Երգեհոն՝ մի ամբողջ սիմֆոնիկ նվագախումբ և «երաժշտական գործիքների արքա»․ «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ![Երգեհոն՝ մի ամբողջ սիմֆոնիկ նվագախումբ և «երաժշտական գործիքների արքա»․ «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/15-04-22/8c2cfc64c3e901ad1a13b9a2472c85c7.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Երգեհոնը եզակի երաժշտական գործիք է և ունի շատ երկար պատմություն: Երգեհոնի մասին միշտ էլ կարելի է խոսել գերադրական աստիճանով. այն ամենամեծ չափերն ունի, ամենահզոր ձայնային ուժն ունի, հնչյունների ամենալայն տիրույթը, ինչպես նաև տեմբրի հսկայական քանակություն: Այդ պատճառով էլ այդ երաժշտական գործիքն իրավամբ համարում են «երաժշտական գործիքների արքա»: Ժամանակակից երգեհոնի նախատիպը համարվում է պանա սրինգը, որն առաջին անգամ հայտնվել է Հին Հունաստանում: Կա լեգենդ, որ վայրի բնության, հովվության և անասնապահության աստված Պանը, միացնելով տարբեր չափերի մի քանի եղեգնյա խողովակներ, հորինել է երաժշտական գործիք, որով նվագել է հոյակապ երաժշտություն՝ զվարճանալով ուրախ նիմֆաների հետ գեղեցիկ հովիտներում և պուրակներում:
Նման գործիքի վրա հաջող նվագելու համար անհրաժեշտ է եղել մեծ ֆիզիկական ջանք գործադրել և ունենալ լավ շնչառական համակարգ: Հենց այդ պատճառով էլ երաժիշտների աշխատանքը թեթևացնելու համար մեր թվարկությունից առաջ 2-րդ դարում հույն Քտեսիբին ստեղծել է հիդրովլոսը՝ ջրային երգեհոնը, որն էլ ժամանակակից երգեհոնի նախատիպն է դարձել: Հետագայում երգեհոնը անընդհատ կատարելագործվել է և 11-րդ դարում սկսել է լայն տարածում ստանալ ամբողջ Եվրոպայում: Երգեհոնաշինության ամենամեծ ծաղկումը եղել է 17-18-րդ դարերում Գերմանիայում, որտեղ երգեհոնի համար երաժշտական գործեր են ստեղծվել այնպիսի մեծ կոմպոզիտորների կողմից, ինչպես Յոհան Սեբաստիան Բախը և Դիտրիխ Բուխտեհուդեն, որոնք եղել են երգեհոնային երաժշտության անգերազանցելի վարպետներ:
Երգեհոնները աչքի են ընկել ոչ միայն ձայնի գեղեցկությամբ և բազմազանությամբ, այլ նաև իրենց ճարտարապետությամբ և դեկորով. յուրաքանչյուր երաժշտական գործիք ունեցել է իր «անհատականությունը», ստեղծվել է հատուկ նպատակով, ներդաշնակորեն տեղադրվել է շինության ներքին միջավայրում: Նրա համար միշտ առանձնացվել է միայն բարձր ակուստիկայով օժտված տարածք: Ի տարբերություն այլ երաժշտական գործիքների, երգեհոնի ձայնի առանձնահատկությունը կախված է ոչ թե գործիքի «կորպուսից», այլ տարածությունից, որտեղ այն գտնվում է: Երգեհոնի հնչյունները չեն կարող անտարբեր թողնել որևէ մեկին, ըստ երաժշտագետների գեղարվեստական բնորոշումների, դրանք խոր ներթափանցում են մարդու սրտի մեջ, տարաբնույթ զգացումներ առաջացնում, ստիպում մտածել կյանքի փխրունության մասին և մտքերն ուղղել առ Աստծուն: Ըստ այդմ, կաթոլիկ եկեղեցիներում և տաճարներում երգեհոններ ամենուր են եղել, լավագույն կոմպոզիտորներն են սուրբ երաժշտություններ գրել և նվագել այն իրենց ձեռքերով այդ տաճարներում:
Ներկայիս ժամանակակից երգեհոնը իրենից ներկայացնում է շատ բարդ համակարգ: Այն փաստացի և՛ փողային, և՛ ստեղնաշարային երաժշտական գործիք է, ունի ոտնակների ստեղնաշար, մի քանի ձեռքի ստեղնաշար, հարյուրավոր ռեգիստրներ և մինչև երեսուն հազարի հասնող խողովակներ: Խողովակները բազմազան են երկարությամբ, տրամագծով, կառուցվածքով և արտադրության նյութով: Դրանք կարող են լինել պղնձե, կապարե, անագե կամ տարբեր այլ համաձուլվածքներից: Բարդ կառուցվածքը թույլ է տալիս երգեհոնին ձայների, հնչյունների և ձայնային էֆեկտների հսկայական քանակ ունենալ: Երգեհոնով կարելի է ընդօրինակել այլ գործիքների ձայնը, ուստի այդ գործիքը հաճախ նույնացվում է սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ: Ամենամեծ երգեհոնը գտնվում է ԱՄՆ-ի Ատլանտիկ Սիթիի Բորդվոլկ համերգասրահում: Այն ունի 7 ձեռքի ստեղնաշար, 33112 խողովակ և 455 ռեգիստր:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/89fd45a73bc26a99af1223f5b2ce54cd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/b71f425eb26e82fc1c1eeee07400f713.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/e7007c15cbf4afd609f05858b0ebb6b9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/714f1b4a70b176391e69008fdfa25dea.