Ազատ Արշակյան. «Սերժ Սարգսյանին անփոխարինելի ասողները ծպտված փոխարինողներն են»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆԳերագույն խորհրդի նախկին պատգամավոր Ազատ Արշակյանը պատասխանել է Past.am-ի հարցերին:
-Պարոն Արշակյան, շուտով Հայաստանն ամբողջապես կանցնի խորհրդարանական կառավարման համակարգի: Մյուս կողմից, սակայն, կան կարծիքներ, որ ՀՀ-ում ավելի է հիմնավորվում երկիրը ցմահ ղեկավարելու ինստիտուտը: Իրավիճակն իսկապե՞ս այդքան մտահոգիչ է:
-Իրականությունն, ընդհանրապես, տխուր է, բայց քանի որ մեր կենսագրության մեջ ավելի դառը էջեր ենք ունեցել, լավատեսության հիմքեր, ամեն դեպքում, կան: Խորհրդային Միությունում էլ Հայաստանը խորհրդարանական պետություն էր, բայց ընտրվեց Գերագույն խորհուրդ, որը հայտարարեց՝ Հայաստանն անկախ է ու ժողովրդավարական: ՀՀ-ում խղճի, խոսքի ազատության, քաղաքական գործունեության, ինչպես նաև միջազգային սուբյեկտ դառնալու մասին օրենքներ ընդունվեցին: Այդ օրենքներն ընդունեց 20-րդ դարի ամենավատ բռնապետություններից մեկում ընտրված Գերագույն խորհուրդը: Այնպես որ, մենք այդ իմաստով պետք է լավատես լինենք՝ ունենալով հայ ժողովրդի կենսափորձն ու կենսունակությունը: Իհարկե, Սահմանադրությունը, որն ընդունեցին 2015-ին, հակապետական տարրեր ունի, որովհետև ՀՀ գլխավոր պաշտոնյաները՝ թե՛ վարչապետը, և թե՛ նախագահը ժողովրդից մանդատ չունեն: Նրանք նշանակվում են ԱԺ-ի կողմից, այսինքն՝ լեգիոներներ են: Սա իջեցնում է պետության լեգիտիմությունը: Օրինակ՝ Գերմանիայում, Իտալիայում, Անգլիայում վարչապետը ժողովրդից մանդատը ստացած է լինում, քանի որ նախ պատգամավոր է դառնում: Հետո հրաժարվում է պատգամավորությունից, ու վարչապետը դառնում է ընտրված խորհրդարանական մեծամասնության լիդերը: Այսինքն՝ նրա քաղաքական, սոցիալական և տնտեսական ծրագիրը հավանություն է ստացել: Մեզ մոտ դա չկա, մենք «և՛, և՛» տարբերակով գնացինք, ինչպիսին Հայաստանի ամբողջ քաղաքական կուրսն է: Այսինքն՝ և՛ խորհրդարանական, և՛ գավառական դարձանք: Գավառականությունը համատեղվեց:
Եվրասիական իմպերիայում՝ ՌԴ-ում, 76 %-ով ցար ընտրվեց: Անցկացվեց ընտրություն Պուտինի հավերժական իշխանության մասին: Նման վարկանիշ է ունեցել Նիկոլայ 2-րդը, որի երեխաներին, դայակին ու բժշկին ևս գնդակահարեցին: Հաջորդ 76 %-ըՌուսաստանը ստացել է 1991 թվականին, երբ ԽՍՀՄ քաղաքացիների 76 %-ը կողմ արտահայտվեց ԽՍՀՄ-ը պահպանելուն: Ի դեպ՝ Հայաստանը չմասնակցեց այդ հանրաքվեին: Ուղիղ 9 ամիս հետո ԽՍՀՄ-ն ինքնակամ լուծարվեց: Հիմա Պուտինը նույն թիվն է ստացել, չգիտենք՝ ինչքան կտևի այս իմպերիան: Որպես իպերիայի գաղութ, այնտեղից կնշանակեն ՀՀ կառավարիչներին: Բայց քանի որ ՀՀ քաղաքացիները դեռ հիշում են 90-ականների Գերագույն խորհուրդը, այս ԱԺ-ով, և ոչ լեգիտիմ վարչապետով ու նախագահով, ՀՀ-ն նույնպես կարող է զարգացում ապրել:
- Մի կողմից հայտարարություններ են այն մասին, որ Ս.Սարգսյանն անփոխարինելի է: Նկատի ունենալով նրա հարցազրույցը, ԱԺ փոխնագահ, ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովն անգամ կարծիք է հայտնել, թե ոչ ոք իրավունք չունի մեկնաբանել Ս. Սարգսյանի խոսքերը: Մյուս կողմից էլ Ս. Սարգսյանի վարչապետության դեմ պայքարի կոչերն են:
-Ինչպես ՌԴ-ում, որի մասին արդեն նշեցի, նույնը պետք է լինի նաև ՀՀ-ում: Իմպերիան իր օրինակով տալիս է մանրակերտը. եթե այնտեղ Պուտինն անփոխարինելի է, այստեղ Սերժ Սարգսյանը չի կարող փոխարինելի լինել: Իսկ, օրինակ, հենց Շարմազանովը փոխարինողներից մեկն է: Երիտասարդ է, գրագետ, պատրաստված: Երկար տարիներ քաղաքական կազմակերպության մեջ է, պատգամավոր է: Հենց ինքը բավականին լուրջ փորձառություն ունի հաջորդ նախագահը կամ վարչապետը դառնալու համար: Իր նմանները շատ են: «անփոխարինելի» ասողները ծպտված փոխարինողներն են:
-Սերժ Սարգսյանն իր հնարավոր առաջադրման առումով մեկ «հավելում» արեց, որը վերաբերում էր հենց երիտասարդ քաղաքական լիդերներին: Անցած տարիները բավարա՞ր չէին:
-Բավարար էին: Մարդն իսկապես հայտարարել էր, որ հոգնել է, պատրաստել է նաև կադրեր, հեռանում է: Հայտարարեց, որ չի հավակնելու վարչապետի պաշտոնին: Բայց քանի որ իմպերիայից ոչինչ չփոխելու հրաման եկավ, հիմա ստիպված հետ է կանգնում իր խոսքից, որովհետև վերևից ավելի բարձր ձայն է եկել:
Մոնարխը ղեկը ձեռքին է պահում, բայց երիտասարդներին մեկ շրջան քշելու հնարավորություն է տալիս: Բայց, ամեն դեպքում, նավապետը նա է, ով անվտանգության, ապահովության ղեկը իր ձեռքն է պահում, որ հանկարծ ինչ-որ բան չլինի: Սա հենց պուտինյան իմպերիայի ծրագրի մեջ է տեղավորվում: Պուտինի լիազոր ներկայացուցիչը պետք է ղեկավարի նույն ձևով:
Աննա Բադալյան