«Երբ ասում են առանձնահատուկ կարգավիճակ, դա սովորաբար վատ բան է նշանակում»․ «Փաստ»
АНАЛИТИКА
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Օրերս Ազգային ժողովում «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագիծը քննարկելիս ԿԳՄՍ նախարար Վահրամ Դումանյանը նշեց՝ առաջարկում են ԵՊՀ-ին տալ հատուկ կարգավիճակ։ Հարցը թեժ քննարկումների կիզակետում հայտնվեց ինչպես ԱԺ-ում, այնպես էլ փորձագետների շրջանում։ Մասնավորապես՝ շատերը կարծիք հայտնեցին, որ նախ հստակեցված չէ, թե ինչ ասել է հատուկ կարգավիճակ, երկրորդ՝ հնարավոր է, որ այս փոփոխությունն օրվա իշխանությունը կարող է օգտագործել ըստ նպատակահարմարության։ ԵՊՀ մամուլի խոսնակ Գևորգ Էմին-Տերյանը նշում է՝ Հայաստանի անկախացումից հետո ԵՊՀ-ն երբևէ չի ունեցել ինչ-որ առանձնահատուկ կարգավիճակ։
«Օրենսդրական նույն դաշտում գործել են հայկական բոլոր բուհերը։ Երբ ասում են առանձնահատուկ կարգավիճակ, ինքս լարվում եմ, որովհետև դա սովորաբար վատ բան է նշանակում։ ԵՊՀ-ն առանձնահատուկ կարգավիճակ ունեցել է այն առումով, որ քաղաքական վայրիվերումները միշտ կոտրվել են նրա գլխին, ամեն ինչի առաջին փորձադաշտը, թիրախը դարձել է ԵՊՀ-ն։ Հատուկ կարգավիճակի մասին խոսվում էր նաև 2018 թվականի սկզբին, երբ ցանկանում էին, որ բոլոր բուհերի կառավարման խորհուրդները կազմավորվեին ինչ-որ տարբերակով, իսկ ԵՊՀ-ի կառավարման խորհուրդը՝ այլ տարբերակով։ Ենթատեքստն այն էր, որ պաշտոնյաներին թույլատրվեր դառնալ ԵՊՀ-ի կառավարման խորհրդի նախագահ։ Այս դառը փորձից կարելի է ենթադրել, որ երբ խոսվում է համալսարանին հատուկ կարգավիճակ տալու մասին, սովորաբար իշխանությունը նկատի է ունենում օրվա իր շահը։
Հիմա շատ անհասկանալի է, թե ինչ է ասում նախարարը, որևէ կերպ բացված չէ, թե ինչ ասել է հատուկ կարգավիճակ, դա կենացի մակարդակի ձևակերպում էր։ Բայց ակնհայտ է, որ քաղաքական ինչ-որ շահ կա, որն առաջիկայում պարտադրվելու է ԵՊՀ-ին։ Բացի նրանից, որ ԵՊՀ-ն առանձնահատուկ ինչ-որ կարգավիճակ չունի, հակառակը՝ համալսարանն ինչ-որ առումներով զրկվում է մրցունակությունից, որովհետև Հայաստանում իր մերձակա մրցակիցները միջպետական պայմանագրերով գործող բուհերն են, օրինակ՝ Ֆրանսիական, Սլավոնական և մյուս համալսարանները։ Դրանց վրա մեր օրենքները չեն ազդում, իրենք գործում են միջպետական պայմանագրերով, և բոլոր փոփոխությունները կոտրվում են հայկական և հատկապես ԵՊՀ-ի գլխին՝ նրան զրկելով մրցունակությունից, և նաև դրա պատճառով համալսարանը դիրքեր է կորցնում»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է Գևորգ Էմին-Տերյանը։
ԵՊՀ-ին հատուկ կարգավիճակ տալու հարցին «Փաստի» հետ զրույցում անդրադարձավ նաև կրթության փորձագետ Ատոմ Մխիթարյանը: Նա նշում է՝ որևէ մեկն այս պահին չի կարող պատասխանել հարցին, թե ինչ է սա նշանակում։ «Այս պահին դա ուղղակի դեկլարատիվ բնույթ ունի։ Թե հետո դրա տակ օրենսդրական ինչպիսի ակտեր կընդունվեն, և այդ հատուկ կարգավիճակն ինչպես կդրսևորվի, ապագան ցույց կտա։ Կարևոր է, որ հետագայում չխախտվեն հավասար մրցակցային պայմաններն ուրիշ բուհերի հետ։ ԿԳՄՍ նախարարի այն պնդումը, թե մայր բուհը ստեղծել է պետությունը և այն պետք է էական մասնակցություն ունենա դրա կառավարման մեջ, ծիծաղելի է, քանի որ պետությունը հիմնադրել է նաև մյուս բուհերը։ Պետության կողմից հիմնադրված լինելու առումով որևէ բուհ որևէ առավելություն չունի։
Ասեմ ավելին՝ ամենակարևոր արժեքներից մեկը, որն այսօր ունենք, Գիտությունների ազգային ակադեմիան ոչ միայն հատուկ կարգավիճակ չի ստանում օրենքում, այլ դրա վերաբերյալ շուրջ 10 տարի գործող օրենքն այս նախագծում փոխարինվում է ընդամենը մեկ հոդվածով, իսկ ԳԱԱ-ի կարգավիճակը հետագայում որոշելու է կառավարությունը։ Մինչդեռ այդ նախագծում ակադեմիային ևս կարելի էր տալ հատուկ կարգավիճակ և նրա կազմակերպաիրավական ձևն ապահովել հենց օրենքում։
Այս հատուկ կարգավիճակն իրենից կարող է ամեն ինչ էլ ենթադրել, այդ հարցը մնալու է իշխանությունների քմահաճույքին։ Հիմա երևի չեն մտածել, թե ինչ գրեն, թողնում են ապագային, կամ գուցե քաղաքական նպատակահարմարությունից ելնելով, կարելի է ինչ-որ բաներ ընդունել կամ փոփոխել։ Դա օրենքի մակարդակում հետո շատ դժվար կլինի անել, որովհետև կարող են լինել ընտրություններ, ԱԺ-ում կարող է ձևավորվել նոր մեծամասնություն, և օրենքի փոփոխությունը հեշտ չի լինի։
