Ереван, 07.Май.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ВАЖНО


Իշխանության շտապողականության խորքային պատճառներն ու հնարավոր հետևանքները

АНАЛИТИКА

Տևական ժամանակ է, ինչ իշխանությունները ջանքեր են գործադրում դատական իշխանության և մասնավորապես Սահմանադրական դատարանի «հարցերը լուծելու» համար։ Խնդիրն այն է, որ մասնավորաբար ՍԴ-ն իր անկախ գործելակերպով կարող է լուրջ խոչընդոտներ հարուցել իշխանությունների համար, երբ նրանց կողմից առաջ քաշված օրենսդրական նախաձեռնությունները և որոշումները կարող են որակվել որպես հակասահմանադրական։

Օրինակ՝ ՍԴ-ի կողմից հակասահմանադրական ճանաչվեցին իշխանությունների ընդունած «Բանկային գաղտնիքի մասին» օրենքը և այլ օրենքներ։ Դրա համար էլ իշխանությունները ուղիներ են փնտրում ՍԴ-ի կազմը շուտափույթ փոխելու նպատակով։ 

Քննարկվող տարբերակներից մեկը սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի անցկացումն էր։ Եվ այս տարբերակի օգտին իշխանությունները առաջ էին քաշում այն փաստարկը, թե երկրում գերագույն իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին, ժողովուրդն էլ պետք է որոշի այս հարցը։ 

Այնուամենայնիվ, կորոնավիրուսի համավարակի արդյունքում իրավիճակի փոփոխություն տեղի ունեցավ, և ապրիլի 5-ին նախատեսված հանրաքվեն հետաձգվեց։

Իշխանությունները սկսեցին գիտակցել, որ իրենք այլևս չունեն այն աջակցությունը, որ ակնկալում էին հանրությունից։ Ուստի արդեն իսկ մոռացան, որ նման հարցերը պետք է լուծի ժողովուրդը, և հակվեցին ՍԴ դատավորների մի մասի լիազորությունները ԱԺ-ի կողմից ընդունված որոշման միջոցով դադարեցնելու տարբերակին։

Իրենց այս նպատակադրմանը լեգիտիմություն հաղորդելու համար իշխանությունները որոշեցին դիմել Վենետիկի հանձնաժողովին և խորհրդատվական կարծիք ստանալ։ 

Սակայն ուշագրավ է, որ երբ հրապարակվեց Վենետիկի հանձնաժողովի խորհրդատվական կարծիքը, հենց այդ նույն օրն էլ իշխանությունների կողմից շրջանառության մեջ դրվեց սահմանադրական փոփոխությունների նախագիծը։ 

Խորհրդատվական կարծիքում նշված էր, որ խնդրի լուծման համար պետք է նախատեսվի անցումային ժամանակաշրջան, որը թույլ կտա աստիճանաբար փոխել դատարանի կազմը։

Այս հանգամանքով է պայմանավորված, որ վերջին պահին հանձնաժողովի կարծիքում լրացվել է մի պարբերություն, որում հանձնաժողովն անդրադարձել է ԱԺ պատգամավորների կողմից նույն օրը շրջանառված սահմանադրական փոփոխությունների նախագծին՝ ափսոսանք հայտնելով կարծիքի առաջարկություններին անհամապատասխանության մասին, ու թեև հանձնաժողովը նույն պարբերության մեջ չի մանրամասնել, թե կարծիքի կոնկրետ որ առաջարկությանը չի համապատասխանում նախագիծը, այդուհանդերձ պարզ է, որ այն վերաբերում է 12 տարուց ավել պաշտոնավարած դատավորների համար նոր անցումային ժամկետ սահմանելու առաջարկությանը։

Եվ հարց է, թե ինչո՞ւ են այդքան շտապում իշխանությունները, որ առանց մասնագետների կարծիքը լսելու, հանրության և ընդդիմության տեսակետը հաշվի առնելու Ազգային ժողովում երկու ընթերցումներով մեկ օրվա մեջ ընդունում են Սահմանադրության փոփոխությունների մասին նախագիծը և որոշում այդ հարցով չդիմել ՍԴ։

Խնդիրն այն է, որ իշխանական պատգամավորները կարող էին արագ մտափոխվել և կողմ չքվեարկել նախագծին, քանի որ, ինչպես փաստում են մասնագետները, նախագիծը հակասահմանադրական բնույթ ունի և ՍԴ դատավորների լիազորությունների նման կերպ դադարեցումը չի բխում ՄԻԵԴ-ի նախադեպային պրակտիկայից, խախտում է դատավորների անփոփոխելիության սկզբունքը, ինչպես նաև իրավական պետության հիմնարար տարրերը։ 

Ուստի և մասնագետները համարում են, որ այս արարքը համապատասխանում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի՝ իշխանության յուրացում և սահմանադրական կարգի տապալում հանցակազմերին: Եվ այս տեսակետներին ծանոթանալուց հետո իշխող ուժի պատգամավորներից շատերը, գիտակցելով, որ իրենց քայլերի համար հետագայում հնարավոր է պատասխանատվության կանչվեն, կարող էին տապալել նախագծի ընդունումը։ 

Եվ պատահական չէ, որ Սահմանադրության փոփոխությունների նախագծի ընդունումից հետո Նիկոլ Փաշինյանը գրառում կատարեց իր ֆեյսբուքյան էջում՝ նշելով, թե հպարտ է իրենց քաղաքական թիմով՝ «Իմ քայլը» խմբակցությամբ:

Սահմանադրության փոփոխությունները հապշտապ անցկացնելու մյուս պատճառն այն է, որ քանի դեռ հանրության մեծամասնության ուշադրությունը սևեռված է տարածվող համավարակի և խորացող ճգնաժամի ուղղությամբ, իշխանությունները փորձեցին շատ արագ օգտվել այս իրավիճակից։ 

Բացի այդ, իշխող ուժի համար նպաստավոր էր այն հանգամանքը, որ արտակարգ դրության պայմաններում զանգվածային բողոքի ակցիաներ և ցույցեր չեն թույլատրվում։ Սակայն իշխանությունները պետք է մտածեն նաև իրենց գործողությունների հետագա հետևանքների մասին։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Скрипач: Некоторые люди пытаются забыть или предать забвению нацию с точки зрения ее исторической культуры Лавров заявил о желании Запада «сломать сербов» Медведев пообещал ядерный удар по европейским столицам в случае отправки войск в Украину СМИ: ХАМАС может прекратить переговоры с Израилем из-за угрозы вторжения в Рафах Жозеп Боррель предложил производить оружие в Украине, чтобы сэкономить на транспортных расходах Бейонсе продемонстрировала смелый образ, обнажив ягодицы Сына Николаса Кейджа обвинили в избиении собственной матери Кортни Кардашьян призналась, что «не чувствовала себя готовой» к фотосессии в обтягивающем платье через три месяца после родов Экс-омбудсмен: Азербайджанцами разрабатываются новые шаги по захвату Армении Погода в Армении К шествию движения «Тавуш во имя Родины» присоединяются деятели культуры Архиепископ: Настоящая Армения должна победить фальшивую и фейсбуковскую Армению В Армении обсудили ход работ по повторному продлению срока эксплуатации Армянской АЭС Нефть Brent подорожала до $83,25 за баррель Встреча министров иностранных дел Армении и Венгрии в Будапеште продолжилась в расширенном формате Движение во главе с предстоятелем Тавушской епархии продолжает марш на Ереван Татоян напоминает: Осознают ли депутаты «ГД», что совершают преступление, предусмотренное статьей 329 УК? Стартовал официальный визит главы МИД Армения Арарата Мирзояна в Будапештe. Мы видим искреннее стремление Армении достичь мира: интервью посла Литвы в Армении Депутат: Власти пытаются заранее «свалить» возможные пограничные провокации на архиепископа Баграта В Ереване сильным ветром повреждены крыши и деревья Арман Тер-Товмасян назначен исполняющим обязанности директора Ереванского зоопарка Правозащитники намерены оказать мирным демонстрантам юридическую помощь В городе Лонг-Бич в Калифорнии сложилась чрезвычайная ситуация из-за вспышки туберкулеза На территории Армении есть закрытые автодороги ВАШ РОМАНТИЧЕСКИЙ ГОРОСКОП НА 6 МАЯ Запад — не посредник в текущих переговорах, а сторона - одна из трёх сторон։ Аршак КарапетянПодписавшие приказ о сдаче земли получат звания 28 мая: Аршак КарапетянАзербайджан и Турция не видят Армению в этом регионе: Аршак КарапетянСурен Петросян о борьбе против делимитации: Это требование должно получить намного более массовый характер 55-летняя Дженнифер Энистон показала фигуру топлес Минюст США обвинил конгрессмена в получении взятки от азербайджанской нефтяной компании Ученые доказали правдивость некоторых важных событий из Библии В США возник скандал с проазербайджанским конгрессменом«Паст»: В конце концов, как были похищены руководители Арцаха, кто был замешан в этой историиМинистр попрощается с должностью: арест также не исключенКак осквернить судебную систему? Инструкция от ПашинянаПолучение званий увидим 28 мая: Аршак КарапетянЗаявление генерал-майора Аршака Карапетяна о создании Трибунала Армянского национального достоинства серьезно обеспокоило действующие властиПашинян отправил в командировку в США группу членов «Гражданского договора»Происходящее в Киранце – урок для всехНе пытайтесь пересекать красные линии, иначе я вам напомню о своей профессии: Аршак КарапетянСила одного драма - благотворительной общественной организации «Дорога жизни»Соратник Пашиняна: Власти Армении обладают эффективными инструментариями противодействия вызовам «Ай Дат»: Изменения в Тавуше позволят Азербайджану осуществить новую агрессию с более выгодных позиций Италия готовит девятый пакет военной помощи Украине В Ереване обнаружено тело 17-летнего юноши В Турции заявили, что товарооборот с Израилем был прекращен Евросоюз планирует выделить Азербайджану дополнительно 2 миллиона евро на разминирование: Купман Курсы валют в Армении