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/9543834b550d7f0dcf744eccacd3407e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/ee261e6792614d90eba8290d546c28c8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/8cd80515a07b04f5bbbc8785ced2a204.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/ab5eae72e2021c18e7631050bfdaf9ec.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/609a68036537258244309afe4c1ee26c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f165cbe5cb6c2ea8e817606d82651d18.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d9318377d6d61272c9a1d29f0e8aaf13.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/cc35bd69f587d41f973abd38b39c646b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/2beeeae1fbd87da8ee13f4bbf204b666.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/b40371bf6eede732bb5480b54a6a689d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/092ceff9b11f3c86110cb39c98a2bd34.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f3869c08c2a63bdb85e9ea71b952111a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/67d78ecca4898fc60e38662000b335f1.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/91bb82389e823e284053bf658a79d1f8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f984a1b924d2f5244f6efdf5cd82210f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/861591d9e0e22c6c7c03e9c02e2a8d73.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/13668ae49a3c0fc187c200fb4f9af60a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/919b3a8132e8c9756c116d6097498e0f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/1b3254116195483f9493ad0adeac5ca6.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/5da76aa425a5bf381eb89ffc54f1e2d5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/9a47438e7b842031ff8d93c2e83b5e14.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/c1e4802f1b25ab4e262609b291851732.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/8534f6ed59531ae9f78488b690b43568.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/79c1b4f5bfae5392b2e831a4f581d6f8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/724f912dd9c83740bf224c1d6933231d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/530f1857ce22f002fc50328e4ff59e24.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/718baa47237e76747abbfd4bf5753906.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/accfca599792efab34c48735275c8aac.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f4b6fd1c0ec03c9a7ce2ab984c719a01.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/897a989ae08861a6316124f06a3775d9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/940282e844cdb9757aab7f0ce018b5de.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/8d0e952958ca25cab05220ead0da525f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/ee20c370b36480cd20a4e39d026982d8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/42d18862b1aa67eb4ebb5e476046f86b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f29578ee2cf9d98a81f1dfa9056a7f55.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/bc1040d06404d2081b9edaebdb8fbc4d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/9cfd5288a3d90ca5d12498d44c811cf2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/6b538185e08c5cc76dd3c518919efdbb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/761a66a2e3036b11f4b26f0c0dc11ead.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d4ceee149700bfcddc318d7ed9ae10ff.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/2275f131e088b6a65854230de62393a2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/6cb7a0845561b9a36797c6a7a9286371.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f55df68cc3a65a59a768e0df87421697.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f5e470b09266f51a8763633bb258bc32.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/b6404cbbf63e087c1e89d1b26dc98726.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/84cfd8cc8c0a43572129059864c01bbc.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)