«Անցումային արդարադատության են գնում ծայրահեղ դեպքերում»
ИНТЕРВЬЮՕրերս հայտարարվեց «Անցումային արդարադատության գործիքների կիրառման հեռանկարները Հայաստանում» խորագրով խորհրդարանական լսումներ հրավիրելու մասին: Մինչ այս՝ անցումային արդարադատության կիրառելիության մասին բազմիցս է խոսվել, և հայտարարության համատեքստում անցումային արդարադատությունն ուշացած որակվեց: Որոշ դեպքերում առհասարակ կասկածի տակ է դրվում անցումային արդարադատության նպատակահարմարության հարցը: Փաստաբան Տիգրան Սարգսյանի դիրքորոշումն ավելի շատ մոտ է երկրորդ հատվածին: «Մարդու պաշտպանվածության համար իրավական որոշակիությունն ու իրավական համակարգի կանխատեսելիությունը շատ կարևոր են: Նշված սկզբունքից շեղումը պետք է մի շարք բացառիկ դեպքերում լինի: Քանի որ անցումային արդարադատության որևէ մոդել այս պահին չի առաջարկվում, դրա վերաբերյալ հստակ կարծիք ներկայացնելը ճիշտ չէ: Բայց, միևնույն ժամանակ, առանձին խնդիրներ լուծելու համար գործող իրավական համակարգերը փոխելը, հարմարեցնելը հակասում են իրավական որոշակիության սկզբունքին: Անցումային արդարադատությունը շատ բացառիկ դեպքերում կարող է ընդունվել, այն էլ՝ իրավաբանների կողմից: Իսկ հասարակության իրավագիտակցությունը, ցավոք, ցածր է, և մարդիկ կարող է մեծ ոգևորությամբ ողջունեն անցումային արդարադատությունը: Ու հատկապես այն դեպքում, երբ տարիներ շարունակ ատելությամբ ու չարությամբ են լցված եղել որոշ անձանց նկատմամբ, և իրենց համար անցումային արդարադատությունը որպես արարքների համար հատուցում է ընկալվում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց Տ. Սարգսյանը:
Հարցը դիտարկելով արդեն մասնագիտական դիտանկյունից՝ կրկին շեշտեց իրավական որոշակիության ու կանխատեսելիության կարևորությունն ու հավելեց. «Իրավական տեսակետից կարծում եմ, որ անցումային արդարադատության անհրաժեշտություն չկա: Եթե գործող իրավական մեխանիզմներով հնարավոր է այդ մարդկանց կատարած հանցանքները բացահայտել ու պատասխանատվության ենթարկել, պետք է շարժվել գործող իրավական մեխանիզմներով: Եթե իսկապես կան հանցանքներ, ապա ցանկացած հանցանք մեր այսօրվա գործող իրավական մեխանիզմներով հնարավոր է բացահայտել»: Սարգսյանն ընդգծեց, որ օրենսդրությունը նախատեսում է այն անհրաժեշտ մեխանիզմները, որոնք պետք են արդարադատություն իրականացնելու համար, այլ խնդիր է դատական համակարգի հարցը
«Դատավորները, որոնք նշանակվել են նախկին համակարգի ժամանակ, վստահություն չեն ներշնչում: Օրենսդրություն կա, բայց մենք գիտենք, թե նախկինում ինչպես են նշանակվել: Կա՛մ հովանավորչություն, կա՛մ ծանոթ-բարեկամ, կա՛մ գումարային տարբերակներ: Եվ այդ մարդկանց վստահելը հեշտ չէ. բոլորին թվում է, որ եթե այդ մարդիկ նախկին իշխանության կամակատարն են եղել, նույնն էլ լինելու են այսօրվա իշխանությունների համար: Հասարակությունը դատական համակարգին չի վստահում, ինչը շատ մեծ խնդիր է: Հիմա դատական համակարգը վերակենդանացնելու համար ելքեր պետք է գտնել, որ կարողանան առաջիկա մոտ երկու տարիների ընթացքում թարմացնեն կադրերը»,-ասաց նա՝ շեշտելով, որ կարելի է նաև օրենսդրությունը փոխել, կադրերի համալրման համար նոր մրցույթներ անել: Նրա համոզմամբ՝ դատավորների գոնե 60-70 տոկոսը պետք է փոխվի:
Վերադառնալով անցումային արդարադատությանը՝ նա շեշտեց, որ այդ առումով միջազգային փորձի վրա հիմնվելը չսխալվելու երաշխիք չէ: «Յուրաքանչյուր երկիր իր առանձնահատկություններն ունի: Պետք է կարողանալ ոչ թե միջազգային փորձը բերել, այլ մեր Սահմանադրության, եղած իրավական հիմնական սկզբունքների հիման վրա, ընթացակարգային ինչ-որ նորմեր փոխելու միջոցով լուծել խնդիրները: Վարչապետն ասում է՝ գործող իրավական կառույցների շրջանակներում շատ դժվար է արդարությունը վերականգնել, բայց ո՞վ է որոշում, թե ո՞րն է արդարությունը: Արդարությունը որոշում է ոչ թե վարչապետը, այլ դատարանը, ըստ օրենքի՝ լրիվ, բազմակողմանի, օբյեկտիվ քննելով, բոլորին լսելով, բոլոր փաստերը դնելով ու համադրելով: Շատ ակնառու և ճչացող դեպքերն այսօրվա օրենսդրությամբ էլ կարող են կարգավորվել: Եթե պարզ երևում է, որ ինչ-որ մեկը հանցավոր ճանապարհ է անցել, ապա իրեն դատապարտելու համար անցումային արդարադատության անհրաժեշտությունը չկա. եթե կան ճչացող փաստեր, ապա այսօրվա իրավական համակարգն էլ է թույլ տալիս բացահայտել դրանք»,-ասաց նա՝ օրինակ բերելով այս շրջանում առկա մի շարք քրեական հետապնդումներ:
«Եթե անցումային արդարադատություն է իրականացվում միայն այն բանի համար, որ դատավորները վստահելի չեն, ուրեմն պետք է դատական համակարգը փոխելու ինչ-որ օրենսդրական հնարավորություններ ստեղծեն: Դա ավելի արդյունավետ կլինի, քան անցումային արդարադատությունը: Բացի այդ, պարզ չէ, թե անցումային արդարադատությունից հետո ի՞նչ կլինի, միջազգային հարթակներում ի՞նչ գնահատականների կարժանանա»,-ասաց նա՝ չբացառելով նաև ոչ ցանկալի սցենարները:
ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
Как бессмысленно повысить значимость Азербайджана?