Բայց ենթաօրենսդրական ակտերում հնարավոր կլինի քմահաճույքներն օրեցօր փոխել և համապատասխանեցնել օրվա իշխանություններին։ Սա ևս խոսում է այն պարզ ճշմարտության մասին, որ իշխանությունները ցանկանում են քաղաքական ազդեցություն ունենալ բարձրագույն կրթության և գիտության ողջ համակարգի վրա, այդ թվում՝ ԵՊՀ-ի, որն առաջատարն է քաղաքական մտքի ձևավորման հարցում, իսկ մտավորականության մեծ և ակտիվ մասն էլ կենտրոնացած է հիմնականում այս բուհում»,-եզրափակում է Ատոմ Մխիթարյանը։
Լուսինե Առաքելյան
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Следком Армении: Мужчина, застреливший во время ужина в ресторане сотрапезника, арестован
В Азербайджане проводятся интенсивные занятия по боевой подготовке танковых подразделений
Грузия ставит под угрозу перспективы своего членства в ЕС и НАТО: Государственный департамент США
Brent подорожала до $83,97 за баррель
В Киранце больше часа нет электричества
МВД Армении: Полиция не проводит «спецоперации» в Тавушской области
Арцвик Минасян: В Киранце в отношении людей была применена несоразмерная сила
Блок «Армения»: Сажая деревья, чтобы не видеть азербайджанцев, врага доведем до Еревана
«Татоян»: Под видом общественного мнения Баку легитимизирует экспансионизм в отношении Армении
Сурен Петросян: Произошло невообразимое предательство – полиция вышла против защищающего свой дом от врага армянина
Баграт Галстанян: «Черным беретам» задаю вопросы - убегают
Армения должна обеспечить свою безопасность на основе легитимности: Никол Пашинян
Айк Марутян также считает, что власть Никола Пашиняна должна уйти: «Паст»
У Армана Татояна есть решение: какой формат он предпочтет? «Паст»
Амио Банк принял участие в Career City Fest 2K24
“ФАКТ”. Что собираются построить американцы в Армении без какого-либо опыта?
Трибунал Армянского национального достоинства рассмотрит преступления, совершенные режимом Пашиняна после 2018 года: Аршак Карапетян
Примечательные изменения в списке крупных налогоплательщиков: «Паст»
В мобильном приложении Юнибанка доступны переводы на карты Visa иностранных банков
Пашинян: Возможно, войска Минобороны на определенном участке выйдут с нашей суверенной территории
Мирзоян признает бездарность администрации
Элизабет Херли продемонстрировала свою бросающую вызов возрасту фигуру
Мать погибшего во время 44-дневной войны врача присоединилась к борьбе за Тавуш
Верховный представитель ЕС: осуждаю насилие в отношении демонстрантов в Грузии
Daily Mail: ученые нашли 27 утерянных томов братьев Гримм
Армения и Иран обсудили вопрос увеличения авиарейсов между двумя государствами
Погода в Армении
Сумасшедшее ДТП в Ереване
Экономист: Денежно-кредитная политика Центрального банка Армении нуждается в радикальных реформах
Алиев считает, что Баку и Ереван могут обойтись без посредников
Ирак создал две военные базы на границе с Турцией
Дедушка погибшего военнослужащего: За месяц до пожара в селе Азат был пойман террорист
Токаев приветствовал согласие Баку и Еревана провести переговоры глав МИД в Алма-Ате
«Грапарак»: Пашинян признался, что село Киранц будет разделено
СМИ: Турция самостоятельно проведет операцию в Ираке против РПК
В Тбилиси во время акции протеста задержали 63 человека
Родители погибших в пожаре в селе Азат солдат дали властям время до 10 мая
Госдеп заявил об участии Блинкена в процессе урегулирования между Ереваном и Баку
На территории Армении закрытые автодороги
По факту насильственного препятствования профессиональной деятельности журналиста возбуждено уголовное дело
ВАШ РОМАНТИЧЕСКИЙ ГОРОСКОП НА 1 МАЯ
У снижения курса доллара есть другие политические причины
Трибунал Армянского национального достоинства серьезно расшатает основы действующей власти: Аршак Карапетян
Обращение генерального директора ЗАО ЗММК Р.Н.Худолия по случаю Международного дня Труда
Ещё больше улыбок в городе. Филиал Амио Банка «Кентрон» вновь открыт
Жители Киранца возмущены встречей с Пашиняном
Что дадут переговоры в Казахстане?
В «Гражданском договоре» рассветы не мирные
В Черногории введут 7-часовый рабочий день
В Армении продолжаются работы по капитальному ремонту Севанского транспортного узла
