«Կոպիտ դար է, կոպիտ բարքեր». հեղափոխական ռոմանտիկան ավարտվեց
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՆախօրեին տեղի ունեցավ մի իրադարձություն, որի մասին ԶԼՄ-ները գրում էին վերջին օրերին, նույնիսկ՝ շաբաթներին։ ԱԱԾ-ն պաշտոնական հաղորդագրություն տարածեց՝ տեղեկացնելով, որ ՊՎԾ պետ Դավիթ Սանասարյանին մեղադրանք է առաջադրվել, բացի այդ՝ քննիչը դիմել է վարչապետին՝ Սանասարյանի լիազորությունները ժամանակավորապես դադարեցնելու համար։
Հետհեղափոխական Հայաստանում կոռուպցիոն բացահայտումների մասին շատ ենք լսել, մեր ականջները, կարելի է ասել, վարժվել են նմանօրինակ լուրերին։ Սակայն այս դեպքն արտառոց է։ Նախ՝ Սանասարյանը սկզբունքորեն չի ընդունում մեղադրանքը՝ այն համարելով շինծու։ Ավելին՝ երեկ ՊՎԾ պետը ֆեսբուքյան իր էջում գրել է, թե Քենեդու սպանության մեջ իրեն կասկած ելն ավելի հիմնավոր կլիներ, քան կոռուպցիայի հետ կապելը։
Հաջորդ ուշագրավ հանգամանքն այն է, որ հեղափոխությունից հետո Դավիթ Սանասարյանն ամենաբարձրաստիճան պաշտոնյան է, որը մեղադրվում է կոռուպցիայի մեջ։ Մեր հասարակությունը սովորել էր կոռուպցիան նույնացնել բացառապես հին համակարգի հետ, ու արտառոց, նույնիսկ անսովոր է լսել, որ դրա մեջ մեղադրվում են նոր իշխանության ներկայացուցիչները, սկզբում՝ առողջապահության փոխնախարարը, իսկ հիմա՝ ավելի բարձր պաշտոնյա։
Եվ վերջապես՝ Դավիթ Սանասարյանը ոչ միայն Փաշինյանի իշխանության բարձրաստիճան պաշտոնյա է, այլ՝ հեղափոխության առաջնորդներից, սիմվոլներից մեկը, ու հիմա հասարակությունն օբյեկտիվորեն կարող է մտածել, որ ամենևին էլ «ամպոտ» չեն այն մարդկանց ոտքերը, որոնք տարիներ շարունակ կուրծք էին ծեծում հրապարակներում և ընդդիմադիր այլ հարթակներում։
Ինչևէ, ԱԱԾ հաղորդագրությունից ու Դավիթ Սանասարյանի հայտարարությունից հետո երկրում ստեղծվել է միանգամայն նոր քաղաքական իրավիճակ, ինչը տեսանելի է անգամ սոցիալական ցանցերում։ Հեղափոխության կողմնակիցները բաժանվել են երկու հակամարտ կողմերի (առնվազն երկու), որոնցից մեկը պահանջում է բանտ ուղարկել Դավիթ Սանասարյանին, մյուսը՝ տուն ուղարկել ԱԱԾ պետ Արթուր Վանեցյանին։ Սա իշխանության ներսում տիրող տրամադրությունների ուղղակի արտացոլումն է։ Իշխանության ներսում ակնհայտ թիմային բաժանումներ են տեղի ունենում, և յուրաքանչյուր բլոկը փորձում է ճիշտ դիրքավորվել իշխանական տիրույթում, իսկ ձևավորված թիմերը միմյանց ոչնչացման գործընթաց են սկսել:
Ի՞նչ է կատարվել իրականում։ Թերևս այս հարցն է այսօր ամենից շատ հետաքրքրում մեր հասարակությանը։
«Իմ դեմ իրականացվողը շինծու է, դա անգամ ապացուցման կարիք չունի». սա է Դավիթ Սանասարյանի հայտարարության մեխը: Սանասարյանը փաստորեն ակնարկում է, որ ԱԱԾ-ն իր «գլխին սարքում» է, այլ խոսքով՝ նոր Հայաստանն ապրում է հին կանոններով:
Եթե Սանասարյանը ճիշտ է, ապա ստացվում է՝ կոռուպցիոն (կամ գուցե քաղաքական, անձնական և այլն) հետաքրքրություններ ունեն այլք, օինակ՝ ԱԱԾ պետն ու առողջապահության նախարարը, ու պետք է բարձրացվի նրանց իրավական ու քաղաքական պատասխանատվության հարցը: Այս դեպքում՝ վարչապետի քաղաքական գնահատականներն ու կադրային լուծումներն անհրաժեշտ են՝ ներիշխանական գզվռտոցը կանխելու համար: Սակայն հարցերն այսքանով չեն ավարտվում։ Եթե նոր Հայաստանում հնարավոր է քրեադատավարական խորթ մեթոդների կիրառումն անգամ յուրայինների հանդեպ, ինչի մասին ակնարկվում է, ապա չկա որևէ երաշխիք, որ նախկին համակարգի ներկայացուցիչների հետ կապված աղմկահարույց գործընթացները տեղի են ունեցել օրենքի տառին համապատասխան, մանավանդ, երբ հիշում ենք հայտնի գաղտնալսումների բովանդակությունը, որը, մեղմ ասած, բացահայտում է Նիկոլ Փաշինյանի թիմի գործի ու խոսքի կոնտրաստը։ Մյուս կողմից՝ եթե, ինչպես արդարացիորեն նշվում է, Դավիթ Սանասարյանի դեպքում պետք է հարգել անմեղության կանխավարկածը, ապա նույնը պետք է անել նաև Ռոբերտ Քոչարյանի, Մանվել Գրիգորյանի, Սամվել Մայրապետյանի, «Սպայկայի» և այլ գործերի պարագայում։ Սակայն այդ դեպքերում իշխանությունները մեծ սիրով տուրք են տալիս «փողոցային» արդարադատությանը՝ փաստորեն կիրառելով երկակի ստանդարտներ։
Եթե ԱԱԾ քննությունն, այնուամենայնիվ, օբյեկտիվ է, ապա ստիպված ենք արձանագրել, որ՝ Սանասարյանի դեմքով հեղափոխության հարթակն անգամ մեկ տարի չդիմացավ կոռուպցիայի գայթակղությանը: Սակայն ինչպիսին էլ լինի իրականությունը, ինչ ելք էլ ունենա աղմկահարույց այս պատմությունը, այն ուղղակիորեն հարված է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին ու նրա հեղինակությանը։ Նոր իշխանությանը բնորոշ են դառնում հատկանիշներ, որոնք բնութագրական են նախկին համակարգի համար։ Սա նշանակում է, որ հարվածի տակ են հեղափոխության իդեալները, որոնց ֆետիշացումը Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության հիմնական առաջնահերթությունն է։
Կարելի է վստահաբար արձանագրել, որ այս սկանդալով հեղափոխության ռոմանտիկ փուլն ավարտվեց, ինչի հետևանքով հասարակությունն այլևս «հալած յուղի» տեղ չի ընդունելու Փաշինյանի ու նրա թիմի ցանկացած հայտարարություն։
ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