COP29: greenwashing, գերիներ, մարդու իրավունքների աղաղակող խախտումներ
АНАЛИТИКАՍեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին
Նոյեմբերի 11-ից մինչև նոյեմբերի 22-ը Ադրբեջանը հյուրընկալում է ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության մասին շրջանակային կոնվենցիայի Մասնակիցների կոնֆերանսի 29-րդ նստաշրջանը կամ COP29-ը:
Միջազգային այս կարևոր միջոցառման անցկացումը Բաքվում հնարավոր դարձավ, երբ 2023 թ. դեկտեմբերի 7-ին Հայաստանն իր աջակցությունը հայտնեց Ադրբեջանի թեկնածությանը, իսկ Ադրբեջանն ազատ արձակեց ապօրինի պահվող հայ գերիների մի մասին: Փորձագիտական որոշ գնահատականներով՝ Հայաստանը հնարավորություն ուներ, մինչև իր համաձայնությունը տալը, պահանջել Բաքվում ապօրինի պահվող բոլոր հայ գերիների ու պատանդների, այդ թվում՝ Արցախի գործիչների ազատ արձակումը, և Ադրբեջանը ստիպված կլիներ բաց թողնել նրանց՝ հանուն նման միջազգային խոշոր միջոցառման հյուրընկալման: Սակայն, ցավոք, դա տեղի չունեցավ, և հիմա միջազգային ներկայությամբ գեղեցիկ ելույթներն ու ճառերը հնչելու են այն նույն քաղաքում, որտեղ մի քանի հարյուր մետր այն կողմ պահվում ու խոշտանգվում են հայ գերիներն ու պատանդները:
Ինչո՞ւ է կարևոր COP29-ը Ադրբեջանի համար
Վերջին ամիսներին միջազգային մամուլը հեղեղված է խնդրահարույց ավտորիտար այդ երկրում COP29-ի անցկացման նպատակահարմարության վերաբերյալ հոդվածներով: Անգամ Ադրբեջանի կողմից միջազգային PR-ի վրա ծախսվող հսկայական գումարները չեն փրկում իրավիճակը: Հեղինակներն ու վերլուծաբանները նկատում են, որ հյուրընկալելով այս հեղինակավոր միջոցառումը, Ադրբեջանը փորձում է «մաքրաջրել» (greenwashing) իր իմիջը, լեգիտիմացնել արցախահայության էթնիկ զտումը, մարդու իրավունքների աղաղակող խախտումները և ցույց տալ, թե իբր համապատասխանում է այդ միջոցառումը հյուրընկալող երկրի չափանիշներին: Շատերը հղում են անում Freedom House կազմակերպության «Ազատությունն աշխարհում» տարեկան զեկույցին, որով Ադրբեջանը 100-ից ստացել է ընդամենը 7 միավոր։
Պակաս ուշագրավ չէր OCCRP-ի հետաքննությունը, որը բացահայտում էր Ադրբեջանի նախագահի ընտանիքի մերձավոր շրջապատի և այս գագաթնաժողովի պաշտոնական գործընկերների միջև կապերը: Ընդ որում, պարբերականը Ադրբեջանը համարում է COP-ը երբևէ հյուրընկալած ամենաբռնապետական երկիրը:
Ովքե՞ր չեն մասնակցում
Միջազգային մամուլի բազմաթիվ հրապարակումները, միջազգային իրավապաշտպան կառույցների զեկույցներն անհետևանք չեն մնացել: COP29-ին տարբեր պատճառներով իրենց մասնակցությունը չեն հաստատել աշխարհի խոշոր երկրների առաջնորդները: Կարևորագույն այս միջոցառմանը չեն մասնակցելու G20-ի անդամներ Միացյալ Նահանգների, Չինաստանի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Հնդկաստանի, Ճապոնիայի, Բրազիլիայի, Մեքսիկայի, Ավստրալիայի առաջնորդները, Եվրամիության ղեկավարությունը՝ հանձինս Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենի: Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի մասնակցության վերաբերյալ ևս դեռևս որևէ հաստատում չկա:
Փոխարենը՝ այս առաջնորդների մի մասը հայտարարել են հաջորդ տարի Բրազիլիայում կայանալիք COP30-ին պատրաստվելու կարևորության մասին: Այսպիսով, աշխարհի առաջնորդների հավաքը Բաքվում կազմակերպելու Ադրբեջանի ակնկալիքները հեռու են մնում իրականությունից:
Ադրբեջանի ցինիկ հայտարարությունները և COP-ի սկզբունքների խախտումները
Ադրբեջանի կողմից հնչող հայտարարությունները, թե COP29-ը լինելու է «Խաղաղության COP», միջազգային բազմաթիվ փորձագետներ առնվազն ցինիկ են որակում: Նրանց գնահատականներով՝ Ադրբեջանը պարզապես փորձում է միջազգային հանրության մոտ տպավորություն ստեղծել, թե հակված է Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման, մինչդեռ շարունակում է սպառնալ Հայաստանին և պայմանագրի ստորագրման համար նոր պայմաններ առաջադրել:
Փորձագետները նաև մատնանշում են ռեժիմի ընդդիմախոսների հետապնդումները, Լեռնային Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումը, հայ պատանդների ապօրինի կալանքն ու խոշտանգումները, կոռուպցիոն սկանդալները: Նրանք համարում են, որ ՄԱԿ-ի այս միջոցառումը նման երկրում անցկացումը խաթարում է հենց ՄԱԿ-ի հեղինակությունը:
Փորձագետները վստահ են, որ կլիմայի հարցերն ու մարդու իրավունքի խնդիրները փոխկապակցված են, և որքան էլ COP-ը համարվի կլիմայի համաժողով, մարդու իրավունքների հարցերը ևս առաջնային են մնում:
Խախտված է նաև COP-ի համար կարևոր՝ ինկլյուզիվության սկզբունքը, որը նշանակում է, որ գագաթնաժողովը պետք է ամբողջական ներառականություն ապահովի՝ ընդգրկելով թե՛ երկրների առաջնորդների, թե ՛խորհրդարանականների, թե՛ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների, թե՛ գործարարների ու ակտիվիստների: Մինչդեռ Ադրբեջանը արգելել է բազմաթիվ անձանց (օրինակ՝ ԵԽԽՎ պատգամավորների) ու ակտիվիստների մուտքը երկիր:
Հայաստանի մասնակցությունը
Ադրբեջանը մի քանի անգամ պաշտոնական մակարդակով հայտարարել է , թե Հայաստանին հրավիրել է մասնակցելու COP29-ին՝ «մոռանալով», որ այն ՄԱԿ-ի միջոցառումն է, և անդամ երկրներն ու կոնվենցիայի բոլոր կողմերը հրավիրված են:
Հայաստանը մինչ այս պահը չի հստակեցրել իր մասնակցության ձևաչափը: Մամուլում վերջերս տեղեկություն եղավ այն մասին, թե ԱԳ նախարար Միրզոյանը ՔՊ խմբակցության փակ հանդիպման ժամանակ հայտնել է, թե Բաքու կմեկնի մի պայմանով, որ Ադրբեջանը Հայաստանին գերիներ վերադարձնի, սակայն խոսքը ոչ թե Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության մասին է, այլ՝ գերեվարված շարքային քաղաքացիների։
Իրավապաշտպաններն ու փորձագետները հնարավոր են համարում ՀՀ ԱԳ նախարարի մակարդակով մասնակցությունը, ինչը քարոզչական դաշտում շահավետ կարող է լինել առաջին հերթին Ադրբեջանի, հետո՝ Հայաստանի իշխանությունների համար. Բաքուն մի քանի գերի կվերադարձնի՝ աշխարհին ի ցույց դնելով իր «մարդասիրությունը» և փրկելով իր դեմքը, իսկ Հայաստանի իշխանություններն այդպիսով կարդարացնեն իրենց Բաքու գնալը:
Կարինե Ավագյան
Առավել մանրամասն` այստեղ.
