Ջութակի ձայնը հաճախ համեմատվում է մարդկային ձայնի հետն. «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ![Ջութակի ձայնը հաճախ համեմատվում է մարդկային ձայնի հետն. «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/18-03-22/ae6c2c3206f16fe9f6c7ba8baa5ff2fd.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ջութակն ասոցացվում է դասական երաժշտության հետ: Այս գործիքի նուրբ ու շքեղ տեսքը բոհեմական զգացում է առաջացնում: Բայց արդյո՞ք ջութակը միշտ է այսպիսին եղել: Այդ հարցին պատասխանում է ջութակի պատմությունը՝ պարզ ժողովրդական գործիքից մինչև հմուտ արտադրանք: Ջութակի պատրաստումը գաղտնի էր պահվում և փոխանցվում անձամբ վարպետից սանին: Պատահական չէ, որ ջութակը քնարական երաժշտական գործիք է, ներկայումս այն նվագախմբում առաջատար դեր է խաղում: Ջութակի մասին առաջին հիշատակումները վերաբերում են 16 -րդ դարի սկզբի Իտալիային:
Թեև այդ տարիների ոչ մի գործիք չի պահպանվել, սակայն գիտնականներն իրենց դատողություններն անում են այն ժամանակվա նկարներից և տեքստերից: Ակնհայտ է, որ ջութակը առաջացել է աղեղնավոր այլ երաժշտական գործիքներից: Պատմաբանները ջութակի ստեղծումը կապում են այնպիսի գործիքների հետ, ինչպես հունական լիրան, իսպանական ֆիդելը, արաբական ռեբաբը, բրիտանական կրոտան և նույնիսկ ռուսական չորս լարանի ժիգոյը: Ավելի ուշ՝ 16 -րդ դարի կեսերին է ձևավորվել ջութակի վերջնական տեսքը, որն էլ պահպանվել է մինչև մեր օրերը:
Ջութակի ծագման երկիրը Իտալիան է: Այնտեղ է նա ստացել իր նրբագեղ արտաքին տեսքն ու նուրբ ձայնը: Հայտնի ջութակագործ Գասպարո դե Սալոն ջութակագործության արվեստը հասցրել է շատ բարձր մակարդակի: Հենց նա է ջութակին տվել այն տեսքը, որը մենք հիմա գիտենք: Նրա արհեստանոցի արտադրանքը բարձր է գնահատվել ազնվականների շրջանում և մեծ պահանջարկ է ունեցել երաժշտական դպրոցներում: Բացի այդ, ամբողջ 16 -րդ դարի ընթացքում մի ամբողջ ընտանիք է զբաղվել ջութակների արտադրությամբ: Անդրեա Ամատին է հիմնել Կրեմոնայի ջութակագործների դպրոցը և կատարելագործել ջութակը՝ նրան տալով նրբագեղ ձևեր: Գասպարոն և Ամատին են համարվում ջութակագործության հիմնադիրները:
Այս հայտնի վարպետների արտադրանքներից մի քանիսն անգամ պահպանվել են մինչ մեր օրերը: Սկզբում ջութակը համարվել է սովորական ժողովրդական գործիք. այն նվագել են շրջիկ երաժիշտները պանդոկներում և ճանապարհային իջևանատներում: Ջութակը եղել է նուրբ ալտայի ժողովրդական տարբերակը, որը պատրաստվել է ամենալավ նյութերից և բավականին թանկ է եղել: Ինչ -որ պահի ազնվականությունը հետաքրքրվել է այդ ժողովրդական գործիքով, որը լայն տարածում է ունեցել բնակչության տարբեր շերտերի շրջանում: Արդյունքում 1560 թվականին Ֆրանսիայի թագավոր Չարլզ 9-րդը 24 ջութակ է պատվիրել տեղի արհեստավորներին: Ի դեպ, այդ 24 գործիքներից մեկը գոյատևել է մինչ օրս և համարվում է Երկրի վրա հնագույն ջութակներից մեկը: Անտոնիո Ստրադիվարին, որը ծնվել և ապրել է Կրեմոնայում, եղել է Ամատիի աշակերտը: Սկզբում նա հավատարիմ էր Ամատիի ոճին, բայց ավելի ուշ, բացելով իր սեփական արհեստանոցը, սկսել է փորձեր կատարել:
Ուշադիր ուսումնասիրելով Գասպարո դե Սալոյի մոդելները և դրանք հիմք ընդունելով իր «պրոդուկտի» համար՝ Ստրադիվարին 1691 թվականին ստեղծել է իր սեփական ջութակի տեսակը, այսպես կոչված, երկարաձև «Long Strad»-ը: Վարպետն իր կյանքի հաջորդ 10 տարին անցկացրել է՝ կատարելագործելով այդ նշանավոր մոդելը: 60 տարեկանում՝ 1704 թվականին, Անտոնիո Ստրադիվարին աշխարհին է նվիրել ջութակի վերջնական տարբերակը, որը մինչ այժմ ոչ ոք չի գերազանցել: Ներկայումս հայտնի վարպետի մոտավորապես 450 գործիք է պահպանվել: Անդրեա Գուարներին նույնպես Ամատիի սանն է եղել, նա նաև ջութակի պատրաստման իր ավանդն է ունեցել: Նա հիմնադրել է 17-18 -րդ դարերի վերջին ջութակագործների մի ամբողջ տոհմ:
Գուարներին պատրաստել է շատ բարձրորակ, բայց էժան ջութակներ, որոնցով նա հայտնի է եղել: Նրա թոռը՝ Բարտոլոմեո Գուարներին (Ջուզեպպե), 18 -րդ դարասկզբի իտալացի վարպետը, ստեղծել է այնպիսի հրաշք գործիքներ, որ նվագել են ականավոր ջութակահարներ Նիկոլո Պագանինին և ուրիշներ: Մինչ օրս գոյատևել է Գուարների ընտանիքի շուրջ 250 գործիք: Համեմատելով Գուարների և Ստրադիվարի ջութակները՝ մասնագետները նշում են, որ Գուարներիի գործիքների ձայնը տեմբրով ավելի մոտ է մեցցո-սոպրանոյին, իսկ Ստրադիվարիինը` սոպրանոյին:
Ջութակի ձայնը մեղեդային է և հոգեհարազատ: Ջութակի պատմության ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, թե ինչպես է այն նվագախմբում ուղեկցող գործիքից վերածվել մենակատար գործիքի: Ջութակի ձայնը հաճախ համեմատվում է մարդկային ձայնի հետ, քանի որ այն ուժեղ էմոցիոնալ ազդեցություն է ունենում ունկնդրի վրա:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/89fd45a73bc26a99af1223f5b2ce54cd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/b71f425eb26e82fc1c1eeee07400f713.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/e7007c15cbf4afd609f05858b0ebb6b9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/714f1b4a70b176391e69008fdfa25dea.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/9543834b550d7f0dcf744eccacd3407e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/27-07-24/ee261e6792614d90eba8290d546c28c8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/8cd80515a07b04f5bbbc8785ced2a204.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/ab5eae72e2021c18e7631050bfdaf9ec.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/609a68036537258244309afe4c1ee26c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f165cbe5cb6c2ea8e817606d82651d18.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d9318377d6d61272c9a1d29f0e8aaf13.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/cc35bd69f587d41f973abd38b39c646b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/2beeeae1fbd87da8ee13f4bbf204b666.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/b40371bf6eede732bb5480b54a6a689d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/092ceff9b11f3c86110cb39c98a2bd34.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f3869c08c2a63bdb85e9ea71b952111a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/67d78ecca4898fc60e38662000b335f1.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/91bb82389e823e284053bf658a79d1f8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f984a1b924d2f5244f6efdf5cd82210f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/861591d9e0e22c6c7c03e9c02e2a8d73.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/13668ae49a3c0fc187c200fb4f9af60a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/919b3a8132e8c9756c116d6097498e0f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/1b3254116195483f9493ad0adeac5ca6.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/5da76aa425a5bf381eb89ffc54f1e2d5.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/9a47438e7b842031ff8d93c2e83b5e14.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/c1e4802f1b25ab4e262609b291851732.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/8534f6ed59531ae9f78488b690b43568.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/79c1b4f5bfae5392b2e831a4f581d6f8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/724f912dd9c83740bf224c1d6933231d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/530f1857ce22f002fc50328e4ff59e24.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/718baa47237e76747abbfd4bf5753906.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/accfca599792efab34c48735275c8aac.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f4b6fd1c0ec03c9a7ce2ab984c719a01.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/897a989ae08861a6316124f06a3775d9.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/940282e844cdb9757aab7f0ce018b5de.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/8d0e952958ca25cab05220ead0da525f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/ee20c370b36480cd20a4e39d026982d8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/42d18862b1aa67eb4ebb5e476046f86b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f29578ee2cf9d98a81f1dfa9056a7f55.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/bc1040d06404d2081b9edaebdb8fbc4d.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/9cfd5288a3d90ca5d12498d44c811cf2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/6b538185e08c5cc76dd3c518919efdbb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/761a66a2e3036b11f4b26f0c0dc11ead.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/d4ceee149700bfcddc318d7ed9ae10ff.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/2275f131e088b6a65854230de62393a2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/6cb7a0845561b9a36797c6a7a9286371.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f55df68cc3a65a59a768e0df87421697.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/f5e470b09266f51a8763633bb258bc32.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/b6404cbbf63e087c1e89d1b26dc98726.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/84cfd8cc8c0a43572129059864c01bbc.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)