Հռիփսիմե Գալստյան . Ցիլոյով աղջիկ (Շաբաթօրյա ընթերցումներ «Փաստ» օրաթերթից)
КУЛЬТУРА«ՓԱՍՏ» ՕՐԱԹԵՐԹԸ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ Է «ՇԱԲԱԹՕՐՅԱ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄՆԵՐ» ՇԱՐՔԸ՝ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆԵԼՈՎ ՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆՄՈՒՇՆԵՐԻՑ, ԱՅԴ ԹՎՈՒՄ՝ ՄԵՕՐՅԱ ԳՐՈՂՆԵՐԻ: ԱՅՍ ԳՈՐԾՈՒՄ ՄԵԶ ՄԵԾԱՊԵՍ ԱՋԱԿՑՈՒՄ Է ՀԱՄԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳՐՈՂՆԵՐԻ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀ, ԳՐԱԿԱՆԱԳԵՏ ԱԲԳԱՐ ԱՓԻՆՅԱՆԸ, ԻՆՉԻ ՀԱՄԱՐ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ԵՆՔ:
ՀՌԻՓՍԻՄԵ ԳԱԼՍՏՅԱՆ
ՑԻԼՈՅՈՎ ԱՂՋԻԿ
Կյանքի ծալքերում այնքան բան էր կորցրել: Կարծում էր՝ լավ-վատ ապրում է կյանքը: Մեկ էլ հանկարծ խամրած հիշողության խորքերից գալիս, դիմացն էին կանգնում ինչ-որ դիպվածներ: Հիշում էր՝ ոնց մեկը հարվածեց թիկունքից ու միգուցե այդ պահից անդառնալիորեն բեկեց իր կյանքի ընթացքը: Հետո մի ուրիշն էլ այդպես վարվեց, ու կյանքի այդ ընթացքը նույնպես բեկվեց: Աչքերը փակում էր երազելու համար ու հանկարծ հիշում էր ինչ-որ մեկի անառիթ անտարբերության ու արհամարհանքի տխրությունը: Հոր ապտակն էր հիշում՝ վաղուց, շա՜տ վաղուց ստացած: Ինչո՞ւ էր հիշում: Գոնե մոռանար, կյանքն այսքան դառը չապրեր: Չէ՜, չէր կարող: Առաջ մղողը հիշողություններն էին:
Ջրի կաթիլի պես պարզ էր, անկեղծ էր, դրանից էլ ապրելը ծանր էր իր համար: Մի քիչ էլ սերն էր քիչ ինքն իր հանդեպ: Բոլորի մեջ միայն լավը տեսնելով տարված՝ մոռացել էր մեկ-մեկ էլ սեփական սրտի խորքերը նայել: Գուցե այնտեղ սերն ավելի շատ էր, դրանից էլ բոլորին լավն էր համարում: Չէր մտածել: Չէին սովորեցրել: Պիտի տարիների հետ հասկանար:
***
Լավ զգացողություն ուներ: Ինչ-որ լավ բան էր պատահելու: Ինչ սկսել էր ինքն իրեն ավելի շատ սիրել, ավելի հաճախ ժպտալ, ուրիշներն էլ էին ժպիտով դիմավորում ու ճանապարհում, հաճոյախոսում էին, հիացած աչքերով նայում: Ինչ սկսել էր ինքն իրեն ավելի շատ սիրել, ուրիշներից էլ էր սեր զգում: Վերջապես կյանքից բաց էր թողել բոլորին, ովքեր ավելորդ էին, ովքեր սխալմամբ էին իր կյանք ընկել, իսկ ինքը դուռը դեմքներին ժամանակին չէր շրխկացրել: Մի օր որոշեց ուժեղ թակել ճակատագրի դուռն ու ասել, որ իր կյանքում հիմա տեղ կա: Առաջ ամեն մի սովորություն ու կախվածություն «հաղթահարում» էր մի նոր սովորությամբ ու նոր կախվածությամբ: Կետադրական նշաններից էլ կախման կետերն էր նախընտրում: Դրանից էլ վատը կյանքում շատ էր: Երբ ինքն իրեն ավելի շատ սիրեց, կախման կետերը համարձակորեն փոխարինեց վերջակետերով: Էլ չէր վախենում, որ կարող է մի օր մենակ մնալ: Արդեն ինքն իրեն հերիք էր: Էլ միայնակ չէր, պարզապես մենակ էր, ու դա ուրիշ բան էր:
***
3.33-ի «Կակաչները» համոզում էր. «Ու կգա քո ժամանակը, մի ասա՝ ուշ ա, դու թագուհի ես, դու ձյունանուշ ես: Պետք չի ջնջել կամուրջները, պետք չի հուսահատվել, քո կյանքը քո հետ մեծ հույս ա կապել…»: Հա՞ որ: Ի՞նչ անի, չգիտի: Կախման կետերի ու վերջակետի արանքում մոլորված կանգնել է: Այս անգամ այնպես էր ուզում, որ ամեն ինչ իր հունով գնար: Այնքան համոզված էր, որ այս մեկից հաստատ մի բան դուրս կգար ու կյանքը կկետադրեր այս պատմությունը, որ ինքը վերջակետերի ու կախման կետերի միջև ընտրություն չէր անի երբեք:
***
- Երևի ինչ-որ ժամանակ մեր լսած երգերն ու մեր գրած տողերը կոդավորում են մեր ապագան: Երևի բառերի սխալ ընտրություն անելուց վախենալը դեպի դատարկություն է տանում կարևոր զրույցները:
- Դեռ այնքան բան ունես սովորելու, մինչև որ կդառնաս ինչ-որ մեկի ներկա-շարունակականը, ու ինչ-որ մեկն էլ կդառնա քո ներկան ու ապագան: Դու դեռ չես ազատվել անցյալիցդ, իսկ դա ապագա չի սիրում: Անցյալն ապագայից վախենում է, դրա համար էլ քեզ անընդհատ քաշում է դեպի իր փոսը: Պիտի ամեն ինչ մոռանաս, թե չէ ապրելդ երբեք չի թեթևանա:
- Զգում եմ՝ կարծես կրվում եմ կյանքին ու սեփական երազանքներիս:
- Ցավո՞ւմ է ներսդ: Ափսոսանք զգո՞ւմ ես:
- Հա՜: Երանի թողնեի՝ իր հունով գնար, գուցե մի բան դուրս գար:
Միլիոն անգամ ասել եմ՝ շախմատ խաղալ սովորիր: Ոչ քո հաջորդ քայլերն ես կարողանում հասկանալ, ոչ էլ կռահում ես դիմացինիդ քայլերը: Սովորիր էլի: Պետք կգա:
- Ուշ չի՞:
-Էն անկապ երգը, որ առավոտից իրիկուն լսում էիր, ասում էր. «Մի ասա ուշ ա…»: Մոռանում ես, որ պիտի ժպտաս ինքդ քեզ ու սիրես՝ անկախ ուրիշների սիրելուց: Մի քիչ էլ ինձ ժպտա ու սիրիր, ում ասես սեր ես տալիս, բայց ամենալավերին չես նկատում, - ծիծաղեց ամբողջ ուժով: Շառաչուն ապտակի պես մի բան կար ծիծաղի մեջ:
Քար լռություն տիրեց իր ու «իր» միջև: Այստեղից փախչել էր պետք: Աղմուկ էր փնտրում…
***
Մի օր սկսեց քաղաքում ցիլոյով շրջել: Ոմանք հիացող ժպիտով էին նայում, ոմանք՝ տարօրինակ մարդու տեղ դրածի քմծիծաղով: Իսկ ինքն իրեն դուր էր գալիս: Դեռ չտեսած Փարիզն էր պատկերացնում ու իրեն՝ Էյֆել յան աշտարակի շրջակայքում զբոսնելիս: Ցիլոյով աղջիկներ քաղաքում շատ չկան
Ու յասամանի փնջերին ուրիշ ոչ ոք երազելով չի նայում: Այդ մի բանն ինքն իրեն չի նվիրի: Կսպասի: Մի օր վերջապես կգա իր սառած, սպիոտ ձեռքերը ջերմացնողը՝ ձեռքին մի փունջ յասաման: Այս անգամ չստացվեց, բայց մի օր անպայման ինչ-որ լավ բան է լինելու: Լավ կանխազգացում ունի…
Пашинян отправил в командировку в США группу членов «Гражданского договора»
Происходящее в Киранце – урок для всех
Не пытайтесь пересекать красные линии, иначе я вам напомню о своей профессии: Аршак Карапетян
Сила одного драма - благотворительной общественной организации «Дорога жизни»
Соратник Пашиняна: Власти Армении обладают эффективными инструментариями противодействия вызовам
«Ай Дат»: Изменения в Тавуше позволят Азербайджану осуществить новую агрессию с более выгодных позиций
Италия готовит девятый пакет военной помощи Украине
В Ереване обнаружено тело 17-летнего юноши
В Турции заявили, что товарооборот с Израилем был прекращен
Евросоюз планирует выделить Азербайджану дополнительно 2 миллиона евро на разминирование: Купман
Курсы валют в Армении
В первом квартале госбюджет Армении исполнен с дефицитом в 2,2 млн. долларов
