«Պոլիէթիլենից ազատվելու գործում պետությունը պետք է ուղղորդի, վերահսկի և աջակցի տնտեսվարողին». «Փաստ»
INTERVIEW![«Պոլիէթիլենից ազատվելու գործում պետությունը պետք է ուղղորդի, վերահսկի և աջակցի տնտեսվարողին». «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/26-08-23/df3035ba19e74709a342e4bf12bf2189.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
2022 թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտավ կարգավորում, որով արգելվում էր պոլիէթիլենային տոպրակների մինչև 50 միկրոն հաստության վաճառքը: Օրերս կառավարության նիստում շրջակա միջավայրի նախարար Հակոբ Սիմիդյանն ասաց՝ նախագիծ կա, որով պոլիէթիլենային տոպրակների որևէ տեսակի և մեկանգամյա պլաստիկ տարաների վաճառքը արգելելու են: Մեծ ու փոքր առևտրի կետերում ինչ հաստության տոպրակ ասես չեք հանդիպի, բայց մեկ բան վստահաբար փոխվեց՝ 10 դրամանոց տոպրակի գինը հիմա տատանվում է մինչև 50 դրամի սահմանում, միայն սա է որոշ սպառողների «ստիպում» խանութ գնալ բազմակի օգտագործման տոպրակներով: «Սպառողների ասոցիացիայի» փոխնախագահ, իրավաբան Սյուզաննա Չիլինգարյանն ասում է՝ կառավարությունը չի հաջողում նախաձեռնություններում, քանի որ օրենսդրական հստակ լուծումներ չեն տրվում:
«Տոպրակների մասով չափազանց թույլ էր իրազեկումը, քաղաքացիները հիմնականում տեղյակ չէին, որ այս նախաձեռնությամբ նախ և առաջ լուծվում են բնապահպանական խնդիրներ, այլ ոչ թե թանկանում են տոպրակները: Բնության մեջ դրանց քայքայման համար տարիներ են անհրաժեշտ, սա լուրջ խնդիրներ է առաջացնում նաև ջրային ռեսուրսների համար: Հիմա նպատակ ունեն առհասարակ վերացնել պոլիէթիլենի օգտագործումը: Հարց՝ քաղաքացին բավականին մեծ քանակի գնումներ է կատարել, ինչպե՞ս է այն Ա կետից Բ կետը տեղափոխելու: Նա պատրա՞ստ է ավելի մեծ գումար վճարել տարբեր տեսակի տոպրակների համար, քան, ասենք, մի քանի հատ 50 դրամանոց տոպրակ գնել: Հաշվարկե՞լ են, որ սպառողը թոշակառու է և չի կարող ավելի թանկ գնով թեկուզ երկարատև օգտագործման պայուսակ գնել: Ինչո՞ւ չի գործում մի սկզբունք, որի համաձայն տոպրակ կամ պլաստիկ արտադրողները իրենք հավաքագրեն, վերամշակեն դրանք: Կամ՝ արտադրել այնպիսի տոպրակներ, որոնք շուտ են քայքայվում և չեն մնում բնության գրկում»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Չիլինգարյանը:
Զուգահեռ ընդգծում է՝ այս կարևոր գործում պետությունը չպետք է տնտեսվարողին մենակ թողնի, այլ պետք է ուղղորդի, վերահսկի, աջակցի, հակառակ դեպքում «կա պահանջարկ, կա առաջարկ» սկզբունքը կշարունակի գործել նաև այս պարագայում, քանի որ պոլիէթիլենին գրեթե չկա այլընտրանք: Մեր զրուցակիցը հավելում է՝ տնտեսվարողն ունի բիզնես մտածելակերպ, իր գրպանի հաշվին ոչինչ չի անի: «Այս դեպքում կառավարությունը բոլոր տնտեսվարողների հետ քննարկումների արդյունքում պետք է հանգի լուծումների՝ ինչ-որ իքս գումարի առևտուր անելիս պայուսակը կամ տոպրակը տրվում է անվճար, հարկերից որոշակի ժամանակահատվածի համար նվազեցում կատարի և տնտեսվարողը կտորից անվճար տոպրակներ տրամադրի, սպառողն էլ իմանա, որ տոպրակն իրեն միայն մեկ անգամ է տրվելու, տոպրակ արտադրող ընկերությունների հետ ծառայությունների մատուցման պայմանագիր կնքի, գնի համապատասխան քանակի տոպրակներ և տրամադրի սոցիալապես անապահով խավի ներկայացուցիչներին: Գուցե բիզնեսն ավելի լավ առաջարկներ ունի խնդիրը լուծելու համար: Ինչո՞ւ չեն լսում նրանց առաջարկները: Դրա փոխարեն անընդհատ մտածում են տնտեսվարողների հարկերը բարձրացնելու, մյուս կողմից էլ քաղաքացուն տուգանելու մասին: Այստեղ անելիքը պետությանն է, քանի որ նա է օրենսդրական նախաձեռնության հեղինակը»,-հավելում է նա:
Չիլինգարյանի խոսքով, տուգանքը չաշխատող տարբերակ է: «Պետք է սպառողին կրթես, իրազեկես, այլ առաջարկ ներկայացնես: Թե չէ օրենքը գրվում է, մնում թղթի վրա, պետությունը լծակներ չունի դրա իրականացումը վերահսկելու համար: Օրենք ընդունողների համար միայն կարևոր է, որ տեսախցիկը միացնեն, նստեն դիմացը, ցույց տան, որ իրենք աշխատում են: Վերահսկողություն չկա, ուստի խնդիրները լուծվելու փոխարեն անընդհատ կրկնվում են: Որոշ ժամանակ հետո կառավարության նիստի ժամանակ նորից ասելու են, որ օրենքը չի գործում, բնապահպանական խնդիրները խորանում են, որոնք, ի դեպ, կարող են անդառնալի հետևանքների հանգեցնել: Պետություն, տնտեսվարող և սպառող օղակում համագործակցությունը չի կայանում: Մինչդեռ ամեն ինչ պետք է անել հետևյալ հերթականությամբ՝ աղբի տեսակավորում, պլաստիկե տարաների հետ ընդունում սպառողներից, ինչը կկանխի դրանց հայտնվելը աղբավայրում, կտորե տոպրակների արտադրության խթանում: Թե չէ տպավորություն է, որ կառավարության ցանկացած որոշում միտված է տնտեսվարողի գրպանը լցնելուն և սպառողների գրպանը դատարկելուն»,-եզրափակում է Սյուզաննա Չիլինգարյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/474f424429fd8a5db7639cd72a48223e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/687ba6c1b10d587fdcdbabe37cc5899c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/999fff8c09bd7deca5991c6b56faa33c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/296cc837af8f39ab42b072c147640a1a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/369bad346fdc71bece06373cc6ead09b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/070b4b0cd6c59a0527628752ff37ba4c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/23-07-24/3fc5bc6b796605c846c129154c32fe5e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/23-07-24/0513b035a3378ecce3c7e995de0f1e6b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/23-07-24/276ee024ee9fbaabbc2f41a328615ee3.