Архиепископ Баграт Галстанян собирает всех оппозиционеров в один котел
Кто вы, господин или госпожа премьер-министр? Аршак Карапетян
Администрация боится реагировать на антиармянские выступления Лукашенко
Ученые выяснили, как возбужденное состояние влияет на зрительное восприятие
В республике ожидается переменчивая погода
Армянская Апостольская Церковь в это воскресенье отметит праздник Пятидесятницы
В «Гражданском договоре» запуганы: ищут мосты
Кто вы, заявите о своей вере, чтобы мы понимали, христиане вы или нет, скажите, вы господин или госпожа? Аршак Карапетян
За что ведется борьба? «Паст»
Отказавшись от церкви, Конституции, истории, кем мы становимся, на что похож глава государства, который хочет создать новый народ? Аршак Карапетян
Пытаются найти «альтернативы» и мобилизовать сателлитов: «Паст»
Кто взял на себя «покровительство» за агрессивное поведение полиции? «Паст»
Стилист Зверев заверил, что Пугачева вернется в Россию
Пашинян обеспокоен предстоящим митингом
Новое посольство Азербайджана в Иране откроется в «более безопасном месте»
Глава МИД Германии призвала передать Украине дальнобойное оружие, чтобы защитить Харьков
Члены движения «Во имя Родины» во главе с предстоятелем Тавушской епархии шествием отправились к ЕГУ
Цена нефти Brent превысила $83,5 за баррель
Архиепископ Баграт: Здесь проблема 2-3 домов или государства?
Погода в Армении: снег и заморозки в горах
Архиепископ: С представителями Армянского национального конгресса обсудили текущие процессы и их позицию
Курсы валют в Армении
Для администрации действовать в тайне от общественности превратили в заветную ценность
Гаджиев обсудил с чиновниками Госдепа отношения Еревана и Баку
Баграт Србазан: Делается попытка переложить ответственность на жителей села, это проблема 2-3 домов или проблема государства?
Алиев и Лукашенко посетили район Варанды оккупированного Арцаха
Баграт Србазан: Мы встретились с АНК и поговорили о процессах и их позиции (Видео)
Губернатор Тавуша проводит встречу с жителями села Киранц
Нарек Малян: Вся агентская резидентура Южного Кавказа будет перенесена на территорию Армении
Дорога, ведущая в село Киранц, перекрыта полицией, жители перекрыли межгосударственную дорогу
АМИО Банк выпустил драмовые облигации
Давид Ананян: Пришло время нам под председательством Баграта Србазана проявить решительность и радикальность в наших действиях и решениях
Въезд в село Киранц все еще закрыт: жители ночью оставались на трассе
Баграт Србазан: Я не отступлю от этой борьбы
Администрация разозлилась от слова «просьба»
Компания Ucom поздравляет всех с днем телекоммуникаций 
Имеем дело с марионеточным правительством, управляемым иностранцами, целью которого является идентичность армянского народа: Аршак Карапетян
Первый звонок для Мгера Григоряна
Ученые обнаружили неожиданную причину глухоты и других заболеваний Бетховена
Баграт Галстанян: Либо сегодня, либо никогда
«Паст». Труфальдино из Армении или Пашинян «кинет» стороны, либо они «кинут» его
Беззубое поведение США по отношению к Азербайджану еще больше обостряет аппетит Алиева
В Армении семьи без вести пропавших военнослужащих продолжат получать финансовую поддержку еще два месяца
Армения утвердила программу обеспечения жильем семей, насильственно перемещенных из Арцаха
В Бюраканской школе забастовка: Учителя, ученики и их родители проводят акцию протеста
Жители села Киранц не хотят встречаться с правительственным чиновником в Иджеване – пусть сам едет в село
Жители села Киранц вновь перекрыли межгосударственную автодорогу Армения-Грузия
Шант Арутюнян: Я хочу, чтобы движение «Во имя Родины» увенчалось успехом
Некоторые члены движения «Тавуш во имя Родины» отправляются в село Киранц