Министр экономики Армении принял посла Великобритании
Депутат: У Армении нет повода для гордости по вопросам, связанным с защитой прав человека
Омбудсмен Армении прокомментировала ограничение права жителей Киранца на перемещение
Режим провоцирует Россию
В транспортный парк Еревана поступят 171 новый автобус и 15 новых троллейбусов
Книжная серия ДИАЛОГ представляет первую книгу молодого поэта Константина Шакаряна «Новый день»
Армения улучшила позицию по Индексу свободы прессы на 2024 год и является лидером в регионе
Yonhap: военные Республики Корея сбили неопознанный аэростат в Желтом море
Майкл Карпентер на встрече с армянскими парламентариями подтвердил поддержку США территориальной целостности Армении
«Грапарак»: На дороге от Киранца в другие села уже видна вызванная Пашиняном катастрофа
АМИО банк выпускает облигации
Цены на нефть завершают неделю существенным снижением
Предварительное следствие по делу Нарека Самсоняна и Вазгена Сагателяна завершено
В Ереване продолжается работа очередной парламентской четырехдневки
Генеральный директор Ucom прочитал лекцию во Французском университете в Армении
Предложение Аршака Карапетяна о создании Трибунала Армянского национального достоинства открыло широкое поле профессиональных дискуссий
Количество туристов сократилось на 3%
Чалабян: Сегодня полиция Армении пытается захватить село Киранц, чтобы сдать врагу
Россия может ввести санкции
Интервью Пашиняна и нападение полиции в Киранце
В Украине за сутки погибли 8 мирных жителей
Россия массово блокирует въезд гражданам Узбекистана и Кыргызстана вслед за таджиками
ГНКО «Национальный киноцентр Армении» реорганизована в «Фонд кино Армении»
Курсы валют в Армении
Следком Армении: Мужчина, застреливший во время ужина в ресторане сотрапезника, арестован
В Азербайджане проводятся интенсивные занятия по боевой подготовке танковых подразделений
Грузия ставит под угрозу перспективы своего членства в ЕС и НАТО: Государственный департамент США
Brent подорожала до $83,97 за баррель
В Киранце больше часа нет электричества
МВД Армении: Полиция не проводит «спецоперации» в Тавушской области
Арцвик Минасян: В Киранце в отношении людей была применена несоразмерная сила
Блок «Армения»: Сажая деревья, чтобы не видеть азербайджанцев, врага доведем до Еревана
«Татоян»: Под видом общественного мнения Баку легитимизирует экспансионизм в отношении Армении
Сурен Петросян: Произошло невообразимое предательство – полиция вышла против защищающего свой дом от врага армянина
Баграт Галстанян: «Черным беретам» задаю вопросы - убегают
Армения должна обеспечить свою безопасность на основе легитимности: Никол Пашинян
Айк Марутян также считает, что власть Никола Пашиняна должна уйти: «Паст»
У Армана Татояна есть решение: какой формат он предпочтет? «Паст» 
