«Brexit»-ի գործընթացը՝ աշխարհաքաղաքական փոխատեղումների պատճառ. ի՞նչ քայլեր պետք է ձեռնարկի Հայաստանն այս իրավիճակում
АНАЛИТИКАՄինչ Հայաստանում քննարկման օրակարգի հարցեր են դառնում գրիչին վերաբերող մանր թեմաները կամ «թե ինչ եղավ հետո, երբ վարչապետին ՀԴՄ չտվեցին» կարգի «աղմուկները», աշխարհում աշխարհաքաղաքական նոր տեղաշարժեր են տեղի ունենում, որն ազդեցություն է ունենալու նաև մեր տարածաշրջանի վրա։
Հունվարի 31-ին Մեծ Բրիտանիայի թագավորությունը պաշտոնապես դուրս եկավ Եվրամիությունից: Միացյալ Թագավորությունը «Brexit»-ն իրականացրեց դրա շուրջ հանրաքվեից երեք ու կես տարի անց՝ ԵՄ-ի կազմում մնալով 47 տարի:
Ըստ էության, Մեծ Բրիտանիան առաջին երկիրն է, որը լքեց ԵՄ-ն, որի կազմն արդեն սահմանափակվում է 27 անդամ երկրով: Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը դեռ պետք է բանակցություններ սկսի ԵՄ-ի հետ հետագա հարաբերությունների պայմանների վերաբերյալ, ինչն այնքան բարդ խնդիր է, որ շատ վերլուծաբաններ կասկածում են, որ այն կարող է ավարտվել մինչև տարեվերջ:
Միացյալ Թագավորության՝ ԵՄ-ից դուրս գալը իր հետ բերելու է միջազգային հարաբերություններում ուժերի բալանսի որոշակի փոփոխություն։
Նախ՝ Մեծ Բրիտանիան սկսելու է ինքնուրույն արտաքին քաղաքականություն վարել, և այս առումով հնարավորություն է բացվում Հայաստանի համար Մեծ Բրիտանիայի հետ նորովի հարաբերություններ կառուցելու շուրջ։
Այս հանգամանքն ուշագրավ է այն համատեքստում, որ բրիտանական կառավարությունը ամիսներ շարունակ Հայաստանում նոր դեսպան չի նշանակել, իսկ Երևանում բրիտանական առաքելությունը ղեկավարում է գործերի ժամանակավոր հավատարմատարը։
Ճիշտ է՝ տևական ժամանակ տեղեկություններ էին շրջանառվում, թե Հայաստանում Մեծ Բրիտանիայի դեսպանի պաշտոնը ստանձնելու է ազգությամբ հայ Ալան Գոգբաշյանը, սակայն որոշ ժամանակ անց հայտնի դարձավ, որ վերջինս չի ստանձնի այդ պաշտոնը։
Որոշ վերլուծաբաններ Հայաստանում դեսպան չնշանակելը կապում են Ամուլսարի ոսկու հանքի շահագործման խնդրի հետ, սակայն մի բան ակնհայտ է, որ այս ամենը ցույց է տալիս հայ-բրիտանական հարաբերությունների ցածր մակարդակը։
Եվ հաշվի առնելով Մեծ Բրիտանիայի հետաքրքրվածությունը Ադրբեջանի էներգառեսուրսներով՝ հայ-բրիտանական հարաբերությունների ցածր մակարդակը կարող է առավել մեծացնել Ադրբեջանի կարևորությունը Միացյալ Թագավորության համար։
Ուստի ՀՀ ներկայիս իշխանությունները մեծ ջանքեր պետք է ներդնեն Մեծ Բրիտանիայի հետ հարաբերությունները խորացնելու ուղղությամբ։ Մյուս կողմից՝ պետք է հաշվի առնել, որ դուրս գալով ԵՄ կազմից՝ Միացյալ Թագավորությունը կորցնելու է ազատ մուտքը ԵՄ երկրների՝ մոտ 450 մլն-անոց շուկա, և իր տնտեսությունը ցնցումներից զերծ պահելու համար փնտրելու է նոր շուկաներ։
Այս համատեքստում պետք է դիտարկել, որ նախատեսվում է մեկ տարում ավարտել Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի միջև նոր առևտրային համաձայնագիր կնքելու շուրջ բանակցությունները։ Եվ չնայած ռուս-բրիտանական հարաբերություններն ավանդաբար լարված բնույթ են կրում, այնուամենայնիվ, ստեղծված աշխարհաքաղաքական իրողության պայմաններում Մեծ Բրիտանիայի հետաքրքրությունը կմեծանա նաև ԵԱՏՄ շուկայի նկատմամբ, որի մաս է կազմում նաև Հայաստանը։
Պատահական չէ, որ Լոնդոնում Մոսկվայի նոր դեսպան Անդրեյ Կելինը բավականին ուշագրավ դիտարկում է կատարել՝ նկատելով, որ իրականում ռուս-բրիտանական հարաբերություններում առհասարակ նկատելի կամ լուրջ խնդիրներ չկան։
Ուստի Հայաստանը Մեծ Բրիտանիայի հետ հարաբերությունները կառուցելիս պետք է հաշվի առնի նաև այս բարենպաստ հանգամանքը։
Իսկ ինչ վերաբերում է ԵՄ-ին, ապա այս կառույցի ներսում ևս լուրջ փոխատեղումներ են ընթանում։ Ճիշտ է՝ «Brexit»-ից հետո ԵՄ-ն որոշակիորեն թուլանալու է, սակայն ուշագրավ է, որ այդ կառույցի ներսում հատուկ ակտիվություն է դրսևորում Լեհաստանը, որը ցանկություն ունի ԵՄ-ի կազմում զբաղեցնել Մեծ Բրիտանիայի տեղը։
Այս անկյան տակ պետք է դիտարկել Լեհաստանի արտաքին գործերի նախարար Յացեկ Չապուտովիչի այն հայտարարությունը, թե Լեհաստանի դերը ԵՄ-ում աճելու է։
Եվ չնայած այն կանխատեսումներին, թե «Brexit»-ի պրոցեսից հետո ԵՄ-ի հետաքրքրությունը մեր տարածաշրջանի նկատմամբ թուլանալու է, քանի որ ուժեղանալու են կենտրոնախույս ուժերը, սակայն ԵՄ-ն շարունակելու է մնալ Հայաստանի հիմնական գործընկերներից մեկը, որի հետ 2017 թվականին կնքվել է Հայաստան-ԵՄ համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը։ Հայաստանը ԵՄ-ի հետ իր հարաբերությունները զարգացնելիս այս անգամ հատուկ կարևորություն պետք է տա Լեհաստանի հետ գործընկերության խորացմանը։
ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
Фиксированная сеть Ucom уже действует в Арташате
ФАСЕ предупреждает Пашиняна-в случае дальнейших попыток применения силы, соответствующие европейские органы строго осудят власти
«Паст». Ажиотаж вокруг геополитической конференции в Москве. Какие радикальные оценки она получила на Западе?
