ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (16 ՀՈՒՆԻՍԻ). Նապոլեոնի վերջին հաղթանակը, «ստամբուլյան փակ շուկայի պայթյունը», Հաագայի դատարանի հիմնումը
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆՏՈՆԵՐ
Հարավային Աֆրիկայի պայքարող ժողովուրդների հետ համերաշխության օր, Աֆրիկացի երեխաների պաշտպանության համաշխարհային օր, Իռլանդիա՝ «Բլոմսդեյ» տոն։
ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1920 –ծնվել է գրող Մնացական Թարյանը։
1923– ծնվել է քանդակագործ Ղուկաս Չուբարյանը:
1930– ծնվել է հայ խորհրդային տնտեսագետ Շավարշ Մարգարյանը։
1960 –ծնվել է ճարտարագետ, շինարար, տեխնոլոգ, ձեռնարկատեր, քաղաքական գործիչ Նվեր Մխիթարյանը։
1983-ԱՍԱԼԱ-ի անդամ Մկրտիչ Մարդանյանը իրականացրել է հանրահայտ «ստամբուլ յան փակ շուկայի պայթյունը»։ Ահաբեկչության արդյունքում զոհվել են մի քանի թուրքեր, զոհվել է նաև ինքը՝ Մարդանյանը, վիրավորվել է 21 անձ։
2003-Հայաստանում սկսվել են ՆԱՏՕ-ի «Լավագույն համատեղ ջանք -2003» զորավարժությունները։
2004-Ամերիկահայ մեծահարուստ Քըրք Քըրքորյանին պատկանող «Էմ-Ջի-Էմ» ընկերությունը մոտ 5 միլիարդ դոլարով գնել է «Մանդալայ» ընկերությունը, որի արդյունքում «Էմ-Ջի-Էմ»-ը դարձել է կազինոների խոշորագույն ցանց ունեցող ընկերությունն աշխարհում, իսկ 87-ամյա Քըրք Քըրքորյանին է անցել Լաս Վեգասի կազինոների մեկ երրորդը և հյուրանոցային համարների կեսը:
2005-Գերմանիայի խորհրդարանը ընդունել է Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ բանաձև:
2010 –վախճանվել է նկարիչ Վարուժան Վարդանյանը։
2011-Լոռու մարզի Մարգահովիտ գյուղում երկու երիտասարդ կանանց մոտ հայտնաբերվել է հատուկ վտանգավորության վարակների շարքին դասվող տուլարեմիա հիվանդություն:
2013-Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունները կազմակերպել են ազգային վիճակախաղ, որից առաջացած ողջ շահույթն ուղղվել է վերաբնակեցման ծրագրերին։
2015-98 տարեկան հասակում վախճանվել է մեծահարուստ ամերիկահայ բարերար Քըրք Քըրքորյանը։
2016-Հայոց ցեղասպանությունը պարտադիր ուսուցման առարկա է դարձել ԱՄՆ-ի Միչիգան նահանգում։
2018- ձերբակալվել են գեներալ Մանվել Գրիգորյանը։
2019- «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության 5-րդ համաժողովում վարչության նոր նախագահ է ընտրվել Սուրեն Պապիկյանը։
ԱՇԽԱՐՀ
1313 -ծնվել է իտալացի գրող և բանաստեղծ, հանրահայտ «Դեկամերոնի» հեղինակ Ջովանի Բոկաչչոն։
1633 -ինկվիզիցիայի դատարանը Գալիլեո Գալիլեյին մեղավոր է ճանաչել անաստվածության մեջ։
1671 -Ռուսաստանում քառատվել է Դոնի կազակ, գյուղացիական ապստամբության առաջնորդ Ստեփան Ռազինը։