https://t.me/armenia24live
Путин: НАТО — это единственный в мире блок, «спаянный обязаловкой»
В Мексике на шоссе между Мехико и Акапулько обнаружены 11 тел: среди них есть женщины и дети
Никол Пашинян поблагодарил премьер-министра Эстонии за поддержку демократии в Армении
Бывший вице-премьер оценил риски попадания банков Армении под санкции
Ученые выяснили, какие символы повлияли на древнейшую в мире систему письма
В Кремле не исключили общения Путина с Трампом до его инаугурации
Посол: Представители Армении, Ирана и Индии проведут встречу по сотрудничеству в транспортном секторе
Рютте: страны НАТО будут тратить намного больше 2% ВВП на оборону
4,401,021 драм фонду Дети Армении. Бенефициар ноября — «Armenia Tree Project» 
Ekonomim назвала Зеленского главным проигравшим от избрания Трампа
Генсек НАТО уверен, что найдет общий язык с Трампом
Пашинян в Будапеште принимает участие в 5-м саммите Европейского политического сообщества
Посол Грузии назвал неприемлемым заявление президента своей страны касательно Лорийского региона Армении
Поддержка учителей Карабаха распространится и на переселившихся после 44-дневной войны
Погода в Армении
Список подлежащих ремонту школ в Армении пополнился новыми учебными заведениями
Армения получит от Фонда международного развития ОПЕК кредит в размере 50 млн. евро
В Армении применена тарифная квота к отдельным видам сельскохозяйственной продукции
Курсы валют в Армении
Новоназначенный министр юстиции считает, что в Армении нет политзаключенных
Месроп Месропян выдвинут на пост главы Комиссии по регулированию общественных услуг Армении
МИД: Отношения между Арменией и США будут укрепляться и при новой американской администрации
Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»
Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»
Ричард Гир покидает США и переезжает в Испанию
Бритни Спирс рассказала, как она «нашла свое настоящее тело»
Жанна Мартиросян и Алсу решили подразнить Элину Джанибекян соблазнительным десертом
Цена нефти Brent на ICE слабо снижается на фоне выборов президента в США
Минфин: В 2025 году в Армении запланирован экономический рост на уровне 5,6%
Снуп Догг потребовал не обнародовать дату запланированного концерта в Ереване
Ученые выяснили, какие символы повлияли на древнейшую в мире систему письма
Военно-Грузинскую дорогу открыли для всех видов транспорта
Погода в Армении
В Армении хотят ужесточить контроль за выловом форели на озере Севан
Глава Инспекционного органа по безопасности продуктов питания Армении подал в отставку
Арсенян будет представлять Армению на встрече секретарей совбезов стран СНГ в Москве
Политтехнолог: От президентских выборов в США зависит судьба властей Армении
МИД РФ заявил о готовности работать с новой администрацией США
Глава Минэкономики Армении: Александр Сирунян – юрист высокого класса
Курсы валют в Армении
Оппозиционный депутат: Очередную озвучиваемую нами угрозу подтвердил глава МИД Турции
Украина получит сотни бронированных машин Stryker для боев с северокорейскими солдатами в Курской области
Адам Шифф получил в Сенате США место, которое долгое время занимала покойный демократ Дайан Файнштейн
Цифровая трансформация как путь к будущему банковских услуг
Компания Ucom — платиновый партнер Армянского форума управления Интернетом (ArmIGF)
Дети Дэвида Бекхэма не осознавали, насколько он хорош в футболе
Бен Аффлек признал таланты бывшей жены Дженнифер Лопес на фоне продолжающегося развода
Селена Гомес резко ответила на вопиющие комментарии о ее фигуре: Меня тошнит от этого
Атташе: «Верхний Ларс» закрылся для большегрузов
МВД: Арцахцы могут получить гражданство Армении в ускоренном порядке