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/22-07-24/d9a1591a765d936a765cf0b83dd28ec8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/22-07-24/9c6aa56a5f5f25634b0e8447e76ef629.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/22-07-24/27832f8cf2b99257d47edcf28dab1091.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/16-07-24/e9287bd9f723dc06d16ae950730ce134.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/15-07-24/d3cbdc6636991cc1656551e0663d9657.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/10-07-24/93c8353c1e0d4ac3b0d8300a2e4b4db4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/10-07-24/ef6aec557d506d06c31c24ac41751f83.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/09-07-24/8e7eef161df90805e20705a38b11b21b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/08-07-24/c8b680b01700929d79b7f27ee87b9d3f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/08-07-24/79af892ebfe02cd661d97c96b7493465.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/04-07-24/2a2537c0451c31917129be90cd91c0f2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/03-07-24/371f3ec9ba61504af9b2d590d8b74766.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/02-07-24/44b3e1286af964d31c166ef319316193.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/01-07-24/9be0291cf23469d7566a5aca607270bd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-06-24/41eb2cc5112a2fb0370690dee0565664.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-06-24/4fa80fb1ccce501c3a8ac433cb9bb881.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-06-24/ff71387fc920df59ef2d2b625b2e13cc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-06-24/52c2474f02b18eba95c5e6080a97c258.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/21-06-24/f974b265400cdd372fe24ab44187910e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/20-06-24/dd8f881a59861340e742408a4712504e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/19-06-24/df076e2b574419a7fd5b938b6056a0f2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/18-06-24/cac91821a550ba73d3e324f0bb721d48.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/b032087a14cb689780da09ee8ae1fc6c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/758909027e21ddae45baff7988769cf8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/14-06-24/9caa3d605d90d3b08ad0be9225d0e060.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/14-06-24/23a90ffbae6a7f575e27b5042eb57d13.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/12-06-24/d3692207c97378b71aca52e06fa81271.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/12-06-24/d01f103f688fdf13af6688fac8d5b8c2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/11-06-24/ede77c726a5f793926d062038617db44.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/11-06-24/ba2afe249ca970a60c7eefdb4b7d8b62.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/10-06-24/e222041f95b36db9314bded9661df0de.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/63e0ba323a5e972cb7f9082a994f291e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/7e796ee1fe3d7dd8eec11d3e390409f8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/25269fcfadc5fa4625346584a4554395.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/858a674e360afea9db5b775000b501c4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/05-06-24/ab597f01320d7e2433ce37b694d9bddb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/04-06-24/f988e26768bf6880f3f8a4e940c93ea3.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/04-06-24/272129e7efa9f73aa5f774be300986d2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/01-06-24/b1ee594b5629a60f28cff6c3d83df696.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/31-05-24/e6225fe187cc3b10582a2d6994d039b2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/31-05-24/db4a6d97ce8f141fe037294deec72d74.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)