ էական լրացուցիչ առավելություններ։
Այսպես.
Այն մարդիկ, որոնց եկամուտներն ընկնում են 28% և 36% հարկման ռեժիմի տակ, ապագայում ԿԱՄԱՎՈՐ հայտարարագիր ներկայացնելու դեպքում կարող են նվազեցումներ կատարել եկամտային հարկից ընդհուպ այն չափով, որ հարկման փաստացի դրույքաչափը կազմի 23%։
Մասնավորապես, եթե հարկվող սուբյեկտը ծախսեր է հայտարարագրել պետության կողմից գերակա ճանաչվող ուղղություններով (առողջապահություն, կրթություն, մշակույթ) և հիպոթեկային վարկի մարման գծով, ապա ետ կստանա վճարված եկամտային հարկի մի մասը (հայտարարագրված ծախսերի չափով)։
Ընդ որում, նվազեցումների առավելագույն ընդհանուր չափը պետք է լինի այնպիսին, որի դեպքում փաստացի եկամտային հարկի դրույքաչափը պակաս չի լինի 23%-ից։
* * *
Ամսական 3 մլն դրամ կեղտոտ աշխատավարձ ստացողի օրինակով ցույց տանք՝ ինչպես է դա աշխատում.
ԳՈՐԾՈՂ հարկային օրենսդրությամբ 3 000 000 դրամ աշխատավարձ ստացողի համար եկամտային հարկը կազմում է
Ամսական 912.5 հազար դրամ (30.5% էֆեկտիվ տոկոսադրույք),
Տարեկան՝ 10 մլն 950 հազար դրամ։
ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ ԱՌԱՋԱՐԿՎՈՂ ՀԱՄԱՀԱՐԹ 23%-ով հարկվելու դեպքում հարկը կկազմեր
Ամսական՝ 690 հազար դրամ։
Տարեկան՝ 8 մլն 250 հազար դրամ։
Համահարթ 23%-ով հարկվելու դեպքում եկամտային հարկի տարբերությունը (վարձու աշխատողի շահածը) կկազմի
Ամսական՝ 222.5 հազար դրամ։
Տարեկան՝ 2 670 հազար դրամ։
ԸՍՏ ՄԵՐ ԱՌԱՋԱՐԿԱԾ ՏԱՐԲԵՐԱԿԻ
3 մլն դրամ ստացողը տարվա ընթացքում եկամտային հարկը վճարում է ըստ գործող պրոգրեսիվ սանդղակի՝ ամսական 912.5 հազար դրամ (տարեկան՝ 10 մլն 950 հազար դրամ)։
Եթե նա հաջորդ հարկային տարվա ապրիլին ԿԱՄԱՎՈՐ լրացնում է ծախսերի և եկամուտների հայտարարագիր, և եթե նրա կատարած ծախսերի մեջ կան կրթությանը, առողջապահությանը, մշակույթին և հիպոթեքային վարկի մարմանն ուղղված ծախսեր, ապա կառավարությունը նրան 2 ամսվա ընթացքում հետ է վերադարձնում մինչև 2 մլն 670 հազար դրամ։
3 մլն դրամ ստացողի եկամտային հարկի փաստացի դրույքաչափն այսպիսով կազմում է 23% (ամսական՝ 690 հազար դրամ ամսական, կամտարեկան՝ 8 մլն 250 հազար դրամ)։
* * *
Այս տարբերակի ԱՌԱՎԵԼՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
- Խրախուսվում է բարձր աշխատավարձը, ինչի մասին շեշտադրում է վարչապետը։ Պետությունը բարձր ստացողներին հնարավորություն է տալիս հարկվել 23%-ով՝ փոխարենը պահանջելով թափանցիկություն,
- Սահուն ներդրվում է ֆիզիկական անձանց եկամուտների և ծախսերի հայտարարագրման մեխանիզմը,
- Նպաստում է բարձր ստացողների և նրանց գործատուների թափանցիկության ավելացմանը,
- Կրճատում է ստվերը այլ ոլորտներում (աշխատավարձ ստացողը շահագրգռված է լինում փաստաթղթեր ստանալ իր կատարած ծախսերի դիմաց),
- Նվազեցնում է պետբյուջեի կորուստը։ Ներկայումս առաջարկվող փոփոխությունների 27.5 մլրդ դրամի փոխարեն բյուջեի կորուստն ավելի քիչ է լինում, քանի որ ոչ բոլոր բարձր ստացողները կհայտարարագրեն իրենց բոլոր ծախսերը, ոչ բոլոր հայտարարագրողները կհայտարարագրեն բոլոր ծախսերը։
- Բյուջեի բեռը 2020 թվականից տեղափոխում է 2021 թվականի կեսեր (2020 թվականի հայտարարագրերը լրացվում են 2021 թվականի ապրիլին, գումարը ետ է տրվում մայիս-հունիսին),
- Բարելավում է է սոցիալապես ունևոր խավին վերաբերող վիճակագրությունը։
Հ. Գ. – Այս տարբերակը կարող է լինել միջանկյալ լուծում։ 2021 կամ 2022 թվականից կարող է անցում կատարվել համահարթ եկամտային հարկի՝ միաժամանակ պահպանելով հայտարարագրման պահանջը և այն աստիճանաբար տարածելով նաև եկամտային ավելի ցածր շեմերի տակ գտնվողների համար։
Նախապայմանները
- Կա բավարար ժամանակ՝ ավելի քան 1.5 տարի (մինչև 2021թ. ապրիլ) հայտարարագրերի ձևն ու մեխանիզմները մշակելու համար։
- Բարձր աշխատավարձ ստացող սեգմենտի ֆինանսական գրագիտության մակարդակն ավելի բարձր է, այսինքն հայտարարագիրը մշակելու դժվարություն չեն ունենա»։