«Պոլիէթիլենից ազատվելու գործում պետությունը պետք է ուղղորդի, վերահսկի և աջակցի տնտեսվարողին». «Փաստ»
ИНТЕРВЬЮ![«Պոլիէթիլենից ազատվելու գործում պետությունը պետք է ուղղորդի, վերահսկի և աջակցի տնտեսվարողին». «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/26-08-23/df3035ba19e74709a342e4bf12bf2189.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
2022 թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտավ կարգավորում, որով արգելվում էր պոլիէթիլենային տոպրակների մինչև 50 միկրոն հաստության վաճառքը: Օրերս կառավարության նիստում շրջակա միջավայրի նախարար Հակոբ Սիմիդյանն ասաց՝ նախագիծ կա, որով պոլիէթիլենային տոպրակների որևէ տեսակի և մեկանգամյա պլաստիկ տարաների վաճառքը արգելելու են: Մեծ ու փոքր առևտրի կետերում ինչ հաստության տոպրակ ասես չեք հանդիպի, բայց մեկ բան վստահաբար փոխվեց՝ 10 դրամանոց տոպրակի գինը հիմա տատանվում է մինչև 50 դրամի սահմանում, միայն սա է որոշ սպառողների «ստիպում» խանութ գնալ բազմակի օգտագործման տոպրակներով: «Սպառողների ասոցիացիայի» փոխնախագահ, իրավաբան Սյուզաննա Չիլինգարյանն ասում է՝ կառավարությունը չի հաջողում նախաձեռնություններում, քանի որ օրենսդրական հստակ լուծումներ չեն տրվում:
«Տոպրակների մասով չափազանց թույլ էր իրազեկումը, քաղաքացիները հիմնականում տեղյակ չէին, որ այս նախաձեռնությամբ նախ և առաջ լուծվում են բնապահպանական խնդիրներ, այլ ոչ թե թանկանում են տոպրակները: Բնության մեջ դրանց քայքայման համար տարիներ են անհրաժեշտ, սա լուրջ խնդիրներ է առաջացնում նաև ջրային ռեսուրսների համար: Հիմա նպատակ ունեն առհասարակ վերացնել պոլիէթիլենի օգտագործումը: Հարց՝ քաղաքացին բավականին մեծ քանակի գնումներ է կատարել, ինչպե՞ս է այն Ա կետից Բ կետը տեղափոխելու: Նա պատրա՞ստ է ավելի մեծ գումար վճարել տարբեր տեսակի տոպրակների համար, քան, ասենք, մի քանի հատ 50 դրամանոց տոպրակ գնել: Հաշվարկե՞լ են, որ սպառողը թոշակառու է և չի կարող ավելի թանկ գնով թեկուզ երկարատև օգտագործման պայուսակ գնել: Ինչո՞ւ չի գործում մի սկզբունք, որի համաձայն տոպրակ կամ պլաստիկ արտադրողները իրենք հավաքագրեն, վերամշակեն դրանք: Կամ՝ արտադրել այնպիսի տոպրակներ, որոնք շուտ են քայքայվում և չեն մնում բնության գրկում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Չիլինգարյանը:
Զուգահեռ ընդգծում է՝ այս կարևոր գործում պետությունը չպետք է տնտեսվարողին մենակ թողնի, այլ պետք է ուղղորդի, վերահսկի, աջակցի, հակառակ դեպքում «կա պահանջարկ, կա առաջարկ» սկզբունքը կշարունակի գործել նաև այս պարագայում, քանի որ պոլիէթիլենին գրեթե չկա այլընտրանք: Մեր զրուցակիցը հավելում է՝ տնտեսվարողն ունի բիզնես մտածելակերպ, իր գրպանի հաշվին ոչինչ չի անի: «Այս դեպքում կառավարությունը բոլոր տնտեսվարողների հետ քննարկումների արդյունքում պետք է հանգի լուծումների՝ ինչ-որ իքս գումարի առևտուր անելիս պայուսակը կամ տոպրակը տրվում է անվճար, հարկերից որոշակի ժամանակահատվածի համար նվազեցում կատարի և տնտեսվարողը կտորից անվճար տոպրակներ տրամադրի, սպառողն էլ իմանա, որ տոպրակն իրեն միայն մեկ անգամ է տրվելու, տոպրակ արտադրող ընկերությունների հետ ծառայությունների մատուցման պայմանագիր կնքի, գնի համապատասխան քանակի տոպրակներ և տրամադրի սոցիալապես անապահով խավի ներկայացուցիչներին: Գուցե բիզնեսն ավելի լավ առաջարկներ ունի խնդիրը լուծելու համար: Ինչո՞ւ չեն լսում նրանց առաջարկները: Դրա փոխարեն անընդհատ մտածում են տնտեսվարողների հարկերը բարձրացնելու, մյուս կողմից էլ քաղաքացուն տուգանելու մասին: Այստեղ անելիքը պետությանն է, քանի որ նա է օրենսդրական նախաձեռնության հեղինակը»,-հավելում է նա:
Չիլինգարյանի խոսքով, տուգանքը չաշխատող տարբերակ է: «Պետք է սպառողին կրթես, իրազեկես, այլ առաջարկ ներկայացնես: Թե չէ օրենքը գրվում է, մնում թղթի վրա, պետությունը լծակներ չունի դրա իրականացումը վերահսկելու համար: Օրենք ընդունողների համար միայն կարևոր է, որ տեսախցիկը միացնեն, նստեն դիմացը, ցույց տան, որ իրենք աշխատում են: Վերահսկողություն չկա, ուստի խնդիրները լուծվելու փոխարեն անընդհատ կրկնվում են: Որոշ ժամանակ հետո կառավարության նիստի ժամանակ նորից ասելու են, որ օրենքը չի գործում, բնապահպանական խնդիրները խորանում են, որոնք, ի դեպ, կարող են անդառնալի հետևանքների հանգեցնել: Պետություն, տնտեսվարող և սպառող օղակում համագործակցությունը չի կայանում: Մինչդեռ ամեն ինչ պետք է անել հետևյալ հերթականությամբ՝ աղբի տեսակավորում, պլաստիկե տարաների հետ ընդունում սպառողներից, ինչը կկանխի դրանց հայտնվելը աղբավայրում, կտորե տոպրակների արտադրության խթանում: Թե չէ տպավորություն է, որ կառավարության ցանկացած որոշում միտված է տնտեսվարողի գրպանը լցնելուն և սպառողների գրպանը դատարկելուն»,-եզրափակում է Սյուզաննա Չիլինգարյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/3b135f348404fc342070bcb829c93ad4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d4cd5e6db8ced4f96cdc21debb0c375c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/48f33f29aac9e85eafd94a1646844211.