Կան հազարավոր տներ, որոնց դռների կողպեքներն արդեն ժանգոտվել են, ինչո՞ւ ավելացնել դրանց քանակը
ОБЩЕСТВО2018 թվականի մայիսյան իշխանափոխությունից, եթե կուզեք՝ հեղափոխությունից հետո, իշխանությունները խոսում են հայրենադարձության՝ ներգաղթի անհրաժեշտության և կարևորության մասին:
Հայաստանից դուրս ապաստան գտած մեր հայրենակիցներին կոչ է արվում վերադառնալ Հայաստան, ապրել և աշխատել հայրենիքում՝ չէ՞ որ «նոր Հայաստանում» հավասար պայմաններ են ստեղծված բոլորի համար:
Ներգաղթ ապահովելուց բացի, շատ կարևոր է արտագաղթի կասեցումը, քանի որ մարդիկ, հատկապես երիտասարդները, շարունակում են հեռանալ՝ ավելի լավ ապագա և լայն հնարավորություններ գտնելու հույսով:
Կհակադարձեն. թող գնան և վերադառնան որպես կայացած մասնագետներ, բայց արդյոք կայացած, ավելիին ձգտող մասնագետը կվերադառնա՞ տուն, դժվար է ասել:
Ի վերջո, անկեղծ լինենք՝ երկիրը, որտեղ աշխատանք գտնելը բարդ է, կան սոցիալական բազմաթիվ խնդիրներ, այնքան էլ գայթակղիչ չէ մարդկանց համար:
Եվրամիության վիճակագրական ծառայության հրապարակած տվյալների համաձայն՝ 2019-ի առաջին կիսամյակում ԵՄ երկրներում առաջին անգամ ապաստան հայցած ՀՀ քաղաքացիների թիվը, 2018 թվականի համեմատ, նվազել է 27, իսկ 2017-ի համեմատ՝ 44 տոկոսով։
Արդյոք այս թվերը վկայո՞ւմ ե ն Հ այաստանից արտագաղթի նվազման ծավալների մասին: Հարցին պատասխանելը դժվար է, քանի որ մեր հայրենակիցներից շատերը նախընտրում են հաստատվել Ռուսաստանում:
Այնտեղ բնակություն հաստատելն ավելի հեշտ է, կարիք չկա փախստական դառնալու:
Նշենք՝ ռուսական լրատվամիջոցներն ամիսներ առաջ գրել էին, որ Ռուսաստան արտագաղթող հայերի թիվը 2019 թվականին կտրուկ ավելացել է, մասնավորապես՝ 2019 թվականի հունվար-ապրիլ ամիսներին Ռուսաստանի բնակչության միգրացիայի ներհոսքը ռեկորդ է սահմանել վերջին տասը տարիների ընթացքում ու կազմել է 98 հազար մարդ։
Հայաստանի միգրացիոն ծառայությունը հակադարձել էր՝ նշելով, որ ոչ միայն Ռուսաստան մեկնող քաղաքացիների աճ չկա, այլև կա թվի նվազում:
Վերջին մի քանի ամիսներին ականատես ենք լինում, որ Հայաստան պարտադրաբար վերադառնում են Գերմանիայում, ԵՄ այլ երկրներում ապաստան ստացած Հայաստանի քաղաքացիները, անգամ բուժում ստանալու անհրաժեշտությունը եվրոպական երկրների միգրացիոն ծառայություններին հետ չի պահում ներգաղթյալներին իրենց երկրից արտաքսելու որոշումից:
Այսպիսով՝ Հայաստանը պատրա՞ստ է ընդունել ներգաղթյալներին, որոնցից շատերն այստեղ պետք է ամեն ինչ սկսեն զրոյից, քանի որ վերջնականապես խզել են բոլոր կապերը Հայաստանի հետ՝ վաճառելով բնակարանը, ունեցվածքը՝ հույս ունենալով, որ կկարողանան մշտական բնակություն հաստատել Եվրոպայում:
Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունն օրերս շրջանառության մեջ է դրել «ՀՀ վերադարձող քաղաքացիների վերաինտեգրմանն ուղղված առաջնային աջակցության պետական ծրագրի մասին» ՀՀ կառավարության որոշումը:
Պետական ծրագրի նպատակն է օժանդակություն ցուցաբերել Հայաստան հարկադիր վերադարձող ՀՀ քաղաքացիներին՝ հետագայում նրանց լիարժեք և կայուն վերաինտեգրումն ապահովելու նպատակով, ինչպես նաև ուղղորդել և խորհրդատվություն տրամադրել և՛ կամավոր, և՛ հարկադիր վերադարձածներին։
Այս ծրագրի թիրախային խումբը հարկադիր վերադարձող ՀՀ քաղաքացիներն են, այդ թվում՝ հետընդունման համաձայնագրերի շրջանակներում վերադարձողները, եվրոպական երկրներից, Ռուսաստանի Դաշնությունից, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներից և այլ երկրներից արտաքսված և վտարված, Ռուսաստանի Դաշնությունից դատական կարգով արտաքսված կամ վտարված ՀՀ քաղաքացիները:
Ծրագրի շահառու կարող են դառնալ առնվազն մեկ տարի արտերկրում բնակվելուց հետո ՀՀ վերադարձած այն քաղաքացիները, որոնք վերադարձից հետո առավելագույնը երեք ամսվա ընթացքում դիմում են ծրագրին՝ աջակցություն ստանալու նպատակով։
Աջակցություն ստանալու հարցում առաջնահերթություն է տրվելու բազմազավակ ընտանիքներին (4 և ավելի երեխա ունեցող), տարեցներին (65 տարին լրացած), հաշմանդամություն ունեցող անձանց, առանց ուղեկցության վերադարձած և Հայաստանում առանց ծնողական խնամքի մնացած երեխաներին։
Ներկայացված նախագծի մեջ մանրամասնորեն նշված է քայլերի հաջորդականությունը, թե ուր պետք է դիմել խնդիրներին լուծում տալու նպատակով:
Որևէ մեկը չի վիճարկում՝ օրենքների ընդունումը և գլխավորը՝ կիրառումը շատ կարևոր է:
Բայց ավելի կարևոր է, որ այն չլինի հերթական հռչակագրային փաստաթուղթը, որպեսզի բյուրոկրատական քաշքշուկը չլինի այն աստիճանի, որ հայրենիք վերադարձածները՝ կամավոր, թե հարկադիր, նորից Հայաստանը լքելու ցանկություն ունենան կամ էլ կառավարության դիմաց հերթական բողոքի ակցիան անցկացնեն:
Օգոստոսի վերջին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, Լոս Անջելեսի կենտրոնում գտնվող Գրանդ Փարքում հրավիրված հանրահավաքի ժամանակ դիմելով ամերիկահայերին՝ անդրադարձավ նաև հայրենադարձության գաղափարին.
«Այսօր բազմաթիվ հայեր վերադառնում են Հայաստան, բայց ուզում եմ խոսել մեծ հայրենադարձության մասին՝ ասելով, որ ապրել Հայաստանում չի նշանակում միայն ֆիզիկապես ապրել Հայաստանում:
Մեծ հայրենադարձություն նշանակում է նաև, օրինակ, տարվա ընթացքում անպայման մեկ, երկու ամիս ֆիզիկապես գտնվել և ապրել Հայաստանում: Երևանում, Հայաստանում տուն ունենալը նշանակում է շատ լավ և հուսալի ներդրում անել:
Դիմում եմ նրանց, ովքեր դեռևս տուն չունեն Հայաստանում՝ յուրաքանչյուր հայ պետք է տուն ունենա Հայաստանում:
Հայրենադարձությունը նշանակում է բիզնես ունենալ Հայաստանում, և ամենակարևորը՝ ունենալ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն:
Յուրաքանչյուր հայ պետք է ունենա Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիություն»,-նշել էր վարչապետը:
Հայաստան վերադառնալու կոչերն, իհարկե, հրաշալի են, բայց եթե Հայաստանում բիզնես հիմնելու առաջարկները լիովին հասկանալի են, քանի որ դրանք կաշխուժացնեն տնտեսությունը, ամենակարևորը՝ աշխատատեղեր կստեղծեն, ապա բացառապես տուն ունենալու գաղափարը՝ ոչ այնքան:
Հայաստանում՝ մայրաքաղաք Երևանում և յուրաքանչյուր մարզում, կան հազարավոր տներ, որոնց դռների կողպեքներն արդեն ժանգոտվել են: Արդյոք պե՞տք է ավելացնել այդ կողպված, առիթից առիթ բացվող դռների քանակը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