Гарник Даниелян: Народное шествие – против отуречивания Армении
Архиепископ Баграт Галстанян: Шествие движется по графику, задача - создать широкую общественную консолидацию
Вступило в силу соглашение о статусе миссии наблюдателей Евросоюза в Армении
Гарник Даниелян: Народное шествие – против отуречивания Армении
Арман Татоян отказался отвечать на вопрос о том, готов ли он стать кандидатом в премьер-министры Армении
Погода в Армении: ночные заморозки в горах
Курсы валют в Армении
В первом квартале этого года в Армении зарегистрирован двузначный рост показателя экономической активности
Глава Минэкономики Армении и представители туристической сферы обсудили пути преодоления вызовов
ISW: ядерная угроза — часть российских операций рефлексивного контроля
В Москве проходит пятая инаугурация президента России Владимира Путина
Песков назвал вторичным или третичным отсутствие западных послов на инаугурации
Шольц: В ЕС договорились использовать 90% доходов от замороженных активов России на военные нужды Украины
Баграт Галстанян: Не создавайте кумира
Brent подорожала до $83,48 за баррель
Военно-Грузинская дорога временно закрыта для всех видов транспортных средств
Ученые достигли дна Красного моря и были шокированы: Повсюду «бассейны смерти»
ВАШ РОМАНТИЧЕСКИЙ ГОРОСКОП НА 7 МАЯ
«Мы рядом»: новая программа поддержки IDBank для вынужденных переселенцев из Арцаха
Решение Трибунала Армянского национального достоинства подлежит исполнению: Аршак Карапетян
Скрипач: Некоторые люди пытаются забыть или предать забвению нацию с точки зрения ее исторической культуры
Лавров заявил о желании Запада «сломать сербов»
Медведев пообещал ядерный удар по европейским столицам в случае отправки войск в Украину
СМИ: ХАМАС может прекратить переговоры с Израилем из-за угрозы вторжения в Рафах
Жозеп Боррель предложил производить оружие в Украине, чтобы сэкономить на транспортных расходах
Бейонсе продемонстрировала смелый образ, обнажив ягодицы
Сына Николаса Кейджа обвинили в избиении собственной матери
Кортни Кардашьян призналась, что «не чувствовала себя готовой» к фотосессии в обтягивающем платье через три месяца после родов
Экс-омбудсмен: Азербайджанцами разрабатываются новые шаги по захвату Армении
Погода в Армении
К шествию движения «Тавуш во имя Родины» присоединяются деятели культуры
Архиепископ: Настоящая Армения должна победить фальшивую и фейсбуковскую Армению
В Армении обсудили ход работ по повторному продлению срока эксплуатации Армянской АЭС
Нефть Brent подорожала до $83,25 за баррель
Встреча министров иностранных дел Армении и Венгрии в Будапеште продолжилась в расширенном формате
Движение во главе с предстоятелем Тавушской епархии продолжает марш на Ереван
Татоян напоминает: Осознают ли депутаты «ГД», что совершают преступление, предусмотренное статьей 329 УК?
Стартовал официальный визит главы МИД Армения Арарата Мирзояна в Будапештe.
Мы видим искреннее стремление Армении достичь мира: интервью посла Литвы в Армении
Депутат: Власти пытаются заранее «свалить» возможные пограничные провокации на архиепископа Баграта
В Ереване сильным ветром повреждены крыши и деревья
Арман Тер-Товмасян назначен исполняющим обязанности директора Ереванского зоопарка
Правозащитники намерены оказать мирным демонстрантам юридическую помощь
В городе Лонг-Бич в Калифорнии сложилась чрезвычайная ситуация из-за вспышки туберкулеза
На территории Армении есть закрытые автодороги
ВАШ РОМАНТИЧЕСКИЙ ГОРОСКОП НА 6 МАЯ
Запад — не посредник в текущих переговорах, а сторона - одна из трёх сторон։ Аршак Карапетян 
