Իշխանություններն իրենց «արշինով» են չափում. ում համար Հայաստանը աթոռ է, ում համար՝ Հայրենիք, որը կորցնելու իրավունք չունենք. «Փաստ»
POLITICS«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Այս օրերին, ավելի ստույգ՝ սեպտեմբերի 19ից Երևանի, ապա նաև Գյումրու, Վանաձորի փողոցներում ու հրապարակներում, նույնիսկ հանրապետական ենթակայության ճանապարհներին ծավալված պայքարը, իսկ ավելի ճիշտ է ասել՝ համաժողովրդական հուզումները փաշինյանական իշխանության կողմից արժանանում են տարբեր, որպես կանոն՝ մանիպուլյատիվ պիտակավորումների:
Դա ինքն իրենով հետաքրքիր դիտարկումների տեղիք է տալիս, բայց նախ՝ հիմնական մի «թեզի» մասին: Այսպես. փաշինյանականները ու նրանց սատելիտային բազմաֆեյք «երգչախումբը» օրնիբուն զլում են, թե՝ «սա աթոռակռիվ ա...», թե՝ «խառը վիճակից օգտվելով՝ աթոռակռիվ են անում» և այլն, և այդպես շարունակ:
Այս «թեզը», որքան էլ որ դա տարօրինակ հնչի, որոշակիորեն արտացոլում է օբյեկտիվ իրականությունը: Այո, կոնկրետ Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա քպականների համար այն, ինչ տեղի է ունենում, իսկապես էլ «աթոռի կռիվ ա», քանզի նրանց միայն մի բան է հետաքրքրում՝ իրենց իշխանությունը, իրենց աթոռները պահելը: Թե չէ, երկիր, հայրենիք, անկախություն... Նրանց այդ ամենը չի հետաքրքրում ընդհանրապես: Այո, Նիկոլ Փաշինյանը և նրա անխուսափելի հեռացումից հետո իրենց սպասվող պատասխանատվության գիտակցումից դողէրոցքի մեջ ընկածները իսկապես էլ «աթոռի կռիվ» են տանում՝ նպատակ ունենալով ցանկացած գնով, այդ թվում՝ ներքին բախումների, թեկուզ և արյունահեղության միջոցով պահել իրենց իշխանությունը: Ի դեպ, դա մենք չենք ասում, դա ամենից պարզ ու ակնհայտ կերպով խոստովանեց նրա ներկայացուցիչ Անդրանիկ Քոչարյանը՝ հայտարարելով, որ առանց վարանելու կկրակեն մարդկանց վրա: Իբր դա կանեն այն դեպքում, եթե «մտնեն պետական շենքեր», բայց դա, հասկանալի է, ընդամենը ձևական կողմն էր, այստեղ կարևորը այն է, թե ով «բացեց» կրակելու թեման, ով ու ինչպես հայտարարեց դրա մասին:
Վերադառնանք «աթոռին»: Ինքնին հասկանալի է, որ ցեղասպանվելու այս մղձավանջն առնվազն կասեցնելու համար առաջին հերթին պետք է ազատվել Փաշինյանից ու նրա իշխանությունից: Այսինքն, իշխանությունը պիտի փոխվի: Մինչև չփոխես իշխանությունը, ոչ մի ռեալ ու արդյունավետ քայլ չես կարող անել՝ ժողովրդին ու երկիրը պաշտպանելու համար: Լուծման ուղիներ գտնելու անվիճարկելի նախապայմանը իշխանության փոփոխությունն է: Առանց դրա իմաստազրկվում է և անպտուղ է լինելու ցանկացած, թեկուզ ամենաբարի մղումներով իրականացված քայլ, նախաձեռնություն:
Ուստի, երբ Փաշինյանը ու նրա քարոզչաքաղաքական սպասարկուները շարունակաբար ասում են, թե «այս պայքարն աթոռի համար է», իրենք տեղի ունեցողը պարզապես չափում են իրենց արշինով: Իրենք եղելությունները, իրենց «քաղաքականության» հետևանքով ազգի ու երկրի գլխին բերած աղետները չափում են, ընկալում են բացառապես իրենց՝ «աթոռ» ունենալ-չունենալու տեսանկյունից: Այսինքն, իրենց համար Հայաստանը գործնականում «աթոռ» է: Ընդամենը՝ աթոռ, որին կառչել են բոլոր հնարավոր ոստիկաններով, ոստիկանական մահակներով, կարմիր բերետներով և այլ սերտաճած ռեպրեսիվ պարագաներով:
Եվ, նկատենք, Փաշինյանի՝ սեպտեմբերի 24-ի «ուղերձը», դրա գրեթե ամբողջ լեյտմոտիվը հենց «աթոռից կառչած մնալն» էր: Նա բավականին թափանցիկ, ու դա միայն մենք չենք նկատել, ակնարկեց, որ պատրաստ է ներքին արյունահեղություն, ներքին բախումներ հրահրել, միայն թե ինքը մնա վարչապետի պաշտոնին: Հիշո՞ւմ եք՝ 2018-ին, որ ասում էր՝ կա՛մ ես կլինեմ վարչապետ, կա՛մ Հայաստանը վարչապետ չի ունենա: Հիմա մի փոքր «խմբագրվել» է նրա մոտեցումը՝ «կա՛մ ես կլինեմ Հայաստանի վարչապետ, կա՛մ Հայաստանը կկործանեմ ամբողջապես»:
Հա, ու Փաշինյանը խոսում էր անկախության, ինքնիշխանության մասին, որոնք ինքը, իբր, վճռականորեն ուզում է պաշտպանել: Սա ասում է մի գործիչ, որ արդեն 5 տարի է, իսկ վերջին 3 տարվա մեջ՝ գերարագացված տեմպերով, մսխում է, կարելի է ասել՝ մեծապես մսխել է Հայաստանի ինքնիշխանությունը, անկախությունը, ինքնուրույնությունը, անվտանգությունը, գոյության հնարավորությունները:
Ի դեպ, երբ Փաշինյանը նախօրեին խրոխտ հայտարարում էր ինքնիշխանության մասին, միանգամից վերհիշեցի, թե ինչպես էր 4 տարի առաջ Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում նույն անձը գոռում՝ «Արցախը Հայաստան է, և վե՛րջ»: Թե ինչ եղավ հետո... բոլորը տեսան, ու շարունակում ենք տեսնել:«Հետո...»-ն Արցախի էթնիկ զտումն ու Արցախի հայության բռնագաղթն է, որի խոշոր հոսքն սկսվեց երեկ:
Արժե՞ բացատրել, թե ինչ է նշանակում Փաշինյանի կողմից ինքնիշխանության մասին հայտարարելն ու ինչի է բերելու, ըստ որում, շատ ավելի արագ, քան կարող է թվալ անգամ հոռետեսներին: Ու ընդհանրապես, միշտ է այդպես եղել. ինչի մասին նա բարձրաձայնել է՝ որպես, ասենք, կարմիր գիծ կամ իր պաշտպանության ներքո գտնվող հարց, անպայման ավիրվել է:
Վերադառնանք հրապարակ: Ինչ պիտակումներ էլ տան ընդվզող քաղաքացիներին, ինչ էլ ասեն կամ չասեն զանազան մանիպուլ յատորներ ու քարոզիչներ, փաստը մնում է փաստ. մարդկանց փողոցներ ու հրապարակներ որևէ քաղաքական ուժ կամ միավոր չի դուրս բերել, անկախ այն բանից, թե ով ինչ կոչեր է արել: Մարդիկ ելել են փողոցներ ու հրապարակներ, որովհետև բողոք ունեն, որովհետև ռեալ տեսնում են Հայրենիքի կորուստն ու կործանման ընթացքը: Եթե կուզեք, հիմնական հարցը կամ երևույթը՝ գոնե այս 4-5 օրվա մեջ մեր աչքի տեսածով, ընկալածով, այն է, որ հրապարակում հավաքված մարդիկ այդտեղ եկել են ոչ թե ինչ-որ մեկին հետևելով կամ ինչ-որ մի ուժի համար, այլ որովհետև բողոք ու ցասում ունեն, պահանջ ու անելիք ունեն: Եթե կուզեք, իրավիճակի էական նրբությունն այն է, որ ոչ թե քաղաքական գործիչները կամ ուժերն են մարդկանց «բերել» հրապարակ, այլ հրապարակներում հավաքված մարդիկ են քաղաքական ուժերին, գործիչներին «բերման ենթարկել» ու «բերման ենթարկում» հրապարակ:
Մարդիկ եկել, գալիս ու գալու են իրենց զավակների ապագայի, երկիր ու այդ երկրում ապագա ունենալու համար: Հասկանո՞ւմ եք, մարդիկ եկել են, որովհետև իրենց համար Հայաստանը «աթոռ» չէ, այլ Հայրենիք, որը կորցնելու իրավունք չունենք: Ու քաղաքական գործիչները, լիդերները, որոնք մարդկանց առաջնորդելու հայտ ու հավակնություն ունեն, պետք է արագ ու հստակ արձագանքեն ընդվզող ժողովրդի տրամադրություններին:
Մարդիկ չեն գալիս միայն այս կամ այն հռետորին լսելու համար, մարդիկ գալիս են այս ռեժիմից ազատվելու, այսինքն՝ երկիր ու այդ երկրում ապագա ունենալու շանս ունենալու համար: Գուցե առայժմ շատ բաներ հախուռն են, բայց նկատելի է նաև, որ առկա տրամադրությունները կարող են արագորեն ու բնականորեն վերաճել որոշակի քայլերի, ըստ որում, նաև մարդկանց առանձին խմբերի ինքնակազմակերպման միջոցով: Արժե, որ ելույթների համար հարթակ բարձրացողներն էլ դա արագ ընկալեն:
Իրավիճակի հավել յալ նրբությունն այն է, որ թե՛ ժամանակն է սուղ, թե՛ սխալվելու տեղ ու հնարավորություն այլևս չկա:
ԱՐՄԵՆ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում