Ջութակի ձայնը հաճախ համեմատվում է մարդկային ձայնի հետն. «Փաստ»
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ![Ջութակի ձայնը հաճախ համեմատվում է մարդկային ձայնի հետն. «Փաստ»](/timthumb.php?src=disc/18-03-22/ae6c2c3206f16fe9f6c7ba8baa5ff2fd.jpg&w=780)
«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ջութակն ասոցացվում է դասական երաժշտության հետ: Այս գործիքի նուրբ ու շքեղ տեսքը բոհեմական զգացում է առաջացնում: Բայց արդյո՞ք ջութակը միշտ է այսպիսին եղել: Այդ հարցին պատասխանում է ջութակի պատմությունը՝ պարզ ժողովրդական գործիքից մինչև հմուտ արտադրանք: Ջութակի պատրաստումը գաղտնի էր պահվում և փոխանցվում անձամբ վարպետից սանին: Պատահական չէ, որ ջութակը քնարական երաժշտական գործիք է, ներկայումս այն նվագախմբում առաջատար դեր է խաղում: Ջութակի մասին առաջին հիշատակումները վերաբերում են 16 -րդ դարի սկզբի Իտալիային:
Թեև այդ տարիների ոչ մի գործիք չի պահպանվել, սակայն գիտնականներն իրենց դատողություններն անում են այն ժամանակվա նկարներից և տեքստերից: Ակնհայտ է, որ ջութակը առաջացել է աղեղնավոր այլ երաժշտական գործիքներից: Պատմաբանները ջութակի ստեղծումը կապում են այնպիսի գործիքների հետ, ինչպես հունական լիրան, իսպանական ֆիդելը, արաբական ռեբաբը, բրիտանական կրոտան և նույնիսկ ռուսական չորս լարանի ժիգոյը: Ավելի ուշ՝ 16 -րդ դարի կեսերին է ձևավորվել ջութակի վերջնական տեսքը, որն էլ պահպանվել է մինչև մեր օրերը:
Ջութակի ծագման երկիրը Իտալիան է: Այնտեղ է նա ստացել իր նրբագեղ արտաքին տեսքն ու նուրբ ձայնը: Հայտնի ջութակագործ Գասպարո դե Սալոն ջութակագործության արվեստը հասցրել է շատ բարձր մակարդակի: Հենց նա է ջութակին տվել այն տեսքը, որը մենք հիմա գիտենք: Նրա արհեստանոցի արտադրանքը բարձր է գնահատվել ազնվականների շրջանում և մեծ պահանջարկ է ունեցել երաժշտական դպրոցներում: Բացի այդ, ամբողջ 16 -րդ դարի ընթացքում մի ամբողջ ընտանիք է զբաղվել ջութակների արտադրությամբ: Անդրեա Ամատին է հիմնել Կրեմոնայի ջութակագործների դպրոցը և կատարելագործել ջութակը՝ նրան տալով նրբագեղ ձևեր: Գասպարոն և Ամատին են համարվում ջութակագործության հիմնադիրները:
Այս հայտնի վարպետների արտադրանքներից մի քանիսն անգամ պահպանվել են մինչ մեր օրերը: Սկզբում ջութակը համարվել է սովորական ժողովրդական գործիք. այն նվագել են շրջիկ երաժիշտները պանդոկներում և ճանապարհային իջևանատներում: Ջութակը եղել է նուրբ ալտայի ժողովրդական տարբերակը, որը պատրաստվել է ամենալավ նյութերից և բավականին թանկ է եղել: Ինչ -որ պահի ազնվականությունը հետաքրքրվել է այդ ժողովրդական գործիքով, որը լայն տարածում է ունեցել բնակչության տարբեր շերտերի շրջանում: Արդյունքում 1560 թվականին Ֆրանսիայի թագավոր Չարլզ 9-րդը 24 ջութակ է պատվիրել տեղի արհեստավորներին: Ի դեպ, այդ 24 գործիքներից մեկը գոյատևել է մինչ օրս և համարվում է Երկրի վրա հնագույն ջութակներից մեկը: Անտոնիո Ստրադիվարին, որը ծնվել և ապրել է Կրեմոնայում, եղել է Ամատիի աշակերտը: Սկզբում նա հավատարիմ էր Ամատիի ոճին, բայց ավելի ուշ, բացելով իր սեփական արհեստանոցը, սկսել է փորձեր կատարել:
Ուշադիր ուսումնասիրելով Գասպարո դե Սալոյի մոդելները և դրանք հիմք ընդունելով իր «պրոդուկտի» համար՝ Ստրադիվարին 1691 թվականին ստեղծել է իր սեփական ջութակի տեսակը, այսպես կոչված, երկարաձև «Long Strad»-ը: Վարպետն իր կյանքի հաջորդ 10 տարին անցկացրել է՝ կատարելագործելով այդ նշանավոր մոդելը: 60 տարեկանում՝ 1704 թվականին, Անտոնիո Ստրադիվարին աշխարհին է նվիրել ջութակի վերջնական տարբերակը, որը մինչ այժմ ոչ ոք չի գերազանցել: Ներկայումս հայտնի վարպետի մոտավորապես 450 գործիք է պահպանվել: Անդրեա Գուարներին նույնպես Ամատիի սանն է եղել, նա նաև ջութակի պատրաստման իր ավանդն է ունեցել: Նա հիմնադրել է 17-18 -րդ դարերի վերջին ջութակագործների մի ամբողջ տոհմ:
Գուարներին պատրաստել է շատ բարձրորակ, բայց էժան ջութակներ, որոնցով նա հայտնի է եղել: Նրա թոռը՝ Բարտոլոմեո Գուարներին (Ջուզեպպե), 18 -րդ դարասկզբի իտալացի վարպետը, ստեղծել է այնպիսի հրաշք գործիքներ, որ նվագել են ականավոր ջութակահարներ Նիկոլո Պագանինին և ուրիշներ: Մինչ օրս գոյատևել է Գուարների ընտանիքի շուրջ 250 գործիք: Համեմատելով Գուարների և Ստրադիվարի ջութակները՝ մասնագետները նշում են, որ Գուարներիի գործիքների ձայնը տեմբրով ավելի մոտ է մեցցո-սոպրանոյին, իսկ Ստրադիվարիինը` սոպրանոյին:
Ջութակի ձայնը մեղեդային է և հոգեհարազատ: Ջութակի պատմության ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, թե ինչպես է այն նվագախմբում ուղեկցող գործիքից վերածվել մենակատար գործիքի: Ջութակի ձայնը հաճախ համեմատվում է մարդկային ձայնի հետ, քանի որ այն ուժեղ էմոցիոնալ ազդեցություն է ունենում ունկնդրի վրա:
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/474f424429fd8a5db7639cd72a48223e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-07-24/687ba6c1b10d587fdcdbabe37cc5899c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/999fff8c09bd7deca5991c6b56faa33c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/296cc837af8f39ab42b072c147640a1a.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/369bad346fdc71bece06373cc6ead09b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/25-07-24/070b4b0cd6c59a0527628752ff37ba4c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/23-07-24/3fc5bc6b796605c846c129154c32fe5e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/23-07-24/0513b035a3378ecce3c7e995de0f1e6b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/23-07-24/276ee024ee9fbaabbc2f41a328615ee3.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/22-07-24/d9a1591a765d936a765cf0b83dd28ec8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/22-07-24/9c6aa56a5f5f25634b0e8447e76ef629.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/22-07-24/27832f8cf2b99257d47edcf28dab1091.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/16-07-24/e9287bd9f723dc06d16ae950730ce134.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/15-07-24/d3cbdc6636991cc1656551e0663d9657.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/10-07-24/93c8353c1e0d4ac3b0d8300a2e4b4db4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/10-07-24/ef6aec557d506d06c31c24ac41751f83.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/09-07-24/8e7eef161df90805e20705a38b11b21b.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/08-07-24/c8b680b01700929d79b7f27ee87b9d3f.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/08-07-24/79af892ebfe02cd661d97c96b7493465.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/04-07-24/2a2537c0451c31917129be90cd91c0f2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/03-07-24/371f3ec9ba61504af9b2d590d8b74766.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/02-07-24/44b3e1286af964d31c166ef319316193.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/01-07-24/9be0291cf23469d7566a5aca607270bd.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-06-24/41eb2cc5112a2fb0370690dee0565664.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/26-06-24/4fa80fb1ccce501c3a8ac433cb9bb881.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-06-24/ff71387fc920df59ef2d2b625b2e13cc.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/24-06-24/52c2474f02b18eba95c5e6080a97c258.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/21-06-24/f974b265400cdd372fe24ab44187910e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/20-06-24/dd8f881a59861340e742408a4712504e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/19-06-24/df076e2b574419a7fd5b938b6056a0f2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/18-06-24/cac91821a550ba73d3e324f0bb721d48.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/b032087a14cb689780da09ee8ae1fc6c.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/17-06-24/758909027e21ddae45baff7988769cf8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/14-06-24/9caa3d605d90d3b08ad0be9225d0e060.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/14-06-24/23a90ffbae6a7f575e27b5042eb57d13.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/12-06-24/d3692207c97378b71aca52e06fa81271.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/12-06-24/d01f103f688fdf13af6688fac8d5b8c2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/11-06-24/ede77c726a5f793926d062038617db44.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/11-06-24/ba2afe249ca970a60c7eefdb4b7d8b62.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/10-06-24/e222041f95b36db9314bded9661df0de.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/63e0ba323a5e972cb7f9082a994f291e.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/7e796ee1fe3d7dd8eec11d3e390409f8.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/25269fcfadc5fa4625346584a4554395.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/07-06-24/858a674e360afea9db5b775000b501c4.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/05-06-24/ab597f01320d7e2433ce37b694d9bddb.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/04-06-24/f988e26768bf6880f3f8a4e940c93ea3.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/04-06-24/272129e7efa9f73aa5f774be300986d2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/01-06-24/b1ee594b5629a60f28cff6c3d83df696.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/31-05-24/e6225fe187cc3b10582a2d6994d039b2.jpg&w=60&h=60)
![](/timthumb.php?src=disc/31-05-24/db4a6d97ce8f141fe037294deec72d74.jpg&w=60&h=60)
![](banners/acba.gif)