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/7651c9b388ed53262dec038d0021978d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/c944ad6efd50ae04ebb2c0830c6ba485.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/c2b4b0383efa905e445945238b6f80fe.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/4be616ea97da1140b4cf60f63ca15055.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/ee49af692bb05832b1d0b87064657fc0.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d43d0dae0ec5baff0965b1bb47fbcca5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/747d0f849ffb1b2cfa1e22a438eb7565.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/abb3c4474fa628d713b57922f921df77.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/16bab422cfdab624e4d2d0a3bad9caad.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/ea1e39ea230b6397d48da247fcbd3b33.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/2798b36e7369945921672d7bb5e67118.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/7a9812e528b7ce925561506205b6501d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/a6380f2c5d50f514ec1b3d4cb642f4f9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f79946a84f362e51afc3697ff00ea512.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/4819483eea5e60aa0a9815495a6f2b17.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/807b228a294c2a58cb8a4ddaa7136ee6.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/6e24ed9bf96264f05c08919453378abe.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/3a1ada0494e276fc78991b92a721c57f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/23958bde588ec7b7ef98db83c7efec9c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/6eb360c1fc1f59b8e660066ef56143bc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/5446dc64a3d95b3558c94a2e7113b94f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/1d9f53fcc99fea256e9d87406a684332.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d2215e84cec73b4b3443b7ae90798e5d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/2d5c6beee7ac76c8711778dca5942432.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/314de25b60ed5a63ba157fc7dc4a530a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/20aeb363141bd0911046cdf163758a31.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/fea3379ae94d669e90916d1bfc6fee11.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/7167ec1af7d0d23137df926d44b7c288.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/0669ab1b124859674d6f383457649b51.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/ccf618f154941ddbcaa8d6f2c888d8e5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/c9cbb161f8080a2706ae3fe454029927.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/4f37af345b79ec7c56d296e3513d83a5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/13f1b0a6b6af9beec7d9701dcb9cef55.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/b7e9c672aee3abd11429784b467b255b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/254273098ba94ba58fcb87f889c2c630.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/e90e3efd2567713bd5dfcefd8e7ee100.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/7c11f6b091b50f68bd2db2d5bf3e2ffc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/e4a2b7654fc00544c4586f44626d281c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/83b94bb5705acf679ddbf07e3156b3bc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/02fc661678cbdbc9517b76a4a6e8fbc7.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/b30bf51fb2def6863579f745eca5d73a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/365f82457bdc79b85d7e0e2c5ec8b6ef.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/746370f173572596cca5ee00f4399150.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/f3394b9a485d7f663f8ad3e222f99c82.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/cd92cc059563373c89f64c07e444da8f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/179a80d9d37803dada80de9005ad5c71.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-07-24/d0dc6fb0491f6a03eb30528f718623f4.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)