1723– ծնվել է անգլիացի նշանավոր տնտեսագետ Ադամ Սմիթը:
1754 –ծնվել է բաշկիրական ազգային հերոս, բանաստեղծ Սալավաթ Յուլաևը, որը եղել է Պուգաչովի զինակիցը 1773-1775 թթ. գյուղացիական ապստամբության ժամանակ։
1783 -Սև ծովի ափին՝ հյուսիսային ծովածոցում ստեղծվել են Ախտիար բնակավայրի առաջին քարե տները, որը մյուս տարի ստացել է Սևաստապոլ քաղաք-ամրոց անվանումը։
1815 -Նապոլեոնը Լինիի ճակատամարտում հաղթել է գեներալ-ֆելդմարշալ Բլ յուխերի պրուս-սաքսոնական բանակին. դա եղել է Նապոլեոնի վերջին հաղթանակը։
1846– Հռոմի պապ է ձեռնադրվել Պիոս 9-րդը, որը դարձել է պատմության մեջ ամենաերկար կառավարած Պապը:
1858 - վախ ճան վել է բրիտանացի բժիշկ, անզգայացման, բժշկական հիգիենայի և ժամանակակից համաճարակաբանության պիոներներից մեկը՝ Ջոն Սնոուն։
1862 -Բրոդվեյի թատրոնում Բայրոնի «Մազեպա» պիեսի բեմադրության ժամանակ արտիստուհի Ադա Մենկենը բեմ է բարձրացել կիսամերկ վիճակում, որը առաջացրել է մեծ իրարանցում և համարյա հասցրել թատրոնի փակման։
1874 -Քեմբրիջի համալսարանում բացվել է Կավենդիշի անվան ֆիզիկական լաբորատորիան, որը ժամանակի ընթացքում դարձել է փորձարարական ֆիզիկայի և կենսաբանության համաշխարհային կենտրոններից մեկը։
1878 -վախճանվել է ամերիկացի բժիշկ և դեղագործ Կրոուֆորդ Լոնգը, որը առաջին անգամ օգտագործել է դիէթիլ եթերը՝ որպես անզգայացնող միջոց։
1894– Սորբոնում սկսվել է համաժողով, որտեղ Պիեռ դե Կուբերտենի նախաձեռնությամբ որոշում է կայացվել անցկացնել Օլիմպիական խաղեր։
1903- ԱՄՆ-ում հիմնադրվել է «Պեպսի կոլա» ընկերությունը։
-սկսվել է Ռաուլ Ամուդսենի առաջին արկտիկական արշավախմբի ճանապարհորդությունը։
-ԱՄՆ-ում հիմնադրվել է «The Ford Motor Company» ընկերությունը։
1907 -Ռուսաստանում ցրվել է 2-րդ Պետական դուման։
1911 -հիմնադրվել է IBM կորպորացիան։
1920 -Հաագայում բացվել է Ազգերի լիգայի միջազգային դատարանը։
1925– Ղրիմում բացվել է խորհրդային ամենահայտնի պիոներական ճամբարներից մեկը` «Արտեկը»:
1930– ԽՍՀՄ-ն անցել է Դեկրետային ժամանակի:
1937 –ծնվել է ամերիկացի գրող, սցենարիստ Էրիկ Սիգալը։
1943 -54-ամյա Չարլի Չապլինը ամուսնացել է 18-ամյա Ունե Օ Նիլի հետ. 30 տարվա համատեղ կյանքի ընթացքում զույգն ունեցել է 8 երեխա։
1960– Նյու Յորքում կայացել է Ալֆրեդ Հիչքոքի «Պսիխոզ» ֆիլմի պրեմիերան:
1963– տիեզերք է թռել առաջին կին տիեզերագնացը` Վալենտինա Տերեշկովան:
1999– Ամերիկյան կինոակադեմիան հրապարակել է Ամերիկյան բոլոր ժամանակների ֆիլմերի 100 մեծագույն աստղերի ցանկը:
2017-վախճանվել է Գերմանիայի նախկին կանցլեր Հելմուտ Կոլը։