ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (24 ՀՈՒՆԻՍԻ). Պատերազմի սկզիբը. Նապոլեոնի բանակը ներխուժել է Ռուսաստանի տարածք
ОБЩЕСТВОՏՈՆԵՐ
Լատվիա և Էստոնիա՝ Յանովի օր, Լիտվա՝ Կուպալայի օր, Պերու, Բոլիվիա և Էկվադոր՝ Հնդկացիների օր, Շոտլանդիա՝ Անկախության օր։
ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
444 – Մեծ Հայքի Շահապիվան ավանում՝ Հայոց թագավորների բանակատեղիում, Հովսեփ Ա Հողոցմեցու կաթողիկոսության և Վասակ Սյունու մարզպանության օրոք տեղի է ունեցել Հայ առաքելական եկեղեցու Շահապիվանի ժողովը:
1908– ծնվել է նշանավոր ֆիզիկոս, պրոֆեսոր Արտեմ Ալիխանյանը:
1918-Խոյ քաղաքից երեք կիլոմետր հեռավորության վրա մղված ճակատամարտում Անդրանիկի դիվիզիան պարտվել է թուրքական 12-րդ հետևակային դիվիզիային, իսկ Անդրանիկը ստիպված է եղել հրաժարվել իր պլաններից և վերադառնալ Նախիջևան։
1935 - Բացվել է Երևանի տիկնիկային թատրոնը։
1963– ծնվել է հայազգի երաժիշտ Յուրի Կասպարյանը, որը եղել է ռուսական «Կինո» ռոք խմբի կիթառահար: 2001 –վախճանվել է նկարիչ Սպարտակ Սաֆյանը։
2006– Հայաստանի շախմատի հավաքականը դարձել է Օլիմպիադայի չեմպիոն:
2011- Կազանում ընդունվել է համատեղ հայտարարություն Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի նախագահների մասնակցությամբ, որտեղ նշվել է, որ «փոխըմբռնում է ձեռք բերվել մի շարք հարցերի շուրջ, որոնց լուծումը նպաստում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման հիմնարար սկզբունքներին հավանություն տալու համար անհրաժեշտ պայմանների ստեղծմանը»։
2015-չնայած հորդառատ անձրևին, Գյումրիում ակտիվիստներն անցկացրել են նախապես ծրագրված երթն ընդդեմ էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացման:
2016-Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը ժամանել է Հայաստան։ Սրբազան քահանայապետի հայաստանյան այցի կարգախոսն է՝ «Այց առաջին քրիստոնյա երկիր»:
2018-Ամերիկահայ բարերար Քըրք Քըրքորյանի արձանն է տեղադրվել Գյումրիում՝ բարերարի անունը կրող փողոցում։
ԱՇԽԱՐՀ
79 -վախճանվել է հռոմեկան կայսր Վեսպեսիանը։
1314 -Բեննոկբերնեի ճակատամարտում շոտլանդական թագավոր Ռոբերտ Բրյուսը հաղթել է անգլիական թագավոր Էդուարդ 2-րդին և վերականգնել իր երկրի անկախությունը։
1398 -վախճանվել է չին կայսր, Մին դինաստիայի հիմնադիր Չժու Յուանչժինը։
1497 -Ջոն Կաբոտը հայտնագործել է Կանադան (Նյուֆաունդլենդը)։
1571 -Ֆիլիպիններում բասկ Միգել Լոպեսը հիմնադրել է Մանիլա քաղաքը։
1667 -երկրորդ անգլո-հոլանդական պատերազմում փայլուն ավարտ է ունեցել դեպի Մեդուեն իրականացրած Միխիլա դե Ռյոտերի գլխավորած հոլանդական նավատորմի արշավը։ Այդ պարտությունը անգլիական նավատորմի ամենացավալի պարտություններից մեկն է. այն մոտեցրել է պատերազմի ավարտը։
1695 -ծնվել է բարոկկո դարաշրջանի ավստրիացի դիմանկարիչ Մարտին վան Մայտենսը։
1793 -ֆրանսիական կանվետը ընդունել է առաջին ժողովրդավարական Սահմանադրությունը (որը այդպես էլ գործողության մեջ չի մտցվել), Ֆրանսիան դարձել է հանրապետություն։
1812 -Նապոլեոնի բանակը, անցնելով Նեման գետը, ներխուժել է Ռուսական Կայսրության տարածք. սկսվել է 1812 թվականի Հայրենական պատերազմը։
1893 -նորվեգացի բևեռախույզ Ֆրիտյոֆ Նանսենը «Ֆրամ» («Առաջ») նավով ուղևորվել է Հյուսիսային բևեռ։
1916– առաջին անգամ հոլիվուդյան աստղի ստացած հոնորարը անցել է մեկ միլիոն դոլարը։ Դերասանուհի Մերի Փիքֆորդը «Paramount Pictures» ընկերության հետ 1 մլն 40 հազար ԱՄՆ դոլարի պայմանագիր է ստորագրել:
1925 -Բեռլինում Ռայխստագի շենքը գրավվել է վարկատուների բազմության կողմից, որոնց փողերը զրոյացվել էին հետպատերազմյան ինֆլացիայի արդյունքում։
1930 -առաջին անգամ ռադարն օգտագործվել է ինքնաթիռ հայտնաբերելու համար (Կոլումբիա նահանգ, Անակոստիա)։
1934– Ուկրաինայի մայրաքաղաքը Խարկովից տեղափոխվել է Կիև:
1935- ծնվել է ամերիկացի ռեժիսոր և դերասան, սցենարիստ, պրոդյուսեր, օպերատոր Ռոբերտ Դաունին (ավագ)։
1935 -Թբիլիսիում բացվել է ԽՍՀՄ-ում առաջին մանկական երկաթուղին։
1940 – ծնվել է իտալաամերիկացի կինոօպերատոր, Օսկարի եռակի դափնեկիր Վիտորիո Ստորարոն
1945 -Մոսկվայի Կարմիր հրապարակում կայացել է Հաղթանակի շքերթը։
1947– ամերիկացի օդաչու Քենեթ Առնոլդը Վաշինգտոնի մերձակայքում սարերի վրայով թռչելիս օդում տեսել է մեծ արագությամբ սլացող 9 տարօրինակ օբյեկտ, այդ օբյեկտները նա նմանեցրել է ափսեների և այդտեղից էլ առաջացել է «թռչող ափսե» արտահայտությունը, գիտականորեն`«չբացահայտված թռչող օբյեկտ»:
1963-Լոնդոնում Բի-Բի-Սի հեռուստաընկերության ստուդիայում առաջին անգամ ցուցադրվել է կենցաղային վիդեոմագնիտոֆոնը։
1968 –ծնվել է իսրայելցի շախմատիստ, գրոսմայստեր Բորիս Գելֆանդը։
1973 -ԱՄՆ կատարած իր պաշտոնական այցի ընթացքում Լեոնիդ Բրեժնևը հայտարարել է, որ սառը պատերազմն ավարտված է։
1978 –վախճանվել է խորհրդային մաթեմատիկոս, մեխանիկ Մստիսլավ Կելդիշը։
1987– ծնվել է արգենտինացի ֆուտբոլիստ, հարձակվող Լիոնել Մեսսին։